ID.nl logo
Zo beheer je een SSD-schijf
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Zo beheer je een SSD-schijf

We overdrijven niet als we zeggen dat SSD-schrijven geweldig zijn. Als je op je computer nog steeds een mechanische schijf gebruikt, zal je een grote snelheidsboost krijgen door te upgraden naar een solid-state drive (SSD). Een solid-state drive versnelt alles waar schijftoegang voor nodig is.

Maar SSD's zijn nog geen perfecte vervanger voor een mechanische harde schijf, vanwege de veel hogere prijs per gigabyte in vergelijking met traditionele schijven en een aantal unieke eigenaardigheden. Lees verder voor tips en trucs om het meeste uit je supersnelle SSD te halen.

Plan wat waar komt

Kort gezegd, een SSD is (doorgaans) een snellere maar kleinere schijf, terwijl een mechanische harde schijf groter maar trager is. Je SSD zou je Windows systeembestanden, geïnstalleerde programma's, en games die je momenteel speelt bevatten.

Als je daarnaast een mechanische harde schijf in je PC hebt zitten, moet je daarop je grote mediabestanden, productiviteitsbestanden, en andere bestanden die je niet vaak gebruikt opslaan. Harde schijven zijn een ideale plek voor je MP3 verzameling, Documents map, en al die videobestanden die je geript hebt door de jaren heen, omdat ze niet echt voordeel halen uit de snelheid van een SSD.

Verplaats programma's en games

Je wilt waarschijnlijk de meeste programma's op je SSD hebben zodat ze supersnel zullen laden, hoewel grote programma's die je nauwelijks gebruikt beter geschikt zijn voor een tragere mechanische harde schijf.

©PXimport

Wanneer je een programma installeert kun je eenvoudig kiezen op welke schijf het moet komen te staan: Selecteer gewoon een installatielocatie op een andere schijf.

Het is vaak lastiger om programma's achteraf te verplaatsen. Sommige programma's kunnen eenvoudig verplaatst worden - zo kun je de volledige Steam map naar een nieuwe schijf verplaatsen en het Steam.exe bestand laten om het te openen. De meeste programma's geven echter foutmeldingen als je hun map naar een andere locatie probeert te verplaatsen. Je moet het programma verwijderen en opnieuw op installeren op de nieuwe locatie, of symbolische links gebruiken.

Symbolische links (of "symlinks") stellen je in staat om een directory te verplaatsen terwijl je Windows doet geloven dat hij zich op de originele locatie bevindt. Met deze truc kun je je geïnstalleerde programma's en games zonder veel gedoe verplaatsen. Stel, je hebt een game geïnstalleerd in C:\Game. Je zou dan de map naar D:\Game kunnen verplaatsen en een symlink creëren die van C:\Game naar D:\Game verwijst. Telkens wanneer een snelkoppeling, registeritem, of wat dan ook naar C:\Game op zoek gaat, zal het systeem het transparant naar D:\Game doorsturen. De symlink is gewoonweg een pointer die zegt "hee, kijk hier eens", zodat het programma geen ruimte op je SSD in beslag neemt.

©PXimport

Gebruik het mklink commando in een Command Prompt venster om een symbolische link aan te maken. (Zoek naar cmd.exe in de Run tool van Windows om het Command Prompt te starten.) Als je een link buiten je gebruikersmap wilt aanmaken, zul je een Command Prompt venster moeten openen als Administrator. Om C:\Voorbeeld naar D:\Voorbeeld te verplaatsen zou je de map C:\Voorbeeld naar D:\Voorbeeld verplaatsen met Windows Explorer. Vervolgens geef je het volgende commando: mklink /d C:\Example D:\Example

Organiseer Windows systeemmappen

Je belangrijkste mappen met gebruikersgegevens kunnen eenvoudig verplaatst worden. Om je Videos map van je systeemschijf, een SSD, naar een mechanische harde schijf te verplaatsen, ga naar de Videos map - deze staat in je gebruikersmap in C:\Users\NAAM. Klik er met de rechtermuisknop op en selecteer Properties, open het tabblad Location en selecteer een nieuwe locatie voor de map. De Videos map zal nog steeds als C:\Users\NAAM\Videos verschijnen en onderdeel uitmaken van je Videos library, maar de inhoud is op de andere schijf opgeslagen. Dit werkt ook voor je Music, Pictures, Documents, en Downloads mappen.

