Het klimaat is ‘hot’, in meer dan één betekenis, en dus doen veel bedrijven er alles aan om duurzamere producten te ontwikkelen. Zo ook Intel, met de nieuwe ATX12VO-standaard. Die moet er volgens de producent namelijk vooral voor zorgen dat het energieverbruik van laptops omlaag gaat.

Wat is ATX12VO?

ATX12VO staat voor Advanced Technology eXtended 12 Volts Only en wordt sinds 2019 door Intel ontwikkeld als een efficiënter en zuiniger alternatief voor de ATX-standaard voor moederborden en voedingen, die meer dan een 25 jaar geleden het levenslicht zag.

De richtlijnen voor energieverbruik worden steeds strenger. Dat is zo in Japan, in Europa maar ook in de VS. Daar zijn de energievereisten voor allerlei apparaten, waaronder ook desktop-pc’s, in juli 2021 stevig opgeschroefd.

Ook Intel heeft begrepen dat er minder energieverbruik nodig is en is al sinds 2019 bezig met de ontwikkeling van een nieuwe versie van de ATX-standaard: ATX12VO. De fabrikant denkt hiermee een einde te kunnen maken aan een potentieel kluwen van merkgebonden oplossingen en hoopt met hun onlangs geïntroduceerde twaalfde generatie Alder Lake-cpu’s een boost te kunnen geven aan deze standaard. Wat houdt die nu precies in?

Standaardisering

Het belangrijkste verschil met de ATX12V-voedingen zoals die nu nog altijd volop worden gebruikt, is dat de voeding het moederbord alleen nog maar van 12 volt voorziet. De nieuwe voeding bevat namelijk maar één transformator die de netspanning omzet naar 12 volt, en heeft dus geen 5- en 3,3volt-rails meer. Wil een fabrikant deze spanningen alsnog aanbieden, dan moet die de nodige omvormers hiervoor zelf op het moederbord plaatsen. Dat blijkt inderdaad efficiënter, aangezien deze omvormers heel nauwkeurig afgestemd kunnen worden op de behoeftes waarin de moederbordfabrikant wil voorzien. Omvormers op het moederbord zijn trouwens geen nieuwigheid: je vindt ze bijvoorbeeld ook al op ATX-moederborden voor het RAM-geheugen (tot 1,5 volt).

Connectoren

Deze ingreep zet zich uiteraard door in het fysieke ontwerp. Zo werd de typische 24pins-connector van een klassieke ATX-voeding vervangen door een hoofdconnector met 10 pinnen, waarbij de contacten nog steeds zo zijn gemaakt dat je de stekker niet per ongeluk verkeerdom kunt aansluiten. Drie van de vijf aderparen van deze connector – één meer dan bij ATX v2.x – leveren elk tot 8 ampère, wat dus in totaal zo’n 288 watt aan vermogen opbrengt (3 × 8 ampère × 12 volt). Deze connector bevat tevens een 12VSB-lijn (stand-by) die stroom kan blijven geven als de pc is uitgeschakeld, zodat functies als Wake-on-LAN of bepaalde stand-bymodi mogelijk blijven.

Naast deze 10pins-connector tref je bij een ATX12VO-voeding ook een 6pins-connector aan die tot 288 watt kan leveren, de zogeheten EBC (Extra Board Connector). Die kan van pas komen bij moederborden die over meerdere zogeheten PEG-slots (PCI Express Graphics) beschikken.

Zoals gezegd moeten omvormers op het moederbord instaan voor het leveren van andere spanningen, zoals 5 volt. De connectoren van zo’n omvormer bevatten vier of zes pinnen, wat voldoende moet zijn voor bijvoorbeeld twee of vier SATA-schijven. De traditionele Molex-connectoren kun je dus alleen op de voeding zelf aansluiten voor 12volt-randapparatuur, zoals ventilatoren of een waterpomp.

Helaas zijn er op het moment van schrijven nog nauwelijks ATXV12O-moederborden te verkrijgen sinds het eerste consumentenmoederbord zo’n half jaar geleden werd uitgebracht (ASRock Z490 Phantom Gaming 4SR).

