ID.nl logo
Budgetsmartphone kopen: Waar op letten bij aanschaf goedkope telefoon
Huis

Budgetsmartphone kopen: Waar op letten bij aanschaf goedkope telefoon

Een goede smartphone hoeft echt niet de hoofdprijs te kosten. Voor een lagere prijs van 400 of zelfs 200 euro kun je ook een uitstekende toestellen vinden. Er zijn echter wel een paar valkuilen om te vermijden. Wil je een budgetsmartphone kopen, let dan vooral op de volgende zaken.

Android-versie en skin

Als je voor een betaalbare nieuwe smartphone kiest, kom je uit bij het Android-besturingssysteem. Het belangrijkste aandachtspunt van goedkope smartphones is de Android-versie en het updatebeleid. De huidige recentste Android-versie is Android 13. Vooral in de allerlaagste prijsklassen worden smartphones uitgebracht met een oudere Android-versie. Dat is echt een slecht signaal: zo zeggen fabrikanten met hun updatebeleid wel dat ze een X-aantal Android-versie-updates uitrollen, terwijl het toestel eigenlijk al sinds de introductie achter de feiten aanloopt.

Over Android leggen fabrikanten meestal hun eigen interface. Vaak gaat dit gepaard met veel voorgeïnstalleerde diensten en apps, waaronder vaak ook bloatware als virusscanners. Sommige van die zogeheten skins, zoals die van OnePlus en Motorola, zijn niet zo ingrijpend. Die van Oppo, Xiaomi (inclusief submerken Poco en RedMi) en TCL zijn vaak erg rommelig en buggy, en zitten vol met advertenties. Het verdienmodel zit bij (met name Chinese fabrikanten) niet alleen in de verkoopprijs.

Bloatware, oftewel reclame-apps, komen helaas veelvuldig voor.

Updatebeleid

Ongeacht de prijsklasse van je smartphone: het is belangrijk dat de fabrikant de update-verantwoordelijkheid serieus neemt. Zo weet je dat je toestel nog jaren mee kan als het aankomt op nieuwe privacy- en veiligheidsfeatures. En ook om systeemfouten te verhelpen. Wanneer de ondersteuning af is gelopen, loop je meestal niet direct risico en kun je het toestel gewoon blijven gebruiken, maar op eigen verantwoordelijkheid.

Android-updates zijn er in twee varianten: versie-updates (die ook nieuwe functies introduceren) en veiligheidsupdates (die vooral foutjes verhelpen).

Vooral veel Chinese fabrikanten nemen deze update-verantwoordelijkheid onvoldoende serieus en spelen vuige spelletjes. Zo wordt vaak maar één versie-update beloofd, terwijl de smartphone al met een oudere versie op de markt is gebracht. Ook worden beloftes niet altijd nagekomen en verlopen de updates vaak traag en zorgen ze soms juist voor extra bugs.

De gebruikelijke merken? Motorola, Xiaomi (inclusief Poco en Redmi) en Oppo. Maar ook OnePlus holt hard achteruit. Nokia, maar ook Samsung lijken op hun beurt de ondersteuning steeds serieuzer te nemen. Ga voordat je een smartphone koopt na wat de reputatie en het updatebeleid van de fabrikant is en controleer de Android-versie van het toestel.

Oude modellen

Wie slim is, pakt ook oudere smartphones uit duurdere prijsklassen in zijn vergelijking mee. Qua rekenkracht, ontwerp, camera en andere functies kunnen deze smartphones vaak nog prima mee en de ondersteuning van deze middenklasse-smartphones is vaak ook beter dan nieuwe budgettoestellen. Een Samsung Galaxy A52 of OnePlus Nord van vorig jaar gaat op het moment van schrijven voor zo’n 250 euro over de toonbank, terwijl deze bijna 400 euro kostte bij de release.

Ook kun je kijken naar tweedehands of refurbished smartphones. Op deze manier kun je bijvoorbeeld nog aan een goede iPhone komen voor een schappelijke prijs. Bij refurbished en tweedehands toestellen neem je echter wel altijd een risico op bestaande beschadigingen of defecten.

Een ouder luxemodel, zoals de Samsung Galaxy S21 FE kan ook nog prima.

