ID.nl logo
Verruil je Hue Bridge voor Home Assistant en ZHA
© Wesley Akkerman
Huis

Verruil je Hue Bridge voor Home Assistant en ZHA

Gebruik je Philips Hue? Dan is het je misschien opgevallen dat de Hue-app je tegenwoordig vraagt om in te loggen met een account. Dat wordt binnenkort zelfs een verplichting. Gelukkig kun je je verlichting prima zonder een bridge bedienen, volledig lokaal. We leggen uit hoe je dat voor elkaar krijgt met Home Assistant en een usb-dongle. Na je overstap kan de Hue-bridge de deur uit!

In dit artikel verkennen we hoe Home Assistant kan worden ingezet om Zigbee-apparaten te beheren zonder extra bridges. De belangrijkste punten die we behandelen:

  • Gebruik van Home Assistant voor het beheren van Zigbee-apparaten via Zigbee Home Automation (ZHA)

  • Toevoegen van Hue-lampen en -accessoires aan Home Assistant zonder Hue-bridge

  • Voordelen van lokale bediening en ondersteuning voor diverse Zigbee-accessoires

  • Aandachtspunten bij het afkoppelen van de Hue-bridge, zoals beperkingen en instellingswerk

  • Koppelen van apparaten en instellen van groepen, scènes, en automatiseringen in Home Assistant

  • Ook interessant: Besparen? Met sensors maak je je huidige domme apparaten slim

Home Assistant is populaire en zeer flexibele software voor thuisautomatisering. Met Zigbee Home Automation (ZHA) kun je ook je Zigbee-apparaten rechtstreeks binnen deze software beheren. Het zorgt ervoor dat je geen losse Zigbee-bridges meer nodig hebt.

Je kunt ook de meeste Hue-lampen en -accessoires toevoegen en gebruiken binnen Home Assistant, met features als groepen en scènes. Alles werkt volledig lokaal, zonder de Hue-bridge en zonder de noodzaak voor een account. We helpen je in dit artikel stap voor stap op weg.

De Hue-bridge is straks niet meer nodig.

Meer voordelen

Naast de lokale werking kent ZHA meer voordelen. Zo worden veel meer Zigbee-accessoires ondersteund, zelfs van uiteenlopende merken. Je kunt daardoor ook makkelijker lampen van andere merken opnemen in je huis. Hue-lampen zijn van goede kwaliteit, maar ook relatief duur, en niet overal heb je die hoge kwaliteit nodig.

In Home Assistant kun je alles aan elkaar knopen. Je kunt bijvoorbeeld – om maar wat te noemen – met een Hue-afstandsbediening de radio harder zetten.

Het opdoeken van de Hue-bridge zorgt dat alleen het Zigbee-netwerk van ZHA overblijft. Dat wordt extra sterk, omdat lampen en andere apparaten die niet op een batterij werken als een soort versterker voor signalen fungeren.

Aandachtspunten

Er zijn wat beperkingen na het afkoppelen van de Hue-bridge. Zo kun je de Hue-app niet meer gebruiken voor features als het synchroniseren van licht met muziek. Je zult ook wat tijd moeten besteden aan het instellen in Home Assistant. Denk bijvoorbeeld aan het werken met groepen en automatiseringen, of het bouwen van een beter dashboard voor het bedienen van de lampen. Dat kan nog steeds met een app, namelijk die van Home Assistant.

Een nadeel is dat mogelijk niet alleen Hue-lampen en -accessoires door ZHA worden ondersteund. Op de website Zigbee.blakadder.com kun je voor de meeste Zigbee-accessoires opzoeken of ze geschikt zijn, maar de lijst is niet officieel en niet overal up-to-date. Voor een bredere ondersteuning kan Zigbee2MQTT een optie zijn. Dat is een alternatieve manier om binnen Home Assistant met Zigbee te werken.

Deze website toont de compatibiliteit voor ZHA en Zigbee2MQTT.

Wat heb je nodig?

De hardware voor Home Assistant en de installatie komen hier niet aan bod. Er zijn volop goede en zelfs kant-en-klare opties (zie kader hieronder). Als Zigbee niet is ingebouwd, kun je eenvoudig je systeem met een usb-dongle uitbreiden.

Goede opties voor ZHA zijn de Sonoff Zigbee 3.0 USB Dongle Plus (V1 of V2) en de SkyConnect. We raden wel aan om een usb-dongle niet direct in een systeem te pluggen, maar via een korte verlengkabel, vanwege de gevoeligheid voor storingen door je systeem zelf.

Hardware voor Home Assistant Zoek je eenvoudige, zuinige en voordelige hardware, dan zijn er goede kant-en-klare opties, zoals de Home Assistant Green en krachtiger Yellow. Die laatste is standaard voorzien van Zigbee. De software is al vooraf op deze systemen geïnstalleerd. Heb je geen moeite om dat zelf te doen, dan zijn de Odroid N2+ en Raspberry Pi 4B ook goede opties. Je keuze zal deels afhangen van wat er beschikbaar is.

Integratie toevoegen

Gebruik je een usb-dongle voor Zigbee, dan zal Home Assistant die automatisch vinden. Je kunt hem opsporen onder Instellingen / Apparaten & diensten op het tabblad Integraties. Klik bij de usb-dongle op Configureren. Nu kun je het Zigbee-netwerk opzetten. Als dat klaar is, kun je al meteen Zigbee-apparaten koppelen.

Als voorbeeld gebruiken we twee Philips Hue-lampen met standaard E27-fitting, zowel een White als een White and Color. We laten ook de combinatie met twee retro-designlampen van Innr zien, eveneens voor Zigbee. We hebben bovendien twee Zigbee-accessoires toegevoegd: een afstandsbediening (met dimmer) en een wandschakelaarmodule.

