Gebruik je Philips Hue? Dan is het je misschien opgevallen dat de Hue-app je tegenwoordig vraagt om in te loggen met een account. Dat wordt binnenkort zelfs een verplichting. Gelukkig kun je je verlichting prima zonder een bridge bedienen, volledig lokaal. We leggen uit hoe je dat voor elkaar krijgt met Home Assistant en een usb-dongle. Na je overstap kan de Hue-bridge de deur uit!

Home Assistant is populaire en zeer flexibele software voor thuisautomatisering. Met Zigbee Home Automation (ZHA) kun je ook je Zigbee-apparaten rechtstreeks binnen deze software beheren. Het zorgt ervoor dat je geen losse Zigbee-bridges meer nodig hebt.

Je kunt ook de meeste Hue-lampen en -accessoires toevoegen en gebruiken binnen Home Assistant, met features als groepen en scènes. Alles werkt volledig lokaal, zonder de Hue-bridge en zonder de noodzaak voor een account. We helpen je in dit artikel stap voor stap op weg.

De Hue-bridge is straks niet meer nodig.

Meer voordelen

Naast de lokale werking kent ZHA meer voordelen. Zo worden veel meer Zigbee-accessoires ondersteund, zelfs van uiteenlopende merken. Je kunt daardoor ook makkelijker lampen van andere merken opnemen in je huis. Hue-lampen zijn van goede kwaliteit, maar ook relatief duur, en niet overal heb je die hoge kwaliteit nodig.

In Home Assistant kun je alles aan elkaar knopen. Je kunt bijvoorbeeld – om maar wat te noemen – met een Hue-afstandsbediening de radio harder zetten.

Het opdoeken van de Hue-bridge zorgt dat alleen het Zigbee-netwerk van ZHA overblijft. Dat wordt extra sterk, omdat lampen en andere apparaten die niet op een batterij werken als een soort versterker voor signalen fungeren.

Aandachtspunten

Er zijn wat beperkingen na het afkoppelen van de Hue-bridge. Zo kun je de Hue-app niet meer gebruiken voor features als het synchroniseren van licht met muziek. Je zult ook wat tijd moeten besteden aan het instellen in Home Assistant. Denk bijvoorbeeld aan het werken met groepen en automatiseringen, of het bouwen van een beter dashboard voor het bedienen van de lampen. Dat kan nog steeds met een app, namelijk die van Home Assistant.

Een nadeel is dat mogelijk niet alleen Hue-lampen en -accessoires door ZHA worden ondersteund. Op de website Zigbee.blakadder.com kun je voor de meeste Zigbee-accessoires opzoeken of ze geschikt zijn, maar de lijst is niet officieel en niet overal up-to-date. Voor een bredere ondersteuning kan Zigbee2MQTT een optie zijn. Dat is een alternatieve manier om binnen Home Assistant met Zigbee te werken.

Deze website toont de compatibiliteit voor ZHA en Zigbee2MQTT.

Wat heb je nodig?

De hardware voor Home Assistant en de installatie komen hier niet aan bod. Er zijn volop goede en zelfs kant-en-klare opties (zie kader hieronder). Als Zigbee niet is ingebouwd, kun je eenvoudig je systeem met een usb-dongle uitbreiden.

Goede opties voor ZHA zijn de Sonoff Zigbee 3.0 USB Dongle Plus (V1 of V2) en de SkyConnect. We raden wel aan om een usb-dongle niet direct in een systeem te pluggen, maar via een korte verlengkabel, vanwege de gevoeligheid voor storingen door je systeem zelf.

Integratie toevoegen

Gebruik je een usb-dongle voor Zigbee, dan zal Home Assistant die automatisch vinden. Je kunt hem opsporen onder Instellingen / Apparaten & diensten op het tabblad Integraties. Klik bij de usb-dongle op Configureren. Nu kun je het Zigbee-netwerk opzetten. Als dat klaar is, kun je al meteen Zigbee-apparaten koppelen.