Camera’s

Heel erg innovatief is de smartphonemarkt niet meer. Het punt waarop fabrikanten elkaar voorbij proberen te streven zijn de camera’s. Vooral in het hoge prijssegment zijn smartphones voorzien van meerdere camera’s van uitstekende kwaliteit. Meerdere camera’s zorgen voor meer mogelijkheden (macrofoto’s, groothoekfoto’s en zoomfoto’s). De kwaliteit van de foto’s en video’s wordt bepaald door de lens én de softwarematige afstelling.

In het budgetsegment proberen fabrikanten je op het verkeerde been te zetten door je te laten denken dat meer beter is. Sommige budgetsmartphones hebben zelfs wel vier lenzen aan de achterzijde. De primaire camera wordt bijgestaan door bijvoorbeeld een groothoeklens en een macrolens. Vaak zijn deze camera’s van zulke erbarmelijke kwaliteit dat ze in praktijk alleen maar teleurstellende resultaten opleveren. Ze hebben bijvoorbeeld een beperkt aantal megapixel of nauwelijks lichtsterkte. Of ze hebben amper mogelijkheden voor softwarematige afstelling.

Laat je dus niet afleiden door het aantal lenzen en de mogelijkheden hiervan. Liever één goede lens dan vier matige. Ga daarom na in specificaties en reviews hoe de primaire lens presteert. Vooral in moeilijke lichtomstandigheden zoals tegenlicht en in het donker.

Meer camera’s betekent meer foto-mogelijkheden, maar meer camera’s betekent niet per se dat je betere foto’s maakt.

Bouw en afmeting

De duurste smartphones moeten boven alles luxe uitstralen. Dat is natuurlijk minder het geval bij de budgettoestellen. En dat is iets positiefs, want die luxe uitstraling heeft een keerzijde. Zo zijn de luxe smartphones voorzien van een glazen achterzijde. Mooi, maar vingerafdrukgevoelig en (ondanks marketingtermen als ‘Gorilla Glass’) onwijs kwetsbaar. Metaal, een ander luxe materiaal, maakt draadloos laden onmogelijk en wordt daardoor alleen gebruikt voor de rand rondom de smartphone, niet de achterzijde. Bovendien wordt zo’n luxe glazen achterkant vaak toch weer verborgen achter een smartphonehoesje.

Betaalbare smartphones beschikken meestal over een achterzijde die van kunststof is. Dat voelt misschien minder luxe aan, maar zodra je er een hoesje overheen doet, merk je dat niet. En ook zonder hoesje is een budgetsmartphone prima te gebruiken, kunststof barst niet direct bij een valpartij en is een stuk lichter qua gewicht. Hoewel een smartphone altijd kwetsbaar blijft, vooral het scherm, is een budgetsmartphone dankzij de kunststof behuizing vaak net wat minder kwetsbaar.

Qua toestelafmeting kun je in het budgetsegment ook alle kanten op. Er zijn toestellen van Samsung en Nokia met een bescheiden formaat, maar wie juist van een groot scherm houdt, kan bijvoorbeeld ook terecht bij Xiaomi’s RedMi Note-smartphones.

Dat de achterzijde van plastic is, is eigenlijk helemaal geen minpunt.

Scherm

Je kunt smartphones dus in allerlei formaten krijgen: klein, groot en alles ertussenin. Dat zegt dus ook genoeg over de beschikbare schermformaten. Een groot scherm is bijvoorbeeld prettig voor wie moeite heeft met scherp lezen, een klein scherm past makkelijker in een broekzak of klein handtasje.

Bij betaalbare smartphones zijn de schermpanelen vaak tft- of lcd-schermen. Deze schermen hebben een iets minder indrukwekkende weergave dan oled- of amoledschermen. Belangrijk is om na te gaan dat het beeld scherp genoeg is. Kies bij voorkeur voor een Full-HD-resolutie van 1080 pixels. Vaak wordt geadverteerd met hoge verversingssnelheden van 90 of 120 hertz. Hoewel dit prettig is, maakt dat niet echt een groot verschil. Belangrijker is om na te gaan of de schermhelderheid op orde is. Als de schermhelderheid te laag is, kost het meer moeite om het scherm te lezen als je de smartphone buiten in de zon gebruikt.

Smartphones met een groot scherm lezen makkelijk af, mits je niet teveel in direct zonlicht staat.

Processor en opslag

Het is niet verwonderlijk dat de budgetsmartphones niet voorop lopen als het aankomt op rekenkracht en snelheid. Alle budgetsmartphones zijn uitgerust met voldoende rekenkracht om de belangrijkste taken uit te voeren: whatsappen, browsen, het gebruik van social media en het streamen van muziek en video. Hier en daar zou ene goedkoper toestel best een keer kunnen stotteren, maar je hoeft niet op functionaliteit in te boeten. Alleen zwaardere games zullen wellicht niet lekker draaien.

