Vanavond bracht Motorola voor het eerst de Moto X naar buiten. Samen met The Verge, dat de uitzending verzorgde, werd er gesproken over de nieuwe smartphone van het bedrijf dat door Google werd overgenomen. Het toestel is in elk geval in vele kleuren verkrijgbaar.

'Customization' was wel een beetje het toverwoord van de laatste maanden, het toestel moest aan te passen zijn aan de smaak van de consument. Motorola heeft een grote fabriek in Texas geopend waar ongeveer 2000 mensen vanaf eind augustus de op maat bestelde Moto X'en gaan maken.

Inderdaad op maat besteld, de gebruikers die in de Verenigde Staten wonen kunnen straks gebruik maken van de Moto Maker. Dit is een online platform waar de klant zijn toestel zelf kan gaan samenstellen, en dan hebben we het niet over de keuze uit drie tot vijf kleuren. Nee, de keuze is reuze.

In totaal zijn er 504 verschillende modellen die je kunt maken met de beschikbare keuzes in de webwinkel. Ten eerste kun je kiezen uit twee kleuren voor de voorzijde, te weten wit en zwart. Daarna kun je de knoppen en de ring rond de camera ook een andere kleur geven, daarbij heb je de keuze uit 7 verschillende kleuren. Als laatste kun je de achterplaat in 18 verschillende kleuren krijgen. Overigens is er maar één provider in de Verenigde Staten waarbij je het toestel in andere kleuren kunt bestellen en dat is AT&T. 

Om aan het aantal van 504 te komen, laat Motorola je ook nog kiezen tussen twee opslagmogelijkheden 16GB en 32GB. En om het beslissingsproces nog moeilijker te maken, kun je ook nog eens de achterzijde laten graveren. Wanneer je een beetje smaak hebt (of juist niet) zul je heel veel mensen met een Moto X moeten ontmoeten om een gelijke tegen te komen.

'Get more data'

Motorola Mobility is eigendom van Google en toen de eerste schetsen en ideeën voor de Moto X werden gepresenteerd was Google nog niet helemaal happy, het antwoord was "get more data", in goed Nederlands "zorg dat je nog meer informatie krijgt".

Motorola heeft duizenden mensen gevraagd naar hun voorkeuren en wensen wat betreft een mobiele telefoon. Ze hebben vele scans gemaakt van handen om het juiste design voor de achterzijde te vinden en er zijn honderden focus-groups geweest waarin Motorola heeft geluisterd naar de mening van de gebruiker. 

Al deze data heeft er toe geleid dat men bepaalde opvallende keuzes heeft gemaakt in de software maar ook in de hardware. 

Materiaal

De Moto X is gemaakt van plastic en dat is helemaal niet erg, want als we op de review van The Verge mogen geloven ligt de Moto X ontzettend lekker in de hand en voelt de telefoon stevig aan. Dat laatste is belangrijk, wanneer een telefoon uit meerdere onderdelen bestaat dan heb je de kans dat er speling in de behuizing zit en dat is niet fijn.

De achterzijde heeft een bolling en dat zorgt ervoor dat de telefoon heel fijn en stevig in de hand ligt. Het 4,7 inch scherm is even groot als op de Nexus 4 en kan makkelijk met een hand bediend worden, ook al zo iets belangrijks voor de gebruiker.

Overigens heeft de voorzijde van het toestel geen enkel opschrift of logo van Motorola, Google of een provider, wat een heerlijk clean en strak gevoel geeft.

Moto maker

Het op maat bestellen van je Moto X doe je online. Je kunt online of in de winkel een Moto X bestellen en hem daarna helemaal volgens de bovengenoemde kleurencombinaties samenstellen. Omdat alles in de Verenigde Staten wordt samengesteld kunnen gebruikers vier dagen na de bestelling al je toestel in huis verwachten. Gebruikers die de kleuren toch maar niets vinden, kunnen het toestel binnen twee weken terugsturen. 

