Er zijn heel, heel veel manieren om koffie te zetten. Heb je echt niets anders voorhanden, dan kan het zelfs met een sok en kokend water! Al die verschillende zetmethoden geven allemaal een andere smaak aan de koffie. Ook verschilt het per methode welke koffie je kunt gebruiken. Hoe dat zit, lees je in dit artikel. Tip: probeer alle manieren vooral uit en proef zelf!

Trends in koffie: neem de tijd

Hoe je koffie proeft en hoe de zetmethoden de smaak beïnvloeden, hebben we gevraagd aan barista-instructeur Joost Leopold. Hij richtte De Koffieschool’ op en schreef ‘Water, koffiebonen en melk’.

Volgens Joost is de zetmethode niet het belangrijkste voor de smaak. Wat is wel belangrijk? Natuurlijk de soort koffie die we kiezen, de blend en de bonen. Maar vooral: de versheid van de gemalen bonen.

Koffiebonen bevatten etherische oliën, die heel snel vervliegen. Binnen een minuut verlies je de helft van de smaak! Daarom is een goede koffie vooral een kwestie van lekkere bonen die net voor de bereiding pas gemalen zijn. Investeer dus in een bonenmaler!

Om die reden zorgen apparaten die gebruikmaken van cupjes of voorgeproduceerde pads meestal niet voor de lekkerste koffie. De bonen die daarvoor gebruikt zijn, zijn namelijk al veel langer geleden gemalen. Soms worden nog smaken toegevoegd om er wat van te maken. Caramel macchiato, anyone?

Met verse bonen en een van onderstaande hulpmiddelen kun je een heel goede bak koffie zetten. De smaak wordt gegeven door de bonen. Natuurlijk speelt hoeveel koffie je gebruikt een rol, net als de branding en de grofheid van de maling. Het apparaat is verder vooral een hulpmiddel.

De apparaten die met een filter werken zijn iets minder ‘snel’. Je moet even de tijd nemen. Koffie wordt steeds meer een beleving. Een kleine zenmomentje, wie knapt er niet van op?

Verschillende methoden om koffie te zetten

Het bakkie troost is terug van nooit weggeweest. Onze economie draait zowat op koffie. In de afgelopen jaren zijn veel koffiedrinkers ook koffiekenners geworden. We weten graag wat we drinken. Ook experimenteren we meer met verschillende zetmethoden. Welke zijn er? Een heleboel. De lijst is in principe nooit compleet, maar dit zijn de meest gebruikte manieren om koffie te zetten in Nederland.

🞅 French press
🞅 Perculator (Moka pot)
🞅 Espressomachine
🞅 Filterkoffie
🞅 AeroPress
🞅 Slow drip/cold drip
🞅 Vacuümpot (Siphon)
🞅 Instant koffie

French press (Cafetière)

De French press, ook wel cafetière genoemd, is een chic apparaat om lekkere koffie mee te zetten. Het bestaat uit een glazen, roestvrijstalen of plastic cilinder met een duwer en een deksel. Het is niet de snelste manier om koffie te zetten, maar het resultaat is meestal wel erg lekker.

Koffie zetten met een cafetière is niet ingewikkeld. Voeg grof gemalen koffie toe aan de French press en giet vervolgens heet water over de koffie. Is de koffie te fijn gemalen, dan gaat het door de filter heen. Niet lekker. Roer kort door en plaats het deksel op de French press. Je laat de koffie een minuut of vier trekken. Daarna druk je langzaam de duwer (‘plunjer’) naar beneden om de gemalen koffie te scheiden van de koffie. Je kunt de koffie direct uitschenken.

©Matucha12

Ook interessant: Feiten & fabels over koffie en je gezondheid

Percolator (Moka Pot)

De percolator of Moka pot, ook bekend als een Italiaans koffieapparaat, is een compacte, driekamerige koffiezetter. Het bestaat uit een kamertje onderin voor water, een middelste filtermandje voor koffie en een bovenste verzamelkamer voor de gezette koffie.