De meeste smartphones zijn uitgerust met een Snapdragon- of MediaTek- processor, of Exynos in het geval van Samsung. Eigenlijk zijn de verschillen tussen de drie niet bijzonder groot. Als het op rekenkracht aankomt weet Apples A-chipset wel altijd goed te presteren.

De hoeveelheid werkgeheugen is belangrijker: ga voor minstens 6 GB werkgeheugen. En vergeet ook niet de hoeveelheid opslagruimte. 64 GB is minimaal, vanaf 128 GB heb je echt genoeg ruimte voor je apps, foto’s en playlists. Veel smartphones beschikken ook over de mogelijkheid deze opslag uit te breiden met een geheugenkaart.

OnePlus-smartphones komen vaak met enorm veel rekenkracht en opslagruimte.

Accu

Wat inleveren op rekenkracht en beeldkwaliteit heeft zo zijn voordelen als het aankomt op het energieverbruik. Bovendien zijn veel budgetsmartphones voorzien van een relatief hoge accucapaciteit, die vaak ook afhankelijk is van de toestelgrootte. Veel smartphones hebben een capaciteit van 5000 mAh, wat best veel is. Kleinere budgetsmartphones hebben vaak een 4000mAh-accu. Dat houdt in dat je met een opgeladen accu je toestel vaak minstens twee dagen kunt gebruiken, hoewel dat afhankelijk is van je gebruik.

Als het aankomt op opladen zijn er wat aandachtspuntjes. Gelukkig zijn alle Android-smartphones voorzien van een universele usb-c-oplader. Alleen ontbreekt op de betaalbare modellen vaak een snellaadfunctie of de mogelijkheid om draadloos op te laden. Je zult dus even geduld moeten hebben voordat je de accu weer vol hebt. Ben je echter iemand die ‘s nachts de smartphone in de lader op het nachtkastje hebt, dan zul je geen verschil merken. Bovendien: snelladen en draadloos laden genereren extra warmte, wat de levensduur van de accu geen goed doet.

Veel budgetsmartphones worden geleverd met een usb-c-snellader in de doos.

5G

Er is veel marketinggeld uitgegeven (door zowel providers als smartphonefabrikanten) om 5G aan de man te krijgen. Inmiddels zijn ook de meeste budgetsmartphones voorzien van een 5G-chipset. Alleen is de 5G-ervaring nog altijd behoorlijk teleurstellend. De frequentiebanden die écht het grote snelheidsverschil gaan maken, zijn nog lang niet beschikbaar voor providers. De enige frequentieband die wel al in gebruik is genomen, ligt in het verlengde van de 4G-frequenties, waardoor de 5G-ervaring in Nederland momenteel min of meer omschreven kan worden als een iets opgevoerde 4G. Nog niet echt de moeite waard dus.

Het duurt nog minstens een jaar voordat de snellere 5G-frequentiebanden achtereenvolgens worden geveild en daarna in gebruik genomen kunnen worden. Dus op het moment van schrijven is 5G simpelweg niet interessant genoeg. Heeft een budgetsmartphone op je verlanglijstje geen 5G-ondersteuning? Laat je hierdoor niet afschrikken. Ook is een 5G-abonnement nog van weinig meerwaarde.

Oud, maar niet te oud?

Als consumenten zijn we een beetje verwend geraakt. Na twee jaar vinden we vaak dat het tijd is voor een nieuw model. Vroeger ging er soms inderdaad een wereld voor je open wat betreft nieuwe functies en innovaties. Maar die tijd (met grote, elkaar snel opvolgende innovaties) is echt voorbij. Werkt je smartphone nog prima, waarom zou je dan geld besteden aan een nieuwe budgetsmartphone? Als je een oudere smartphone in een duurdere prijsklasse hebt, ga je er in veel gevallen ook niet echt op vooruit.

Is je huidige smartphone traag, probeer het toestel dan eens terug te zetten naar fabrieksinstellingen. Is de accu versleten, probeer dan eerst de accu te (laten) vervangen. Ook als je op zoek bent naar een budgetsmartphone voor je kinderen volstaat een gebruikte smartphone van een paar jaar oud wellicht ook nog.

Een oudere smartphone, zoals de Galaxy S10 Plus kan nog prima even door.

