ID.nl logo
Budgetsmartphone kopen: Waar op letten bij aanschaf goedkope telefoon
Huis

Budgetsmartphone kopen: Waar op letten bij aanschaf goedkope telefoon

Een goede smartphone hoeft echt niet de hoofdprijs te kosten. Voor een lagere prijs van 400 of zelfs 200 euro kun je ook een uitstekende toestellen vinden. Er zijn echter wel een paar valkuilen om te vermijden. Wil je een budgetsmartphone kopen, let dan vooral op de volgende zaken.

Android-versie en skin

Als je voor een betaalbare nieuwe smartphone kiest, kom je uit bij het Android-besturingssysteem. Het belangrijkste aandachtspunt van goedkope smartphones is de Android-versie en het updatebeleid. De huidige recentste Android-versie is Android 13. Vooral in de allerlaagste prijsklassen worden smartphones uitgebracht met een oudere Android-versie. Dat is echt een slecht signaal: zo zeggen fabrikanten met hun updatebeleid wel dat ze een X-aantal Android-versie-updates uitrollen, terwijl het toestel eigenlijk al sinds de introductie achter de feiten aanloopt.

Over Android leggen fabrikanten meestal hun eigen interface. Vaak gaat dit gepaard met veel voorgeïnstalleerde diensten en apps, waaronder vaak ook bloatware als virusscanners. Sommige van die zogeheten skins, zoals die van OnePlus en Motorola, zijn niet zo ingrijpend. Die van Oppo, Xiaomi (inclusief submerken Poco en RedMi) en TCL zijn vaak erg rommelig en buggy, en zitten vol met advertenties. Het verdienmodel zit bij (met name Chinese fabrikanten) niet alleen in de verkoopprijs.

Bloatware, oftewel reclame-apps, komen helaas veelvuldig voor.

Updatebeleid

Ongeacht de prijsklasse van je smartphone: het is belangrijk dat de fabrikant de update-verantwoordelijkheid serieus neemt. Zo weet je dat je toestel nog jaren mee kan als het aankomt op nieuwe privacy- en veiligheidsfeatures. En ook om systeemfouten te verhelpen. Wanneer de ondersteuning af is gelopen, loop je meestal niet direct risico en kun je het toestel gewoon blijven gebruiken, maar op eigen verantwoordelijkheid.

Android-updates zijn er in twee varianten: versie-updates (die ook nieuwe functies introduceren) en veiligheidsupdates (die vooral foutjes verhelpen).

Vooral veel Chinese fabrikanten nemen deze update-verantwoordelijkheid onvoldoende serieus en spelen vuige spelletjes. Zo wordt vaak maar één versie-update beloofd, terwijl de smartphone al met een oudere versie op de markt is gebracht. Ook worden beloftes niet altijd nagekomen en verlopen de updates vaak traag en zorgen ze soms juist voor extra bugs.

De gebruikelijke merken? Motorola, Xiaomi (inclusief Poco en Redmi) en Oppo. Maar ook OnePlus holt hard achteruit. Nokia, maar ook Samsung lijken op hun beurt de ondersteuning steeds serieuzer te nemen. Ga voordat je een smartphone koopt na wat de reputatie en het updatebeleid van de fabrikant is en controleer de Android-versie van het toestel.

Oude modellen

Wie slim is, pakt ook oudere smartphones uit duurdere prijsklassen in zijn vergelijking mee. Qua rekenkracht, ontwerp, camera en andere functies kunnen deze smartphones vaak nog prima mee en de ondersteuning van deze middenklasse-smartphones is vaak ook beter dan nieuwe budgettoestellen. Een Samsung Galaxy A52 of OnePlus Nord van vorig jaar gaat op het moment van schrijven voor zo’n 250 euro over de toonbank, terwijl deze bijna 400 euro kostte bij de release.

Ook kun je kijken naar tweedehands of refurbished smartphones. Op deze manier kun je bijvoorbeeld nog aan een goede iPhone komen voor een schappelijke prijs. Bij refurbished en tweedehands toestellen neem je echter wel altijd een risico op bestaande beschadigingen of defecten.

Een ouder luxemodel, zoals de Samsung Galaxy S21 FE kan ook nog prima.

Camera’s

Heel erg innovatief is de smartphonemarkt niet meer. Het punt waarop fabrikanten elkaar voorbij proberen te streven zijn de camera’s. Vooral in het hoge prijssegment zijn smartphones voorzien van meerdere camera’s van uitstekende kwaliteit. Meerdere camera’s zorgen voor meer mogelijkheden (macrofoto’s, groothoekfoto’s en zoomfoto’s). De kwaliteit van de foto’s en video’s wordt bepaald door de lens én de softwarematige afstelling.

