Hard of zacht, uit de kraan of uit een fles: zo beïnvloedt water de smaak van jouw koffie

Om te weten wat water doet voor de smaak van je koffie, beginnen we met een stukje technische uitleg. Als je koffie zet, stroomt water door de koffiedeeltjes. Tijdens dit extractieproces, zoals het met een mooi woord heet, neemt het water smaakstoffen, oliën en aroma’s op. De snelheid en de mate van extractie worden beïnvloed door verschillende factoren, zoals de temperatuur van het water, de maalgraad van de koffie en de hardheid van het water.

Waterhardheid

Hoe harder het water, hoe hoger de concentratie mineralen die erin zit. Het gaat daarbij voornamelijk om calcium (kalk) en magnesium. Deze mineralen kunnen zich binden aan de koffiedeeltjes, waardoor er meer smaak aan de deeltjes onttrokken wordt – er je kopje koffie zelf dus juist meer smaak krijgt. Wanneer het water echter té hard is, kan dat leiden tot over-extractie. De koffiedeeltjes geven te veel smaakstoffen en aroma’s af, waardoor je koffie bitter gaat smaken. Omdat zacht water weinig calcium en magnesium bevat, kan je koffie wat vlakker en minder vol van smaak zijn.

© Aratchaporn

Zuurgraad

Behalve de hardheid speelt ook de pH-waarde van het water een rol. De pH-waarde geeft de zuurgraad van water aan. Hoe lager de pH, hoe zuurder het water. Zuiver water heeft een neutrale pH van ongeveer 7. Het drinkwater dat bij ons uit de kraan komt, varieert normaal gesproken ergens tussen de 6,5 en 8,5.

Wanneer je koffie zet met water dat aan de zure kant is, dus een lagere pH heeft, kan dat de smaak beïnvloeden. Door de aanwezigheid van meer zuur kunnen bittere en zurige tonen in de koffie naar voren komen. Ook worden de aromastoffen mogelijk negatief beïnvloed bij te zuur water.

Staat de pH-waarde van het water juist aan de basische kant, dus met een hogere waarde, dan kan de koffie er wat vlak en muf van smaken. De zuren worden geneutraliseerd, waardoor de voor koffie typische fruitige zuren minder goed tot hun recht komen.

Voor de lekkerste koffie is een neutrale water-pH rond de 7 ideaal. Bij die waarde blijven de smaak- en geurstoffen het best behouden.

Lees ook: Van French press en filter tot slow drip en espressomachine: hoe zet jij je koffie?

Koffie zetten met kraanwater of mineraalwater?

Wanneer je water uit de kraan gebruikt voor je koffie, hoef je je over de kwaliteit eigenlijk nooit zorgen te maken: die is gewoon goed. Wel varieert de samenstelling van leidingwater per regio. Factoren zoals de hardheid van het water, het mineraalgehalte en de pH-waarde kunnen een invloed hebben op de extractie van de koffiedeeltjes en dus de smaak van je koffie.

Mineraalwater daarentegen heeft vaak een consistente samenstelling met een bekend mineraalgehalte. Vind je het heel belangrijk dat je koffie altijd hetzelfde smaakt, dan zou je mineraalwater kunnen overwegen. Wel is het zo mineraalwater natuurlijk duurder is dan gewoon kraanwater. Bovendien kan het gebruik van mineraalwater met een hoge hardheid leiden tot snellere opbouw van kalkaanslag in je koffiemachine, wat op zijn beurt de levensduur van het apparaat kan verkorten.

Lees ook: Zo onderhoud en ontkalk je je koffiezetapparaat

© CrispyMedia

Hard en zacht water in Nederland

Waterhardheid wordt vaak uitgedrukt in Duitse hardheid (°dH), wat een maat is voor de concentratie van calcium- en magnesiumionen in het water. Uit cijfers van de Vewin, de vereniging van waterbedrijven in Nederland, blijkt dat een groot deel van het drinkwater in Nederland zacht is. In het noorden van Groningen en Friesland, het oosten van Drenthe, het noordoosten van Overijssel, westelijk Brabant en in Limburg is het water gemiddeld qua hardheid. Alleen op Goeree Overflakkee en Schouwen-Duiveland in Zeeland is het water vrij hard. In de brochure Kerngegevens drinkwater 2023 is een kaart van Nederland opgenomen waarop met kleuren de waterhardheid is aangegeven.

Komt er bij jou hard water of zacht water uit de kraan?

Wil je precies weten hoe hard het leidingwater in jouw woonplaats is? Dat kun je meestal vinden op de site van je eigen waterbedrijf. Door je woonplaats in te vullen bij deze online tool van Vewin zie je wie jouw water levert.

Conclusie

Of je je koffie wilt zetten met kraanwater of mineraalwater is echt een persoonlijke keuze. Wat betreft de kwaliteit zit je met gewoon drinkwater uit de kraan altijd goed. Maar mineraalwater kan zorgen voor een betere smaak (vooral als je in een gebied woont met zacht water) en voor koffie die altijd hetzelfde smaakt. Wat je het beste kunt doen, is gewoon uitproberen. Zet je favoriete koffie met water uit de kraan en daarna met mineraalwater. Proef je verschil of niet? En als je verschil proeft, wat smaakt lekkerder? Als dat toch mineraalwater is, dan zal de vraag vooral zijn of je bereid bent om voortaan wat meer uit te geven voor je koffie.

0

Powered by

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.