Wat gebeurt er fysiek met een harde schijf om deze te laten crashen? Wij leggen het je hier in begrijpelijke taal uit.

Harde schijven zijn, in tegenstelling tot de SSD's die ze langzaam aan het vervangen zijn, mechanische machines met bewegende onderdelen. Elke schijf heeft één of meer ronde draaiende platen, uiterst kleine magnetische lees-/schrijfkoppen, twee motoren en een heleboel circuits. Lees ook: Maak je nieuwe harde schijf klaar voor gebruik.

Wanneer de schijf naar behoren werkt, zorgt één motor ervoor dat de platen op zeer hoge snelheid ronddraaien - gewoonlijk 5400rpm of 7200rpm. De andere motor beweegt de lees-/schrijfkop heen en weer met microscopische precisie. De kop maakt geen fysiek contact met de plaat, maar zweeft op een luchtlaag die wel 5 nanometer dun kan zijn. Dat is 0,000005 millimeter.

Het is een wonder dat ze überhaupt werken.

Tegenwoordig zeggen we dat een harde schijf gecrasht is als hij ineens niet meer werkt - wat de reden ook moge zijn. Maar het woord komt oorspronkelijk voort uit één bepaald probleem: het crashen van een kop.

Dit gebeurt wanneer de lees-/schrijfkop van de drive fysiek contact maakt met de plaat - het microscopische equivalent van een vliegtuig dat zo hard de grond raakt dat het asfalt van de landingsbaan wordt geschraapt. Bij het crashen van de kop schraapt de kop de magnetische codering - waarop je data staat - van de plaat af. Alle bestanden die op dat deel van de plaat stonden zijn verleden tijd.

©PXimport

Een gecrashte schijfkop.

Maar er zijn andere, minder spectaculaire mechanische crashes. Als de kop slechts enkele nanometers verkeerd is uitgelijnd, kan de schijf onbruikbaar worden. In dit geval is het echter mogelijk om je bestanden te laten herstellen door een vakman die over de juiste apparatuur beschikt.

Beide soorten crashes kunnen veroorzaakt worden door een plotselinge impact, zoals het laten vallen van de schijf. Als de schijf draaiende is kan zelfs een lichte beweging schade veroorzaken. Maar zelfs wanneer er nooit iets rampzaligs met je schijf gebeurt, kan algemene slijtage ervoor zorgen dat hij uiteindelijk crasht.

Niet alle crashes zijn mechanisch. De circuits kunnen ook verslijten, vooral als je pc regelmatig oververhit raakt.

Hier zijn een aantal tips om je een crash te helpen voorkomen of overleven:

1. Ga voorzichtig om met een harde schijf of een laptop waar een harde schijf in zit.

2. Verplaats een pc waar een harde schijf in zit alleen wanneer de pc uitgeschakeld is of in de slaapstand verkeert.

3. Bescherm je pc tegen oververhitting.

4. Maak dagelijks back-ups.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.

tado° maakt het balanceren van verwarmingssystemen voortaan een kwestie van software. Het merk introduceert de digitale Hydronic Balancing-functie, die zorgt voor een gelijkmatige verdeling van warm water over alle radiatoren in huis. De functie is per 15 december beschikbaar voor alle Europese gebruikers van tado° X-apparaten.

Hydronisch balanceren is een methode om verwarmingssystemen optimaal af te stellen, zodat warmte efficiënt en gelijkmatig wordt verspreid. Waar dat traditioneel handmatig moet worden gedaan - een tijdrovend proces waarbij je het systeem leeg moet laten lopen - automatiseert tado° dit via software en slimme radiatorknoppen.

De nieuwe functie regelt de waterstroom digitaal, zonder dat fysieke aanpassingen nodig zijn. Volgens tado° kunnen gebruikers de tado° X Slimme Radiatorknoppen zelf installeren, waarna het systeem de warmteverdeling automatisch optimaliseert. Dat moet niet alleen leiden tot een constanter binnenklimaat, maar ook tot minder energieverbruik omdat de boiler of warmtepomp efficiënter werkt.Hydronic Balancing is gratis beschikbaar voor wie een tado° Warmtepomp Optimizer X gebruikt in combinatie met een Panasonic AQUAREA-warmtepomp. Andere gebruikers kunnen de functie gebruiken via het tado° AI Assist-abonnement, dat 3,99 euro per maand kost. Het bedrijf werkt nog aan officiële certificering van deze digitale aanpak, die begin 2026 wordt verwacht.

Bekijk alle tado° slimme thermostaten op Kieskeurig.nl

©tado°