Elke zes maanden verschijnt er een nieuwe versie van Ubuntu Linux. Zo'n voorspelbare releasecyclus is mooi, maar wat heeft de nieuwste Ubuntu te bieden?

De distributie van Ubuntu heeft een versienummer bestaand uit het jaar en de maand van verschijnen. De nieuwste Ubuntu-versie is 9.04, en is dus in april 2009 verschenen. Er zijn nogal wat verschillende uitvoeringen beschikbaar. De Desktop-editie is de gangbaarste, met een grafische gebruikersinterface en software voor 'normaal' gebruik, zoals een office-suite, e-mail, webbrowser, spelletjes, et cetera. De Server-editie is bedoeld om, zoals de naam al zegt, een server mee te bouwen. De grafische gebruikersinterface ontbreekt, want dat gebruikt onnodig resources. Allerhande serversoftware is juist wel beschikbaar, zoals een dns- en dhcp-server, een webserver en databaseservers. Nieuw is de Netbook Remix, speciaal bedoeld om op een netbook te installeren. Een veelgehoorde klacht over Linux-gebaseerde netbooks is dat de Linux-versie te beperkt is. Deze Ubuntu Netbook Remix rekent af met die klacht en is geoptimaliseerd voor het kleinere scherm en de bijzondere hardware van een netbook.

Ubuntu 9.04 Desktop-editie

Wij zijn aan de slag gegaan met de Desktop-editie. Deze is standaard in drie smaken verkrijgbaar, afhankelijk van de gewenste desktopomgeving. Bij Ubuntu Linux wordt de Gnome-desktopomgeving meegeleverd. Ook is er een Kubuntu Linux, waar de KDE-desktopomgeving bij zit, en er is een Xubuntu met de XFCE-desktopomgeving. Ubuntu Linux is als complete cd-image te downloaden. Waar veel andere Linux-versies op een dvd moeten worden gebrand, is Ubuntu nog zo klein dat één cd genoeg is. Die cd is een live-cd, zodat met Ubuntu kan worden gespeeld zonder dat u uw harde schijf opnieuw hoeft in te delen. Mocht u willen installeren, dan is de makkelijkste manier nog wel de Wubi-installer. Dit is een Windows-programma dat Ubuntu Linux op uw computer installeert. De benodigde schijfruimte wordt als bestand op uw Windows-schijf gereserveerd, zodat u niet hoeft te partitioneren. Vanuit het bootmenu kunt u vervolgens kiezen om met Windows dan wel Ubuntu Linux te werken.

Meegeleverde software

Wij hebben de Gnome-editie van Ubuntu Linux bekeken. Wat opvalt bij de installatie, is dat je niet kunt kiezen welke software er allemaal geïnstalleerd moet worden. Omdat Ubuntu slechts één cd groot is, is het niet verwonderlijk dat na installatie een beperkte set programma's beschikbaar is. Maar dat is wel genoeg om mee aan de slag te gaan. Wat te denken van OpenOffice.org, diverse webbrowsers waaronder Firefox, Evolution voor e-mail, Brasero voor het branden van cd's en dvd's, Gimp voor beeldbewerking en F-Spot om foto's mee te beheren. Mocht dit allemaal nog niet genoeg zijn, dan kan met de Synaptics Packet Manager eenvoudig extra software via internet worden geïnstalleerd. Ubuntu heeft de naam eenvoudig en gebruikersvriendelijk te zijn, en dat is ook in deze 9.04-versie helemaal waar. Na installatie functioneert alles. U hoeft niet na te denken over drivers, netwerkinstellingen of firewallregels, want daar zorgt Ubuntu zelf voor. Dat is met name voor beginnende Linux-gebruikers wel zo makkelijk. De gevorderde gebruiker mist de grafische tools om de firewall in te stellen of harde schijf te beheren en partitioneren, maar die zijn achteraf alsnog te installeren.PluspuntenMinpuntenConclusie

Ten opzichte van de vorige versie zijn de verschillen klein. Natuurlijk zijn overal de laatste versies van gebruikt, maar u zult goed moeten zoeken om de verschillen te zien. Of u direct moet upgraden, is nog maar de vraag. Er is dus weer een nieuwe en stabiele versie van Ubuntu Linux beschikbaar. Deze is ideaal voor beginnende gebruikers. Upgraden van 8.10 kan, maar voegt niet direct veel toe...Omvang650 MBDownloadversie beschikbaarjaDemoversie beschikbaarjaProcessor (minimaal benodigd)Intel CeleronHoeveelheid RAM (minimaal benodigd)256

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.