Goedkope telefoon kopen - vergelijken maar!

Nu je de aandachtspunten weet, kan het grote vergelijkend warenonderzoek beginnen. Je zal merken dat de keuze enorm is en daarom helpen we je graag een handje op weg. Neem bijvoorbeeld een kijkje bij onze up-to-date keuzehulpen, ingedeeld in prijsklasse. Hierin vind je onze favoriete telefoons terug binnen dat prijssegment:

  • 10 beste smartphones tot 200 euro

  • 10 beste smartphones tot 300 euro

  • 10 beste smartphones tot 400 euro

Bekijk ook eens het complete smartphone-aanbod van Bol.com en stel hier een maximaal bedrag in (bijvoorbeeld 300 euro) om alleen toestellen te tonen die binnen jouw budget passen. Hetzelfde trucje werkt ook in het smartphone-overzicht van Kieskeurig.nl. Bij deze prijsverlijker zie je ook meteen welke webshop jouw keuze het goedkoopst aanbiedt!

▼ Volgende artikel
Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt
© Leonid Iastremskyi
Energie

Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt

Veel mensen denken dat een luchtreiniger vooral nuttig is in het voorjaar en de zomer, als het pollenseizoen in …uhm volle bloei staat. Maar ook – of juist – in de herfst is zo’n apparaat een echte hulp voor een gezonder binnenklimaat in huis. Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Dit artikel in het kort

Een luchtreiniger doet meer dan alleen pollen, rook en huisstofmijt uit de lucht halen. Zeker in de herfst, als we minder ventileren, helpt hij de lucht in beweging te houden, allergenen te verminderen en de luchtkwaliteit op peil te houden. In dit artikel lees je wat er verandert zodra het kouder wordt, hoe je het effect van je luchtreiniger vergroot met slim ventileren en waar je op let bij gebruik en plaatsing voor een stabieler binnenklimaat.

Lees ook: Schimmel in je badkamer? Zo kom je er voor eens en altijd vanaf!

Open deur: minder ventilatie = minder frisse lucht

Waar in de zomer ramen en deuren openstaan, houden we in de herfst juist alles vaker dicht. Dat houdt de warmte binnen, maar doordat de lucht minder goed circuleert blijven vocht, stof en geuren langer hangen. In badkamers, keukens en woonkamers met goed sluitende kozijnen merk je dat direct: de lucht voelt wat bedompter aan en ruikt sneller muf. Een luchtreiniger helpt dat te voorkomen door fijnstof, pollen en andere kleine deeltjes actief uit de lucht te filteren. Zo blijft het binnenklimaat merkbaar frisser, ook wanneer de ramen dicht blijven.

Luchtfiltering uitgelegd

De meeste luchtreinigers gebruiken een HEPA-filter dat microscopisch kleine deeltjes opvangt. Sommige modellen combineren dat met een koolstoffilter dat geuren en vluchtige stoffen neutraliseert. Zo verdwijnt niet alleen stof, maar ook kookluchtjes en sigarettenrook sneller uit de ruimte. Een goed HEPA-filter verwijdert tot 99,97 procent van de deeltjes van 0,3 micrometer of groter, waaronder fijnstof, pollen en schimmelsporen.

Minder allergieklachten

Wie gevoelig is voor huisstofmijt of schimmelsporen, merkt dat klachten vaak toenemen in de herfst. Dat komt doordat vocht en temperatuur in huis precies de omstandigheden bieden waarin deze allergenen goed gedijen. Een luchtreiniger helpt door de lucht continu in beweging te houden en allergenen te vangen. Wat je wel moet weten: schimmelsporen worden door een filter grotendeels uit de lucht gehaald, maar de bron – vaak vochtige muren of slecht geventileerde ruimtes – moet je nog steeds aanpakken. Zonder die bronbestrijding blijft het probleem terugkomen. Een luchtreiniger helpt dus vooral bij de symptomen, niet bij de oorzaak.

De ideale stand

Laat de luchtreiniger liever langdurig op lage stand draaien dan af en toe kort op volle kracht. Zo blijft de luchtkwaliteit stabiel. Veel luchtreinigers meten zelf de luchtkwaliteit met sensoren en schakelen automatisch een tandje bij als dat nodig is. Op lage stand gebruiken ze meestal 20 tot 40 watt, vergelijkbaar met een ledlamp.

