Je hele digitale hebben en houden online in de cloud opslaan, het heeft veel praktische voordelen. Al je gegevens zijn bereikbaar op alle apparaten met een internetverbinding. In dit artikel vergelijken we de interessantste clouddiensten met elkaar.

OneDrive

OneDrive is de clouddienst van Microsoft, eerder bekend onder de naam SkyDrive. Via je browser of een apart programma heb je toegang tot bestanden die je op de OneDrive-cloud hebt gezet. Pc-gebruikers die Windows 8 gebruiken, kennen het programma waarschijnlijk al, omdat het standaard in dit besturingssysteem zit verweven. Het grote voordeel van OneDrive is de vrije schijfruimte, je krijgt maar liefst 15 gigabyte gratis als je je bij de dienst aanmeldt. Lees ook: Zo deel je eenvoudig veel bestanden.

Bestanden mogen echter niet groter zijn dan 2 gigabyte. Gebruik je OneDrive via je browser, dan is de limiet 300 megabyte. Heb je meer ruimte nodig, dan is Microsoft ook een goede keuze: voor 1,99 euro per maand heb je al 100 gigabyte tot je beschikking. Als je je vrienden overhaalt om OneDrive te gebruiken, kun je overigens nog eens maximaal 5 gigabyte extra gratis krijgen. OneDrive is beschikbaar voor Windows-pc's en -tablets, Windows Phone-smartphones, Android-apparaten, de iPhone, iPad en de Mac. OneDrive kan ook als centrale opslagplek voor je foto's dienen. Op je iPhone of Android-toestel kun je namelijk in de instellingen van de OneDrive-app bepalen dat er automatisch een reservekopie van je foto's gemaakt wordt. Wil je van deze functie gebruikmaken, dan stelt Microsoft je nog eens 3 gigabyte extra ruimte tot je beschikking.

©PXimport

OneDrive installeert een speciale map op je harde schijf.

OneDrive biedt je de mogelijkheid om met meerdere mensen tegelijkertijd aan een document te werken. Je kunt kiezen om een bestand te openen in Word Online, een uitgeklede versie van Word. Toch voelt de online-variant beslist niet karig, alle belangrijke functies vind je er terug. Wil je meer opties, dan kun je het bestand openen in de offline versie van Word door bovenin op Openen in Word te klikken. Na het bewerken, kun je vanuit Word het bestand direct weer op je OneDrive opslaan. Als je een Office 365-abonnement hebt, kun je met meerdere mensen tegelijkertijd aan een document werken terwijl je Word open hebt staan. Microsoft was er laat bij om encryptie aan zijn dienst toe te voegen, maar sinds juli worden bestanden tijdens het versturen versleuteld. Bestanden die op de servers van Microsoft staan, zijn overigens nog niet beveiligd, je doet er dus goed aan om een dienst als Boxcryptor te gebruiken.

©PXimport

De online office-programma's zijn erg handig.

OneDrive

Oordeel 3,5/5

Pluspunten

Microsoft Office-integratie

Veel gratis opslagruimte

Goedkope upgrades

Voor alle grote besturingssystemen

Minpunten

Bestanden op servers niet versleuteld

Content-restricties

Bestanden mogen niet groter zijn dan 2 gigabyte

Fabrikant: Microsoft

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, Android, iOS, Windows Phone, Xbox

Website: www.onedrive.com

Prijs: Gratis (15 GB), € 1,99 per maand (100 GB)

Google Drive

Google Drive is een goede keuze als je sowieso al veel diensten van Google gebruikt. Google heeft bovendien al jaren ervaring heeft met het aanbieden van Google Docs vanuit de browser. Het samenwerken aan tekstdocumenten, spreadsheets en presentaties is daarom met Google Drive een fluitje van een cent. Net als OneDrive heb je bij Google Drive de keuze of je de dienst vanuit de browser wilt bekijken of via de speciale applicatie. De applicatie lijkt veel op die van OneDrive, maar je kunt helaas niet zien hoe ver een bestand is met uploaden.

©PXimport

Google Drive geeft niet weer hoe ver een bestand is met uploaden.

