De beste speciale browserfuncties in Chrome en Firefox

Tip 01: Veilige modus

In dit artikel gaan we aan de slag met allerlei geavanceerde functies en instellingen van zowel Chrome als Firefox. Maar ben je een keer te voortvarend te werk gegaan en is je browser compleet van slag, probeer die dan eerst te troubleshooten vanuit een veilige modus. In Firefox volstaat het de Shift-toets ingedrukt te houden tijdens het klikken op de snelkoppeling van je browser, waarna je Starten in veilige modus selecteert. Chrome biedt geen echte veilige modus aan, maar je kunt de browser wel opstarten in incognitomodus zodat er geen extensies mee worden ingeladen. Hiervoor klik je met rechts op de browsersnelkoppeling en kies je Eigenschappen. Vervolgens voeg je op het tabblad Snelkoppeling, achteraan in het Doel-veld, de parameter -incognito toe.

Tip 02: Reset

Krijg je je browser ook vanuit deze beperkte modus niet op de rails, dan keer je desnoods terug naar de originele browserinstellingen. In Chrome klik je hiervoor op het knopje met de drie puntjes en kies je Instellingen (of je tikt: chrome://settings in de adresbalk). Hier open je de rubriek Geavanceerd in het linkerpaneel en klik je op Resetten en opruimen / Instellingen terugzetten naar de oorspronkelijke standaardwaarden / Instellingen resetten. Houd er rekening mee dat hierdoor zowat alles wordt gereset behalve je bladwijzers, geschiedenis en opgeslagen wachtwoorden.

Firefox noemt een ‘reset’ nogal eufemistisch ‘opfrissen’. Houd net als bij de veilige modus (zie tip 1) de Shift-toets ingedrukt bij het opstarten en druk vervolgens op de knop Firefox opfrissen (2x).

Tip 03: Profielen (Firefox)

Als je Firefox hebt ‘opgefrist’, dan staat er ineens de map Oude Firefox-gegevens op je bureaublad. Die bevat je oude Firefox-profiel, met alle browsergegevens en -instellingen. Dat profiel kun je desgewenst terugzetten naar het nieuw gecreëerde profiel. Navigeer met Verkenner naar de map %APPDATA%\Mozilla\Firefox\Profiles en open de profielmap. Wil je weten wat de actuele profielmap is, start dan Firefox op en tik about:support in de adresbalk in en kijk achter Profielmap. Vervolgens kun je via Verkenner bestanden van de ene naar de andere map kopiëren. Welke informatie elk bestand bevat lees je hier. Het kopiëren doe je het best een voor een, want mogelijk veroorzaakt een van die oude bestanden wel een browsercrash.

Je kunt ook zelf meerdere profielen maken, bijvoorbeeld een voor elke gebruiker, of een persoonlijk en zakelijk profiel voor jezelf. Die kun je vanuit Firefox zelf beheren. Start de browser op, tik about:profiles in de adresbalk en druk op Een nieuw profiel aanmaken. Overschakelen naar een ander profiel kan met Profiel starten in nieuwe browser. Je kunt de browser standaard met de profielbeheerder opstarten door bij de Firefox-snelkoppeling achteraan in het Doel-veld de parameter -profilemanager in te tikken (zie ook tip 1) of je drukt op Windows-toets+R en je voert firefox -p uit.

Browserversies

Tip 04: Profielen (Chrome)

Ook in Chrome kun je met verschillende gebruikersprofielen werken. Start je browser en klik op de profielknop, rechtsboven. Klik op +Toevoegen, vul een profielnaam in en selecteer een profielafbeelding. Laat het vinkje staan bij Een snelkoppeling voor deze gebruiker maken. Bevestig met Toevoegen en stel de browser naar wens in.

Als het goed is, staat er nu een extra snelkoppeling op je bureaublad <profielnaam> - Chrome. Die start Chrome met het bijbehorende profiel op. Dat komt omdat er in het Eigenschappen-venster in het Doel-veld de parameter --profile-directory=“<profielmap>“ werd toegevoegd. Deze profielmap vind je normaal gesproken terug in de map %LocalAppData%\Google\Chrome\User Data\.

Tik in Chrome chrome://settings/manageProfile als je wijzigingen aan je profielinstellingen wilt aanbrengen. Via de profielknop kun je trouwens ook het profiel Gast selecteren. Net als bij de incognitomodus worden hier evenmin surfsporen bewaard, maar een gast kan verder ook geen enkele wijziging aan Chrome doorvoeren, op de zoekmachine na. De gastmodus is dus uitermate handig als je iemand anders je Chrome wilt laten gebruiken zonder dat die bijvoorbeeld je opgeslagen wachtwoorden kan bekijken.