©PXimport

Voor- en nadelen

Uit enkele gepubliceerde praktijktests blijkt het nieuwe concept vooral bij lage belasting (idle) energiebesparend te werken. Dat heeft onder meer te maken met het elimineren van de minder efficiënte conversies voor de 5- en 3,3volt-rails. Helaas blijkt de energiebesparing een heel stuk minder bij een volledige belasting en dat zet sommigen toch aan het twijfelen.

De nieuwe standaard breekt bovendien met de jarenlange traditie van erg geleidelijke aanpassingen aan de ATX-specificatie. ATX12VO vereist namelijk niet alleen een nieuw type voedingseenheid, maar ook een aangepast, complexer en (dus) duurder moederbord. Veel (OEM-)systeembouwers blijven er dan ook van overtuigd dat ze een vergelijkbare energiebesparing kunnen krijgen met meer traditionele maar wel zeer efficiënte ATX v2.x-voedingseenheden, zoals Titanium-gecertificeerde 80 Plus-voedingen. Of wat te denken van alternatieven als de Seasonic Connect-voeding (zo’n 150 euro voor een 750watt-model). Ook deze oplossing haalt de 3,3V- en 5V-rails weg van de voedingseenheid en verplaatst het naar een smalle, externe module naast het moederbord, wat niet alleen voor overzichtelijkere kabeltoestanden zorgt, maar tegelijkertijd ook de energie-efficiëntie verhoogt.

Inmiddels zijn er ook al ATX v2.x naar ATX12V0-adapters uitgebracht (bijvoorbeeld de ATX12VO Adapter Cable van Corsair voor zo’n 20 euro) die toelaten een traditionele ATX v2.x-voedingseenheid op een ATX12VO-moederbord te gebruiken. Zo’n adapter past passief de 12V-rails aan de 10pins-connector aan en boost de 5V-VSB-rail naar 12 V. Handig, maar helaas zorgt deze oplossing juist voor een minder efficiënt energieverbruik, wat dus haaks staat op de bedoelingen van de ATX12VO-standaard.

©PXimport

Toekomst

Op zich is de ATX12VO-standaard geen slechte zaak, omdat het uiteindelijk wel voor een lager energieverbruik en voor minder versnippering door allerlei merkgebonden oplossingen zorgt. Toch is het zeer de vraag of moederbord- en systeembouwers deze standaard gewillig en op korte termijn zullen overnemen. Blijkbaar heeft er zich zelfs al een informeel front van fabrikanten van voedingseenheden en moederborden tegen deze standaard gevormd. Want ook wie onlangs een dure voedingseenheid voor zijn (game-)pc heeft gekocht (niet zelden met garanties tot tien jaar), wil die ongetwijfeld kunnen hergebruiken wanneer hij over pakweg vier jaar een nieuw moederbord bestelt.

Het risico dat de (overigens niet-verplichte) ATX12VO-standaard hetzelfde lot ondergaat als de BTX-standaard uit 2004, die in overtollig werd vanwege goedkopere alternatieven, lijkt ons niet helemaal uitgesloten. Hoe dan ook, zelfs als ATX12VO een blijvertje wordt, zal die de huidige ATX-standaard waarschijnlijk nog een geruime tijd naast zich moeten dulden.

De ontwikkeling van ATX

1995

ATX-standaard komt uit (ter vervanging van de oude IBM AT), met een 20pins-hoofdkabel

2000

ATX12V 1.0 (neerwaarts compatibele superset van de originele ATX-specificatie, met 4pins-12volt-kabel en 6pins-aux-kabel)

2003

ATX v 2.2 (vier extra voedingspinnen voor meer vermogen)

ATX12V 1.3 (extra SATA-stroomkabel; 5V-rail optioneel)

ATX12V 2.0 (24pins-hoofdkabel)

2019

Ontwikkeling van de ATX12VO-specificatie door Intel

2020

ATX12V 2.53 (extra aanbevelingen voor energie-efficiëntie)

Kerstverlichting ophangen hoort bij december, maar de sfeer zit niet alleen in extra lampjes. Het verschil maak je met hóe je licht inzet. Met Philips Hue kun je dat piekfijn regelen. Of je nu rustig sfeervol licht wilt tijdens het kerstdiner of juist een uitbundig fonkelende kerstboom: in de Hue-app kies je scènes en pas je de verlichting helemaal naar je eigen wensen aan. Wat er allemaal mogelijk is, lees je in dit artikel.