Software

De Moto X brengt een aantal belangrijke verbeteringen op het gebied van software. We weten inmiddels dat Google Motorola geen voorrang geeft op het gebied van Android. Dat wordt misschien direct duidelijk als we vertellen dat de Moto X niet op Android 4.3 draait, de vorige week aangekondigde versie van Android, maar op Android 4.2.2.

Google mag Motorola dan wel geen exclusieve toegang geven tot nieuwe software, het is wel duidelijk dat men een nieuwe weg is ingeslagen bij Motorola op het gebied van software. Wanneer je een screenshot ziet van de Moto X, zal je misschien opvallen dat het grootste gedeelte van de gebruikersinterface die we kennen van Android 4.0 intact is gelaten. Er zijn vooral nuttige functies toegevoegd door Motorola in plaats van het reproduceren van al bestaande functionaliteit.

Goed, er is dus gekozen voor een bijna-standaard-Android-ervaring op het gebied van software. Daarbij maakt Motorola handig gebruik van functies die al standaard in (Google's versie van) Android aanwezig zijn. Daarbij kun je denken aan het nieuwe notificatiesysteem. Door het AMOLED-scherm van de Moto X is het mogelijk om een heel beperkt gedeelte van het scherm van de Moto X op te laten lichten. In tegenstelling tot normale LCD-schermen is het namelijk mogelijk om bij AMOLED-schermen de individuele pixels in- en uit te schakelen. Motorola maakt daar handig gebruik van door, in plaats van het traditionele LED-notificatielampje, een notificatie direct op het scherm weer te geven. Daarbij heeft Motorola niet eerst Android helemaal aan moeten passen: er wordt gebruik volgens Motorola gemaakt van het notificatiesysteem dat al in Android te vinden is. Grappig om nog even te noemen is dat de Moto X weet wanneer hij in de broekzak zit of wanneer hij op de kop ligt, waardoor het scherm niet aangaat bij nieuwe notificaties.

Touchless control

Een andere functie waar we nog veel over gaan horen, is de 'touchless control'-mogelijkheden van de Moto X. De meesten van ons kennen inmiddels Google Voice Search en Google Now. Inmiddels lijken beide synoniemen geworden te zijn, dus zullen wij het hier ook over 'Google Now' hebben. Met deze zoekapplicatie kun je eenvoudig zoeken door middel van spraakinvoer: spreek een zoekopdracht in en Google geeft je alle resultaten. Wanneer je telefoon in het Engels staat ingesteld, heb je nog veel meer mogelijkheden: je kunt je wekker zetten, je krijgt direct (gesproken) antwoord op je vragen, kunt berichten dicteren en hebt nog veel meer bedieningsmogelijkheden. Motorola heeft Google Now, of eigenlijk dus Google Voice Search, flink uitgebreid met de zogenaamde 'touchless control'-modus.

Wat is 'touchless control' nu precies? Eigenlijk een verlengstuk van Google Now, zo vertelt directeur van Motorola Dennis Woodside. Motorola gebruikt in de Moto X een eigen chipset en deze heeft een speciale, energiezuinige chip die niets anders doet dan luisteren naar wat de gebruiker zegt. Wanneer je tegen de telefoon zegt: "OK Google Now, give me the weather report for New York", dan krijg je direct het weerbericht voor New York te voorschijn. Je telefoon hoeft niet eens ontgrendeld te zijn. De 'touchless control'-mogelijkheden werken ook prima in de auto: er wordt gedetecteerd dat je onderweg bent en de automodus wordt direct ingeschakeld.

