ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Websites bouwen zonder html-kennis

TEST ZES WEB-EDITORS TOT € 300 Een website bouwen is niet moeilijk, mits u beschikt over de juiste software. Nu kunt u natuurlijk een duur pakket als Dreamweaver of GoLive aanschaffen, maar bent u een beginner, hebt u geen html-kennis of wilt u liever niet zoveel geld uitgeven, dan zijn er prima alternatieven voorhanden. Wij bekijken zes web-editors tot € 300.

Wilt u snel, eenvoudig en goedkoop een website bouwen, dan kunt u prima uit de voeten met een pakket dat niet méér kost dan € 300. Wij kijken naar zes webeditors in dit prijssegment. Wat ze extra leuk maakt, is dat u helemaal geen htmlkennis nodig hebt om een website te bouwen. Gewoon een paar keer klikken met de muis is voldoende. WEBSITE ONTWERPEN Gaat u een website bouwen, dan is het wel handig als u een redelijke kennis hebt van grafische ontwerptoepassingen (bijvoorbeeld kennis van jpeg en hoe u een plaatje groter dan wel kleiner maakt). Hoewel niet iedereen ze zal gebruiken, leveren de meeste webeditors die we hier bespreken een ontwerpprogramma mee. Deze kunt u gebruiken om de basislay-out mee te maken, maar ook om bijvoorbeeld de kleuren van de website aan te passen. U kunt de ontwerpkeuzes doorvoeren voor de gehele website. De meeste pakketten kunnen automatisch een navigatiemenu met alle links genereren. Verandert u iets aan het ontwerp, dan kan dit worden doorgevoerd in alle webpagina's die eronder hangen. We bekijken de volgende web-editors: Frontpage, Namo, Fusion, Studioline Web, Contribute 3 en Web To Date. De twee laatstgenoemde web-editors zijn eigenlijk twee vreemde eenden in de bijt. Zo is Macromedia's Contribute 3 voornamelijk bedoeld om bestaande websites aan te passen. U kunt de website namelijk met een ander programma – bijvoorbeeld Dreamweaver – ontwerpen en bouwen, waarna u de website direct op de server met Contribute 3 verder beheert en kunt aanpassen. Daarbij kunnen verschillende rechten worden toegewezen, zodat de beheerder van de site bijvoorbeeld alleen de inhoud kan aanpassen. Ook handig is dat Contribute de integratie met Officedocumenten vereenvoudigt. Ook Web To Date wijkt af van de andere web-editors: het programma biedt voorgedefinieerde lay-outs en ontwerpen, u voegt er alleen nog inhoud aan toe. Het programma genereert navigatiemenu's automatisch. Individuele ideeën over webdesign zijn met dit programma niet goed te realiseren, maar daar staat tegenover dat het (daardoor) voor de absolute beginner een handige toepassing is DYNAMISCHE INHOUD Bij dynamische websites worden de webpagina's bij elk bezoek aan de website opnieuw gegenereerd. Het zorgt ervoor dat er flexibel met de inhoud kan worden omgegaan. e dynamische inhoud staat in de vorm van tabellen in databases op de server. In de test ondersteunen alleen Frontpage, Namo en Fusion het gebruik van databases. Namo blijkt in de praktijk het meest geschikt voor het bouwen van dynamische websites. Het programma beschikt bijvoorbeeld over een wizard waarmee u automatisch formulieren voor verschillende doelen maakt. GEBRUIKSGEMAK Een overzichtelijke en functionele bedieningsstructuur is belangrijk voor webeditors. Goed gestructureerd en intuïtief in het gebruik zijn Contribute 3 en Web To Date. Frontpage leunt zeer dicht tegen Microsoft Office aan, wat als voordeel heeft dat officegebruikers zich snel met dit programma op hun gemak zullen voelen. Namo bestaat uit meerdere gelinkte programma's: site-manager, ite-editor en grafisch ontwerpprogramma. Deze werken samen, maar hebben elk een eigen hoofdvenster. Het nadeel hiervan is dat het editorvenster erg druk en volgepropt is. Bij een resolutie van 1024 x 768 pixels is er bijna geen plaats, 1280 x 1024 werkt al wat beter. In html-modus biedt Namo minder gebruiksgemak dan bijzonder GRATIS