Met Hue combineer je het licht in huis op een natuurlijke manier. Een lamp op tafel geeft fijn licht tijdens het eten, terwijl het plafondlicht gewoon aan kan blijven zonder te overheersen. De kerstboom mag daarbij natuurlijk opvallen. Het Festavia-lichtsnoer is speciaal gemaakt voor in de boom en bestaat uit losse lampjes die je afzonderlijk kunt aansturen. Zo kun je het licht in de boom net iets levendiger maken, zonder dat het druk wordt.

Ook met lightstrips breng je nog meer kerstsfeer in huis. Plaats je ze langs een kast, onder een dressoir of langs een raam, dan voeg je extra licht toe zonder dat het direct in het oog springt. Door dezelfde kleuren te gebruiken als in de kerstboom voelt de verlichting vanzelf als een samenhangend geheel.

©Philips

Festavia-lichtsnoer of Hue lightstrip?

Het Festavia-lichtsnoer is ontwikkeld als decoratieve kerstverlichting. Het bestaat uit losse lampjes aan een snoer en is bedoeld voor de kerstboom of een overdekte buitenplek. Omdat je elk lampje apart kunt aansturen, kun je effecten gebruiken waarbij de lichtjes afwisselend oplichten of in meerdere kleuren door de boom verdeeld zijn.

Een Hue lightstrip is een flexibele lichtstrip die een doorlopende lichtlijn geeft. Je gebruikt deze vooral als indirecte verlichting langs meubels, wanden of ramen. Lightstrips zijn niet seizoensgebonden en blijven het hele jaar door in gebruik als sfeerverlichting.

Warm licht op donkere decembermomenten

In december valt de avond snel. Met Hue kun je instellen dat de verlichting automatisch aangaat rond zonsondergang, zodat het licht al brandt wanneer je thuiskomt. Dat is prettig en zorgt er meteen voor dat je huis er bewoond uitziet als je later op de avond weg bent.

Ook 's ochtends kun je daar gebruik van maken. In plaats van fel licht gaat de verlichting geleidelijk aan, met warmere tinten die langzaam sterker worden. Dat maakt opstaan in de winter net wat makkelijker. Heb je meerdere Hue-lampen, dan stel je ze per ruimte in. De kerstboom kan bijvoorbeeld op vaste tijden aan en uit gaan, terwijl de rest van de woonkamer apart wordt geregeld of juist tegelijk mee aan- en uitgaat.

Kerstscènes en lichteffecten

In de Hue-app vind je de Scene Gallery met voorgeprogrammeerde scènes. Rond de feestdagen verschijnt daar een speciale categorie: Winterse feestdagen / Kerstmis. Daarmee zet je met één tik een complete kerstsfeer neer, zonder zelf kleuren te hoeven kiezen. Voorbeelden? De scène Onder de boom is geïnspireerd op cadeaus onder de kerstboom en werkt met een combinatie van rood, geel en groen. Dat zorgt voor een herkenbaar, klassiek kerstgevoel dat goed past bij traditionele decoratie. Vrolijk gebruikt meerdere kleuren tegelijk en oogt daardoor speelser dan de rustigere kerstscènes. Deze scène werkt goed wanneer het licht wat meer mag opvallen, bijvoorbeeld tijdens een borrel of wanneer er bezoek is. Stille nacht kiest juist voor rust, met zachte perziktinten en minder contrast. Een goede keuze dus voor tijdens het kerstdiner of een lange avond aan tafel, omdat zo aandacht vooral bij het eten en het gezelschap blijft.

Sommige Hue-lampen, zoals het Festavia-lichtsnoer, bieden daarnaast extra lichteffecten. Denk aan effecten als Sparkle en Prism, waarbij lampjes afwisselend oplichten of kleuraccenten zich door de verlichting verplaatsen. Voor rustigere momenten zijn er ook effecten zoals kaarslicht of haardvuur, waarbij het licht subtiel knippert.