©PXimport

Je kunt ook de schijf kiezen waarop Windows zelf geïnstalleerd wordt - je wilt het op je SSD hebben staan voor supersnelle systeemprestaties. Als je de PC helemaal met een schone lei instelt en Windows zelf installeert, klik dan tijdens de installatie op de optie Custom en kies je SSD als de bestemming. Als je pas later een SSD koopt, kun je je Windows installatie naar een nieuwe schijf verplaatsen met een programma om je schijf mee te klonen, of installeer Windows opnieuw (nadat je alles geback-upt hebt, natuurlijk).

Houd wat ruimte vrij

SSD's worden trager naarmate je ze vol zet, omdat de schijf een heleboel deels gevulde blokken zal hebben. Het schrijven naar zulke blokken verloopt trager dan naar lege blokken. Het is verleidelijk om een SSD helemaal vol te zetten, maar je moet wat ruimte vrij laten op je SSD - je moet voor de beste prestaties beter niet meer dan 75 procent van de capaciteit van de schijf gebruiken.

Omdat ruimte prijzig is, zul je regelmatig ruimte vrij willen maken om te voorkomen dat je deze dure flashgeheugencellen aan rommel verspilt. Zo laten NVIDIA's video driver updates een onnodige map achter in C:\NVIDIA nadat je de drivers geïnstalleerd hebt. Deze map bevat de installatiebestanden die je alleen nodig hebt om de driver opnieuw te installeren of te herstellen. Ze nemen ongeveer 500MB aan ruimte in beslag die je veel beter kunt gebruiken.

©PXimport

Een tool zoals Ccleaner (gratis) kan enorm helpen door op je harde schijf te zoeken naar onnodige tijdelijke bestanden en ze voor je te verwijderen. Ondertussen is WinDirStat een ideale tool om erachter te komen waar je opslagruimte aan opgaat.

Verminder schrijfacties naar je SSD?

Het is waar: SSD's hebben een beperkt aantal schrijfacties voordat ze beginnen te falen. Ja, het klinkt eng, maar in de praktijk hoef je je geen zorgen te maken.

©PXimport

Je kunt enorm veel jaren aan normaal gebruik uit een SSD halen zonder dat je ooit in de buurt komt van de schrijfcyclus beperking - vooral als je algemene media en productiviteitsbestanden op een mechanische harde schijf opslaat. En zelfs als je dat niet doet, zul je waarschijnlijk al nieuwe hardware aanschaffen voordat je SSD het begeeft.

Je zou minder schrijfacties kunnen krijgen door geen tijdelijke bestanden op je SSD op te slaan - zo kun je je browser cache en Photoshop scratch disk naar een mechanische harde schijf verwijzen - maar dit leidt tot tragere prestaties wanneer je systeem deze bestanden moet benaderen. Het is waarschijnlijk beter om het gewoon te laten voor wat het is, vanwege de betere prestaties.

Defragmenteer je SSD NIET!

Een SSD moet je niet defragmenteren. Punt. Het verschuiven van al die stukjes data op een SSD zorgt niet voor betere prestaties zoals op een mechanische harde schijf, maar het zorgt wel voor extra schrijfacties waardoor de schijf minder lang mee zal gaan.

Moderne defragmentatietools en besturingssystemen zouden moeten weigeren om een solid-state drive te defragmenteren. Maar oudere defragmentatieprogramma's kennen misschien het verschil niet en defragmenteren een SSD zonder problemen. Laat dat niet toe!

Gebruik TRIM

TRIM, is echter essentieel om je SSD is goede conditie te houden. Bij het schrijven van data kan de SSD alleen naar lege sectoren schrijven. Dit betekent dat als een SSD een gevulde sector moet aanpassen, hij deze moet lezen, de inhoud moet onthouden, deze aanpassen, de sector wissen, en de aangepaste inhoud moet schrijven. Als we een sector zouden willen overschrijven, zouden we de sector moeten wissen en de nieuwe inhoud naar de nu lege sector schrijven. De extra stappen kosten tijd.

Besturingssystemen verwijderen doorgaans een bestand door simpelweg de data op de schijf te markeren als verwijderd en de pointer ernaartoe te wissen. De data van het bestand staat nog steeds op de schijf, maar zal alleen overschreven worden wanneer het besturingssysteem die "lege" ruimte nodig heeft om nieuwe bestanden naar de schijf te schrijven.

Het TRIM commando vertelt de SSD om cellen die niet langer in gebruik zijn te wissen en te consolideren, zodat het schrijven naar die sectoren voortaan even snel gaat als wanneer de schrijf nieuw is. Zonder TRIM zou het schrijven langer duren, en de prestaties van een SSD zouden achteruitgaan als je je hem steeds vol zet en bestanden verwijdert.