WEB-EDITORS Freeware en open source-editors zijn eigenlijk alleen geschikt voor standaardtoepassingen of vragen een goede programmeerkennis van php en sql. In ruil daarvoor zijn ze wel erg flexibel. Het aanbod van gratis wysiwyg-editors is niet erg groot. In de Mozilla-suite is bijvoorbeeld de Editor Composer geïntegreerd. Met het programma kunt u echter maar één website onderhouden. Het wisselen tussen de grafische interface, de tag-modus, boomstructuur, html-broncode en voorbeeldvenster gaat via tabbladen. Praktisch alle html-tags en attributen worden in deze gratis web-editors uit menu's geselecteerd en in vensters ziet u de details die aangepast kunnen worden. Composer Composer heeft duidelijke grenzen: het heeft geen site-wizard en ook geen voorbeelden van websites. Ook zoiets als het automatisch genereren van een navigatiemenu ontbreekt. Er zijn beperkte mogelijkheden voor het ontwerpen van websites. Daarom kunt u hier beter een apart grafisch programma voor gebruiken zoals Paintshop Pro of hotoshop. Frames worden helemaal niet ondersteund, alleen de codes voor de framesets unt u aanpassen. Info: www.mozilla.org NVU Dit programma komt voort uit het Open Source project NVU (spreek uit 'new view'). De editor is gebaseerd op Composer. De nieuwste versie 0.2 lijkt sterk op het origineel. De ontwikkelaars hebben zich ten doel gesteld om met Frontpage en Dreamweaver te kunnen concurreren – wat nog wel een lange weg zal zijn. Net als Mozilla is NVU er zowel oor Linux als voor Windows. NVU komt met een css-editor voor interne en externe stylesheets en kan html-code valideren. Wanneer meerdere personen met NVU werken, kan ieder zijn eigen instellingen opslaan. Op termijn zal NVU ook websitevoorbeelden aanbieden. Info: www.nvu.com Grafische editors Wie geen zin heeft in de vele handarbeid van Composer en NVU kan de grafische DHE-editor uitproberen. Het programma is alleen voor particulieren gratis. Het loont wel om u aan te melden voor het forum, zodat u de uitgebreide versie kunt downloaden. Info: www.hexagora.com Content Management Het gratis freeware programma CMS Zeta Producer kan maximaal twintig webpagina's aan. Daarvoor biedt het programma wel een professioneel ontwerp en ook een formulier met cgi-verwerking is toegestaan. Meer functionaliteiten biedt Site Gen Wiz. Dit programma is alleen in het Engels te krijgen. Hiermee kunt u zelfs een fotogalerij of een sitemap automatisch genereren. Info: www.zeta-software.de/producer/enu/index.html (CMS van € 0 tot 3400) OP HET WEB Weten hoe het ook weer zat met afkortingen als asp en css? Op PCMweb vindt u een uitgebreide begrippenlijst. MEER WETEN? Wilt u toch aan de slag met html? Op http://users.skynet.be/pixeldev/allsites/htmltutorial vindt u een cursus html in 10 lessen. Op www.w3c.nl vindt u de Nederlandse website van het World Wide Web Consortium – een officiële instantie die bepaalt wat de webstandaarden zijn. Op de site van het W3C kunt u zien of de html-code die u gebruikt op uw website voldoet aan hun normen, zodat uw site goed bekeken kan worden op verschillende platformen en in verschillende browsers. voorbeeld Frontpage. Zo heeft het programma geen code-completering. LAY-OUT EN VORMGEVING Frontpage en Namo geven u de volledige vrijheid bij het vormgeven van de website. kunt werken met kant-en-klare lay-outs en designs, maar ook met html en css. Programma's als Fusion en Studioline werken vanuit een grafisch beginpunt. U tekent de website en het programma zet dit om in html. U krijgt daarbij nog allerlei mogelijkheden, zoals het dynamisch aanpassen van de website. Deze techniek heeft Fusion het beste toegepast: u krijgt u zowel web- site- als designvoorbeelden. Studioline richt zich nóg meer op de werkwijze van grafische ontwerpprogramma's. Zo kan de overlapping van velden gestuurd worden door verschillende filters. Deze