©ID.nl

Kerstscènes in de Hue Scene Gallery

In de categorie Winter Holiday / Christmas staan tien speciale kerstscènes: Onder de boom, Vrolijk, Gouden ster, Notenkraker, Roze glinstering, Stille nacht, Sneeuwschittering, Kleurexplosie, Feestelijk plezier en Kristalhelder. Je vindt ze in de Hue-app via Scènes en vervolgens Scene Gallery. Kies de categorie, selecteer een scène en wijs een kamer of zone toe. Na opslaan blijft de scène beschikbaar, ook wanneer de categorie later weer uit de galerie verdwijnt.

Zelf een kerstscène maken

Naast de vaste kerstscènes kun je ook zelf lichtscènes maken. Dat is handig als je een specifieke sfeer zoekt die beter past bij jouw interieur of bij een bepaald moment. Zie het als het samenstellen van een lichtrecept. Je kiest een beperkt kleurenpalet, bepaalt hoe het licht zich door de ruimte verdeelt en stelt in hoe rustig of levendig het effect mag zijn.

Begin met twee tot vier kleuren om het geheel in balans te houden. Warm wit met een vleugje amber werkt goed voor rustige avonden, terwijl rood en groen met een zachtere tussenkleur een klassieke kerstsfeer geven. Vervolgens kies je een stijl, zoals een geleidelijke overgang of kleuren die op verschillende plekken terugkomen. Tot slot stel je het tempo in. Langzame overgangen passen bij een rustige avond, snellere wisselingen bij een borrel. Stel eenmalig je ideale kerstscène in, sla hem op en laat de app het werk doen; de verlichting schakelt dan op jouw vaste tijden automatisch over.

Ook buiten in kerstsfeer

De kerstsfeer hoeft niet bij de voordeur te stoppen. Met Hue-buitenverlichting trek je het licht door naar de tuin, het balkon of de oprit. Door binnen en buiten dezelfde scènes te gebruiken ontstaat één geheel. Hang bijvoorbeeld een Festavia-buitenlichtsnoer op aan de overkapping van je veranda, of langs de rand van je balkon.

©Philips

Licht dat meebeweegt met muziek en film

Tijdens een kerstborrel mag het licht best wat levendiger zijn. Met de muziek-synchronisatie van Hue - vaak aangeduid als Party Mode - reageert de verlichting direct op het ritme en de sfeer van de muziek. Je stelt dit in via de Entertainment-functies in de Hue-app. Daarbij kies je een stijl, past je de intensiteit aan en bepaal je of Hue vaste kleuren gebruikt of automatisch meebeweegt met de muziek. Voor deze synchronisatie heb je een Hue Bridge nodig om de extra functies te ontgrendelen.

Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

Ook bij een filmavond voegt gesynchroniseerde verlichting iets toe. In Homecinema-modus past het licht zich aan het beeld op het scherm aan. Koel bij winterse scènes, warmer bij een haardvuur of een gezellig interieur. Zo zit je nog meer in de film.

©Philips

Bedienen zonder telefoon

Tijdens het koken of wanneer je gasten ontvangt, wil je niet steeds je telefoon erbij pakken. Met slimme schakelaars van Hue bedien je de verlichting net zo eenvoudig als met een gewone lichtknop. Je schakelt scènes, dimt het licht of zet alles in één keer uit.

De Hue Dimmer Switch is de bekendste keuze en maakt het makkelijk om snel een andere lichtstand te kiezen. Wie wat meer mogelijkheden wil, kan de Hue Tap Dial of de kleinere Tap Switch Mini kiezen, waarmee je meerdere instellingen kunt bedienen of het licht preciezer bijstelt. Voor eenvoudige handelingen is er de Smart Button, waarmee je met één druk bijvoorbeeld je vaste kerstsfeer inschakelt. Al deze schakelaars stel je in via de Hue-app en koppel je aan kamers en scènes, zodat de verlichting doet wat je op dat moment nodig hebt.

Oude kerstverlichting slim maken

Heb je al bestaande kerstverlichting die niet slim is? Dan hoef je die niet te vervangen. Met een slimme stekker zorg je ervoor dat ook die automatisch aan of uit gaat, zonder dat je 's avonds onder de boom hoeft te zoeken naar de aan/uit-knop of het stekkerblok.