De dienst is bovendien iets trager dan OneDrive met het synchroniseren van bestanden en in één geval brak Google Drive tijdens de test een upload af vanwege een verbroken verbinding met de Google-servers. Je krijgt 15 gigabyte gratis, maar dit moet je delen met je Gmail-account. Upgrades zijn niet duur, voor omgerekend ongeveer 2 euro heb je 100 gigabyte vrije ruimte. Het grootste nadeel van Google Drive is uiteraard de verzamelwoede van Google. De privacy-voorwaarden zijn cryptisch en in het meest nadelige geval te interpreteren dat je al je rechten weggeeft aan Google. Het bedrijf nuanceert dit nog wel door te zeggen dat jij altijd de eigenaar blijft van je bestanden, maar in tegenstelling tot Microsoft zegt het bijvoorbeeld niet expliciet dat het de inhoud van je documenten niet zal gebruiken. In Google Drive kun je een document delen vanuit de browser door bovenin op Delen te klikken. Vervolgens kun je de koppeling delen via e-mail, Facebook, Twitter of Google+. Ook hierbij gaat het om een koppeling waarbij iedereen met de juiste url de inhoud kan inzien. Google versleutelt alleen data die jij naar Google Drive uploadt.

©PXimport

Upgrades van Google zijn goedkoop.

Google Drive

Oordeel 3,5/5

Pluspunten

Geen installatie noodzakelijk

Goede deel-functies

Veel gratis megabytes

Minpunten

Bestanden op servers niet versleuteld

Slechte privacy-voorwaarden

Performance

Fabrikant: Google

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, Android, iOS

Website: www.google.com/drive

Prijs: Gratis (15 GB), € 2,- per maand (100 GB)

Dropbox

Waar OneDrive en Google Drive je 15 gigabyte vrije schijfruimte bieden, blijft Dropbox enorm achter met 2 gigabyte ruimte. Beveel je de dienst aan je vrienden, dan kun je per vriend echter wel 500 megabyte extra verdienen tot een maximum van 16 gigabyte. In de mobiele apps kun je de functie Camera Uploads aanzetten om automatisch foto's met Dropbox te synchroniseren. Hiervoor krijg je nog eens 3 gigabyte extra vrije schijfruimte. Upgrades zijn echter goedkoop, voor 9,99 euro per maand krijg je maar liefst 1 terabyte! De applicatie van Dropbox is overzichtelijk en voegt net als de twee voorgangers een map aan je Windows Verkenner of Finder toe.

Met de rechtermuisknop kun je bovendien een bestand meteen delen met iemand anders. Die andere persoon moet dan wel over een Dropbox-account beschikken en de inhoud van deze map gaat af van de 2 gigabyte die Dropbox per account gratis aanbiedt. Kijk wel goed uit dat je het e-mailadres van de ontvanger goed schrijft, je wilt niet dat een onbekend persoon toegang krijgt tot een map met gevoelige informatie. Iedereen die je uitnodigt, kan bestanden in deze map verwijderen of bewerken.

©PXimport

Deel een map of bestand meteen vanuit Windows Verkenner of OS X Finder.

Dropbox beveiligt je uploads via een SSL-versleuteling en je bestanden zijn versleuteld met een 256 bit AES-beveiliging. Dropbox heeft hier natuurlijk wel de sleutel voor, maar verzekert dat medewerkers alleen in zeer zeldzame gevallen, bijvoorbeeld als ze juridisch hiertoe worden gedwongen, toegang nemen tot je documenten. Het grote voordeel van Dropbox is dat het enorm stabiel en betrouwbaar is, bestanden worden snel geüpload en je kunt de voortgang vanuit het menu van Windows of OS X zien. Ook weet Dropbox wanneer je een bestand recentelijk al eens hebt geüpload, het programma hoeft dan niet nogmaals het hele bestand te uploaden. De dienst stelt bovendien geen maximum aan de bestandsgrootte en legt je geen beperkingen op aan de inhoud van je bestanden. Dropbox is beschikbaar voor alle grote besturingssystemen. Windows Phone-gebruikers kunnen via een app van een derde partij (Cloudsix for Dropbox) ook gebruikmaken van Dropbox.