Uitbreidingen

In dit artikel tonen we diverse aanpassingen die je vanuit de browser zelf kunt doorvoeren. Echter, via uitbreidingen kun je je browser natuurlijk nog veel meer naar eigen hand zetten. In Chrome – en dus ook in de Edge Chromium-edities – tik je hiervoor chrome://extensies in. Van hieruit kun je reeds geïnstalleerde extensies in- of uitschakelen, maar ook definitief verwijderen. Klik op het menu (knopje met de drie streepjes) en klik linksonder op Chrome Web Store openen om extensies toe te voegen.

In Firefox tik je hiervoor het adres about:addons in. De eigenlijke extensies vind je terug in de gelijknamige categorie. Hier tref je tevens een zoekbalk aan die je in de online extensiebibliotheek laat zoeken. Toegevoegde extensies duiken eveneens in dit browservenster op en laten zich van hieruit verder beheren.

Tip 05: Synchronisatie (Chrome)

Chrome laat je allerlei persoonlijke gegevens via je Google-account synchroniseren met andere apparaten. Dat doe je natuurlijk alleen met je eigen apparaten, terwijl je op openbare pc’s bij voorkeur de gastmodus gebruikt (zie tip 4).

Om deze synchronisatie in te schakelen, open je Instellingen en kies je Jij en Google / Synchronisatie inschakelen. Meld je aan bij je Google-account en bevestig je keuze. Open de rubriek Synchronisatie & Google-services en klik op Synchronisatie beheren. Je bepaalt nu zelf welke van de tien onderdelen je in deze synchronisatie wilt (of niet). De geselecteerde items worden hoe dan ook versleuteld tijdens de overdracht, maar je kunt die nog extra beveiligen met de optie Gesynchroniseerde gegevens versleutelen met je eigen wachtwoordzin voor synchronisatie. Je hebt die wachtwoordzin dan nodig iedere keer als je elders inlogt. Het volstaat deze wachtwoordzin in te tikken (2x) en te bevestigen met Opslaan.

Tip 06: Synchronisatie (Firefox)

Firefox biedt vergelijkbare mogelijkheden aan als Chrome. Je moet dus ook hier over een account beschikken. Klik hiervoor op de profielknop rechtsboven en kies Aanmelden bij Firefox. Tik je e-mailadres in en vul een sterk wachtwoord in (2x). Plaats een vinkje bij de items die je wilt synchroniseren (er zijn er zes) en bevestig met Account aanmaken. Vul de verificatiecode in die je hebt ontvangen en klik op Verifiëren. Door je telefoonnummer in te vullen, krijg je ook de kans met je smartphone te synchroniseren.

Wanneer je nu op de profielknop drukt, vind je onder meer de optie Sync-instellingen, waarmee je de synchronisatie kunt bijsturen en eventueel met extra apparaten kunt verbinden. Bij de profielknop tref je tevens de optie Nu synchroniseren aan waarmee je een onmiddellijke synchronisatie afdwingt. In je mailbox krijg je nog een bericht met de mogelijkheid een herstelsleutel te ontvangen. Meer informatie hierover vind je hier.

Mozilla wijst er wel fijntjes op dat je deze synchronisatie niet als een back-upservice mag beschouwen en dat je dus het best af en toe een back-up van je Firefox-profiel(en) maakt, zoals besproken in tip 3. Hetzelfde geldt trouwens voor Chrome.

Tip 07: Experimenteel (Chrome)

Google heeft het instellingenvenster weliswaar al opgedeeld in een basisdeel en een meer geavanceerd deel, maar de echt experimentele functies bereik je via chrome://flags.

De functies die op jouw systeem beschikbaar zijn, vind je in de rubriek Available. Zit experimenteren in je bloed, dan kun je natuurlijk nog een stap verder gaan en bijvoorbeeld de bèta- of zelfs Nightly-editie van Chrome uitproberen (zie kader ‘Release channels’). Sommige van deze functies zullen trouwens enkel (goed) functioneren binnen deze alternatieve Chrome-edities.

Bij nagenoeg alle functies kun je kiezen tussen drie instellingen: Enabled, Disabled en Default. Zie je bijvoorbeeld de knop Enabled staan, dan betekent dit dat die functie op dit moment is ingeschakeld. Staat die ingesteld op Default, dan is het lastig om te weten of die al dan niet is ingeschakeld: wellicht geeft Google je uitsluitsel. Om de wijziging door te voeren, druk je onderaan rechts op de Relaunch-knop.

De knop naast zo’n functie kleurt blauw indien je de originele waarde hebt aangepast. Deze wijziging vind je overigens ook terug via het adres chrome://local-state. Wil je in één keer alle functies naar de oorspronkelijke instellingen terugzetten, klik dan bovenaan op Reset all to default.