Als voorbeeld gebruiken we twee Philips Hue-lampen met standaard E27-fitting, zowel een White als een White and Color. We laten ook de combinatie met twee retro-designlampen van Innr zien, eveneens voor Zigbee. We hebben bovendien twee Zigbee-accessoires toegevoegd: een afstandsbediening (met dimmer) en een wandschakelaarmodule.

Fabrieksinstellingen

Lampen nieuw uit de doos kun je direct koppelen in Home Assistant. Bestaande lampen zul je echter naar de fabrieksinstellingen terug moeten zetten. Dat gaat het makkelijkst via de Hue-app, dus doe die bridge niet meteen de deur uit!

Je hoeft een lamp in principe alleen te verwijderen via de Hue-app. Deze optie vind je onder Lampinstellingen in het menu voor de lamp. Daarna kun je de lamp koppelen in Home Assistant.

Heb je de dimmer-afstandsbediening voor Hue in huis? Dan kun je een lamp ook daarmee terugzetten naar de fabrieksinstellingen. Houd de afstandsbediening dicht bij de lamp en druk de aan- en de uitknop tegelijkertijd 10 seconden in, tot de lamp drie keer uit zichzelf aan- en uitgaat. Nu is de lamp teruggezet naar de fabrieksinstellingen.

Met de Hue-app kun je een lamp van de Hue-bridge loskoppelen.

Koppelen in ZHA

We kunnen lampen aan ZHA toevoegen door de koppelmodus aan te zetten. Hiervoor klik je in het overzicht met integraties in Home Assistant op Integratie toevoegen, gevolgd door Zigbee-apparaat toevoegen. Nu wordt de koppelmodus gestart.

Zorg dat de lamp aan staat. Deze zal als het goed is vanzelf gevonden worden. Daarna kun je een naam instellen en ruimte kiezen. Herhaal het proces voor de andere lampen. Voor accessoires kun je hetzelfde doen. Lukt het terugzetten naar de fabrieksinstellingen niet? Door op internet naar het typenummer te zoeken, vind je vaak wel specifieke instructies.

Via je dashboard kun je bijvoorbeeld de kleur en helderheid voor lampen instellen.

Extra instellingen

Op je dashboard kun je onder meer de kleur en de helderheid voor toegevoegde lampen instellen. Zoek je een apparaat zoals een lamp op via de integratiepagina, dan kun je soms nog extra details instellen.

Bij een lamp zie je vaak de optie Opstartgedrag. Daarmee kies je wat er na een stroomonderbreking moet gebeuren. Met de optie On moet je oppassen: een lamp zal dan altijd aan gaan na bijvoorbeeld een stroomstoring, óók als dat midden in de nacht gebeurt.

Er zijn nog enkele extra instellingen beschikbaar, zoals het opstartgedrag.

Groep maken

Er zijn meer handigheidjes om van te profiteren. Zo kun je in Home Assistant bijvoorbeeld alle apparaten in een ruimte in één handeling aan- of uitzetten. Zorg daarvoor wel dat je voor elke lamp de correcte ruimte hebt ingesteld. Verder kun je ook zelf een lichtgroep in Home Assistant aanmaken, zodat je ze gelijktijdig kunt bedienen. Hiervoor ga je onder Instellingen / Apparaten & diensten naar het tabblad Helpers.

Mooier is het overigens om een Zigbee-groep aan te maken. Dan kan met één Zigbee-commando een hele groep aan of uit worden gezet. Dit verbetert de gebruikservaring aanzienlijk. Zoek daarvoor de Zigbee Home Automation-integratie op, klik op Configureren en ga naar het tabblad Groepen.

Een lichtgroep maakt gelijktijdige bediening mogelijk.

Scènes

Je bent wellicht bekend met de scènes van de Hue-app. Home Assistant kent een soortgelijke feature, die zelfs wat makkelijker werkt. Je maakt een scène aan onder Instellingen / Automatiseringen & scènes. Voeg eerst alle lampen toe. Daarna stel je deze lampen in, zoals de gewenste status, kleur en helderheid. Kies daarna Opslaan om dit in de scène op te slaan. Je kunt overigens ook andere apparaten aan de scène toevoegen.

