Heb jij soms een supercomputer nodig? Dan biedt Golem uitkomst. Althans, dat gaat het op termijn doen. Op dit gedistribueerde computernetwerk kun je niet alleen razendsnel berekeningen uitvoeren, je kunt er ook geld mee verdienen door je eigen rekenkracht aan het collectief toe te voegen. Nu beperkt het zich nog tot Blender-bestanden sneller renderen.

Golem is op dit moment nog volledig in bèta. De huidige live versie, Brass Golem, kan maar één rekentaak aan: Blender-bestanden renderen. Het idee achter Golem is dat mensen hun ongebruikte computerkracht best willen verhuren aan diegenen die juist behoefte hebben aan een beetje extra rekenkracht. Voor de langere termijn zijn de ontwikkelaars daarom druk bezig om er een applicatie- en transactieplatform van te maken.

Door gebruik te maken van cryptovaluta, in dit geval de Ethereum-blockchain en GNT (Golem Network Token) zouden de benodigde microtransacties eenvoudig uit te voeren moeten zijn.

Om met Golem aan de slag te gaan heb je minimaal een machine met 2 GB ram, 2 cores, 20 GB ruimte op de harde schijf en Windows 10, OS X Sierra of Ubuntu 16.04 LTS nodig. Een eigen openbaar ip-adres is handig, maar zelfs als je dat niet hebt, helpt de handleiding je met het instellen van de port forwards op je router. Zet na installatie Golem aan en controleer via Can You See Me of poorten 40102, 40103 en 3282 open staan.

Naast een redelijke computer heb je cryptovaluta nodig. Voor Golem zijn dat ethereum en GNT. Een kleine hoeveelheid ethereum is vereist om rekenkracht te verkopen. GNT is pas noodzakelijk als je ook rekenkracht wilt gebruiken. Via een dienst als Coinbase kun je ethereum aanschaffen en via ShapeShift kun je een deel hiervan converteren naar GNT.

Voor je begint met Golem kun je kiezen tussen het echte netwerk of het testnetwerk. De makers zelf raden, terecht, aan om eerst op het testnetwerk los te gaan. De software is nog in bèta en als je bugs tegenkomt in het live netwerk kan dat leiden tot verlies van je cryptovaluta. Er bestaan geen toezichthouders in de wereld van cryptovaluta. Transacties zijn daarom niet terug te draaien.

Daarbij maakt het weinig uit of je geld verliest door een verkeerde muisklik of door een bug in bèta-software. Eerst kijken of alles werkt in een veilige omgeving is daarom een heel goed idee.

Geld verdienen met Golem

Wil je geld (gaan) verdienen met Golem, dan kun je daarvoor in het openingsscherm bij Network aangeven hoeveel rekenkracht je beschikbaar wilt stellen. Een paar prominente meters geven aan hoeveel omzet je al gedraaid hebt en wat dit bedrag ongeveer waard is dollar. Onder het kopje resources in de tab Network staat een slider die je van 0 naar 100 kunt schuiven. Hoe hoger de waarde, hoe meer rekenkracht je aanbiedt.

©PXimport

Staat de meter op 100, dan staat er nog steeds minimaal één processorkern tot je eigen beschikking, al is het maar om je de kans te geven Golem weer uit te zetten. Onder het kopje Advanced kun je naar eigen wens cpu, geheugen en diskruimte toewijzen. De rekenkracht die je beschikbaar stelt aan Golem wordt in een virtuele machine geplaatst. Je kunt zelf niet bij de gegevens die hierop geplaatst worden door het netwerk. Het openingsscherm biedt je snel toegang om aan te geven hoeveel rekenkracht je beschikbaar wilt stellen. Maar je kunt ook zelf aangeven hoeveel geld je wilt verdienen per gebruikt uur rekenkracht. Dat doe je onder Settings (pictogram rechtsboven) onder de optie Price.

Berekeningen uitvoeren

Aangezien Golem nog in bèta is, kunnen op dit moment alleen Blender-bestanden verwerkt worden. Blender is een openbron 3D-creatiesuite. Je kunt er 3D-modellen voor animatiefilms en computerspellen mee ontwikkelen, animeren en renderen. Die laatste stap vraagt zeer veel rekenkracht en daar biedt Brass Golem, de bèta van Golem, uitkomst.

Onder het tweede tabblad van de interface, Tasks, kun je Blender-bestanden (of een map met Blender-bestanden) aanleveren om door te laten rekenen. Je kunt niet zomaar lukraak bestanden aanleveren: er zijn nogal wat voorwaarden waaraan voldaan moet worden. De Golem-handleiding biedt een checklist om te doorlopen voordat je bestanden upload. Je project moet hoe dan ook eerst lokaal een test kunnen doorstaan voordat het aangeboden kan worden.

Denk eraan om vooraf aan te geven hoeveel je maximaal wilt betalen voor rekenkracht. Deze waarde geef je op onder Price in de Settings; dezelfde plek waar je ook je gewenste inkomsten aangeeft. Golem probeert de best mogelijke deal voor je te regelen, maar zal niet boven dit bedrag gaan zitten.

©PXimport

Zelf applicaties ontwikkelen voor Golem

Als openbronsysteem biedt Golem ontwikkelaars ruimte om zelf bij te dragen. Via Github kun je alle benodigde bestanden vinden om aan de slag te gaan. De mensen achter Golem zijn van plan om applicaties die gebruikmaken van het Golem-platform overzichtelijk aan te bieden in de Golem Application Registry. Dit onderdeel van het project is op dit moment nog niet actief.

Samen met het Transaction Framework zou het mogelijk moeten worden om zelf applicaties te ontwikkelen die distributed computing tegen betaling bieden. Dit nog te ontwikkelen deel van Golem zou een soort Spotify voor SaaS-ontwikkelaars moeten worden. Je nieuw ontwikkelde applicatie kan via het Golem netwerk onder aandacht van het grote publiek gebracht worden.

De roadmap voor Golem is ambitieus. Op dit moment kun je aan de slag met Brass Golem om Blender-reders uit te laten rekenen. Binnen de roadmap zou kort na deze eerste release Clay Golem moeten verschijnen. Deze versie bevat onder meer de voor de toekomst zo belangrijke Application Registry en de aanzet van het Transaction Framework.

Voor de langere termijn staat Stone Golem op de planning. Deze versie gaat voor meer stabiliteit van de in Clay Golem geïntroduceerde onderdelen zorgen. De laatste halte op de roadmap is Iron Golem, een goed geteste en uitgerolde versie waarop de ambities waar te maken zijn. We zijn dan volgens de roadmap al wel een jaar of twee verder.

Stel: je hebt een tekstdocument en je wilt zowel een lange versie als een korte versie afdrukken of als pdf uitvoeren. Je kunt dan met verschillende documentversies weerken, maar soms is het juist minder omslachtig om in hetzelfde document bepaalde stukken tekst te verbergen.

Om de tekst te verbergen, selecteer je eerst de inhoud die je tijdelijk aan het oog wilt onttrekken. Daarna open je het lettertype-dialoogvenster. Dat kan door met de rechtermuisknop op de tekstselectie te klikken en de opdracht Lettertype te kiezen. Of je gebruikt simpelweg de toetscombinatie Ctrl+D. In dit dialoogvenster zet je onder Effecten een vinkje bij de eigenschap Verborgen tekst. Of nog sneller: selecteer de tekst die je wilt verbergen en gebruik de combinatie Ctrl+Shift+H (met de H van hide). Hierdoor verdwijnt de tekst uit beeld. Er zal ook geen extra witruimte te zien zijn.

Alles weergeven

Wil je de tekst tonen, dan kun je die inschakelen via de optie Alles weergeven (Ctrl+*). Dat is de knop met het alineapictogram in het tabblad Start in de groep Alinea, en wordt ook weleens ‘Toon onzichtbare tekens’ genoemd. Hierdoor wordt de verborgen tekst tijdelijk weer zichtbaar, maar hij is wel met kleine grijze puntjes onderstreept. Dat is om aan te geven dat deze tekst nog steeds het kenmerk verborgen heeft en dus niet wordt afgedrukt. Om de tekst wel weer definitief zichtbaar te maken, haal je hem eerst via de functie Alles weergeven tevoorschijn. Daarna selecteer je de met puntjes onderstreepte tekst en vervolgens verwijder je het vinkje Verborgen tekst in het dialoogvenster Lettertype. Vraag je het aantal woorden in het document op met Controleren / Aantal woorden, dan zal de verborgen tekst altijd blijven meetellen. Wanneer je het document afdrukt of exporteert als pdf, zal de verborgen tekst echter niet te zien zijn.

Verborgen tekst altijd weergeven

Ten slotte zit er een optie in Word om verborgen tekst altijd te tonen. Ga daarvoor naar Bestand, kies Opties en selecteer in de linkerkolom Weergave. Je kunt nu met een vinkje aangeven dat je verborgen tekst altijd op het scherm wilt zien. Daaronder bij de Afdrukopties is het mogelijk om in te stellen dat je verborgen tekst altijd wilt afdrukken. Die twee opties zijn niet de standaardinstelling.

Bij ID.nl zijn we gek op producten voor een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Tegenwoordig is overal een app voor, zelfs wasmachines kun je voor een groot deel op afstand bedienen met je smartphone. Wij bekijken vijf van zulke exemplaren voor minder dan 500 euro.

Het bedienen van je wasmachine door middel van een app is handig. Zo kun je bijvoorbeeld zelf aangeven wanneer je je programma start, kun je deze tussendoor pauzeren als je wil dat de was op een bepaald tijdstip klaar is, zodat je je wasgoed kunt ophangen en krijg je een signaal wanneer de machine klaar is. Wij bekijken vijf via een app te bedienen wasmachines die minder kosten dan 500 euro.

Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S

Met de Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S kun jij wassen via wifi en een smartphone‑app. De machine heeft een capaciteit van 9 kg en een toerental van 1 400 rpm. Dankzij de Eco‑Power‑invertermotor werkt hij energiezuinig en valt hij in energieklasse A. Via de app stel je de startuitstel tot 24 uur in en kun je het wasprogramma of de resterende tijd bekijken.

Het Mix Power System + mengt water en wasmiddel voor een efficiënte reiniging. Daarnaast zijn er programma’s voor wol, katoen, snelle was of stoom. Een trommelreinigingsfunctie helpt om geurtjes te voorkomen en een resttijd‑indicator laat zien hoelang het programma nog duurt.

Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S

De Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S is een voorlader met 9 kg trommelinhoud. Het toerental bedraagt 1400 rpm en het energie‑etiket is A. Dit model is uitgerust met Wi‑Fi; via de Hoover‑app op je smartphone kun je programma’s kiezen, extra cycli downloaden en een startuitstel instellen. De invertermotor zorgt voor een stille werking en een lange levensduur.

Er zijn speciale programma’s voor bijvoorbeeld wol, een snelle cyclus of een antiallergie-programma. Een resttijd‑indicator en trommelverlichting maken het gebruik eenvoudiger, en een automatische waterniveau‑sensor past het waterverbruik aan de lading aan. Door het toerental van 1400 rpm blijft het restvocht laag en hangt de was minder lang te drogen.

Beko B5WT5941082W

De Beko B5WT5941082W heeft een trommel van 9 kg en een maximaal toerental van 1400 rpm. Dit apparaat is voorzien van een Bluetooth‑module voor bediening via de HomeWhiz‑app. Via deze app kun jij programma’s selecteren, het resterende verloop volgen en extra programma’s (zoals mix, gordijnen of lingerie) downloaden. De wasmachine valt in energieklasse A (‑10 %) en gebruikt een stille inductiemotor.

Dankzij de Aquatech‑technologie wordt water en wasmiddel effectief over het wasgoed gesproeid. Er zijn 15 standaardprogramma’s, waaronder handwas, wol, dark en Outdoor/Sport. Je kunt kiezen voor opties zoals stoom, extra spoelen of trommelreiniging. Het digitale display toont de resterende wastijd, er is startuitstel tot 24 uur en een aquasafe‑functie sluit de watertoevoer af bij lekkage.

Hisense WF5I8043BWF

De Hisense WF5I8043BWF is een slanke voorlader (ongeveer 47 cm diep) met een laadvermogen van 8 kg en een toerental van 1 400 rpm. De machine valt onder energieklasse A(‑30 %) en is uitgerust met wifi om hem via de ConnectLife‑app te bedienen. In een review wordt als voordeel genoemd dat je de wasmachine met een app op afstand kunt bedienen om het soort was en de centrifugeerstand te kiezen, en dat je een melding krijgt wanneer de was klaar is.

Het product heeft een stoomfunctie om kreuken te verminderen en een trommelverlichting zodat je geen sokken vergeet. Dankzij de compacte diepte is het model geschikt voor kleinere ruimtes. De app maakt het mogelijk extra programma’s te downloaden en het energieverbruik te volgen. Met 8 kg capaciteit is de machine geschikt voor een middelgroot huishouden; de maximale
centrifugesnelheid zorgt ervoor dat het restvocht beperkt blijft.

Samsung EcoBubble WW80CGC04AAH

De Samsung EcoBubble™ WW80CGC04AAH is een voorlader met een trommelcapaciteit van 8 kg en een centrifugesnelheid van 1400 rpm. Het apparaat gebruikt EcoBubble‑technologie om wasmiddel op te lossen en belletjes te creëren voor een grondige reiniging bij lage temperaturen. Het energieverbruik bedraagt volgens de specificaties 47 kWh per 100 cycli. Op de officiële Samsung‑pagina staat dat je via de SmartThings‑app de AI Energy Mode kunt inschakelen; daarmee monitor je het energieverbruik en kun je de temperatuur verlagen, de programmaduur
verleng‑ en en tot 70 % energie besparen.

In de app zie je jouw dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse stroomverbruik per apparaat. Behalve de app‑bediening biedt de wasmachine een programma voor hygiënestoom, 10 % extra energiebesparing ten opzichte van oudere modellen en een digitale inverter‑motor voor een lager geluidsniveau. Met een geluidsniveau van circa 72 dB tijdens het centrifugeren en een A‑label behoort de machine tot de stille en zuinige klasse.