Het potje heeft een kenmerkende zeshoekige vorm en doet heel Italiaans aan. Niet gek, want daar werd de percolator ooit ontworpen. Hij is vaak gemaakt van roestvrij staal, aluminium of zelfs koper en heeft een handvat en een tuitje. In Nederland wordt de percolators veel gebruikt op de camping, al maken ze ook thuis een comeback voor koffieliefhebbers.

Koffie zetten is een makkie. Je vult het onderste gedeelte met water en voegt fijngemalen koffie toe aan het filtermandje in het midden. Plaats de pot op een warmtebron. Vroeger moest dit gas zijn, nu zijn er ook potjes voor elektrisch en inductie. Het water wordt verhit en stijgt door de gemalen koffie. Hier neemt het de smaak van op. Het stijgt door en wordt verzameld in het bovenste deel van de pot. Zodra je gepruttel hoort, is de koffie klaar.

Bij een nieuwe percolator (of één van slechte kwaliteit) kan de koffie een beetje metaalachtig smaken. Na een poosje komt er een vettig laagje aan de binnenkant, die dit voorkomt. Om die reden was je je percolator het liefst niet met zeep of in de vaatwasser.

©ADSealey

Lees ook: 6 tips om je koffiebonen lekker vers te houden

Espressomachine

Een espressomachine is speciaal is ontworpen voor het maken van espresso, een geconcentreerde koffiedrank met een rijke smaak en een crema laagje. Espresso koffie komt uit Italië. Het was de eerste koffie die snel, ‘express’, voor één persoon werd gemaakt (al zijn er mensen die zeggen dat de naam komt van ‘es presso’, onder druk). Deze machines zijn verkrijgbaar in verschillende varianten en uitvoeringen, zoals halfautomatische, volautomatische en modellen met een piston (hendel).

De espressomachine werkt op basis van het principe van druk. Eerst wordt water onder hoge druk verwarmd tot ongeveer 95 °C. Vervolgens wordt dit hete water met een druk van 9 tot 16 bar door een compacte hoeveelheid fijngemalen koffie (meestal 7 gram) gestuwd. Dit gebeurt gedurende een korte tijd, meestal tussen de 23 en 28 seconden, om een enkele espresso (ongeveer 30 ml) te produceren. Het is de druk die het crema laagje op de koffie geeft.

Espressomachines hebben vaak een strak en modern ontwerp. Ze zijn voorzien van een waterreservoir, soms een piston (de hendel waar de gemalen koffie in gaat), een stoompijpje voor het opschuimen van melk en een groep voor het zetten van espresso. Sommige espressomachines hebben een ingebouwde bonenmaler.

Filterkoffie

Filterkoffie is een traditionele en een van de meest bekende manieren om koffie te zetten. Tot een jaar of tien geleden had bijna ieder huishouden in Nederland een filterkoffiezetapparaat. Inmiddels zijn ze eerder ‘retro’, maar ze komen langzaamaan weer terug. Niet gek, de koffie is lekker en het is niet duur.

Het proces is eenvoudig. Bij filterkoffie wordt de koffie gezet met hulp van zwaartekracht. Heet water, ongeveer tussen de 92 en 96 °C, wordt gelijkmatig over de gemalen koffie gegoten. Door de poreuze papieren filter druppelt het water langzaam naar beneden, waarbij het de smaak van de koffiebonen opneemt. Dit resulteert in een lekker kopje koffie. De sterkte kun je redelijk goed zelf bepalen, met de hoeveelheid koffie, de maling en de bonensoort.

Een filterautomaat heeft vaak een eenvoudig ontwerp met een waterreservoir bovenop, een filterhouder en een glazen kan eronder. Dat kan overigens ook een warmhoudkan zijn.

©Leung Chopan

AeroPress

De AeroPress is een innovatieve draagbare methode om koffie te zetten, ook onderweg.

Het apparaat bestaat uit een cilindervormige koffiekamer met aan één kant een filterdrager voor een papieren filter en aan de andere kant een opening voor de zuiger met een afdichtring.

Bij het gebruik van de AeroPress plaats je een papieren filter in de filterdrager aan het ene uiteinde. Aan de andere kant voeg je fijngemalen koffie toe. Vervolgens giet je heet water in de koffiekamer. Met behulp van de zuiger druk je uiteindelijk het water met kracht door de gemalen koffie en het filter.