Een scène gebruik je om lampen een bepaalde, vooraf gedefinieerde status te geven.

Automatiseringen

Je kunt uiteraard automatiseringen maken voor je lampen. Dat is vooral praktisch als je accessoires gebruikt, zoals een afstandsbediening of wandschakelaarmodule. Zo kun je automatiseren welke lampen daarmee geschakeld moeten worden.

Voor Zigbee-accessoires is het meestal veel makkelijker om een blueprint te gebruiken. Dan hoef je alleen het bewuste accessoire aan te wijzen en de acties voor de verschillende buttons te kiezen. Zoek wel precies de goede blueprint voor jouw type accessoire én voor ZHA (dus niet voor Zigbee2MQTT).

Voor het werken met accessoires is een blueprint zeer praktisch.

Accessoires

Het blijft trouwens slim om nog steeds gewone drukknoppen in je huis te hebben, zodat bijvoorbeeld de oppas of een huisgenoot de lampen zonder app kan bedienen. Met de Hue-wandschakelaarmodule kun je bijvoorbeeld een bestaande wandschakelaar ‘ombouwen’ naar een slimme schakelaar. We hebben deze met succes via ZHA gekoppeld.

Voordat je een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser aanschaft, is één ding belangrijk: de juiste maten weten. Een paar millimeter kan het verschil maken tussen een strakke keuken of een dure miskoop. Hoe meet je de nis precies op? Hoeveel ventilatieruimte is nodig? En waar moet je rekening mee houden bij aansluitingen?

Ook interessant: Een inbouwkoelkast kopen: waar moet je op letten?

Bij het kiezen van inbouwapparatuur voor je keuken is precisie alles. Een afwijking van slechts een paar centimeter kan ervoor zorgen dat je nieuwe koelkast, oven, of vaatwasser onmogelijk in de daarvoor bestemde ruimte past. Of het nu gaat om een inbouwkoelkast, een espressomachine of een diepe oven: een haastig genomen maat is zelden een goed idee. Laten we daarom stap voor stap kijken hoe je dit voorkomt, zodat je straks geen verrassingen tegenkomt tijdens de installatie.

Algemene meetprincipes 

Voordat je begint met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik een precieze rolmaat en een digitale schuifmaat voor de beste resultaten. Meet niet alleen de buitenkant van je keukenkasten, maar focus op de binnenafmetingen van de nis: breedte, hoogte en diepte. Houd daarnaast rekening met de benodigde ventilatieruimte, meestal 2 tot 5 centimeter aan de achter- en zijkanten. Check ook waar stopcontacten, wateraansluitingen en doorvoeren voor kabels zitten. Deze details zijn minstens zo belangrijk als de afmetingen zelf.

©Andrey Sinenkiy

Hier let je op bij een:

Inbouwkoelkast of -vriezer 

Bij koelkasten en vriezers is de nishoogte een cruciale maat, die per model sterk kan verschillen. Veelvoorkomende hoogtes zijn 88, 140 en 178 centimeter, maar er zijn uitzonderingen. Let ook goed op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme heeft doorgaans 1 tot 2 centimeter extra ruimte in de breedte nodig. Voor de diepte geldt dat 55 centimeter meestal volstaat, al kan dat oplopen tot 60 centimeter bij modellen met een ventilator aan de achterzijde.

Inbouwoven en -magnetron 

Hoewel deze toestellen op het eerste gezicht standaard lijken, kunnen de afmetingen verschillen. De nisbreedte is meestal 56 centimeter, terwijl de voorzijde van het toestel vaak 59,5 centimeter breed is. Dit zorgt ervoor dat het front mooi aansluit op de keukenkast. De hoogte is een belangrijk aandachtspunt: compacte ovens beginnen bij 45 centimeter, terwijl standaardmodellen 60 centimeter nodig hebben. Bij magnetrons is het slim om rekening te houden met bedieningspanelen die kunnen uitsteken en extra ruimte bovenin vragen.