©PXimport

Met de functie Camera Uploads krijg je 3 gigabyte extra ruimte voor foto's.

Dropbox

Oordeel 4/5

Pluspunten

Upgrades zijn goedkoop

Deel-mogelijkheden

Ondersteuning voor veel besturingssystemen

Intelligente synchronisatie

Minpunten

Weinig gratis gigabytes

Fabrikant: Dropbox

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, Linux, Android, iOS, BlackberryOS, Kindle Fire

Website: www.dropbox.com

Prijs: Gratis (2 GB), € 9,99 per maand (1 TB)

iCloud

Heb je thuis vooral Mac-computers staan en heb je daarnaast een iPhone of iPad, dan is iCloud een logische keuze. De dienst is compleet geïntegreerd in zowel iOS als OS X. iCloud is niet geschikt als pure bestandsopslag, je vindt dan ook geen map terug in de Finder van je Mac. Je kunt echter wel documenten synchroniseren tussen verschillende apparaten, dit doe je vanuit de desbetreffende applicaties. Maak je bijvoorbeeld een tekstdocument in Pages, de Mac-tegenhanger van Word, dan heb je de keuze om dit direct op iCloud op te slaan.

Verder gebruik je iCloud om alle data van je Mac, iPhone of iPad te synchroniseren, zoals agenda's, notities, herinneringen, mails en contacten. Foto's die je met je iPhone maakt, synchroniseer je via de optie Mijn fotostream met je computer. Deze blijven hier niet permanent staan overigens, binnen dertig dagen moet je de foto's van je iCloud-account naar je computer importeren. iCloud is veel meer dan een standaard clouddienst, ook al je Safari-bladwijzers, wachtwoorden en creditcardgegevens synchroniseer je via iCloud met andere apparaten. Wachtwoorden en creditcardgegevens worden via een 256 bit AES-beveiliging gecodeerd en hiervoor moet je een toegangscode opgeven. In theorie heb jij alleen toegang tot deze gegevens, maar omdat het hier slechts om een viercijferige code gaat, lijkt het niet enorm moeilijk om de versleutelde inhoud te ontcijferen. Andere documenten in iCloud zijn beveiligd met 128 bit AES-versleuteling.

Onderdeel van iCloud is ook Zoek mijn iPhone, een dienst waarmee je verloren Apple-apparatuur terugvindt of op afstand leegmaakt. Op de Mac is iCloud al geïnstalleerd, op een pc moet je het configuratie-programma apart downloaden.

De Windows-versie van iCloud doet wel onder voor de Mac-versie. Omdat iCloud geen klassieke bestandsopslagdienst is, heb je maar 5 gigabyte tot je beschikking. Je kunt iCloud ook voor reservekopieën van je iPhone of iPad gebruiken, een upgrade is dan wel aan te raden. Deze zijn niet goedkoop, 50 gigabyte extra ruimte kost je 80 euro per jaar, oftewel 6,67 euro per maand. Met de release van OS X 10.10 komt iCloud echter met een aantrekkelijker upgrade-schema: 20 gigabyte gaat je 0,99 dollar per maand kosten, 200 gigabyte heb je dan voor 3,99 dollar per maand. De Nederlandse prijzen zijn op het moment van schrijven nog niet bekend.

©PXimport

Vanuit Pages kun je meteen op iCloud opslaan.

©PXimport

Integratie van iCloud met iOS is erg handig.

iCloud

Oordeel 3,5/5

Pluspunten

Goede integratie in OS X en iOS

iCloud-sleutelhanger

Zoek mijn iPhone

Onmisbaar voor Apple-gebruikers

Minpunten

Voor Windows-gebruikers minder interessant

Geen bestandsopslag

Fabrikant: Apple

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, iOS

Website: www.icloud.com

Prijs: Gratis (5 GB), € 6,67 per maand (50 GB)

Box

Bij Box krijg je 10 gigabyte gratis ruimte, maar een bestand mag maximaal 250 megabyte groot zijn. Wil je deze beperking opheffen, dan kun je voor 8 euro per maand je abonnement upgraden. De maximale bestandsgrootte is dan 5 gigabyte en je hebt 100 gigabyte tot je beschikking. Box omarmt verschillende besturingssystemen, waaronder ook de mobiele systemen Windows Phone en Blackberry OS. Box heeft bovendien een handige dienst voor iOS en Android: met Box OneCloud heb je toegang tot honderden apps.