Contextueel

Op softwaregebied zitten er nog meer slimme functies in de Moto X. Het toestel is erg 'contextueel bewust', de telefoon weet wat er gebeurt. We hadden al genoemd dat de telefoon het weet wanneer hij in je broekzak zit of wanneer hij op de kop ligt. De software weet bijvoorbeeld ook, uit je agenda, wanneer je in een vergadering zit. Je telefoon zal dan, indien je dat ingesteld hebt, automatisch op stil worden gezet. Wanneer één van je ingestelde contactpersonen twee keer binnen een paar minuten belt, wordt het volume wel weer hoger gezet. Ook kun je instellen dat, wanneer je slaapt, de telefoon automatisch op stil gezet moet worden.

De camerafuncties blijken in de praktijk volgens de mensen van The Verge, die het toestel al een paar dagen in gebruik hebben, wat tegen te vallen. Niet alleen is de camerasoftware volgens hen te basaal, ook werken de speciale bewegingen voor de camera-app niet. Deze moet namelijk op te starten zijn, ook als de telefoon vergrendeld is, door twee keer met je pols te draaien. Hoe dan ook kan er, blijkbaar, nog wel het een en ander verbeterd worden op het gebied van de camerasoftware. 

Hardware

Wanneer je in eerste instantie kijkt naar de specificaties van de Moto X, dan zul je als techliefhebber misschien, of eigenlijk zeker weten wel, teleurgesteld zijn. De motorola heeft geen full HD-scherm en heeft slechts een dual-core-processor. Dat is zeker niet wat we verwachten van een toptoestel of vlaggenschip en dat is juist wél wat de Moto X moet worden. Zeker voor de prijs van het toestel, $200 met een abonnement, waarschijnlijk $600 zonder abonnement en waarschijnlijk rond de €600 mocht het toestel hier uitkomen, lijken de specificaties ronduit slecht.

Scherm

Laten we beginnen bij het scherm. Motorola heeft gekozen voor een AMOLED-scherm en daar zijn een aantal varianten in te vinden. Het belangrijkste verschil tussen de twee voornaamste AMOLED-varianten is de pixel-lay-out. Dit klinkt misschien wat ingewikkeld, maar het komt er uiteindelijk op neer dat er meer of minder subpixels (de kleuren rood, groen en blauw die een pixel zijn kleur vinden) te vinden zijn. De zogenaamde PenTile-lay-out wordt door velen gehaat vanwege het lage aantal subpixels, maar volgens The Verge is het scherm van de Moto X niet voorzien van deze PenTile-pixels. Wél geven ze aan dat de schermen van de HTC One en Samsung Galaxy S4 een stuk beter zijn, waarschijnlijk vanwege de (veel) hogere resolutie.

Motorola geeft zelf aan dat ze een afweging hebben gemaakt en er uiteindelijk voor hebben gekozen om een lagere resolutie te kiezen, omdat het verschil niet groot genoeg was. De keuze voor AMOLED werd, zoals we hierboven in het softwaregedeelte hebben besproken, gemaakt vanwege de mogelijkheid om slechts een klein gedeelte van het scherm te verlichten.

Chipset

Motorola gebruikt een eigen chipset, wat erg interessant is. De eigenlijke processor is daarentegen helemaal niet zo exotisch: de processor is een dual-core Snapdragon-processor met een kloksnelheid van 1,7 GHz. Daarnaast is een Adreno 320-grafische chip te vinden en een tweetal eigen processoren. Deze processoren worden gebruik voor specifieke doeleinden, zoals de processor die sensoren aanstuurt voor het contextuele bewustzijn en een processor die zorgt voor de verwerking van de spraakinvoer voor de 'touchless control'.

De twee Motorola-eigen processoren staan volgens Motorola volledig los van de rest van de (Qualcomm)chipset en zijn volgens het bedrijf dus ook met andere chipsets te gebruiken. Dat zorgt er voor dat het bedrijf op dit gebied onafhankelijk blijft van Qualcomm. Het interessante aan de twee processoren is dat ze eigenlijk hele vernuftige functies aansturen, die normaal gesproken behoorlijk wat van de accu-capaciteit zouden opslurpen.

