Schijven bieden tegenwoordig zoveel opslagruimte dat ze uitnodigen tot het onbeperkt bewaren van (media)bestanden en het continu installeren van software. Daar komt nog bij dat we dit vaak totaal ongestructureerd doen. Voor het weet heb je toch een overvolle en wanordelijke schijf. Daar kun je gelukkig iets aan doen. Zo kun je de grootste bestanden verwijderen.

Voor je bestanden gaat verwijderen, doe je er goed aan eerst enig inzicht in je huidige schijfgebruik te krijgen. Zo weet je meteen waar de meeste opslagruimte naartoe is gegaan en kun je gerichter aan je opschoonoperatie beginnen. Windows zelf beschikt over zo’n analysefunctie. Ga naar het instellingenvenster in Windows (Windows-toets+I) en kies Systeem / Opslag. Even later krijg je een overzicht van het actuele schijfgebruik.

Je verneemt hoeveel ruimte de categorieën Apps en onderdelen, Documenten, Video’s, Tijdelijke bestanden en Overige in beslag nemen. Kies Meer categorieën weergeven voor extra onderdelen als E-mailberichten, Afbeeldingen enzovoort. Klik op een onderdeel voor meer gedetailleerde informatie.

Gaat het om een app, dan kun je die van hieruit eventueel meteen verwijderen; bij de andere data kun je de bijbehorende mappen in Verkenner openen. Let wel, het gaat hier uitsluitend om je systeempartitie. Voor andere partities klik je op Geavanceerde opslaginstellingen en kies je Opslag gebruikt op andere stations.

Windows geeft je een inkijk in het actuele schijfgebruik.

Ruimteanalyse

Het overzicht hiervoor geeft je al een aardig idee van je schijfgebruik. Toch gebruiken wij hiervoor graag nog een tweede tool, omdat die nog duidelijker de grootverbruikers in beeld brengt: WizTree (ook portable en gratis voor persoonlijk gebruik).

Selecteer het gewenste station en druk op de knop Scannen om bij elke map op het tabblad Boomstructuur het relatieve percentage schijfgebruik te zien. Klik op de kolomtitel Grootte om de mappen volgens schijfgebruik te ordenen. Je kunt ook in één keer bestanden van hetzelfde type selecteren. Rechtsklik hiervoor in het rechterpaneel op de gewenste extensie en kies Selecteren. Vanuit het contextmenu verwijder je desgewenst direct je ongewenste data. Ook handig is het tabblad Bestandenoverzicht. Hier vind je namelijk standaard de duizend grootste bestanden terug.

WizTree wijst supersnel de grootste bestanden en mappen aan.

Automatisch wissen

Vanuit de Opslag-instellingen van Windows en WizTree kun je bestanden weliswaar selectief gaan verwijderen, maar dit kan tot op zekere hoogte ook automatisch gebeuren via het zogeheten opslaginzicht. Ga opnieuw naar Opslag in de Windows-instellingen en kies Opslaginzicht (voorheen Slim opslaan genoemd). We raden je aan een vinkje te plaatsen bij Windows probleemloos laten werken door automatisch tijdelijke systeem- en app-bestanden op te schonen.

Als je dat wenst kun je hier ook de optie Gebruikersinhoud automatisch opschonen inschakelen. Deze functie moet je nog wel configureren. Zo geef je aan wanneer dit opslaginzicht moet worden uitgevoerd (standaard is de optie Bij weinig vrije schijfruimte geselecteerd, maar dit kan ook op gezette tijden gebeuren), hoelang bestanden maximaal in je prullenbak en eventueel ook in de map Downloads mogen blijven. Druk op de knop Opslaginzicht nu uitvoeren om deze functie meteen uit te voeren met de gekozen instellingen.

Tijdelijke en gedownloade bestanden evenals data in de prullenbak kun je automatisch laten verwijderen.

Schijfopruiming

Sinds Windows 10 duwt Microsoft de gebruikers steeds meer in de richting van de functie Opslaginzicht, maar ook de tool Schijfopruiming is nog beschikbaar en heel wat gebruikers vinden dit venster overzichtelijker. Je kunt het venster Schijfopruiming onder meer starten door Windows-toets+R in te drukken en cleanmgr.exe uit te voeren. Vervolgens selecteer je het station dat je wilt opruimen en even later krijg je de gebruikte schijfruimte van een tiental bestandscategorieën te zien, die je meteen ook selectief kunt verwijderen.

Met de knop Systeembestanden opschonen herstart de tool met meer machtigingen en komt ook de optie Windows Update opschonen beschikbaar. Afhankelijk van (de leeftijd van) je Windows-installatie kun je hiermee vaak enkele gigabytes aan schijfruimte vrijmaken door oude updatebestanden te verwijderen, voornamelijk in de map WinSxS, een submap van C:\Windows.

De tool Schijfopruiming is nog steeds beschikbaar, maar hoelang nog?