De AeroPress maakt gebruik van luchtdruk. De zuiger fungeert als een pers, waardoor het hete water door de gemalen koffie wordt geduwd, wat resulteert in een verrassend smaakvolle kop koffie.

©Rabizo Anatolii

Lees ook: Verschillende soorten koffiebonen: welke kies je?

Slow drip

Slow drip, ook wel bekend als cold drip, is een methode om koude koffie te zetten. Je hebt hier wel een beetje geduld voor nodig. Vandaar dat ‘slow’ gedeelte.

Bij slow drip-koffie druppel je koud water heel langzaam door een laag gemalen koffie in een speciaal ontworpen apparaat. Het proces kan enkele uren tot zelfs een hele dag (of nacht) duren, afhankelijk van de gewenste sterkte. Het langzame druppelen zorgt voor een milde smaakopname, waarbij de koffiearoma's geleidelijk worden opgenomen door het water.

Een typisch slow drip-apparaat bestaat uit een waterreservoir dat boven op een druppelsysteem zit, en een glazen karaf waarin de koffie wordt opgevangen. Het heeft vaak een hip, minimalistisch ontwerp.

©bong - stock.adobe.com

Vacuümpot (Siphon)

De vacuümpot, ook wel bekend als de sifon of siphon, is een methode om koffie te zetten waarbij een balans is tussen drukopbouw en vacuüm. Dit proces doet denken aan de scheikundeles en vereist enige oefening en ervaring om onder de knie te krijgen. Maar wanneer je het beheerst, kun je genieten van een koffie met een lichte body en een verfijnde, langdurige heldere smaak. Deze methode staat bekend om het onthullen van een diepere complexiteit in de smaak van de koffie. En: het staat ook wel interessant in je keuken. De vacuümpot ziet er namelijk uit als een combinatie van kunst en wetenschap. Je zou ‘m alleen al voor z’n looks willen hebben!

Het apparaat bestaat uit twee glazen kamers die met elkaar zijn verbonden door een buis. Tijdens het zetproces wordt water in het onderste gedeelte verwarmd, waardoor de druk toeneemt. Dit duwt het water naar het bovenste gedeelte, waar de gemalen koffie zit. Wanneer het vuur wordt uitgeschakeld, creëert het afkoelen een vacuüm dat de gezette koffie door een filter naar beneden trekt en scheidt van de gemalen koffie.

©Milkchocolate

Instant koffie

Veel koffieliefhebbers noemen dit geen echte koffie (hear, hear). Toch nemen we ‘m mee, vooral omdat de smaak het meest afwijkt van de rest van de zetmethodes.

Instant koffie, of oploskoffie, is een snelle en makkelijke manier om koffie te drinken. Oploskoffie wordt wel gemaakt van ‘verse koffie’.

Het proces begint met het zetten van verse koffie, die vervolgens wordt gedroogd, resulterend in een koffie-extract. Dit extract wordt via de vriesdroogmethode omgezet in kleine korrels. Hierdoor wordt de smaak redelijk behouden.

Het gemak zit vooral in het feit dat je alleen kokend water nodig hebt om een bakje oploskoffie te zetten.

©Виктория Попова

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

Met Circle to Search kun je informatie opvragen over wat je op het scherm van je smartphone ziet, zonder dat je van app hoeft te wisselen of iets hoeft te kopiëren. Dat kan met Circle to Search, een functie die standaard ingebouwd is in de nieuwste Android-versies van onder andere Google Pixel- en Samsung Galaxy-toestellen. Je kunt er meer mee dan je misschien denkt!

Lees ook: 4 handige AI-functies voor je smartphone

Even snel iets opzoeken terwijl je een video kijkt, een bericht leest of door je favoriete app scrolt: tot voor kort betekende dat toch meestal dat je moest wisselen van app, tekst moest kopiëren of een apart tabblad moest openen. Met Circle to Search hoeft dat niet meer. Google heeft deze functie zo ontworpen dat je op elk moment, in elke app, meteen kunt zoeken naar wat er op je scherm staat. Google zoekt vervolgens direct naar relevante informatie, zonder dat je iets hoeft in te typen. Het werkt in vrijwel alle apps, dus of je nu op Instagram zit, een game speelt of iets leest op een website: je kunt het op elk moment starten.