©Philips

Ventileren en luchtvochtigheid

Een luchtreiniger is geen vervanger voor ventilatie. Ventileren blijft nodig om koolstofdioxide, vocht en geur af te voeren. Wie de ramen regelmatig openzet en daarnaast een luchtreiniger laat draaien, houdt de lucht zowel vers als schoon. De luchtreiniger pakt de fijne stofdeeltjes aan, terwijl ventilatie zorgt dat nieuwe zuurstof binnenkomt.

In de herfst speelt ook de luchtvochtigheid een rol. Door de verwarming kan de lucht binnen te droog worden, en daar doet een luchtreiniger weinig aan. Wil je het binnenklimaat prettig houden, combineer hem dan met een luchtbevochtiger.

De beste plek om je luchtreiniger neer te zetten

Zet de luchtreiniger niet in een hoek, maar vrij in de kamer zodat lucht rondom het apparaat kan circuleren. In de buurt van een deur of raam werkt vaak het best. Zet hem niet op de grond, maar juist wat hoger – bijvoorbeeld op een kast of bijzettafel. Zo zuivert hij de lucht op borsthoogte (dus de hoogte waarop je lucht inademt) beter en verdeelt hij de schone lucht gelijkmatig door de ruimte.

Betere lucht, beter binnenklimaat

Een luchtreiniger is geen wondermiddel, maar wel een apparaat dat in de herfst meer doet dan veel mensen denken. Hij haalt stof, pollen en schimmelsporen uit de lucht, helpt muffe geur te voorkomen en ondersteunt de ventilatie in huis. Zeker in goed geïsoleerde woningen, waar de lucht snel stil komt te staan, merk je het verschil. De lucht voelt frisser aan, je ademt prettiger en het binnenklimaat blijft in balans – precies wat je nodig hebt in het seizoen waarin we het liefst binnen blijven.



Minder stof = een beter binnenklimaat

Heb jij al een plumeau in huis?
▼ Volgende artikel
Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden
© ID.nl
Huis

Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Wat gaan we doen?

We laten je zien hoeveel informatie er in je foto’s, muziek en documenten verstopt zit. Je ontdekt hoe je die metadata zelf kunt bekijken, wissen of juist aanvullen – met slimme tools en praktische ingrepen.

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Metadata bevatten vaak interessante informatie over een bestand.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

De meeste smartphones en camera’s leggen standaard ook de gps-coördinaten van je foto’s vast.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Je kunt in Android via de camera-app aangeven dat je de locatie (niet) wilt opslaan.

Metadata foto’s

Om de vaak talrijke metadata van foto’s gestructureerd te bewaren en weer te geven, zijn er in de loop der jaren verschillende metadata-frameworks ontstaan. Het eerste dat echt als standaard doorbrak, was EXIF (EXchangeable Image File format). Vrijwel alle digitale camera’s en smartphones voegen dit automatisch toe, met informatie zoals datum, tijd, gps-coördinaten, cameramerk en diafragma. Om gebruikers ook zelf metadata te laten toevoegen, werd eind vorige eeuw het IPTC-IIM-formaat ontwikkeld (International Press Telecommunications Council - Information Interchange Model), voor gegevens zoals copyright en beschrijvende tags. Hierop volgden nog diverse uitbreidingen.

Begin deze eeuw lanceerde Adobe XMP (eXtensible Metadata Platform), vooral bedoeld voor metadata tijdens fotobewerking. Deze worden ook opgeslagen in het fotobestand zelf of in een apart xmp-bestand (een sidecar genoemd). Alles bij elkaar is dit dus behoorlijk complex, vooral omdat er in één foto metadata van deze drie frameworks tegelijk kunnen voorkomen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Je kunt metadata verwijderen, maar ook zelf bewerken in XnView MP.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Je kunt metadata in één keer ook in meerdere fotobestanden toevoegen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

De metadata van een mp3-bestand kan onder andere de albumhoes bevatten die getoond wordt als je het bestand afspeelt.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Je kunt metadata handmatig aanpassen, maar ook online bronnen ter hulp roepen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Stel je metadata samen op basis van de bestandsnamen (of omgekeerd).

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Ook vanuit Verkenner kun je allerlei metadata van (bijvoorbeeld) docx-bestanden bekijken.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

Vanuit Word kun je aangeven welke extra elementen, waaronder metadata, je uit het document wilt verwijderen.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.

PDF24 bevat een indrukwekkende toolbox voor pdf-bewerkingen, waaronder verwijderen en aanpassen van metadata.