Systeemherstelpunten

Je kunt Schijfopruiming overigens ook rechtstreeks met meer machtigingen opstarten door de Opdrachtprompt als administrator uit te voeren, het commando cleanmgr.exe in te tikken en met Enter te bevestigen. Naast het tabblad Schijfopruiming krijg je dan ook het tabblad Meer opties te zien. Dit is vooral interessant wanneer je op het gekozen station de ingebouwde functie Systeemherstel had geactiveerd – dit kun je nagaan door herstel in te tikken in de Windows-zoekbalk en Een herstelpunt maken te selecteren. Op het tabblad Meer opties vind je namelijk de knop Opruimen bij de rubriek Systeemherstel en schaduwkopieën, waarmee je alle eerder gemaakte systeemherstelpunten behalve de recentste kunt weghalen. Ook hiermee kun je vaak heel wat schijfruimte vrijmaken.

Het is helaas niet uitgesloten dat Microsoft de functie Schijfopruiming helemaal laat verdwijnen in een volgende versie-update van Windows. In dit geval kun je nog terecht bij een paar externe en vergelijkbare tools, zoals Cleanmgr+ of de kloon Burnbytes (klik hier op Latest).

Het weghalen van oude systeemherstelpunten kan ook behoorlijk wat ruimte schelen.

De-installatie

Op het tabblad Meer opties van Schijfopruiming tref je tevens de rubriek Programma’s en onderdelen aan. Klik je hier op de knop Opruimen, dan voert die je naar het venster dat je ook bereikt via Configuratiescherm / Een programma verwijderen. Van hieruit kun je ook geïnstalleerde software weghalen. Dit is zeker een aanrader wanneer het gaat om toepassingen die je niet langer nodig hebt.

Helaas kun je in het venster Programma’s en onderdelen slechts één programma tegelijk verwijderen. Een flexibelere tool is (de gratis versie van) Iobit Uninstaller. Hier kun je namelijk meerdere applicaties tegelijk selecteren. Klik in de interface van Iobit Uninstaller op Instellingen en zet bij voorkeur een vinkje bij de optie Maak een herstelpunt voordat u de installatie ongedaan maakt, bij Snel Verwijderen inschakelen […] en bij Automatisch verwijderen van residu-bestanden.

Als je ook een vinkje plaatst bij de optie Voegt krachtige Uninstall-optie toe aan het contextmenu van Windows, dan kun je deze verwijdertool ook starten wanneer je met rechts op (een snelkoppeling naar) een toepassing klikt. Installeer je wel vaker een reeks toepassingen die je na een testronde weer wilt verwijderen, dan kan Iobit Uninstaller je best veel tijd besparen.

Een nog krachtigere de-installatietool is Revo Uninstaller Pro, maar deze is helaas niet gratis, op een proefperiode na. Daarna kost een licentie tussen de 12 en 25 euro, afhankelijk van lopende aanbiedingen.

Met Iobit Uninstaller verwijder je programma’s ook in batch.

Sluimerstand kan veel ruimte innemen

Je kunt een Windows-sessie op verschillende manieren beëindigen. Er is de klassieke optie Afsluiten waarmee je pc daadwerkelijk wordt uitgeschakeld, maar er zijn ook energiebesparingsmodi die ervoor zorgen dat je systeem sneller weer opstart: slaapstand en sluimerstand. Bij de eerste wordt je systeem in een staat van laag energieverbruik gebracht. Bij de tweede wordt de pc volledig uitgeschakeld, maar hierbij wordt de inhoud van het werkgeheugen wel eerst op schijf bewaard, in het systeembestand hiberfil.sys. De grootte van dit bestand is mede afhankelijk van de hoeveelheid RAM in je systeem. Je maakt dit bestand zichtbaar als je op de Opdrachtprompt deze opdracht uitvoert:

dir /AH c:\

Kun je het zonder de sluimerstand (en dus het bestand hiberfil.sys) stellen, open dan de Opdrachtprompt als administrator en voer deze opdracht uit:

powercfg -h off

Na je bevestiging met Enter verdwijnt het bestand hiberfil.sys. Je kunt deze functie altijd weer reactiveren met:

powercfg -h on

Op sommige systemen is er nog een derde energiebesparende modus beschikbaar, de hybride slaapstand, die de klassieke slaapstand en sluimerstand slim combineert. Deze modi kun je beheren vanuit het Configuratiescherm waar je Energiebeheer kiest en vervolgens Het gedrag van de aan/uit-knoppen bepalen selecteert.

Je zult trouwens merken dat er zich in de rootmap van je systeempartitie nog een ander verborgen bestand ophoudt: pagefile.sys, dat eveneens behoorlijk wat gigabytes groot kan zijn. Dit is het zogeheten wisselbestand en dit laat je voor een vlotte systeemwerking het best ongemoeid.

Heb je geen sluimerstand (of hybride slaapstand) nodig, dan bespaar je al snel enkele gigabytes aan schijfruimte uit.