©PXimport

Windows 7 en nieuwer heeft TRIM standaard ingeschakeld, dus je hoeft niks speciaals te doen als je PC één van deze nieuwere besturingssystemen gebruikt. TRIM werkt niet op Windows Vista of Windows XP (je hebt geüpgraded van XP, toch?). Je zult SSD-managementsoftware van derden nodig hebben (zoals Samsung's SSD Magician of Intel's SSD Optimizer tools) om TRIM te forceren op die besturingssystemen, of de truc die wordt uitgelegd in PCWorld's handleiding voor het herstellen van een SSD voor extra hoge prestaties.

Tenzij je TRIM moet forceren op een ouder besturingssysteem, sla de "SSD optimalisatie" software die er verkrijgbaar is over. Deze programma's beloven je SSD te optimaliseren door bestanden te verschuiven en TRIM te gebruiken, maar je besturingssysteem gebruikt standaard al TRIM, en de firmware van je SSD bevat "vuilnisophaal" tools die huishoudelijke taken uitvoeren om de prestaties te optimaliseren. Er is geen bewijs voor dat software van derden dit beter doet.

Het goede nieuws is dat SSD's groter en goedkoper worden en langer meegaan. Hopelijk zullen we ooit SSD's hebben die groot genoeg zijn om ons geen zorgen meer te hoeven maken over het verplaatsen van bestanden tussen schijven. Als je slechts weinig lokale opslagruimte nodig hebt en het niet erg vindt om extra geld uit te geven aan supersnelle solid-state opslag, dan kan die dag al zijn aangebroken.

Dit is een vrij vertaald artikel van onze Amerikaanse zustersite PCWorld.com. Beschreven termen, handelingen en instellingen kunnen regiogebonden zijn.

▼ Volgende artikel
Wat is Liquid Glass? Alles over instellen en aanpassen op je iPhone
© Apple
Huis

Wat is Liquid Glass? Alles over instellen en aanpassen op je iPhone

Liquid Glass is een nieuwe manier waarop Apple de vormgeving van knoppen, tabbladen, iconen en widgets neerzet. Alles krijgt een glasachtige uitstraling: halfdoorzichtig en met kleuren die meekomen uit je wallpaper of de inhoud van een app. Het reageert bovendien vloeiend op beweging, omdat het beeld steeds in realtime wordt opgebouwd. Zo ontstaat een herkenbare stijl die op al je Apple-apparaten hetzelfde aanvoelt.

In dit artikel lees je wat Apple's nieuwe Liquid Glass precies is en wat het doet. We laten zien hoe je de instellingen aanpast, het effect naar smaak bijstelt en wat je kunt doen als je het rustiger wilt houden.

Lees meer over iOS 26

Op je iPhone zie je Liquid Glass meteen terug in het toegangsscherm, het Dock, de zoekbalk en appmappen. Iconen ogen daarbij gelaagd en glanzend of zelfs helemaal doorzichtig. Wil je dat proberen, houd dan je beginscherm ingedrukt tot de iconen bewegen, tik op Wijzig, kies Pas aan en zet Helder aan. Tik daarna ergens op het scherm om te bevestigen. Je ziet direct hoe de achtergrond subtiel door de iconen heen komt. Vind je het toch minder prettig, dan kun je op dezelfde plek altijd terug naar Automatisch of Donker.

Op welke toestellen en vanaf welke versie?

Liquid Glass is onderdeel van iOS 26, dat vanaf 15 september beschikbaar is voor alle ondersteunde iPhones. Extra downloads zijn niet nodig. Apple geeft aan dat iPhone 11 en iPhone SE (2e generatie) en nieuwer worden ondersteund.

Wil je nagaan of jouw toestel in aanmerking komt, open Instellingen, kies Algemeen en tik op Software-update. Zie je iOS 26 staan, dan kun je meteen bijwerken. Maak vooraf een back-up en update je apps. Voer de update bij voorkeur uit via wifi en zorg dat de batterij minstens halfvol is, of sluit je iPhone aan op de oplader. Wil je controleren of de installatie geslaagd is, ga dan in Instellingen naar Algemeen, open Info en bekijk het versienummer.

Ook iPadOS 26 en macOS Tahoe 26 ondersteunen Liquid Glass, zodat de uitstraling op je iPad en Mac aansluit bij die van je iPhone. Apple heeft dezelfde stijl bovendien doorgetrokken naar watchOS en tvOS, waardoor al je apparaten er herkenbaar en consistent uitzien.

