Zippen en unzippen is een van die veel voorkomende klusjes op een computer. En een verdraaid handig programma daarvoor is het kosteloze 7-Zip. En behalve zippen en unzippen kan dat nog veel meer!

Natuurlijk: je kunt bestanden en mappen ook zippen met Windows 10, net als unzippen. Maar als je echt het onderste uit de kan wil halen wat compressiemogelijkheden betreft is een speciaal daarvoor bedoelde tool altijd beter. Zoals 7-Zip. Deze alleen voor Windows bestaande open source tool kost je geen cent. Qua unzippen ondersteunt het niet alleen het welbekende .zip compressieformaat, maar ook een scala aan andere soortgelijke formaten. Denk aan RAR, ARJ, LZH en vele anderen. Alleen dat maakt het al een must-have stukje gereedschap om altijd achter de hand te hebben.

Het huiseigen .7z-compressieformaat kent nog wat extra aardigheidjes. Het is vaak net iets beter dan .zip en kent ook de optie om bestanden en mappen in een archief stevig te versleutelen. De sterkte van die versleuteling is eigenlijk alleen afhankelijk van de sterkte van je wachtwoord. Je kunt 7-Zip alhier downloaden, pak de meest recente stabiele release en installeer het programma door het .exe-bestand uit te voeren.

Waarom eigenlijk ‘zippen’...?

We beginnen bij het begin. Stel je hebt een map onderverdeeld in submappen met daarin weer diverse bestanden. En die hele handel wil je mailen. Normaal gesproken betekent dat elk bestand apart als bijlage toevoegen; de oorspronkelijke mappenstructuur gaat daarbij verloren. Wil je de mappenstructuur behouden, dan heb je alvast één goede reden om een bestanden- en mappenset te comprimeren naar (bijvoorbeeld) een .zip-bestand. De ontvanger kan het gezipte setje simpelweg unzippen en ervoor kiezen de mappenstructuur te behouden.

Dé reden voor zippen (of met een ander formaat comprimeren) is natuurlijk bestandsverkleining. Hoewel we tegenwoordig allemaal over razendrappe breedband-internetverbindingen beschikken is er meestal nog altijd een limiet aan de te uploaden bestandsgrootte. Met name dingen als Worddocumenten, Excel-sheets en dergelijk lenen zich bij uitstek voor compressie, je kunt dan heel veel winst behalen. Minder goed tot niet gaat comprimeren van .jpg-afbeeldingen. Die zijn immers al gecomprimeerd, natuurlijk. Maar onder de streep geldt dat een mix van verschillende bestandssoorten altijd flink veel minder ruimte inneemt in gezipte vorm dan ‘los’.

Instellingen en zippen

Heb je 7-Zip eenmaal geïnstalleerd, dan heb je er in het contextmenu in Verkenner (of op je bureaublad) een paar extra functies bij. Kopieer om te beginnen maar eens wat (niet al te grote) testbestanden naar je bureaublad om mee te experimenteren. Start nu eerst 7-Zip (of meer precies de 7-Zip File Manager, te vinden in het menu Start. Klik in het menu Extra daarvan op Opties. In principe staan de standaardinstellingen voor de meeste gebruikers goed. Mocht je bepaalde archiefformaten aan de File Manager willen koppelen, dan kan dat op de tab Systeem. Dubbelklik je dan op bijvoorbeeld een .zip-bestand, dan wordt dat geopend in 7-Zip.

Nodig is dat niet, want je zult veelal unzippen middels de rechter muisknop. Maar je weet nu in ieder geval de instellingsopties te vinden voor als je dingen wilt tweaken! Sluit het venster Opties en ook de File Manager. Blader naar de map waarin je de testbestanden hebt geplaatst. Selecteer er een paar (of allemaal) en klik met de rechter muisknop op deze selectie. In het contextmenu zie je de (nieuwe) groep 7-Zip, met daaronder allerlei opties.

Om een zip te creëren waarbij je alles handmatig instelt klik je op de eerste optie Toevoegen aan archief… In het geopende venster geef je in het bovenste veld een archiefnaam op. Kies als archiefformaat voor het universele .zip, daar kan iedereen mee overweg. Het compressieniveau bepaalt de mate van compressie, Ultra is het best maar ook het langzaamst qua zippen (wat unzippen betreft maakt het weinig uit). Langzaam is op de huidige snelle pc’s bovendien relatief!

©PXimport

Als je onder Codering een wachtwoord in de daarvoor bestemde velden invoert, kun je je zipje ook stevig versleutelen. Kies dan achter codeermethode wel voor AES-256, dat is – in combinatie met een sterk wachtwoord – onkraakbaar. Als je niks wilt versleutelen laat je de wachtwoordvelden simpelweg leeg. Alles naar wens ingesteld? Klik dan op OK en het zipje wordt gemaakt.

Unzippen (aka uitpakken)

Verwijder de testbestanden behalve het gemaakte zipje. Om dit zip-bestand weer te unzippen, klik je er met de rechter muisknop op. En dan in het contextmenu onder 7-Zip op (bijvoorbeeld) Uitpakken (hier). Heb je net bij het zippen een wachtwoord ingesteld, dan wordt hierom gevraagd. Er gebeurt trouwens iets grappigs als je het verkeerde wachtwoord intikt. Het unzippen lijkt dan gewoon gewerkt te hebben, maar geen van de uitgepakte bestanden is te openen!

Dat is een tekortkoming van het .zip-formaat, zo lijkt het. Je kunt bestandsnamen namelijk niet versleutelen bij .zip. Hou dat wel in je achterhoofd, want een kwaadwillende kan ook aan de bestandsnamen al achterhalen of een een versleuteld bestand de moeite van een ‘brute force’-kraak waard is. De kans dat die met een simpel wachtwoord slaagt is groot, dus kies echt een veilig wachtwoord hierboven!

©PXimport

Extra veiligheid met .7z

Kies je bij het maken van een archief voor het huiseigen 7-Zip bestandsformaat, dan zijn bestandsnamen overigens wél te versleutelen! Dat maakt het een stuk veiliger. Een ander voordeel van .7z is dat je er desgewenst ook een zelfuitpakkend archief van kunt maken. Ofwel: aan het .7z-bestand wordt een klein stukje uitvoerbare code met de uitpakker toegevoegd. Zo kan iedereen zonder 7-Zip zo’n archief toch openen door simpelweg het resulterende .exe-bestand uit te voeren.

Een nadeel is er ook: .exe-bestanden worden door veel mailproviders geweigerd. Dus mailen zal waarschijnlijk niet lukken. Bovendien is het wellicht beter om mensen maar niet meer te leren op .exe-bestanden in mailbestanden of via file transfers overgehevelde zaken te klikken… Maar goed: het kán! En als je het zo wilt, schakel je simpelweg de optie SFX archief maken in.

©PXimport

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.