Ars Technica vergeleek de chipsets van de Moto X met die van een aantal andere Androidtoestellen: de Galaxy S4, de Galaxy S III en de Nexus 4. Ten eerste merken ze op dat de Moto X een dual-core Qualcomm-processor gebruikt, maar dat de grafische chip wel afkomstig is uit de quad-core-versie van de Qualcomm-chipset. Dit zorgt er voor dat de Moto X bij de benchmarktests voor de grafische chip zelfs beter scoort dan de andere toestellen. Overigens zijn de gebruikte benchmarkresultaten als het goed is redelijk betrouwbaar: de manipulatie van benchmarkresultaten door verschillende fabrikanten had geen betrekking op deze benchmarks. Daarnaast is de processor ook behoorlijk snel, een stuk sneller dan je zou verwachten van een dual-core-chipset. Nee, de prestaties op het gebied van processorkracht zijn bijvoorbeeld minder dan die van de Galaxy S4, maar toch komt de Moto X behoorlijk goed mee. 

Accu

In de Moto X zit een 2200 MAh-accu. Indrukwekkend? Nee, niet op het eerste gezicht. Er zijn toestellen die veel meer accucapaciteit hebben, maar Motorola blijkt een troef achter de hand te hebben. Mede door de eigen processoren en geoptimaliseerde chipset, claimt Motorola een accuduur (in de praktijk!) van 24 uur. Dat is nogal wat: onze gemiddelde smartphone gaat bij matig gebruik met een beetje geluk maximaal 10 uur mee!

Hoe krijgt Motorola dat nu voor elkaar om de smartphone zo lang te laten doen op één acculading? Ten eerste speelt het scherm mee: een scherm met een resolutie van 720p gebruikt minder stroom dan een scherm met een resolutie van 1080p. Ten tweede zijn de speciale processoren ook belangrijk: ze zorgen voor geavanceerde functies zonder dat daar veel stroom voor nodig is. Daarnaast heeft Motorola al jaren ervaring met het optimaliseren van toestellen om het stroomgebruik te verminderen. Ook de keuze voor een erg snelle dual-core-processor in plaats van een quad-core-processor is waarschijnlijk genomen omdat de betere prestaties niet opwegen tegen de langere accuduur.

Camera

The Verge was dus niet echt te spreken over de camerasoftware, vooral omdat het te lastig zou zijn om ingewikkeldere zaken te doen. Bij Slashgear lijken ze het daar niet mee eens. De video hieronder laat wat van de cameramogelijkheden zien. 

De camera van de Moto X maakt volgens Motorola gebruik van wat ze daar Clear Pixel noemen. Er is naast een sensor voor rood, groen en blauw licht ook een sensor die de lichtintensiteit meet. Dit zou voor 75% meer lichtopbrengst moeten zorgen ten opzichte van normale smartphonecamera's. Hoe de prestaties van de UltraPixel-technologie van HTC (onder andere in de HTC One) ten opzichte van deze Clear Pixel-technologie zijn, is nog maar even afwachten. Voor de fotografieliefhebbers hebben we nog wel wat andere specs: de camera heeft een maximale opnameresolutie van 10 megapixel en een f/2.4-apature-lens. Interessant is ook de mogelijkheid om slow-motion-video's op te nemen: er worden dan 60 beeldjes per seconde opgenomen en dan opgeslagen in een video met 30 beeldjes per seconde. Je kunt zien hoe goed deze mogelijkheid werkt in de video hierboven. 

Conclusie

Het is meteen duidelijk dat de Motorola Moto X bedoeld is als toptoestel. Dat zien we aan de prijs, aan de afwerking en aan de aandacht die het bedrijf aan het toestel schenkt. Wanneer we naar de specificaties kijken is dat niet onmiddellijk duidelijk. Zeker wanneer we de specificaties naast die van de Sony Xperia Z, Samsung Galaxy S4 en HTC One leggen lijkt de Moto X meer in het middensegment te vallen. 