In het budgetsegment proberen fabrikanten je op het verkeerde been te zetten door je te laten denken dat meer beter is. Sommige budgetsmartphones hebben zelfs wel vier lenzen aan de achterzijde. De primaire camera wordt bijgestaan door bijvoorbeeld een groothoeklens en een macrolens. Vaak zijn deze camera’s van zulke erbarmelijke kwaliteit dat ze in praktijk alleen maar teleurstellende resultaten opleveren. Ze hebben bijvoorbeeld een beperkt aantal megapixel of nauwelijks lichtsterkte. Of ze hebben amper mogelijkheden voor softwarematige afstelling.

Laat je dus niet afleiden door het aantal lenzen en de mogelijkheden hiervan. Liever één goede lens dan vier matige. Ga daarom na in specificaties en reviews hoe de primaire lens presteert. Vooral in moeilijke lichtomstandigheden zoals tegenlicht en in het donker.

Meer camera’s betekent meer foto-mogelijkheden, maar meer camera’s betekent niet per se dat je betere foto’s maakt.

Bouw en afmeting

De duurste smartphones moeten boven alles luxe uitstralen. Dat is natuurlijk minder het geval bij de budgettoestellen. En dat is iets positiefs, want die luxe uitstraling heeft een keerzijde. Zo zijn de luxe smartphones voorzien van een glazen achterzijde. Mooi, maar vingerafdrukgevoelig en (ondanks marketingtermen als ‘Gorilla Glass’) onwijs kwetsbaar. Metaal, een ander luxe materiaal, maakt draadloos laden onmogelijk en wordt daardoor alleen gebruikt voor de rand rondom de smartphone, niet de achterzijde. Bovendien wordt zo’n luxe glazen achterkant vaak toch weer verborgen achter een smartphonehoesje.

Betaalbare smartphones beschikken meestal over een achterzijde die van kunststof is. Dat voelt misschien minder luxe aan, maar zodra je er een hoesje overheen doet, merk je dat niet. En ook zonder hoesje is een budgetsmartphone prima te gebruiken, kunststof barst niet direct bij een valpartij en is een stuk lichter qua gewicht. Hoewel een smartphone altijd kwetsbaar blijft, vooral het scherm, is een budgetsmartphone dankzij de kunststof behuizing vaak net wat minder kwetsbaar.

Qua toestelafmeting kun je in het budgetsegment ook alle kanten op. Er zijn toestellen van Samsung en Nokia met een bescheiden formaat, maar wie juist van een groot scherm houdt, kan bijvoorbeeld ook terecht bij Xiaomi’s RedMi Note-smartphones.

Dat de achterzijde van plastic is, is eigenlijk helemaal geen minpunt.

Scherm

Je kunt smartphones dus in allerlei formaten krijgen: klein, groot en alles ertussenin. Dat zegt dus ook genoeg over de beschikbare schermformaten. Een groot scherm is bijvoorbeeld prettig voor wie moeite heeft met scherp lezen, een klein scherm past makkelijker in een broekzak of klein handtasje.

Bij betaalbare smartphones zijn de schermpanelen vaak tft- of lcd-schermen. Deze schermen hebben een iets minder indrukwekkende weergave dan oled- of amoledschermen. Belangrijk is om na te gaan dat het beeld scherp genoeg is. Kies bij voorkeur voor een Full-HD-resolutie van 1080 pixels. Vaak wordt geadverteerd met hoge verversingssnelheden van 90 of 120 hertz. Hoewel dit prettig is, maakt dat niet echt een groot verschil. Belangrijker is om na te gaan of de schermhelderheid op orde is. Als de schermhelderheid te laag is, kost het meer moeite om het scherm te lezen als je de smartphone buiten in de zon gebruikt.

Smartphones met een groot scherm lezen makkelijk af, mits je niet teveel in direct zonlicht staat.

Processor en opslag

Het is niet verwonderlijk dat de budgetsmartphones niet voorop lopen als het aankomt op rekenkracht en snelheid. Alle budgetsmartphones zijn uitgerust met voldoende rekenkracht om de belangrijkste taken uit te voeren: whatsappen, browsen, het gebruik van social media en het streamen van muziek en video. Hier en daar zou ene goedkoper toestel best een keer kunnen stotteren, maar je hoeft niet op functionaliteit in te boeten. Alleen zwaardere games zullen wellicht niet lekker draaien.

De meeste smartphones zijn uitgerust met een Snapdragon- of MediaTek- processor, of Exynos in het geval van Samsung. Eigenlijk zijn de verschillen tussen de drie niet bijzonder groot. Als het op rekenkracht aankomt weet Apples A-chipset wel altijd goed te presteren.