©Philips

Kerst: nu écht feest van het licht

Met slimme Philips Hue-verlichting kun je tijdens de feestdagen meer met licht doen dan alleen aan en uit. Door vooraf een paar scènes en momenten in te stellen, past de verlichting zich aan je de dag aan: rustig tijdens het eten, wat uitbundiger bij bezoek en weer ingetogen aan het einde van de avond. Zo draagt het licht bij aan de kerstsfeer, zonder dat je er steeds mee bezig hoeft te zijn.

©Philips

Checklist kerst met Philips Hue

Philips Hue Festavia lichtsnoer: speciaal voor in de kerstboom. Er zijn ook Festavia-snoeren voor buiten.

Philips Hue Lightstrips: leuk om bijvoorbeeld langs het raam- of deurkozijn te gebruiken.

Philips Hue Starterkit White & Color Ambiance: leuk als je net begint met Hue, om basisverlichting flexibel in te stellen in verschillende kamers. Goed om te weten: ook beschikbaar in de (goedkopere) Essential reeks.

Philips Hue Bridge: wil je kunnen automatiseren, muziek en licht synchroniseren en scènes instellen en gebruiken? Daarvoor heb je de Bridge nodig).

Er zijn ook Hue tafellampen, zoals Hue Signe, Hue Iris en de Hue Go. Dat is een draagbare lamp die je dus makkelijk overal in huis kunt neerzetten.

Philips Hue Sync Box: voor synchronisatie media en geluid.

Philips Hue slimme stekkers: om je oude kerstverlichting te automatiseren.

Review Philips Hue Essential: goedkoper aan de slag met Hue-lampen

©Philips

In de stortvloed aan nieuwe AI-videogeneratoren introduceren we Pollo. Net als bij de meeste AI-tools begin je met een tekstopdracht, maar in dit geval kun je van bestaande foto's fimpjes maken.

Stap 1: Image to video

Je kunt Pollo gratis uitproberen. Je start met 50 credits en ontvangt daarna elke maand 20 extra credits. De video's die je gratis maakt, zijn wel allemaal voorzien van een watermerk. Wil je video's zonder watermerk en toegang tot meer functies, dan zijn er drie abonnementsopties: 15, 30 en 90 dollar per maand, goed voor respectievelijk 300, 800 en 3000 credits. Pollo is een webapplicatie. Ga op je laptop naar https://pollo.ai en klik op Try for free. Vervolgens log je in met je e-mailadres.

Op de homepage zie je dat je deze generator niet alleen kunt gebruiken voor het maken van AI-video's, maar ook om AI-afbeeldingen te genereren, gezichten in filmpjes te vervangen door iemand anders of AI-effecten toe te passen op je foto's. Bekijk zeker de voorbeelden in de showcase. Wij kiezen in dit stappenplan voor de optie Image to Video, waarmee je stilstaande beelden tot leven wekt in een korte videoanimatie.

Stap 2: Beeld bijsnijden

Laad eerst de afbeelding in die je als basis voor je video wilt gebruiken. In de pop-up kun je bij Aspect Ratio de gewenste beeldverhouding van het eindresultaat instellen. Zo kun je bijvoorbeeld een staande foto bijsnijden naar een liggend (landscape) of vierkant formaat. Verschuif de foto indien nodig, zodat de belangrijkste onderdelen mooi in beeld blijven. Bevestig vervolgens met OK.

Stap 3: Video creëren

In het vak Prompt beschrijf je wat Pollo met de foto moet doen. In dit voorbeeld willen we bijvoorbeeld dat het meisje op de schouders van de man enthousiast de menigte aanmoedigt. Zet de optie Translate Prompt aan voor een beter resultaat. Je ziet meteen dat dit type opdracht 5 credits kost. Onder Advanced kun je extra instellingen aanpassen, zoals de videolengte die standaard op 5 seconden staat, maar die je kunt verlengen tot 10 seconden. Wil je meerdere outputvideo's genereren, dan kost dat uiteraard meer credits. Het eindresultaat kun je upscalen voor een hogere kwaliteit, delen en publiceren.