Inbouwvaatwasser 

Bij vaatwassers draait het vooral om de hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 centimeter, maar dankzij verstelbare poten heb je hier wel wat 'bewegingsruimte'. Minstens zo belangrijk is de plinthoogte: meet van de vloer tot de onderkant van de kast en niet alleen de zichtbare plint. Vergeet ook de waterslang niet—reken op zo'n 5 centimeter extra diepte om voldoende ruimte te houden voor de aansluiting.

Inbouw-espressomachine 

Espressomachines zijn compact, maar nauwkeurig meten blijft belangrijk. De standaardbreedte ligt meestal rond de 56 centimeter, maar de diepte kan variëren. Afhankelijk van het model neemt het waterreservoir aan de achterkant 40 tot 55 centimeter in beslag. Let ook op de kleppen: bij een machine die naar voren opent, is extra ruimte nodig om koffiebonen of cups eenvoudig te vervangen.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Voorkom deze veelgemaakte fouten 

Een veelvoorkomend probleem is dat apparatuur nét niet past, ondanks zorgvuldig meten. Dit komt vaak doordat ventilatieruimte of aansluitingen over het hoofd worden gezien. Een handige tip: plak een stuk tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het toestel komt en markeer daarop de positie van stekkers en leidingen. Controleer ook of de nis waterpas is, vooral bij koelkasten met schuiflades. Een scheve ondergrond kan voor problemen zorgen, dus stel de keukenkast indien nodig bij voordat je gaat installeren.

Bij renovaties spelen vaak afwijkende maten een rol. Oudere keukens kunnen dikkere kastwanden of ongewone nisdieptes hebben. Meet daarom niet alleen de huidige situatie, maar vergelijk deze met de afmetingen van het nieuwe toestel. Twijfel je? Overweeg dan advies van een keukenexpert, zeker bij complexe combinaties zoals een oven met een ingebouwde magnetron.

En dit moet je echt altijd als laatste doen...

Het klinkt als een open deur, maar het blijft de beste garantie op succes: meet alles minimaal twee keer. Schrijf de maten op en leg ze naast de technische specificaties van het apparaat. Let daarbij op details als verstelbare poten, een uitklapbaar bedieningspaneel of deuruitsparing. Zo voorkom je dat je keukenproject verandert in een puzzel met ontbrekende stukken. Want uiteindelijk draait het erom dat alles naadloos samenvalt – letterlijk én figuurlijk.

Het heeft even geduurd, maar de winter is eindelijk (zo goed als) voorbij. De zomertijd is ingegaan, 's morgens vroeg hoor je de vogels weer en de zon zien we ook steeds vaker. Tijd dus om lekker veel buiten te zijn om je tuin helemaal zomerklaar te maken. Dit zijn de tuinklusjes die je in april allemaal kunt doen.

📆Handig: onze tuinkluskalender voor heel het jaar rond

Planten afharden

Planten die je in de afgelopen maanden binnen hebt gehouden, kun je nu langzaam laten wennen aan de lagere buitentemperaturen. Begin in de tweede helft van april door ze overdag buiten te zetten en 's avonds weer naar binnen te halen, bijvoorbeeld in de schuur of garage. Hoewel de lente begonnen is, kunnen de nachten nog koud zijn, zeker omdat de IJsheiligen nog niet voorbij zijn. Sommige nachten kan het zelfs nog vriezen. Geef kuipplanten een meststof met langdurige werking, zodat ze voldoende voeding hebben voor de komende maanden. Bescherm eenjarige planten, jonge gewassen en bloesembomen tegen nachtvorst met een vliesdoek.

Rozen, bodembedekkers en zomerbollen planten

Heb je nog geen rozen of heesters geplant? Dan is dit het moment om dat alsnog te doen, zodat ze deze zomer in volle bloei staan. Is het lekker weer in april? Op zonnige dagen kun je ook heiligenbloem of lavendel in de grond zetten. Zorg er wel voor dat je eerst onkruid verwijdert en de bodem losmaakt.