Wat zie ik?

Circle to Search werkt op allerlei soorten content. Zie je een gaaf shirt op een Instagramfoto en wil je weten waar je het kunt kopen? Omcirkel het, en je krijgt gelijk links naar vergelijkbare kledingstukken in webshops. Vaak krijg je niet alleen identieke producten te zien, maar ook alternatieven in verschillende prijsklassen.

Ook meubels, accessoires of zelfs planten kun je zo herkennen. Als je tijdens het scrollen iets tegenkomt dat je aanspreekt, hoef je alleen maar te cirkelen om meteen te zien waar je het kunt vinden – of wat erop lijkt. Handig als je inspiratie opdoet via video's of foto's en daar direct iets mee wilt doen.

Vertaalhulp

Een andere slimme toepassing is het vertalen van tekst, rechtstreeks vanuit beeld. Stel je leest een buitenlandse recensie, komt een menukaart tegen in een foto, of ziet een handgeschreven briefje in een andere taal. Door simpelweg het relevante tekstdeel te selecteren, krijg je direct een Nederlandse vertaling te zien, zonder dat je eerst een aparte vertaalapp hoeft te openen. Dat maakt het veel laagdrempeliger om bijvoorbeeld Franse recepten te begrijpen, Spaanse socialemediaposts te volgen of Duitse nieuwsartikelen te lezen.

©Google

Studiehulp

Circle to Search komt ook goed van pas bij het leren of studeren. Zit je met een lastige formule of grafiek die je niet begrijpt? Je kunt het direct selecteren en uitleg opvragen, vaak inclusief stapsgewijze berekening of achtergrondinformatie. Vooral handig voor scholieren en studenten die digitale lesmaterialen gebruiken: je kunt blijven werken in je les-app, terwijl je tegelijk extra uitleg opvraagt.

Wat hoor ik?

Ook muziekherkenning is inmiddels in Circle to Search geïntegreerd. Je hebt dus geen aparte apps meer nodig om een nummer te identificeren dat je toevallig hoort in een video, in een winkel of op straat. Door het muzieksymbool onderin aan te tikken terwijl het nummer speelt, herkent Circle to Search het liedje – zelfs als je het neuriet of zingt.

Tips voor gamers

Voor wie graag games speelt op zijn telefoon, biedt Circle to Search sinds kort ook specifieke ondersteuning. Krijg je een puzzel niet opgelost, heb je geen idee wat je met een object of voorwerp in de game moet doen of weet je even niet hoe je een level moet uitspelen? Door het betreffende deel van je scherm te selecteren, krijg je hulp in de vorm van tips, korte uitleg of video's die exact op het juiste moment in de gameplay beginnen. Je hoeft het spel dus niet te verlaten om informatie te zoeken.

©Google

De diepte in

Een opvallende toevoeging van de laatste maanden is AI Mode. Wanneer je iets opzoekt met Circle to Search en er verschijnt een zogenoemde AI Overview, kun je naar beneden scrollen en kiezen voor 'dive deeper with AI Mode'. Je krijgt dan de mogelijkheid om door te vragen binnen hetzelfde onderwerp. Stel: je hebt een afbeelding van een historisch schilderij geselecteerd, en AI Overview geeft een korte samenvatting. In AI Mode kun je dan vragen stellen over de stijl, de kunstenaar of de historische context, en krijg je in gewone taal uitgebreide antwoorden.

De cirkel is rond

Je ziet dat je in het dagelijks gebruik dus verrassend veel met Circle to Search kunt. Daarbij is het fijn dat deze AI-hulp bovendien slim reageert op de context. Selecteer je tekst, dan krijg je andere opties dan bij een object of een geluid. Daardoor voelt het gebruik logisch en hoef je niet telkens na te denken over welke knop je moet gebruiken. Ook handig is dat je de gevonden informatie meteen kunt opslaan of delen. Heb je iets interessants gevonden? Dan kun je het met één tik bewaren in bijvoorbeeld Google Keep, mailen naar jezelf of invoegen in een agendanotitie.

Smartphones met Circle to Search

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.