Vooral op een gesloten systeem als de iPhone of iPad is dit erg handig. Zo kun je vanuit de OneCloud-app een document openen en bewerken met een andere app op je mobiele apparaat en zorgen dat dit op je Box-account komt te staan. Box biedt standaard SSL-encryptie en versleutelt je bestanden op de servers met 256 bit AES-encryptie. Daar bovenop is de sleutel ook nog eens extra beveiligd en biedt Box ook nog ondersteuning voor andere vormen van encryptie, zoals RC4. Maar ook hier geldt weer dat uiteindelijk het bedrijf de mastersleutel heeft en niet jij.

©PXimport

Met Box OneCloud heb je toegang tot honderden apps.

Box

Oordeel 4/5

Pluspunten

Veel gratis opslagruimte

Goede encryptie

Veel besturingssystemen

Box OneCloud

Minpunten

Upgrades prijzig

Limiet bestandsgrootte

Fabrikant: Box

Taal: Engels

OS: Windows, OS X, Android, iOS, Windows Phone, Blackberry OS

Website: www.box.com

Prijs: Gratis (10 GB), € 8,- per maand (100 GB)

SpiderOak

SpiderOak pakt het anders aan, het adverteert met privacy. Met de 'zero-knowledge privacy guarantee' garanderen ze dat ze op geen enkele manier toegang kunnen krijgen tot jouw data. In tegenstelling tot voorgaande bedrijven slaat SpiderOak geen mastersleutel of wachtwoord op zijn servers op. De bestanden die je in de cloud wilt opslaan, worden eerst lokaal op je computer versleuteld. Jij bent de enige die met een uniek wachtwoord je bestanden weer kunt ontgrendelen.

Als je SpiderOak voor de eerste keer opstart, maakt SpiderOak een aantal sleutels voor je aan die je moet beveiligen met een wachtwoord. Omdat je wachtwoord alleen lokaal wordt opgeslagen, is er geen mogelijkheid om je wachtwoord opnieuw naar je toe te zenden. De enige optie is om op een andere computer waar je nog wel toegang tot je account hebt een nieuw wachtwoord in te stellen. Je kunt bij het aanmaken van een wachtwoord overigens wel een hint opgeven. Bestanden kun je vanuit SpiderOak delen met andere personen, deze bestanden worden dan ontgrendeld en vallen dus niet meer onder zero-knowledge. Je krijgt standaard 2 gigabyte ruimte, een upgrade naar 100 gigabyte kost je 10 dollar (ca. 7,60 euro) per maand. SpiderOak is ook verkrijgbaar voor Linux.

©PXimport

SpiderOak biedt als één van de weinige diensten client-side encryptie aan.

SpiderOak

Oordeel 4/5

Pluspunten

Versleuteling op computer

Zero-knowledge

Ondersteuning voor alle desktop-systemen

Minpunten

Weinig gratis ruimte

Upgrade prijzig

Fabrikant: SpiderOak

Taal: Engels

OS: Windows, OS X, Linux, Android, iOS

Website: www.spideroak.com

Prijs: Gratis (2 GB), ca. € 7,60 per maand (100 GB)

Younited

Younited is één van de weinige niet-Amerikaanse clouddiensten van dit moment. De dienst is afkomstig van het Finse bedrijf F-Secure, bekend van de antivirusprogramma's. Privacy staat hoog op de prioriteitenlijst van Younited en de dienst versleutelt alle data op hun servers en verzekert dat de sleutels gescheiden worden van jouw documenten, evenals je wachtwoord-informatie. Net als bij andere clouddiensten heeft Younited echter de mastersleutel en kunnen medewerkers van het bedrijf bij jouw data komen.