Is een (mocht het toestel hier ooit uitkomen) aankoop van de Moto X dan wel te rechtvaardigen? Je betaalt namelijk een premiumprijs, maar krijgt er op het oog slechts mid-end-specs voor terug namelijk. Het antwoord daarop lijkt 'ja' te zijn. Motorola heeft het toestel volgestopt met interessante snufjes, zoals touchless control en alle sensoren die interessant zijn voor de high end-gebruiker. Het toestel lijkt echter meer gericht te zijn op de 'gemiddelde gebruiker'. De gemiddelde gebruiker zal zich er niet druk om maken dat er geen full HD-scherm in het toestel zit of een state-of-the-art quad-core-chipset. Waar de gemiddelde gebruiker wél om geeft, is dat het toestel snel aanvoelt (en dat doet het volgens de eerste indrukken die we overal kunnen lezen, dat het toestel er goed uitziet (ja, het is plastic, maar zo voelt het absoluut niet aan volgens de eerste reviews), dat het toestel mooie foto's maakt (de cameratechniek lijkt goed in orde) en dat het toestel een volledige dag meekan op één acculading (en dat overtreft de Moto X volgens Motorola). 

Het is nog maar de vraag hoe goed de Moto X gaat aanslaan. Veel van de meer technisch onderlegde smartphonegebruikers zullen de Moto X vanwege de mindere chipset en het mindere scherm direct afwijzen, ondanks dat de prestaties van de chipset behoorlijk goed lijken te zijn. 

Motorola heeft ook voor de andere gebruikers wat vreemde keuzes gemaakt. Zo is het bizar dat de veel-gehypete aanpassingsmogelijkheden maar bij één provider te krijgen zijn, wordt het toestel alleen mét abonnement verkocht én ligt de prijs behoorlijk hoog voor een toestel dat de gemiddelde gebruiker moet aanspreken. 

Beschikbaarheid

Motorola richt zich voor nu helemaal op Amerika en zal de Moto X via alle grote providers gaan verkopen. Voorlopig zul je alleen bij AT&T een eigen Moto X kunnen samenstellen in de online Moto Maker, overigens een hele vreemde keuze van Motorola. De andere providers zullen waarschijnlijk alleen de keuze hebben uit zwart en wit.

Of het toestel naar de Benelux komt, is nog onduidelijk: het bedrijf heeft niets losgelaten over internationale beschikbaarheid. Wel werd duidelijk dat er ook een Google Edition van de Moto X zal uitkomen en dat toestel zal direct via de Google Play Store verkocht gaan worden. 

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.

Vind je dat Chrome af en toe traag presteert en ervaar je zelfs vastlopers? De efficiëntiemodus van Windows 11 is mogelijk de boosdoener. Gelukkig kun je die uitschakelen. We geven je een plan van aanpak waarmee Chrome een heel stuk sneller werkt en reageert.

De efficiëntiemodus is bedoeld om langer te kunnen werken met een volle accu, om minder ventilatorgeluid te produceren en betere prestaties te halen. De functie werd geïntroduceerd in Windows 11. Het is een systeemfunctie die automatisch het brongebruik van apps aanpast op basis van hun gebruik en prioriteit. Deze modus staat standaard ingeschakeld voor bepaalde applicaties zoals Chrome.

Wanneer je bijvoorbeeld meerdere tabbladen in Chrome hebt geopend, terwijl je er slechts één gebruikt, dan kan de efficiëntiemodus een aantal tabbladen in rust zetten. Hierdoor komen die in een energiebesparende stand te staan. Nadeel is dat deze tabbladen mogelijk niet langer worden bijgewerkt, of zelfs helemaal niet meer reageren wanneer je ernaar overschakelt. Wat aanvankelijk bedoeld is als een voordeel, pakt hierdoor soms uit als hinderlijk. Extra geheugen dat wordt vrijgemaakt lijkt op het eerste gezicht interessant, maar als hierdoor browsertabbladen niet laden of websites crashen dan is dit behoorlijk irritant. Tijd om hier wat aan te gaan doen.