filters past Studioline pas toe bij het exporteren van de website, omdat het programma immers de originele data al heeft opgeslagen. Daardoor zijn latere aanpassingen aan de website makkelijk te realiseren. ACTIEVE INHOUD Veel effecten op websites kunnen alleen gerealiseerd worden met scripts op de webserver. Een klassiek voorbeeld is het voorbeeld het verwerken van html-formulieren. De browser stuurt de formulierdata naar een script op de server, die deze opslaat in een databank of ze als e-mail stuurt aan de beheerder van de website. De mogelijkheid om actieve inhoud toe te voegen aan een website, bieden alleen Frontpage, Fusion en Web To Date. Voor server-extensies levert Microsoft bij Frontpage een programma dat op de webserver geïnstalleerd moet worden. Met dit programma kunt u een forum, een sitemap, een bezoekers-teller of een wachtwoordbeveiliging toevoegen aan de website. Het grote nadeel: providers die deze serverextensies aanbieden zijn zeldzaam en duur. Fusion en Web To Date gebruiken scripts om actieve inhoud op hun website toe te voegen, die op de server van de ouwer dan wel die van een andere host draaien. De aanmelding voor deze diensten is in het programmamenu geïntegreerd. Andere actieve componenten, zoals tellers of een gastenboek, biedt Fusion als webdienst aan. Voor de meeste opties moet u echter wel extra betalen. Web To Date zet daarentegen in op php-scripts, die het programma automatisch meekopieert naar de webserver. De webserver moet nuurlijk wel php ondersteunen. TESTMETHODE Met alle web-editors bouwen we een website met zeven pagina's in een kant-enklare lay-out. Behalve standaardfuncties, zoals een sitemap en een contactformulier, moet de website een fotogalerij, een gastenboek en – indien ondersteund door de software – een forum hebben. Voorzover het programma het gebruik van databases ondersteunt, moet het MySQL en een Access-database gebruiken. De database moet zowel lokaal, op een webserver, als ook per ip-adres op een sql-server gebruikt kunnen worden. Daarbij worden de gebouwde websites op verschillende webservers van verschillende providers gezet. Na een kleine verandering worden gewijzigde data verwerkt. De kwaliteit van de html-code controleren we met de online-html-validator van de W3C (validator.w3.org). Deze online-tool test de overeenstemming met de officiële htmlstandaard zoals die is vastgesteld door het World Wide Web Consortium (W3C). Daarbij stelt de validator vast of de htmlversie geregistreerd is en of de html-tags overeenkomen met de geregistreerde versie. PCM CONCLUSIE De pakketten die eruit springen zijn Namo en Frontpage. Terwijl Namo veel functionaliteiten bezit, gaat Frontpage doordachter te werk. Frontpage beperkt zich bij de servertechnologieën tot Microsoft-producten. ndersteuning is er bijvoorbeeld alleen voor asp en asp.net. Namo daarentegen kan ook gebruikt worden voor php, jsp en andere technieken. De nieuwe versies van Fusion en Web To Date concentreren zich op het bouwen van complete websites. U legt de structuur en de inhoud vast en het programma genereert de website met alle links en codes. Fusion geeft meer vrijheden bij het bouwen, maar daardoor kost het bouwen van een website ook meer tijd. Het gloednieuwe Contribute 3 is alleen handig om bestaande, reeds ontworpen websites mee te onderhouden. Met de web-editor kunt u direct op de server de website onderhouden. Voor het bouwen en ontwikkelen van een nieuwe website op de lokale schijf is het programma niet geschikt. Voor grafisch aangelegde bouwers is Studioline Web een blik waard. De predikaten PCM Keuze Beste Product én Beste Koop gaan beide naar Namo Web Editor 6 Suite, vanwege de uitgebreide mogelijkheden, de eenvoudige bediening en een lage prijs. Zowel bij de basisfuncties als bij de uitgebreide functies maakt dit pakket een goede indruk.