Wil je borderplanten aanplanten? Begin dan met bodembedekkers. Dit is bovendien een ideaal moment om de beplanting een voedingsboost te geven met mest. Heb je in maart eenjarige, tweejarige of vaste planten binnen gezaaid? Dan kun je ze nu voorzichtig verpotten. Nog niet gezaaid? Dat kan nog steeds.

Vanaf half april is het ook een goed moment om zomerbollen te planten. Denk aan lelies, dahlia's, siergember, canna's en gladiolen. Bloembollen die meerdere jaren in de grond blijven, geef je extra voeding met organische mest en een laagje compost. Wil je direct meer kleur in de tuin? Zet dan bakken en potten vol met bloeiende planten. Die zijn nu volop verkrijgbaar bij tuincentra.

©Alexander Raths

Heggen en klimplanten

Haal de heggenschaar maar tevoorschijn, want dit is het moment om hagen zoals taxus, conifeer, liguster en leylandii te snoeien. Zo houd je ze in vorm en voorkom je dat ze te breed uitgroeien. Geef de hagen meteen een speciale haagmeststof en leg een laag bodembedekking, houtsnippers of mulch rondom de wortels. Dit helpt de grond vocht vast te houden in de zomer en verbetert de bodemstructuur. Bovendien remt het de groei van onkruid.

Dunne en dode takken in heesters kun je nu ook verwijderen. De hoofdtakken mag je flink terugsnoeien om de struik voller te laten groeien. Dit geldt ook voor winterjasmijn en forsythia, die na de bloei een snoeibeurt kunnen gebruiken. Winterbloeiende heide knip je eenvoudig terug met een heggenschaar. Vergeet niet om klimplanten, zoals clematis, goed vast te zetten. Het kan deze maand namelijk nog flink waaien.

Meeldauw voorkomen en bestrijden

Meeldauw is een plantenziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Vooral bij warm en droog weer, in combinatie met vochtige nachten door dauw, kan deze ziekte zich snel verspreiden. De schimmel laat een wit, poederachtig laagje achter op de bladeren. Dit is niet alleen lelijk, maar ook schadelijk. De schimmel dringt diep door in het plantenweefsel en onttrekt voedingsstoffen, waardoor de plant minder goed groeit. Rozen, ridderspoor, kamperfoelie, begonia's, aardbeien, tomaten, komkommers, courgette en druiven zijn extra gevoelig voor meeldauw.

Om meeldauw te voorkomen is het belangrijk om bij droog weer extra water te geven en ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte tussen de planten blijft. Aangetaste bladeren kun je het beste meteen wegknippen en in de vuilnisbak gooien, zodat de schimmel zich niet verder verspreidt. Gooi ze niet op de composthoop! Daarnaast is het verstandig om meeldauwgevoelige planten niet te plaatsen op plekken waar eerder meeldauw heeft gezeten. Mocht een plant toch helemaal onder deze schimmel zitten, dan is een bestrijdingsmiddel de beste oplossing.

©cocci65

Het gazon: maaien, bijzaaien en bemesten

Controleer of het gazon zieke of kale plekken heeft. Wil je die direct aanpakken? Steek de aangetaste plek dan in een vierkante vorm uit en leg er een nieuw, op maat gesneden grasmat in. Opnieuw inzaaien is natuurlijk ook een optie. Vanaf nu kun je het gras weer maandelijks maaien. Lang gras langs de randen werk je bij met een grastrimmer of kantenknipper, zodat het gazon er weer strak uitziet.

Bemesting is belangrijk voor een gezond gazon. Dit doe je in de periode van maart tot en met september minstens drie keer. Heb je in maart nog niet bemest? Dan is het nu de hoogste tijd. Sluit daarnaast de buitenkraan weer aan, zodat de sproeiers in de tuin klaar zijn voor gebruik.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips