De politie mag sinds 1 januari 2019 kentekengegevens geregistreerd door ANPR-camera’s vier weken lang opvragen. Niet alleen die van verdachten, maar van alle auto’s die rond een plaats delict hebben gereden. Voorvechters van privacy zijn niet te spreken over deze nieuwe kentekenwet.

Wanneer je je met je auto op de openbare weg bevindt en een ANPR-camera (Automatic Number Plate Recognition) passeert, dan mag de kentekeninformatie door de overheid vier weken worden bewaard. De politie kan deze gegevens opvragen, bijvoorbeeld wanneer zich op de openbare weg een ongeluk of ander delict voordoet. Het is duidelijk waarom het Ministerie van Justitie en Veiligheid deze wet invoert: het geeft de politie meer aanknopingspunten bij een zaak.

Hoewel de wet voor sommigen nogal rauw op het dak komt vallen, is deze wet niet nieuw. Al in 2017 keurde de Eerste Kamer de plannen goed. Automatische Nummerplaat Herkenning wordt al jaren ingezet, maar door de politie alleen op kleine schaal. Was er een incident, dan werd alleen het verdachte kenteken opgevraagd. Andere kentekens werden direct verwijderd.

Kentekens zijn essentieel

Een kenteken kan essentieel zijn voor het slagen van een zaak. Zo is er in Zoetermeer iemand vrijgesproken na inbraak omdat de politie het kenteken van de auto van de verdachte niet had nagetrokken, en alleen de vingerafdruk op de schuifpui van de woning was niet genoeg. En als buitenlandse autoriteiten kentekengegevens nodig hebben van de auto van een terrorismeverdachte, dan heeft de politie nu meer mogelijkheden om te helpen, wat weer in ons voordeel kan zijn wanneer wij andersom hulp nodig hebben.

Nog specifieker kan die nummerplaatherkenning volgens het Ministerie vooral helpen bij het opsporen van een voertuig na een ernstig misdrijf waarbij pas later blijkt dat die informatie een belangrijke rol speelt. Denk daarbij aan plofkraken, ontvoeringen, terrorisme en de aanhouding van voortvluchtigen. Kentekengegevens kunnen helpen een verdachte in beeld te brengen, of zijn of haar verblijfplaats.

Geen specifieke regels

De wet is niet heel specifiek: hoe lang spreek je immers van een plaats delict? Als er bijvoorbeeld een ongeluk is gebeurd en iemand is doorgereden, over hoeveel kilometer mag je dan alle kentekenplaten raadplegen? En wat als je kentekenplaat is gestolen, hoe weet de politie dat het niet om jouw auto gaat? Waarschijnlijk is dit naar inzicht van de politie, maar heel afgebakend is de wet tot op heden nog niet.

©PXimport

Er zijn wel waarborgen in de wet opgenomen: kentekeninformatie mag alleen aan de openbare weg worden verzameld, op locaties die relevant zijn voor de opsporing. Dat betekent dat hieronder niet alleen de openbare weg zelf, maar ook parkeerterreinen, havens en vliegvelden vallen. Geautoriseerde opsporingsambtenaren hebben na bevel van de officier van justitie toegang tot deze gegevens, maar alleen bij ernstige misdrijven en de aanhouding van voortvluchtigen. De officier heeft daarin geen carte blanche: er moet heel specifiek worden aangegeven wat het misdrijf is, welke strafzaak het betreft en wat de zoekvraag is.

Kort geding

Privacy First heeft een kort geding aangespannen. Immers gaat de politie nu aan de slag met nummerplaten van onschuldige Nederlanders, die toevallig net op de verkeerde tijd op de verkeerde plek zijn. Dat is volgens Privacy First in strijd met de wet op privacy. Het schrijft op haar website: “Deze nieuwe wet vormt een massale privacyschending en hoort simpelweg niet thuis in een vrije democratische rechtsstaat.”

Privacy First is de organisatie achter de Nederlandse Privacy Awards, die ook volop actievoerde tegen de sleepwet (de wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten). Uiteindelijk heeft de regering door het referendum wel enkele wijzigingen aangebracht, maar de sleepwet is er alsnog doorgekomen. Hier kreeg Privacy First niet wat het hoopte. Het is de vraag of dat nu wel gaat lukken, nu de regelgeving er al doorheen is.

Reactie ministerie van Justitie & Veiligheid

"Het vastleggen van de kentekens mag alleen op risicolocaties zoals vliegvelden en havens, locaties met een intensieve verkeersstroom (personen- of goederenvervoer) of een specifieke functie (zwaar vervoer) (denk aan verkeersknooppunten op autosnelwegen, rond stations en luchthavens), en criminele hotspots (denk aan grote parkeerplaatsen langs de snelweg of in een grensgebied die bekendstaan als plekken waar drugshandel plaatsvindt)." geeft Julia Rademaker, woordvoerder van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid aan.

"De gegevens mogen maar in 2 gevallen worden geraadpleegd: als dat noodzakelijk is ter opsporing van een ernstig strafbaar feit, of als dat noodzakelijk is om een voortvluchtige aan te houden." Alleen een door de minister geautoriseerde opsporingsambtenaar mag de gegevens raadplegen, maar alleen als er een bevel van de officier van justitie is gekomen. "In dat bevel moet de officier van justitie een aantal dingen vastleggen, onder andere waarom de gegevens moeten worden geraadpleegd. Ook moet hij de zoekvraag opnemen in zijn bevel. Bijvoorbeeld: “Waar is het voertuig met kenteken X op tijdstip Y geweest?” Of: “Welke voertuigen waren op tijdstip Y op locatie Z?”"

Soms is het nodig dat de officier niet een precies tijdstip opneemt, maar een periode. Of niet alleen een locatie, maar een iets ruimer gebied. Rademaker: "Denk bijvoorbeeld aan een ontvoering of de situatie waarin je voortvluchtige verdachte wil vinden. Je weet dat de verdachte een voertuig met kenteken X heeft. Om de verdachte te vinden/de locatie van het slachtoffer te achterhalen wil je kijken waar dat voertuig allemaal is geweest in de afgelopen paar dagen."

De losse camera's die de politie bij zich heeft, zullen volgens Rademaker veelal buiten de wet vallen. "Voor mobiele camera’s geldt dat jaarlijks achteraf bekend wordt gemaakt waar die zijn ingezet voor deze wet. Dit staat zo in het uitvoeringsbesluit en is – evenals publicatie van het cameraplan - dus ook verplicht. Overigens is de verwachting dat camera’s in voertuigen in de regel niet voor deze wet zullen worden ingezet, omdat de voertuigen waarin die camera’s zich bevinden zich zelden alleen binnen een gebied verplaatsen als genoemd hierboven. En dan mag de camera dus niet gebruikt worden."

Onophoudelijke niesbuien, branderige ogen en een niet te tackelen vermoeidheid: voor hooikoortspatiënten is de lente lang niet altijd een pretje. Gelukkig zijn er apparaten die je klachten kunnen verlichten. Wij vertellen je wat het beste werkt: een luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger.

Lees ook: Hatsjoe! 💦 Last van hooikoorts? Deze apparaten kunnen je klachten verminderen

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen, oftewel stuifmeel van grassen, planten of bomen. Wanneer de temperaturen beginnen te stijgen en de natuur na een koude winter tot bloei komt, verspreiden deze pollen zich via wind in een rap tempo door de lucht. Wie dan op een zonnige dag de deuren en ramen open zet, kan rekenen op een ontelbare hoeveelheid ronddwarrelende pollen in huis. Dat zorgt niet alleen overdag voor vervelende hooikoortsklachten binnenshuis, maar ook je nachtrust kan er flink onder lijden.

Om allergische klachten in huis te verlichten, kun je een aantal dingen doen. Horren plaatsen voor deuren en ramen bijvoorbeeld: die houden een deel van de pollen tegen, maar helaas niet alle. Ook met regelmatig stofzuigen haal je een deel van de pollen weg, al geldt dat alleen voor de pollen die al op de grond liggen. Om pollen uit de lucht te verwijderen, kun je een luchtreiniger overwegen. Dit apparaat trekt stof en pollen uit de lucht en blaast vervolgens schone lucht de ruimte in. Ook een luchtbevochtiger of luchtontvochtiger kan helpen bij hooikoortsklachten, afhankelijk van de luchtvochtigheid in je woning en jouw specifieke allergieën.

Luchtbevochtiger

Te droge lucht in huis is absoluut niet fijn bij hooikoorts. Droge lucht veroorzaakt irritatie aan de slijmvliezen, waardoor deze minder goed in staat zijn om stofdeeltjes en allergenen te weren. Bestaande hooikoortsklachten, zoals droge ogen, een kriebelkeel en benauwdheid, kunnen daardoor erger aanvoelen. Bovendien kunnen pollen in een droge ruimte makkelijker blijven rondzweven dan in een goed bevochtigde ruimte. Ga maar na: hoe minder regen er valt, hoe heviger je hooikoortsklachten (waarschijnlijk) zijn. Dat komt omdat pollen er zonder regen langer over doen om naar beneden te komen en je ze dus makkelijker blijft inademen.

©HN Works

Het voordeel van een luchtbevochtiger lijkt dus tweeledig: het vermindert klachten door geïrriteerde slijmvliezen én het voorkomt dat pollen in huis blijven circuleren. Toch zijn luchtbevochtigers meestal niet de eerste keuze als het om hooikoorts gaat. Hun vermogen om pollen daadwerkelijk uit de lucht te halen lijkt beperkt, en bovendien zijn huizen in de lente en zomer – wanneer hooikoortsklachten het ergst zijn – vaak eerder te vochtig dan te droog. Plaats je een luchtbevochtiger in een al vochtig huis, dan kunnen allergische klachten door een toename van schimmels juist verergeren. Een luchtbevochtiger heeft alleen zin bij hooikoortsklachten als de luchtvochtigheid in je woning lager is dan 40 procent. Met een hygrometer kun je dit eenvoudig meten. 

Luchtontvochtiger

Omdat warme lucht vocht vasthoudt, hebben veel huizen in de lente en zomer last van een te hoge luchtvochtigheid. Huisstofmijt en schimmels zijn dol op vochtige omgevingen, wat bijvoorbeeld verklaart waarom je in de zomer doorgaans meer schimmelplekken in huis opmerkt. Voor hooikoortspatiënten is dat helaas (extra) slecht nieuws. Vaak reageert hun overgevoelige immuunsysteem niet alleen op pollen, maar ook op schimmelsporen, mijten en dierenharen. Die combinatie van allergenen zorgt dan voor een extra belasting van het immuunsysteem, waardoor hooikoortsklachten kunnen verergeren. 

Een luchtontvochtiger onttrekt vocht uit de lucht en lijkt dus een goede keuze als je met hooikoorts én een te vochtige woning kampt. Toch kent ook dit apparaat zijn beperkingen als het om hooikoorts gaat. Zo filtert een luchtontvochtiger geen pollen uit de lucht zoals een luchtreiniger dat doet. Daarnaast werkt een luchtontvochtiger alleen als de luchtvochtigheid in huis daadwerkelijk te hoog is, oftewel meer dan 60 procent. Is dat niet het geval, dan loop je het risico dat de lucht in huis juist te droog wordt, waardoor klachten als benauwdheid en een droge keel alleen maar verergeren.

©Sue Tansirimas

Luchtreiniger

Er is één apparaat waar vrijwel iedere hooikoortspatiënt baat bij heeft: de luchtreiniger. Luchtreinigers zijn speciaal ontwikkeld om stof, pollen en andere allergenen uit de lucht te halen. Dat doen ze door verontreinigde lucht aan te zuigen, deze te filteren en vervolgens weer schone lucht uit te blazen. Er zijn verschillende soorten luchtreinigers met elk hun eigen werking, dus als hooikoortspatiënt is het goed om extra aandacht te besteden aan wat voor type luchtreiniger je in huis haalt.

Kies in elk geval een luchtreiniger met HEPA-filter. Dit type filter haalt zelfs de kleinste stofdeeltjes en pollen uit de lucht én voorkomt dat deze opnieuw de lucht in worden geblazen. Ook nuttig bij hooikoortsklachten is een luchtreiniger met ionisator: die voegt negatief geladen deeltjes toe aan de lucht, waardoor pollen onschadelijk worden gemaakt en naar beneden vallen. Met een ionisator is de kans heel klein dat er toch nog pollen in de lucht blijven zweven.

Of kies beide

Soms is een combinatie van apparaten het beste om je hooikoortsklachten aan te pakken. Is de lucht in jouw woning te droog? Zet dan een luchtreiniger én luchtbevochtiger neer. Bij een te hoge vochtigheid kies je voor een luchtreiniger en luchtontvochtiger. Zo pak je het probleem aan twee kanten aan en zul je waarschijnlijk de meeste verlichting merken.

Als je gezonde verse sapjes wilt maken, heb je een sapcentrifuge of slowjuicer nodig. Hoewel deze apparaten op het eerste gezicht erg op elkaar lijken, zijn ze zeker niet hetzelfde. Weet je niet welk van de twee je moet kiezen? Wij helpen je op weg! 

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Voor de duidelijkheid: er is een verschil tussen sapjes en smoothies. Smoothies maak je met een blender en bestaan meestal uit gepureerd fruit met een vloeistof, zoals water, melk of yoghurt. Omdat in een blender hele stukken fruit of groenten worden verwerkt, is de structuur van een smoothie wat dikker. Een sapje is daarentegen vloeibaar en vaak helder. Je maakt het met een sapcentrifuge of slowjuicer. Het verschil tussen die twee? Een sapcentrifuge creëert helder sap met weinig vezels, een slowjuicer maakt geconcentreerd sap waarin de vezels behouden blijven. Daardoor is het sap uit een slowjuicer iets gezonder, maar een slowjuicer is ook duurder. Daarnaast vindt niet iedereen het sap uit een slowjuicer vanwege de vezelige structuur even lekker. 

Benieuwd naar de grootste verschillen tussen sapcentrifuges en slowjuicers? Dit zijn ze! 

Werking

Sapcentrifuges en slowjuicers persen beide op een andere manier. In een sapcentrifuge zit een rasp die snel ronddraait. Gooi je een stuk fruit in de vulopening, dan begint de rasp te draaien en wordt het sap uit het fruit geperst. De natte pulp die daarbij overblijft, wordt van het sap gescheiden. Het resultaat is een helder gekleurd sapje waar je bijna doorheen kunt kijken. Een sapcentrifuge werkt heel snel; binnen enkele seconden tot een minuut staat er een heerlijk vitaminebommetje voor je klaar. En dankzij de brede vulopening hoef je je fruit en groenten niet eerst te snijden – ook wel zo makkelijk. 

©279photo

Een slowjuicer is, zoals de naam al zegt, een stuk minder snel. In dit apparaat worden ingrediënten heel langzaam gekneusd met een vijzel. Op die manier komt er tijdens het persen minder warmte en oxidatie vrij, waardoor vitaminen, vezels en antioxidanten zo goed mogelijk behouden blijven. Daardoor blijft er ook iets meer pulp in het sap van een slowjuicer achter dan in het sap van een sapcentrifuge. Een slowjuicer vergt door zijn kleine vulopening daarnaast iets meer voorbereidend werk; je moet je groenten en fruit eerst in grove stukken snijden voordat je ze in het apparaat stopt. Maar daar krijg je dus wel wat voor terug: een sapje bomvol vitaminen en vezels. 

Soorten groenten en fruit 

Een ander voordeel aan slowjuicers is dat je er heel veel kanten mee op kunt. De vijzel in een slowjuicer werkt namelijk zo krachtig en zorgvuldig dat hij zelfs uit de meest vochtarme groenten en fruit sap weet te persen. Je kunt met een (goede) slowjuicer dus ook sap maken uit bladgroenten en bananen. Als je wilt, kun je er zelfs notenpasta mee maken. Een sapcentrifuge krijgt door zijn snelle en lichtere werking alleen sap uit groenten en fruit met een hoog vochtgehalte, zoals appels, sinaasappelen en bleekselderij. 

Gezondheid

Zoals gezegd is het sap uit een slowjuicer iets gezonder dan het sap uit een sapcentrifuge. Dat komt omdat in het sap uit een slowjuicer naast de vitaminen ook de vezels beter behouden blijven. Vezels zijn goed voor de spijsvertering en zorgen voor een langzamere opname van de natuurlijke suikers in fruit, waardoor de bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Maar dat betekent niet dat het sap uit een sapcentrifuge helemaal niet gezond is. Je profiteert immers nog steeds van de vele vitaminen en antioxidanten. En zolang je niet te veel fruit ten opzichte van groente in je sapje verwerkt, zal het met die schommelende bloedsuikerspiegel wel meevallen. Een goede verhouding is 70 procent groenten, 30 procent fruit. 

©Maridav

Prijs 

Aan de krachtige pers van een slowjuicer en de supergezonde sapjes die daaruit komen, hangt wel een flink prijskaartje. Voor een goede slowjuicer leg je namelijk al snel zo'n 200 tot 400 euro neer. Er zijn ook slowjuicers van slechts een paar tientjes, maar het risico van deze goedkopere modellen is dat ze vaak minder efficiënt persen en sneller stukgaan. Een goede sapcentrifuge heb je daarentegen al voor nog geen 100 euro of iets meer dan dat. Maar laat het prijskaartje nooit leidend zijn: uiteindelijk gaat het erom wat je wilt met het apparaat. Het zou zonde zijn als een sapcentrifuge voor jou uiteindelijk toch te beperkt blijkt en je alsnóg een dure slowjuicer moet aanschaffen. 

Dus: wat kies je? 

Een sapcentrifuge is fijn als je van helder sap houdt, je alleen fruit en groenten met een hoog vochtgehalte gaat persen en je niet te veel geld wilt uitgeven. Een slowjuicer kies je als je extra gezonde, vezelrijke sapjes wilt en je ook van plan bent bladgroenten, vochtarm fruit en eventueel noten te gaan persen. Kies je voor een sapcentrifuge, maar wil je toch af en toe vochtarme ingrediënten in je sapjes verwerken? Maak dan eerst sap met je sapcentrifuge en doe dit vervolgens samen met de vochtarme ingrediënten in een blender. Heeft een slowjuicer jouw voorkeur, maar houd je niet zo van vezelige sapjes? Zeef je sapje na het juicen nog eens door een fijne zeef of theedoek. Zo heb je alsnog een helder sapje zonder pulp.