©Apple

Zo maak je Liquid Glass rustiger

Liquid Glass helemaal uitschakelen kan niet, maar je kunt het effect wel verzachten. Open Instellingen, tik op Toegankelijkheid, kies Weergave en tekstgrootte en zet Maak minder doorzichtig aan. Achtergronden worden dan donkerder, waardoor contrast en leesbaarheid verbeteren zonder dat de glaslook verdwijnt.

Wil je nog meer verschil zien, zet op dezelfde pagina ook Verhoog contrast aan. Voor een snelle manier ga je in Instellingen naar Toegankelijkheid, open je Activeringsknop en vink je Maak minder doorzichtig aan. Je kunt de functie dan via het bedieningspaneel eenvoudig aanpassen.

Vind je vooral de transparante iconen te overheersend, houd dan opnieuw je beginscherm ingedrukt, tik op Wijzig, kies Pas aan en ga terug naar Automatisch of Donker. Donkere achtergronden en de Donkere modus (te vinden bij Beeldscherm en helderheid) dempen het glaseffect eveneens, bijvoorbeeld buiten in fel zonlicht. Zo houd je in elke situatie zelf de regie over hoe nadrukkelijk Liquid Glass aanwezig is.

Hoesje nodig

Voor je iPhone 17?
▼ Volgende artikel
Datumnotatie aanpassen in verzendlijsten in Word
© gamjai - stock.adobe.com
Huis

Datumnotatie aanpassen in verzendlijsten in Word

Verzendlijsten in Microsoft Word zijn handig om brieven, documenten en zelfs etiketten te personaliseren. Er is wel een probleem wanneer het gaat om datums, daar zal Word automatisch de Amerikaanse datumnotatie gebruiken en niet de Nederlandse. Op deze manier los je dat op.

Wat gaan we doen?

In dit artikel gaan we laten zien hoe je in Microsoft Word de Amerikaanse datumnotatie omzet naar de Nederlandse. Stap voor stap pas je een schakeloptie toe, kies je het juiste formaat en bekijk je direct het resultaat in je verzendlijsten.

Schakelopties

Wanneer je in Word een gegevenslijst uit Excel gebruikt om brieven samen te voegen via Afdruk samenvoegen, dan gebeurt er iets vreemds. Alle datums die in Excel correct staan genoteerd (bijvoorbeeld 7 september 2025) worden dan omgedraaid met een slash (bijvoorbeeld 9/7/2025). In de Amerikaanse datumnotatie staat de maand namelijk altijd vooraan. Het gaat om een bug in Word, maar gelukkig kun je dit oplossen met zogenaamde schakelopties. Schakelopties zijn codes die je aan een samenvoegveld toevoegt om de weergave van de gegevens aan te passen. Voor datumnotaties gebruik je de schakeloptie: \@ (de datum/tijd-weergave).

Microsoft Word gebruikt bij Afdruk samenvoegen automatisch de Amerikaanse datumnotatie, waarbij de maand het eerst komt.

Veldweergave aanpassen

Nadat je de samenvoegvelden in het Word-document hebt geplaatst, klik je met de rechtermuisknop op het samenvoegveld van de datum. In het contextueel menu kies je de opdracht Andere veldweergave. Je kunt ook dit veld ook selecteren met de sneltoets Alt+F9. Hierdoor wordt het datumveld op een andere manier weergegeven. Veronderstel dat het veld de naam «datum» heeft, dan zal het nu verschijnen als {MERGEFIELD “Datum”}. Plaats de cursor achter de naam van het samenvoegveld, maar vóór de accolade } en plak of typ dan de onderstaande code afhankelijk van hoe je de datum wilt zien.

SchakeloptieDatumweergave 7 septemberDatumweergave 25 december
\@ “dd-MM-yyyy”07-09-202525-12-2025
\@ “d-M-yyyy”7-9-202525-12-2025
\@ “ddd d MMM yyyy”Zo 7 sep 2025Do 25 december 2025
\@ “dddd d MMMM yyyy”Zondag 7 september 2025Donderdag 25 december 2025

Het eindresultaat ziet er dan bijvoorbeeld als volgt uit: {MERGEFIELD datum \@ “dd-MM-yyyy”}. Voor maanden gebruik je de hoofdletter M, de kleine letter m staat voor minuten.

Voeg de schakeloptie toe.

Voorbeeld bekijken

Daarna klik je opnieuw met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en weer selecteer je de opdracht Andere veldweergave. Klik dan nogmaals met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en kies de optie Veld bijwerken. In het Lint bij het tabblad Verzendlijsten klik je op de knop Voorbeeld van het resultaat, en nu zul je zien dat de datum correct wordt weergegeven.

De datumnotatie staat nu in het Nederlands.

Papieren agenda nodig?

Kies uit duizenden modellen