We testen zes laser/led-printers die bedoeld zijn voor thuiswerkers en kleine teams. Hoe brengen deze instapmodellen het er vanaf in de snelheids- en kwaliteitstesten, ofwel: wat zijn de beste laserprinters voor zakelijk gebruik?

Laser- en led-printers gebruiken een droog drukprocedé: ze printen pagina’s in één keer en niet regel voor regel (of balk voor balk) zoals inkjetprinters. Hoewel inkjets steeds sneller printen, behouden laserprinters op het vlak van pure printsnelheid een voorsprong. Sommige gebruikers vinden bovendien dat een ‘one pass’ droog afdrukprocedé zoals dat van laser- en led-printers doorgaans mooiere afdrukken oplevert, hoewel dat ook samenhangt met het gebruikte papier. De led-technologie is een moderne variant op de laser-technologie en heeft diverse voordelen zoals een wat betere betrouwbaarheid.

We vroegen fabrikanten om een instapmodel met een maximale prijs van driehonderd euro. Kleur of monochroom maakte daarbij niet uit, evenmin of de technologie laser of led was. We ontvingen drie monochrome en evenveel kleurenprinters met een aankoopprijs tussen 87 en 289 euro (gemiddelde straatprijs). De geteste printers zijn bedoeld voor een gemiddeld maandelijks afdrukvolume van duizend tot iets meer dan drieduizend A4-pagina’s.

De aankoopprijs vormt maar een deel van de printkosten. Laser- en led-printers verbruiken méér ‘consumables’ of verbruiksgoederen dan inkjets. Behalve de toner moeten ook de drum en soms nog andere onderdelen zoals ‘fuser’, tonerafvalopvangbakjes of aandrijfriemen op gezette tijden vervangen worden. Bij de berekening van de paginakostprijs hielden we daarmee rekening.

Daaruit blijkt dat de gemiddelde paginakostprijs van deze laserprinters niet wezenlijk verschilt van die van eerder geteste inkjetprinters uit het hogere marktsegment. Je kunt dus niet stellen dat één van beide printtechnieken ‘beter’ is dan de andere. Wel is het zo dat laser- en led-printers meer geschikt zijn om er grotere volumes mee te printen en dat ze dit gemiddeld sneller doen dan inkjetprinters.

Laser- en led-printers verbruiken veel meer energie dan inkjetprinters; twee- tot vijfhonderd watt of meer tijdens het printen is normaal. En kleurenlaserprinters verbruiken weer meer dan monochrome printers. In ruststand valt het verbruik gelukkig terug naar een normaal niveau tussen 10 en 40 Watt en in slaapstand daalt het nog verder tot typisch minder dan een watt.

©PXimport

Brother HL-L2350DW

©PXimport

Deze laserprinter met 64 MB werkgeheugen is net als de HP LaserJet Pro M15w bedoeld voor gebruikers die niet al te veel printen. Het relatief lage gewicht van de Brother komt mede door het chassis dat grotendeels van grijze en zwarte kunststof is vervaardigd. Het eenregelige lcd-scherm en de drukknoppen vormen de bedieningsinterface. De afdrukresolutie is 1.200 dpi en de opgegeven afdruksnelheid bedraagt dertig pagina’s per minuut enkelzijdig en vijftien dubbelzijdig. Verbindingen lopen via usb 2.0 of 2,4GHz-wifi (b/g/n). Drum en toner zitten samen in één cassette, maar je kunt wel apart van de drum een nieuwe tonercassette plaatsen. Dit kan tot drie keer als je de XL-toner koopt die drieduizend afdrukken meegaat.

Via wps is deze printer snel met je router verbonden en binnen de twee minuten gebruiksklaar. Een dvd met drivers en hulpsoftware is meegeleverd, maar Windows 10 vindt deze printer automatisch. Hij is ook volledig mobiel te gebruiken via AirPrint (Apple), Mopria (Android) of Brother iPrint & Scan (Apple en Android). Een sticker op de bovenkant bevat hiervoor een qr-code waarmee je de nodige apps downloadt.

Via de ingebouwde webserver kun je informatie opvragen, instellingen wijzigen en firmware updaten update (ook in het Nederlands). Die server is standaard niet ssl-beveiligd, al kan je dat via het beheer wel instellen. In de aanschafprijs is een starttoner van slechts zevenhonderd pagina’s inbegrepen. Printen gaat behoorlijk snel, veel sneller dan de vergelijkbaar compacte HP-printer. De kwaliteit van de zwart-wit afdrukken is zeer goed.

Brother HL-L2350DW

8Score80

HP LaserJet Pro M15w

©PXimport

De HP LaserJet Pro M15 en M28-serie behoren tot de kleinste laserprinters en zijn bedoeld voor kleine werkplekken met een of enkele gebruikers. Deze nieuwe generatie is dertig procent kleiner dan de vorige (de M14 en M25/27). Toch halen ze snelheden tot achttien à negentien pagina’s per minuut. De M28-serie is een compacte multifunctional die ook kopieert en scant. Wij testten de nog kleinere M15w die alleen print. Het plastic toestel is met voorsprong de kleinste en lichtste printer in deze test.

De LaserJet Pro M15w werkt via een usb 2.0-aansluiting (de usb-kabel is meegeleverd, als enige in deze test) of over het netwerk via een wifi-verbinding op 2,4 GHz (b/g/n). Printen gebeurt met maximaal 600 dpi. WiFi Direct printing en mobiel printen via Google Cloud Print, Mopria en Apple AirPrint worden allemaal ondersteund. Met de mobiele app van HP kan je ook bijvoorbeeld een document fotograferen en direct printen. Op die manier kun je ‘scannen’, zelfs al is dit geen multifunctional.

Deze printer wordt geleverd met een starttoner die maar driehonderd pagina’s meegaat. Een nieuwe tonercartridge gaat duizend pagina’s mee. De printsnelheid is redelijk. De kwaliteit van de monochrome afdrukken is zeer goed.

HP LaserJet Pro M15w

7Score70

Kyocera ECOSYS P2235dw

©PXimport

De Kyocera P2235dw is een monochroom instapmodel uit de zakelijke reeks ECOSYS-printers. Het is een betaalbare laserprinter met een afdrukresolutie tot 1.200 dpi en een opgegeven afdruksnelheid van 35 pagina’s per minuut. De printer werkt via gigabit-ethernet, wireless-b/g/n in de 2,4GHz-frequentie en usb 2.0. Er bestaat overigens ook een verder identieke dn-versie zonder draadloos netwerk. WiFi Direct printing, Apple AirPrint en mobiel printen met Google Cloud Print, Kyocera Mobile Print en Mopria worden ondersteund. Verder heeft deze printer een ingebouwde e-mailserver en ingebouwde webserver die is beveiligd met de nieuwste technologie, waaronder een geldig beveiligingscertificaat. Deze printer heeft dezelfde uitgebreide waaier aan netwerkprotocollen als alle andere ECOSYS-printers, iets wat vooral van belang is voor grotere bedrijven.

Er is geen lcd-scherm maar een eenvoudig bedieningspaneel met verlichte tiptoetsen. Deze printer is met zijn bijna veertien kilo bepaald geen lichtgewicht.

Na het inschakelen start de printer direct met het laden van de toner. Die procedure duurt iets meer dan tien minuten en gaat gepaard met vrij veel lawaai. Het lijkt aanvankelijk alsof er iets aan het apparaat scheelt, maar uiteindelijk wordt de printer weer stil en geeft een groen ledje aan dat het apparaat gebruiksklaar is.

Windows 10 herkent de printer probleemloos. De Kyocera Mobile Print app, die in tegenstelling tot de rest van de software en de printer zelf niet in het Nederlands werkt, heeft directe links tot cloudopslag van Box, Dropbox, OneDrive, Evernote en Google Drive. Een starttoner van duizend pagina’s is begrepen en vervangtoners hebben een capaciteit van drieduizend pagina’s. De paginakostprijs is even laag als bij de OKI-printer. Printsnelheid en afdrukkwaliteit zijn goed.

Kyocera ECOSYS P2235dw

8Score80

Kyocera ECOSYS P5021cdw

©PXimport

Dit is in essentie de kleurenuitvoering van de P2235dw. Doordat er vier toners in de zijkant schuilgaan (zwart, cyaan, magenta en geel), is dit een grotere en veel zwaardere printer die nog net op een stevige bureautafel past. De opgegeven printsnelheid bedraagt 21 ppm voor kleur zowel als zwart-wit, met een maximale resolutie van 1.200 dpi, al is 600 dpi de standaard ingestelde afdrukkwaliteit. Voor de rest zijn de kenmerken hetzelfde als bij de mono P2235dw.

De printer wordt geleverd met vier voorgeïnstalleerde kleurentoners. Na keuze voor de taal van het lcd-display – waaronder Nederlands - wordt de drum vernieuwd tijdens een vijf minuten durend proces. De printer produceert hierbij allerlei geluiden, maar maakthierbij wel veel minder lawaai dan zijn broertje. Voor de rest is alles hetzelfde als bij de monochrome versie.