Tip 08: Voorbeelden (Chrome)

We geven je graag enkele functies mee die ons wel interessant lijken. Houd echter in je achterhoofd dat je die geheel op eigen risico inzet en dat bepaalde functies mogelijk niet langer beschikbaar zijn in een volgende Chrome-versie (wij werken met Chrome 80).

Om een functie te bereiken, tik je (een deel van) de functienaam in de zoekbalk Search flags in.

Heb je vaak diverse tabbladen tegelijk open en wil je een voorafbeelding van de site zien als je de muisaanwijzer even boven zo’n tab houdt, zet dan zowel tab-hover-cards als tab-hover-card-images op Enabled.

Op een mobiele Chrome-browser kun je de pagina verversen door met de vinger naar beneden te vegen. Iets vergelijkbaars kan ook voor je desktopbrowser als je Pull-to-refresh gesture inschakelt. Wanneer je dan verder scrolt (ook al is de top of bodem van de webpagina bereikt) zal die pagina ververst worden.

Download je vaak bestanden in Chrome, dan kun je dat proces wat versnellen door de functie Parallel downloading te activeren. Chrome zal dan meerdere connecties opzetten om het bestand met verschillende fragmenten tegelijk op te halen.

En wie geïnspireerd is door het kader ‘Extensies’ zal wellicht graag de functie Extensions Toolbar Menu inschakelen: op de taakbalk verschijnt dan een knop waarmee je snel een pop-up voor extensiebeheer oproept.

Tip 09: Experimenteel (Firefox)

Firefox heeft altijd aan het voorfront van de browserontwikkeling gestaan en het zal je dus niet verbazen dat je ook hier een fraai aanbod aan experimentele functies vindt. Je bereikt het via het adres about:config, na je bevestiging met de knop Het risico aanvaarden en doorgaan. Zodra je dan de knop Alles tonen indrukt, duikt een alfabetische lijst met honderden functies op. Er is tevens een zoekbalk beschikbaar

Er zijn twee functietypes: een waarbij je alleen kunt omschakelen tussen aan en uit (herkenbaar aan het pictogram Omschakelen) en een waarbij je zelf een waarde moet invullen (herkenbaar aan het potlood-pictogram). Je kunt een functie wijzigen via een dubbelklik. Een aangepaste functie zal Firefox vetgedrukt weergeven en tevens van de knop Herinitialiseren (icoontje van een pijltje) voorzien, zodat je snel naar de originele waarde kunt terugkeren.

Om in één keer alle functies uit about:config op de oorspronkelijke waarde in te stellen,

open je je profielmap in Verkenner (zie tip 3) en sluit je de browser. Kopieer het bestand prefs.js naar een veilige locatie en verwijder dit bestand vervolgens in je profielmap. Zodra je nu Firefox herstart maakt die een nieuw prefs.js-bestand met de originele waarden.

Tip 10: Voorbeelden (Firefox)

Je kunt via dit prefs.js-bestand ook in één keer een reeks aanpassingen toevoegen. Zorg wel dat Firefox is afgesloten, open het bestand prefs.js (zie tip 9) in Kladblok, en plak of tik de aangepaste functies onderaan dit bestand. Sla het gewijzigde bestand onder dezelfde naam op (dus zonder de extensie .txt).

Mozilla zelf raadt aan deze aanpassingen tot een specifiek profiel te beperken. Dat doe je dan in het (zo nodig nog zelf te maken) tekstbestand met de naam user.js in de hoofdmap van het betreffende profiel. Deze map laat zich het snelst openen via het adres about:profiles.

In zo’n bestand kun je dan items opnemen als (hier respectievelijk een boolean- en een string-functie):

user_pref("browser.allTabs.previews", false);

user_pref("browser.active_color", "#FFFF00");

Wanneer je googelt naar iets als best firefox (hidden) preferences of best firefox tweaks vind je snel suggesties om bepaalde functies in- of uit te schakelen of aan te passen. Twee voorbeelden: browser.backspace_action instellen op 1 om de Backspace-toets als Page Up/Down te gebruiken of browser.tabs.insertRelatedAfterCorrent instellen op false om nieuwe tabbladen uiterst rechts van je huidige tabbladenreeks te maken. Houd er wel rekening mee dat niet alle functies zullen werken zoals aangekondigd.

Het is zelfs mogelijk een functie te maken die niet in je Firefox-installatie is voorzien – voor zover die iets zal uithalen. Tik de exacte functienaam in de zoekbalk in en selecteer het beoogde type (Boolean – aan of uit –, Getal of String). Bevestig met de plusknop en stel de waarde in. Via het vuilnisbakpictogram kun je die ook altijd weer verwijderen.