Eerst controleren

We gaan eerst controleren of de efficiëntiemodus inderdaad is ingeschakeld en of die zijn werk doet. Heb je Windows 11 geüpdatet naar versie 22H2 of hoger, dan is de kans groot dat de efficiëntiemodus in Google Chrome al actief is. Controleer dit met Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en selecteer Taakbeheer.

In de app die opent, zoek je nu het proces Google Chrome. Klik op het pijltje ernaast om deze groep uit te vouwen. In de kolom Status staat Efficiëntiemodus naast alle processen waarvoor deze functie is ingeschakeld. Wanneer je dit label aantreft, weet je dat deze modus over het algemeen actief is voor Google Chrome. De efficiëntiemodus is ook herkenbaar aan een pictogram van een groen blaadje.

Het groene blaadje geeft aan dat bij deze processen de efficiëntiemodus actief is.

Efficiëntiemodus uit

Je kunt de efficiëntiemodus voor Google Chrome in Windows 11 tijdelijk uitschakelen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op een van de subprocessen waar de waarde Efficiëntiemodus in de kolom Status te zien is. Klik daarna met de rechtermuisknop op het label Efficiëntiemodus om het vinkje weg te halen. Herhaal deze stap bij alle Chrome-subprocessen waar de efficiëntiemodus actief is, tot in de groep Google Chrome geen enkel groen blaadje meer staat. Hierdoor wordt de efficiëntiemodus voor deze subprocessen tijdelijk uitgeschakeld.

De proceslijst verandert en wordt continu bijgewerkt wanneer je nieuwe tabbladen opent en sluit. Het is dus mogelijk dat je deze stappen meerdere keren moet herhalen om ervoor te zorgen dat de wijzigingen van kracht blijven. Ook als je Chrome later sluit en opnieuw start, wordt de modus opnieuw ingeschakeld. Hetzelfde geldt wanneer je de pc opnieuw opstart.

Haal het vinkje weg bij Efficiëntiemodus.

Twee versies

Als je de vorige methode niet elke keer opnieuw wilt herhalen nadat je Google Chrome hebt gestart, dan kun je werken met Chrome-snelkoppelingen. In dit voorbeeld gebruik je een snelkoppeling om Chrome in de standaardinstelling (met de efficiëntiemodus actief) te gebruiken en daarnaast maak je een snelkoppeling om Chrome te gebruiken zónder de efficiëntiemodus.

Begin met het plaatsen van een snelkoppeling voor Chrome op het bureaublad. Binnen Windows 11 verloopt dat anders dan in Windows 10. Klik op Start en selecteer rechtsboven de optie Alles. Hiermee verschijnt er een alfabetische lijst met alle apps. Zoek Google Chrome en sleep dit pictogram naar het bureaublad. Daar is de eerste snelkoppeling. Klik met rechts op deze snelkoppeling en kies Kopiëren. Daarna klik je op het bureaublad met rechts en je selecteert Plakken.

Sleep een snelkoppeling op het bureaublad vanuit Alle apps.

Zonder efficiëntiemodus

Zo, vanaf nu heb je twee snelkoppelingen voor Chrome op het bureaublad. Bij de tweede verander je de naam bijvoorbeeld in Google Chrome zonder efficiëntiemodus. Klik met de rechtermuisknop op deze tweede snelkoppeling en kies Eigenschappen in het contextmenu. Klik in het venster Eigenschappen / Snelkoppeling op het veld Doel. Daar zie je het pad: C:\Program Files\Google\Chrome\Application\chrome.exe. Voeg daar de volgende opdracht aan toe. Zet de cursor achter chrome.exe, plaats een spatie en daarachter typ of plak je --disable-features=UseEcoQoSForBackgroundProcess. Het totale pad ziet er dus als volgt uit:

Klik op Toepassen in de rechterbenedenhoek van het venster. Door deze toevoeging schakel je de Eco QoS (Eco Quality of Service) voor achtergrondprocessen uit. Hierdoor gebruikt Chrome niet langer de functie die is ontworpen om het energieverbruik te optimaliseren. Windows vraagt je in sommige gevallen om de beheerrechten te verlenen om door te kunnen gaan. Klik dan gewoon op Doorgaan. Sluit het venster Eigenschappen van Google Chrome als je klaar bent. Start nu Google Chrome opnieuw op.

Wijzig de gegevens in het veld Doel.

Controle

Om te controleren of de functie is uitgeschakeld open je de snelkoppeling zonder efficiëntiemodus. Typ in het adresvak chrome://version en druk op Enter. Hierdoor zullen de details van Chrome op je pc in beeld komen. En daar zul je de opdrachtparameters lezen die je zojuist hebt toegevoegd. Als je Chrome opent vanaf de eerste snelkoppeling (met efficiëntiemodus) en je typt chrome://version, dan zul je deze parameters niet terugvinden. Ook wanneer je het oorspronkelijke Chrome-uitvoerbare bestand start vanuit de map C:\Program Files\Google\Chrome\Application zul je ontdekken dat de efficiëntiemodus nog steeds aan staat.

Deze aanpassing schakelt de efficiëntiemodus alleen uit als je Chrome start vanuit de bewerkte snelkoppeling.

Geheugenbesparing uitzetten

Behalve de efficiëntiemodus gebruikt Chrome ook functies voor geheugen- en energiebesparing. Beide verminderen het stroomverbruik van de browser door bepaalde functies en mogelijkheden te beperken, maar ze kunnen ook de browserprestaties vertragen. Om ze uit te schakelen, tik je op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en ga je via Instellingen naar Prestaties. Je kunt ook in het adresvak chrome://settings/performance typen en dan op Enter drukken. Hiermee kom je op het tabblad Prestaties. In dit tabblad kun je de schuifjes bij Geheugen / Geheugenbesparing en Voeding / Energiebesparing uitschakelen.

Deze laatste optie is alleen beschikbaar op Chrome die op een laptop draait. Een van de bekende problemen van Geheugenbesparing is dat het tabblad automatisch bevriest of opnieuw gaat laden wanneer je ernaar teruggaat. Energiebesparing kan ook de oorzaak zijn dat de visuele effecten in de browser worden beperkt. Hierdoor zal bijvoorbeeld smooth scrolling niet meer werken en ook videoframerates kunnen hierdoor vertragen.

Probeer Geheugenbesparing uit te zetten en kijk of het probleem hiermee is opgelost.

Sluit ongebruikte tabs

Chrome opent voor elk tabblad zijn eigen proces. Als er veel tabbladen openstaan, dan verbruiken die veel geheugen, wat kan leiden tot vertraging. Om te weten hoeveel systeembronnen Chrome aanspreekt, ga je naar Taakbeheer en bekijk je het lopende verbruik. De oplossing is simpel: sluit onnodige tabbladen om te zien of Chrome hierdoor sneller wordt.

Alle open tabbladen spreken gezamenlijk veel geheugen aan.

Cache en cookies wissen

Wanneer je de Chrome-browser lang gebruikt, verzamel je heel wat gegevens in de browsercache en ook veel cookies, wat de browser kan vertragen. Je kunt dit probleem oplossen door de browsegegevens te wissen. Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van de browser. Selecteer Browsegegevens wissen. Vervolgens selecteer je de vakjes Cache en Cookies en je klikt op Gegevens wissen. Als dat is gebeurd, start je Chrome opnieuw op en kijk je of het programma nog steeds traag is.

De gecachte afbeeldingen en bestanden nemen 320 MB in beslag.