De ECOSYS P5021cdw wordt met een starttoner van ongeveer twaalfhonderd pagina’s geleverd. Vervangtoners bestaan in twee capaciteiten: twaalfhonderd of 2.600 pagina’s (XL). Deze printer is trager dan de monoversie, maar biedt wel een hoge printkwaliteit, zowel in zwart-wit als in kleur.

Kyocera ECOSYS P5021cdw

8Score80

OKI C332dnw

©PXimport

Dit instapmodel van OKI is bedoeld voor werkgroepen tot vijf gebruikers. Het geteste dnw-model beschikt over b/g/n-wifi. Er is ook een wifi-loos dn-model met gigabit-ethernet, die je eventueel later alsnog zelf kunt upgraden met de wifi-module. De opgegeven printsnelheid is 26 ppm in kleur en tot 30 ppm in zwart-wit met een maximale resolutie van 1200 x 600 dpi.

De vier tonercartridges zijn al in de drumcassette geïnstalleerd. De printer is niet zo hoog, maar het oppervlak is met 41 bij 50 cm aanzienlijk en ook de 22 kg gewicht is fors.

De bedieningsknoppen zitten aan de bovenkant, onder een blauw lcd-scherm. De printerinstallatie duurt maar enkele minuten. Windows 10 vindt de C332 zelf en er is een mobiele-afdrukken-app van OKI verkrijgbaar voor Android en iOS. Verder worden AirPrint, Mopria en e-mailprinten ondersteund.

De C332 heeft een uitgebreide, optioneel met ssl beveiligde webinterface. Het printermenu heeft een Nederlandstalige optie, maar de webinterface is alleen Engelstalig.

OKI heeft gewone toners met een capaciteit van vijftienhonderd pagina’s en XL-varianten die gemiddeld 3.000 A4-pagina’s printen in kleur en 3.500 in zwart-wit. De meegeleverde starttoner houdt er echter na zo’n 1.000 pagina’s mee op. Volgens OKI is de C332 de snelste kleurenprinter in zijn prijssegment. Het is in elk geval de snelste in deze review. In de kwaliteitstesten scoort deze led-printer het best van alle kleurenprinters en in mono vrijwel even goed als de daar winnende Xerox-printer.

OKI C332dnw

10Score100

Xerox Phaser 6510V/DNI

©PXimport

De Phaser 6510 is een led-kleurenprinter voor thuiswerkers of kleine werkgroepen. De vier toners (zwart, geel, cyaan en magenta) zijn eenvoudig te verwisselen. De printer past op een bureaublad, maar is relatief omvangrijk en zwaar. Er zijn drie modellen: de goedkopere N-versie die enkelzijdig print, de iets duurdere DN-variant die automatisch dubbelzijdig print en nog iets duurdere DNI-versie met dubbelzijdig printen en wifi standaard ingebouwd. Bij de twee goedkopere modellen kan men de wifi eventueel ook later nog toevoegen. De modellen bestaan ook in een multifunctionele WorkCentre-versie.

Deze zes modellen delen dezelfde ‘consumables’, zoals de vernieuwde Xerox EA-toner, die kleinere tonerdeeltjes heeft, zodat ook fijne details tot 1200 x 2400 dpi geprint kunnen worden. Deze toner bovendien produceert minder afval en smelt bij lagere temperaturen, waardoor de printer minder energie verbruikt. WiFi Direct printing, Apple AirPrint (iOS & OS X), e-mailprinten, ftp-printen en mobiel printen zijn mogelijk. Kleurafdrukken zijn te kalibreren volgens het PANTONE-procedé.

De installatieprocedure neemt niet meer dan drie minuten in beslag en Windows 10 vindt de Phaser 6510 automatisch. Geavanceerde instellingen en netwerkbeheer regel je in een browser met behulp van de i gebouwde webserver. De (Engelstalige) webinterface is uiterst verzorgd en responsive, dus ook bruikbaar op een mobiel scherm.

De starttoner is goed voor 1.500 pagina’s in zwart en 1.000 in kleur. Reguliere tonersets hebben capaciteiten voor ongeveer 1.000, 2.500 of 5.500 pagina’s. Printsnelheid en -kwaliteit zijn zeer goed, maar de paginakostprijs is vrij hoog.

Xerox Phaser 6510V/DNI

9Score90

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.