In de privacy-voorwaarden staat verder dat F-Secure zich toegang tot jouw data mag verschaffen als je de 'terms of use' schaadt. Het is vervolgens niet duidelijk wat deze gebruiksvoorwaarden precies zijn. Younited heeft een paar handige functies aan boord, zo kun je gemakkelijk contacten en berichten van verschillende systemen synchroniseren. Ook kun je je data sorteren en synchroniseren op type, bijvoorbeeld alleen foto's of muziek.

©PXimport

De vormgeving van Younited is niet zo duidelijk als die van zijn concurrenten.

Younited

Oordeel 3,5/5

Pluspunten

Contacten en berichten synchroniseren

Geen Amerikaans bedrijf

Versleuteling

Minpunten

Onduidelijke voorwaarden

Vormgeving vergt gewenning

Fabrikant: F-Secure

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, Linux (bèta), Android, iOS, Windows Phone

Website: www.younited.com

Prijs: Gratis (5 GB), € 74,99 per jaar (200 GB)

Wuala

Wuala van LaCie is de enige dienst in de test die geen gratis abonnement aanbiedt. Voor 5 gigabyte moet je 99 cent per maand betalen, 20 gigabyte kost je zo'n 3 euro per maand. Net als bij SpiderOak worden bestanden direct op je computer versleuteld, medewerkers van LaCie kunnen alleen zien hoeveel bestanden je hebt opgeslagen en wat de totale grootte van de bestanden in je account is. Zelfs als Wuala wordt opgedragen bepaalde data aan een overheid of instelling te overhandigen, is de data niet leesbaar door de instantie.

Je beveiligt je data met een mastersleutel die lokaal op je computer wordt opgeslagen. Met Wuala kun je groepen aanmaken, deze kunnen zowel privé als openbaar zijn. De opslagruimte wordt door alle deelnemers van een groep gedeeld. Een handige functie is bovendien Time Travel, hiermee kun je de geschiedenis van een map inzien en weggegooide bestanden eventueel terughalen.

©PXimport

Wuala is de enige dienst in de test waar je voor moet betalen om opslagruimte te krijgen.

Wuala

Oordeel 3,5/5

Pluspunten

Versleuteling op computer

Linux-versie beschikbaar

Time Travel

Minpunten

Geen gratis versie

Uploads lopen soms vast

Fabrikant: LaCie

Taal: Nederlands

OS: Windows, OS X, Linux, Android, iOS

Website: www.wuala.com

Prijs: € 0,99 per maand (5 GB), € 2,99 per maand (20 GB)

Conclusie

Je kunt verschillende clouddiensten niet één-op-één met elkaar vergelijken. Welke voor jou het beste werkt, hangt af van de systemen waar je op werkt en welke eisen je aan een clouddienst stelt. Geen enkele geteste dienst is slecht of valt door de mand. Maar er is ook niet één duidelijke winnaar aan te wijzen. OneDrive en Google Drive bieden je de meeste opslagruimte, zijn qua functies enorm veelzijdig en winnen daarom op gebruiksgemak. Keerzijde is wel dat je het bij deze diensten moet doen met de slechtste beveiliging, beide diensten bieden je alleen encryptie tijdens de overdracht van bestanden en niet als de bestanden op de servers staan. Beide firma's leveren deze mogelijkheid wel aan zakelijke klanten overigens. iCloud is een goede keus als je veel Apple-apparatuur in huis hebt en gaat voor een gemakkelijke oplossing die goed in het besturingssysteem is geïntegreerd.

Box en Younited zijn goede allrounders en zijn voor veel verschillende besturingssystemen verkrijgbaar. Beide diensten hebben hun beveiliging goed op orde en bij Box heb je als bijkomend voordeel dat je 10 gigabyte gratis krijgt. De enige twee diensten in deze test die client-side encryptie bieden, zijn SpiderOak en Wuala. SpiderOak is sneller in het gebruik en is geweldig voor gebruikers die hun data extreem veilig op willen slaan. Wuala heeft een aantal handige functies aan boord, maar biedt helaas geen gratis abonnement aan. Het label Best Getest geven we dan ook graag aan SpiderOak. Het label wordt gedeeld met Dropbox, omdat deze dienst als allrounder een erg goede en stabiele dienst biedt. Upgrades zijn goedkoop en de performance is snel en intelligent.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.