Andere tools

We hebben in de vorige tips al twee opschoontools van Windows besproken: Opslaginzicht en Schijfopruiming, maar er zijn natuurlijk ook externe tools die nog flexibeler zijn en ook grondiger werken. Eén ervan is CCleaner, dat zijn populariteit door twee malware-infecties in 2017 en 2019 zwaar aangetast zag. Met de huidige versies (6.x) zit je weer helemaal goed (zie ook deze link naar VirusTotal die CCleaner volledig schoon verklaart: www.kwikr.nl/vtcc).

Na een scanronde verschijnen onder meer de knoppen Privacy en Ruimte. Met de eerste kun je standaard categorieën als Cookies, Geschiedenis (surfsessies) en Tijdelijke internetbestanden verwijderen, met de tweede gaat het vooral om tijdelijke bestanden van Windows en toepassingen. Via het tabblad Aangepast opschonen en de knop Analyseren kun je vaak nog veel meer schijfruimte vrijmaken, zowel op het tabblad Windows als Toepassingen. Via vinkjes bepaal je zelf wat je wilt laten analyseren en eventueel verwijderen.

Je verneemt ook in detail wat en hoeveel je in elk onderdeel kunt verwijderen. Dit doe je met de knop CCleaner uitvoeren / Doorgaan. In de Pro-versie van CCleaner (vanaf circa 15 euro) kun je via Opties / Slim opschonen bepaalde browserdata automatisch laten opruimen en via Opties / Plannen kun je opschoonoperaties ook inplannen.

Mocht je toch geen fan zijn van CCleaner, er zijn natuurlijk nog andere kandidaten, waaronder Bleachbit en PrivaZer. Deze laatste is wat complexer, maar is een van de grondigste tools als het op het verwijderen van privacygevoelige sporen aankomt.

Je bepaalt nauwgezet welke data je door CCleaner wilt laten verwijderen.

Duplicaten

Heb je veel mediabestanden opgeslagen, dan kan het ook de moeite lonen naar dubbele of verglijkbare bestanden te speuren. Het gratis AllDup kan daarbij helpen.

Eerst duid je via de (wat verwarrende) knop Bestemmingsmappen de mappen aan waarbinnen AllDup naar duplicaten moet zoeken. Klik met rechts op een lege plek en kies Toevoegen voor specifieke mappen. Vervolgens druk je op de knop Zoekmethode. Standaard staat hier de optie Vind dubbele bestanden op basis van hun eigenschappen geselecteerd, waar je eigenschappen als Naam, Extensie, Grootte kunt selecteren. Gebruik de optie Bevat als je ook in de bestandsinhoud wilt laten zoeken. In het deelvenster Bestandsinformatie geef je aan hoe dat precies moet verlopen. Weet wel dat zoeken in inhoud het proces langer maakt. Er zijn nog enkele andere opties, maar je kunt al de knop Start zoeken indrukken.

Je kunt het vergelijkingsproces volgen in een afzonderlijk venster waar na afloop de resultaten verschijnen. Hier kun je dan eventuele duplicaten selecteren en die vanuit het contextmenu weghalen, bij voorkeur via Bestandsacties / Verplaats bestand naar Windows prullenbak. Na enige tijd kun je ze dan ook uit de prullenbak verwijderen, want je weet maar nooit dat Windows of een applicatie zo’n ‘duplicaat’ toch nodig had.

Wees wel zeker dat een of andere toepassing een duplicaat niet langer nodig heeft.

Alternatief: cloudopslag

De beste manier om schijfruimte vrij te maken, is natuurlijk je data elders op te slaan. Nu kun je bestanden die je zelden of nooit gebruikt bijvoorbeeld archiveren op een usb-stick of externe schijf, maar dit is niet handig voor veelgebruikte data.

Een tussenoplossing is die data bij een cloudopslagprovider bewaren, op zo’n manier dat je er met een muisklik toegang toe krijgt, zonder dat die data ruimte innemen op je lokale schijf. De meeste providers bieden zo’n optie aan. We nemen OneDrive als voorbeeld, aangezien die vanaf Windows 10 standaard in Windows zit ingebakken. Klik op het OneDrive-icoon en op het tandwielpictogram Help & Instellingen. Kies Instellingen en open het tabblad Instellingen waar je een vinkje plaatst bij Ruimte besparen door alleen de bestanden te downloaden die u gebruikt.

Google Drive biedt een vergelijkbare functie aan. In plaats van Bestanden spiegelen kies je hier Bestanden streamen. Je data blijven dan online en je krijgt toegang via een virtuele schijf. Om data ook lokaal te bewaren, klik je met rechts op een bestand of map en kies je Offline toegang / Offline beschikbaar.

Er zijn nog veel meer van dit soort diensten beschikbaar. Lees hiervoor ook ons artikel over de beste gratis cloudopslagdiensten van het moment.

Streamen of spiegelen in Google Drive: vooral een kwestie van schijfruimte.

Heb je snel behoefte aan meer opslagruimte, dan kun je tenslotte ook nog een extra schijf aanschaffen. Of wellicht heb je aan een goedkope usb-stick genoeg om snel even wat bestanden op te parkeren. Hier vind je alle apparaten voor dataopslag bij Bol.com.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.