▼ Volgende artikel
Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?
© ID.nl
Huis

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

💡 Tip: Gebruik letters voor extra veiligheid

Veel mensen denken dat ze bij het vergrendelen van hun telefoon vastzitten aan een cijfercode, maar dat is niet zo. Je kunt ook kiezen voor een alfanumeriek wachtwoord (een combinatie van cijfers, letters en tekens). Dit is vele malen moeilijker te kraken dan een traditionele cijfer-pincode.

Zo stel je het in:

iPhone: Ga naar Instellingen > Face ID en toegangscode > Wijzig toegangscode. Tik vervolgens op het blauwe tekstje 'Toegangscode-opties' en kies voor 'Aangepaste alfanumerieke code'.

Android: Ga naar Instellingen > Beveiliging > Schermvergrendeling. Kies hier niet voor 'Pincode', maar voor de optie 'Wachtwoord'.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Hoe zit het met privacy?

Een veelgehoorde zorg: "Ik wil niet dat mijn biometrische gegevens in de cloud staan." We kunnen je geruststellen. Bij moderne smartphones worden je gezicht of vinger lokaal opgeslagen in een speciale, zwaarbeveiligde chip in de telefoon (de Secure Enclave). Deze data verlaat je telefoon nooit. Er wordt ook geen foto van je vinger opgeslagen, maar een versleutelde wiskundige code. Zelfs als de servers van de fabrikant gehackt worden, liggen jouw biometrische gegevens niet op straat.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten


Bescherm je smartphone optimaal met een stevig telefoonhoesje.

Zo blijft je toestel in topconditie, hoe je het ook ontgrendelt!
▼ Volgende artikel
Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3
© ID.nl
Huis

Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Brede ondersteuning

Wat erg prettig is aan Gimp is dat het programma beschikbaar is voor verschillende platformen. Voor dit artikel bekeken we versie 3.0.4. Deze versie is er voor Windows, Linux en macOS. Zorg bij Windows voor Windows 10 of hoger en bij macOS voor versie 11 of hoger. Je vindt de nieuwste edities via www.gimp.org/downloads.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Handig: de aangepaste gebruikersomgeving bewaren.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

In het zoekoverzicht kun je zoeken naar specifieke opties die je niet snel kunt vinden.

Meerdere schermen

Als je gebruikmaakt van meerdere schermen, kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Zo kun je de vensters naar een ander scherm verplaatsen. Kies voor Beeld / Verplaatsen naar scherm. Ook kun je individuele vensters naar een ander scherm verplaatsen. Klik op het kleine pictogram rechtsboven (Tabblad configureren) en kies Verplaatsen naar scherm.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Je kunt zelf een afbeelding schalen.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

In de linkeronderhoek vind je details van geselecteerde acties.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

De geschiedenis geeft een overzicht van de gedane bewerkingen.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Gimp heeft een flinke verzameling filters.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Afbeeldingsinfo

Heb je een bestand geopend en wil je alles weten over de afmeting, resolutie, bitdiepte en andere belangrijke gegevens? Kies Afbeelding / Afbeeldingsinfo. Of nog sneller: druk op de toetscombinatie Alt+Enter. Het venster bestaat uit drie tabbladen, waarbij Eigenschappen de meeste informatie bevat. Neem ook een kijkje bij Afbeelding / Metadata / Metagegevens bekijken. Hier vind je aanvullende informatie over het document.

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Bepaal in welke bestandsindeling je de afbeelding wilt bewaren.

Xcf-bestand verkleinen

Afhankelijk van de complexiteit kan een xcf-bestand flink in omvang toenemen. Heb je behoefte aan een compactere omvang, dan kun je een betere compressie selecteren. Kies Bestand / Opslaan (XCF). In het nieuw geopende venster zet je een vinkje bij Dit XCF-bestand opslaan met betere maar tragere compressie. Houd er rekening mee dat je het bestand vervolgens alleen in de nieuwste versies van Gimp kunt gebruiken: in oudere edities kan het mogelijk niet worden ingelezen.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Bespaar tijd door een standaardafbeelding te definiëren.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.