Fabrieksinstellingen

Lampen nieuw uit de doos kun je direct koppelen in Home Assistant. Bestaande lampen zul je echter naar de fabrieksinstellingen terug moeten zetten. Dat gaat het makkelijkst via de Hue-app, dus doe die bridge niet meteen de deur uit!

Je hoeft een lamp in principe alleen te verwijderen via de Hue-app. Deze optie vind je onder Lampinstellingen in het menu voor de lamp. Daarna kun je de lamp koppelen in Home Assistant.

Heb je de dimmer-afstandsbediening voor Hue in huis? Dan kun je een lamp ook daarmee terugzetten naar de fabrieksinstellingen. Houd de afstandsbediening dicht bij de lamp en druk de aan- en de uitknop tegelijkertijd 10 seconden in, tot de lamp drie keer uit zichzelf aan- en uitgaat. Nu is de lamp teruggezet naar de fabrieksinstellingen.

Met de Hue-app kun je een lamp van de Hue-bridge loskoppelen.

Koppelen in ZHA

We kunnen lampen aan ZHA toevoegen door de koppelmodus aan te zetten. Hiervoor klik je in het overzicht met integraties in Home Assistant op Integratie toevoegen, gevolgd door Zigbee-apparaat toevoegen. Nu wordt de koppelmodus gestart.

Zorg dat de lamp aan staat. Deze zal als het goed is vanzelf gevonden worden. Daarna kun je een naam instellen en ruimte kiezen. Herhaal het proces voor de andere lampen. Voor accessoires kun je hetzelfde doen. Lukt het terugzetten naar de fabrieksinstellingen niet? Door op internet naar het typenummer te zoeken, vind je vaak wel specifieke instructies.

Via je dashboard kun je bijvoorbeeld de kleur en helderheid voor lampen instellen.

Extra instellingen

Op je dashboard kun je onder meer de kleur en de helderheid voor toegevoegde lampen instellen. Zoek je een apparaat zoals een lamp op via de integratiepagina, dan kun je soms nog extra details instellen.

Bij een lamp zie je vaak de optie Opstartgedrag. Daarmee kies je wat er na een stroomonderbreking moet gebeuren. Met de optie On moet je oppassen: een lamp zal dan altijd aan gaan na bijvoorbeeld een stroomstoring, óók als dat midden in de nacht gebeurt.

Er zijn nog enkele extra instellingen beschikbaar, zoals het opstartgedrag.

Groep maken

Er zijn meer handigheidjes om van te profiteren. Zo kun je in Home Assistant bijvoorbeeld alle apparaten in een ruimte in één handeling aan- of uitzetten. Zorg daarvoor wel dat je voor elke lamp de correcte ruimte hebt ingesteld. Verder kun je ook zelf een lichtgroep in Home Assistant aanmaken, zodat je ze gelijktijdig kunt bedienen. Hiervoor ga je onder Instellingen / Apparaten & diensten naar het tabblad Helpers.

Mooier is het overigens om een Zigbee-groep aan te maken. Dan kan met één Zigbee-commando een hele groep aan of uit worden gezet. Dit verbetert de gebruikservaring aanzienlijk. Zoek daarvoor de Zigbee Home Automation-integratie op, klik op Configureren en ga naar het tabblad Groepen.

Een lichtgroep maakt gelijktijdige bediening mogelijk.

Scènes

Je bent wellicht bekend met de scènes van de Hue-app. Home Assistant kent een soortgelijke feature, die zelfs wat makkelijker werkt. Je maakt een scène aan onder Instellingen / Automatiseringen & scènes. Voeg eerst alle lampen toe. Daarna stel je deze lampen in, zoals de gewenste status, kleur en helderheid. Kies daarna Opslaan om dit in de scène op te slaan. Je kunt overigens ook andere apparaten aan de scène toevoegen.

Een scène gebruik je om lampen een bepaalde, vooraf gedefinieerde status te geven.

Automatiseringen

Je kunt uiteraard automatiseringen maken voor je lampen. Dat is vooral praktisch als je accessoires gebruikt, zoals een afstandsbediening of wandschakelaarmodule. Zo kun je automatiseren welke lampen daarmee geschakeld moeten worden.

Voor Zigbee-accessoires is het meestal veel makkelijker om een blueprint te gebruiken. Dan hoef je alleen het bewuste accessoire aan te wijzen en de acties voor de verschillende buttons te kiezen. Zoek wel precies de goede blueprint voor jouw type accessoire én voor ZHA (dus niet voor Zigbee2MQTT).

Voor het werken met accessoires is een blueprint zeer praktisch.

Accessoires

Het blijft trouwens slim om nog steeds gewone drukknoppen in je huis te hebben, zodat bijvoorbeeld de oppas of een huisgenoot de lampen zonder app kan bedienen. Met de Hue-wandschakelaarmodule kun je bijvoorbeeld een bestaande wandschakelaar ‘ombouwen’ naar een slimme schakelaar. We hebben deze met succes via ZHA gekoppeld.

Zigbee-bindingen Zigbee Home Automation ondersteunt ook zogenoemde Zigbee-bindingen. Daarmee kun je een enkel Zigbee-apparaat of een hele groep Zigbee-apparaten rechtstreeks bedienen met bijvoorbeeld een afstandsbediening. Een voordeel is dat het zonder tussenkomst van Home Assistant gaat. Het werkt daarom responsiever en ook nog steeds als Home Assistant uitstaat. Het is in de praktijk soms wel lastiger voor elkaar te krijgen door afwijkende implementaties.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.