De hoeveelheid werkgeheugen is belangrijker: ga voor minstens 6 GB werkgeheugen. En vergeet ook niet de hoeveelheid opslagruimte. 64 GB is minimaal, vanaf 128 GB heb je echt genoeg ruimte voor je apps, foto’s en playlists. Veel smartphones beschikken ook over de mogelijkheid deze opslag uit te breiden met een geheugenkaart.

OnePlus-smartphones komen vaak met enorm veel rekenkracht en opslagruimte.

Accu

Wat inleveren op rekenkracht en beeldkwaliteit heeft zo zijn voordelen als het aankomt op het energieverbruik. Bovendien zijn veel budgetsmartphones voorzien van een relatief hoge accucapaciteit, die vaak ook afhankelijk is van de toestelgrootte. Veel smartphones hebben een capaciteit van 5000 mAh, wat best veel is. Kleinere budgetsmartphones hebben vaak een 4000mAh-accu. Dat houdt in dat je met een opgeladen accu je toestel vaak minstens twee dagen kunt gebruiken, hoewel dat afhankelijk is van je gebruik.

Als het aankomt op opladen zijn er wat aandachtspuntjes. Gelukkig zijn alle Android-smartphones voorzien van een universele usb-c-oplader. Alleen ontbreekt op de betaalbare modellen vaak een snellaadfunctie of de mogelijkheid om draadloos op te laden. Je zult dus even geduld moeten hebben voordat je de accu weer vol hebt. Ben je echter iemand die ‘s nachts de smartphone in de lader op het nachtkastje hebt, dan zul je geen verschil merken. Bovendien: snelladen en draadloos laden genereren extra warmte, wat de levensduur van de accu geen goed doet.

Veel budgetsmartphones worden geleverd met een usb-c-snellader in de doos.

5G

Er is veel marketinggeld uitgegeven (door zowel providers als smartphonefabrikanten) om 5G aan de man te krijgen. Inmiddels zijn ook de meeste budgetsmartphones voorzien van een 5G-chipset. Alleen is de 5G-ervaring nog altijd behoorlijk teleurstellend. De frequentiebanden die écht het grote snelheidsverschil gaan maken, zijn nog lang niet beschikbaar voor providers. De enige frequentieband die wel al in gebruik is genomen, ligt in het verlengde van de 4G-frequenties, waardoor de 5G-ervaring in Nederland momenteel min of meer omschreven kan worden als een iets opgevoerde 4G. Nog niet echt de moeite waard dus.

Het duurt nog minstens een jaar voordat de snellere 5G-frequentiebanden achtereenvolgens worden geveild en daarna in gebruik genomen kunnen worden. Dus op het moment van schrijven is 5G simpelweg niet interessant genoeg. Heeft een budgetsmartphone op je verlanglijstje geen 5G-ondersteuning? Laat je hierdoor niet afschrikken. Ook is een 5G-abonnement nog van weinig meerwaarde.

Oud, maar niet te oud?

Als consumenten zijn we een beetje verwend geraakt. Na twee jaar vinden we vaak dat het tijd is voor een nieuw model. Vroeger ging er soms inderdaad een wereld voor je open wat betreft nieuwe functies en innovaties. Maar die tijd (met grote, elkaar snel opvolgende innovaties) is echt voorbij. Werkt je smartphone nog prima, waarom zou je dan geld besteden aan een nieuwe budgetsmartphone? Als je een oudere smartphone in een duurdere prijsklasse hebt, ga je er in veel gevallen ook niet echt op vooruit.

Is je huidige smartphone traag, probeer het toestel dan eens terug te zetten naar fabrieksinstellingen. Is de accu versleten, probeer dan eerst de accu te (laten) vervangen. Ook als je op zoek bent naar een budgetsmartphone voor je kinderen volstaat een gebruikte smartphone van een paar jaar oud wellicht ook nog.

Een oudere smartphone, zoals de Galaxy S10 Plus kan nog prima even door.

Goedkope telefoon kopen - vergelijken maar!

Nu je de aandachtspunten weet, kan het grote vergelijkend warenonderzoek beginnen. Je zal merken dat de keuze enorm is en daarom helpen we je graag een handje op weg. Neem bijvoorbeeld een kijkje bij onze up-to-date keuzehulpen, ingedeeld in prijsklasse. Hierin vind je onze favoriete telefoons terug binnen dat prijssegment:

  • 10 beste smartphones tot 200 euro

  • 10 beste smartphones tot 300 euro

  • 10 beste smartphones tot 400 euro

Bekijk ook eens het complete smartphone-aanbod van Bol.com en stel hier een maximaal bedrag in (bijvoorbeeld 300 euro) om alleen toestellen te tonen die binnen jouw budget passen. Hetzelfde trucje werkt ook in het smartphone-overzicht van Kieskeurig.nl. Bij deze prijsverlijker zie je ook meteen welke webshop jouw keuze het goedkoopst aanbiedt!

▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer