Al jaren staat wisselstroom aan de basis van onze elektriciteitsnetwerken. Maar in het kader van efficiëntie en verduurzaming wordt nu ook gekeken naar gelijkstroom. Hoe ziet een lokaal gelijkstroomnetwerk eruit en wat vinden tegenstanders daarvan?

Lees hier meer over de verschillen tussen wisselstroom en gelijkstroom.

De implementatie van lokale gelijkstroomnetten kan het beste plaatsvinden in nieuwe projecten, zoals nieuwbouwwijken en nieuwe bedrijfslocaties. Er wordt vanuit de overheid ingezet op energieneutrale (nieuwbouw)wijken en gelijkspanning kan daar een belangrijke rol in spelen.

De globale opzet is dan als volgt. De inwoners en eventuele bedrijven wekken elektriciteit op met zonnepanelen, windturbines etc. In plaats van stopcontacten hebben ze usb-gelijkspanningsaansluitingen in hun woningen.

De huizen zijn op een DC-wijknet aangesloten dat ook de stroom levert aan een aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s. Dit wijknet beschikt over opslagcapaciteit en een buffer om de schommelingen in productie en gebruik van energie op te kunnen vangen.

Die buffer is aangesloten op een DC-ringleiding in de wijk, waarop alle huishoudens en bedrijven zijn aangesloten, waardoor er continu uitwisseling van energie kan plaatsvinden om de balans te bewaren.

In het wijkstation is de ringleiding verbonden met het gelijkspanningdistributienet. In dat knooppunt of wijkstation vindt de gecentraliseerde lokale AC/DC-omzetting plaats voor alle woningen en bedrijven op die ringleiding.

Gelijkstroom: de voordelen

Voor de netbeheerder heeft een dergelijke opzet grote voordelen. Die kan namelijk zonder problemen meer vermogen door de kabels sturen, doordat gelijkspanning hoger mag zijn dan wisselspanning. Bovendien worden de pieken en dalen in het gebruik opgevangen door de buffers en opslag in het wijknet, zodat het distributienet als geheel minder belast wordt.

Als er al bestaande wisselstroomkabels in de grond liggen (bijvoorbeeld bij de herinrichting van een bedrijventerrein of woonwijk) dan kunnen die zonder aanpassingen voor gelijkstroom gebruikt gaan worden. Nieuwe kabels kunnen echter dunner zijn, zodat op aanlegkosten bespaard kan worden en er minimaal 20 procent minder van het dure en steeds schaarser wordende materialen als koper en aluminium gebruikt hoeft te worden. En ook andere componenten kunnen lichter en simpeler worden uitgevoerd.

Tot zover klinkt het gebruik van gelijkspanning heel aanlokkelijk. Toch komt het relatief langzaam van de grond. De laatste jaren raakt het wel in een stroomversnelling, maar de bouwsector, projectontwikkelaars en overheden zijn toch nog vaak terughoudend, domweg omdat het voor een deel nog onontgonnen terrein is. Het kost namelijk moeite, tijd en geld om met nieuwe technologie aan de slag te gaan, waarvan de voordelen voor een deel nog theoretisch zijn.

Men kiest dan toch maar meestal voor de bekende technieken, waarvan de toepassing helemaal is vastgelegd in specificaties en protocollen.

Gelijkstroom: de nadelen

En er zijn ook critici die van mening zijn dat de voorstanders van gelijkspanning te ver gaan in hun enthousiasme. Zij beamen dat gelijkspanning inderdaad voordelen heeft voor bijvoorbeeld energietransport over lange afstanden, voor gebruik binnen grote, elektrisch zelfstandig opererende eenheden zoals datacenters en grote schepen. Maar ze zien minder in grootschalige invoering op eindgebruikersniveau, omdat dat erg grote veranderingen betekent, met nog deels ongewisse voordelen en gebruikssituaties.

Ze relativeren ook sommige beoogde voordelen, bijvoorbeeld als het gaat om omvormers en adapters. Want ook voor gelijkspanning zijn die vaak nodig, om de onderlinge spanningsverschillen te overbruggen. Ook de energieverliezen bij de omzetting van wisselstroom naar gelijkstroom door apparaten zelf worden door sommige deskundigen veel lager ingeschat dan de 20 tot 30 procent waar de voorstanders mee schermen.

En last but not least: het ‘domme’, maar betrouwbare en betaalbare wisselstroomnet kan nog vele decennia mee, dus een geforceerd vroege afschrijving op grote schaal is zonde van de investering in geld en de gebruikte grondstoffen voor de productie ervan. Zij raden te snelle invoer in grootschalige praktijksituaties dan ook af. In elk geval vinden zowel voorstanders als critici dat hoe meer pilotprojecten er gedaan worden, hoe meer concrete ervaringen en kennis er komt en hoe meer er onderbouwd en gericht kan worden besloten voor wisselstroom en/of gelijkstroom.

Toch zijn er wel al degelijk proeven met gelijkstroom gestart die al hun vruchten afwerpen. Daarover in een later artikel meer.

Tekst: Jurgen Nijhuis

In je browser lopen werk, bankzaken en privé al snel door elkaar. Voor meer overzicht is het slimmer om te scheiden wat je voor je werk doet en wat voor jezelf. In Firefox kan dat eenvoudig met verschillende profielen. In dit artikel lees je wat profielen zijn, waarom ze handig zijn en hoe je ze instelt.

Wat is een Firefox-profiel?

Zie een profiel als een aparte kamer in je digitale huis. Net zoals je slaapkamer en keuken een eigen inrichting hebben, bewaart elk profiel zijn eigen instellingen, bladwijzers en add-ons. De gegevens van verschillende profielen staan los van elkaar en worden op een andere plaats op de schijf opgeslagen. Je kunt dus meerdere 'kamers' aanmaken: bijvoorbeeld één voor je werkaccount, een andere voor je persoonlijke mail en een derde voor experimenten. Vind je het nieuwe profielmenu niet in de werkbalk, dan kun je altijd about:profiles in de adresbalk typen om bij de profielbeheerder te komen.

Waarom zou je meerdere profielen gebruiken?

Het grote voordeel van meerdere profielen is dat alles netjes gescheiden blijft. Binnen één profiel wordt alles gedeeld: websites gebruiken dezelfde sessies, cookies, extensies en instellingen. Dat betekent dat je bijvoorbeeld voor je werk ingelogd blijft op een dienst zolang de cookie geldig is, ook al wil je diezelfde site later met een ander account bezoeken. Door voor werk en privé aparte profielen te gebruiken, blijft de aanmelding beperkt tot één omgeving en hoef je niet steeds uit te loggen om van account te wisselen. Werk en privé blijven letterlijk uit elkaar, zodat er geen onbedoelde overlap ontstaat tussen diensten of voorkeuren. Daarnaast is het prettig om een testprofiel te hebben waarin je nieuwe extensies of instellingen probeert zonder dat je stabiele omgeving daar last van heeft. Deel je de computer met huisgenoten of kinderen, dan kun je iedereen een eigen profiel geven zodat wachtwoorden, bladwijzers en webgeschiedenis niet door elkaar lopen.

Een nieuw profiel aanmaken

Een nieuw profiel aanmaken gaat snel. Klik in Firefox op het accountpictogram rechts bovenin, kies Profielen en vervolgens + Nieuw profiel. Er opent een tweede venster waarin je de naam van het nieuwe profiel invoert en eventueel een thema en avatar kiest. Firefox bewaart je wijzigingen direct en het nieuwe profiel verschijnt in de lijst. Zie je geen profieloptie, ga dan naar about:profiles en klik daar op Nieuw profiel aanmaken. Mozilla raadt aan de standaardlocatie voor het profiel te gebruiken. Kies je zelf een map, zorg dan dat die leeg is, omdat alles in die map wordt verwijderd als je het profiel ooit weggooit.

©Mozilla

Profielen beheren en personaliseren

Je kunt profielen verder naar wens aanpassen. Geef ze duidelijke namen zodat je snel kunt schakelen. Kies bij elk profiel een ander thema, zodat je aan de kleur van het venster ziet in welke omgeving je werkt. Via dezelfde menuknop wissel je tussen profielen: klik op je huidige profielnaam en selecteer het profiel dat je wilt openen. Een profiel hernoemen of verwijderen kan vanuit de profielbeheerder. Als je een profiel verwijdert, kun je ervoor kiezen de bijbehorende bestanden te bewaren. Dat is handig wanneer je later nog bladwijzers of wachtwoorden wilt terughalen. Denk eraan dat definitief verwijderen alle gegevens verwijdert; maak dus een back-up als je niet zeker weet of je alles kwijt wilt.

Profielen selecteren en synchroniseren

Wil je bij het starten van Firefox kunnen kiezen welk profiel er wordt gebruikt, dan vink je in de profielbeheerder de optie Een profiel kiezen wanneer Firefox wordt geopend aan. Let op: dit kan alleen wanneer je de profielbeheerder start als Firefox gesloten is, omdat dan geen enkel profiel in gebruik is. Verderop lees je hoe je dat doet.  Laat je deze instelling uit, dan opent Firefox automatisch met het laatst gebruikte profiel. De inhoud van profielen wordt niet automatisch naar andere apparaten gestuurd. Wil je je bladwijzers en wachtwoorden op meerdere computers gebruiken, maak dan voor ieder profiel een eigen Mozilla-account aan en schakel synchronisatie in. Het is niet mogelijk om met dezelfde account meerdere profielen op één apparaat te synchroniseren; zo wordt voorkomen dat gegevens door elkaar raken.

De profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is

Via de opdrachtprompt kun je de profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is. Druk daarvoor op de Windows-toets + R, typ firefox.exe -P en bevestig je met Enter. Het venster Gebruikersprofiel kiezen verschijnt, waarna je profielen kunt aanmaken, hernoemen of verwijderen. Ook kun je hier instellen dat een bepaald profiel automatisch gebruikt moet worden zodra Firefox wordt opgestart. Als je meerdere Firefox-installaties op één computer hebt, vervang je firefox.exe door het volledige pad naar de gewenste installatie. Je ziet ook de optie Offline werken; klik je die aan, dan wordt het geselecteerde profiel geladen en start Firefox zonder verbinding te maken met internet. Je kunt eerder bezochte websites bekijken en experimenteren met je profiel.

©ID.nl

©Mozilla

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is een Android-tablet, verkrijgbaar in twee configuraties. De adviesprijs is 299 euro voor 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagruimte of 349 euro voor 8 GB werkgeheugen en 256 GB aan ruimte. Wij hebben de laatstgenoemde variant getest.

De Redmi Pad 2 Pro oogt verrassend hoogwaardig voor zijn prijs. Het aluminium frame en de matte achterkant geven hem een stevige, vingerafdrukbestendige afwerking, al is het oppervlak wat glad. Met een gewicht van 610 gram en een dikte van 7,5 millimeter ligt de tablet prettig in de hand: solide, maar toch goed draagbaar. Een IP-certificaat ontbreekt, maar daar staat een aantal handige extra's tegenover, zoals vier Dolby Atmos-speakers, een audiojack en ondersteuning voor micro-sd-kaarten.

Het 12,1-inch lcd-scherm met een resolutie van 2560 bij 1600 pixels valt meteen op door de matte, papierachtige afwerking. Dankzij de anti-reflecterende coating heb je nauwelijks last van schittering, waardoor lezen buitenshuis of in fel licht prettig blijft. De tablet biedt verder een verversingssnelheid van 120 hertz, ondersteuning voor Dolby Atmos en HDR10+, en verschillende instellingen die je ogen ontzien. Alleen de maximale helderheid van 500 nits had wat hoger mogen zijn.

©Wesley Akkerman

Veel vermogen

De Redmi Pad 2 Pro draait op de Snapdragon 7s Gen 4-processor, die in de praktijk zorgt voor vlotte en stabiele prestaties. De tablet verwerkt moeiteloos meerdere apps en tientallen browsertabs (op de achtergrond) zonder merkbare vertraging. De chip is krachtig genoeg voor 4K-videobewerking en veeleisende werktoepassingen. Daarnaast ondersteunt hij moderne verbindingsstandaarden als wifi 6 en bluetooth 5.4, en kun je de opslag eenvoudig uitbreiden met een micro-sd-kaart.

De accuduur is een sterk punt, dankzij de forse 12.000mAh-batterij. Daardoor kun je de tablet dagenlang gebruiken zonder tussentijds opladen, zeker als je hem slechts af en toe erbij pakt. Minder overtuigend is de laadsnelheid: met de meegeleverde 33W-lader duurt het ruim drie uur voordat hij volledig is opgeladen. Wel praktisch is de ondersteuning voor omgekeerd opladen, waarmee je de tablet als een powerbank voor andere apparaten kunt inzetten.

©Wesley Akkerman

Lange software-ondersteuning

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro draait op het overzichtelijke HyperOS 2, gebaseerd op Android 15, met een belofte van vijf Android-upgrades (en zeven jaar aan beveiligingsupdates!). De interface is schoon en maakt multitasking gemakkelijk; de tablet kan drie apps in splitscreen of maximaal vier zwevende vensters tegelijk beheren. Mocht je veel andere Xiaomi-apparaten in huis hebben, dan kun je die prima bedienen van dit apparaat, dankzij de Interconnectiviteit van Xiaomi.

De tablet heeft aan zowel de voor- als achterkant een 8MP-camera, allebei vooral bedoeld voor praktische toepassingen. Fotokwaliteit staat hier niet centraal: beelden ogen wat zacht en missen levendigheid en diepte. De achtercamera leent zich goed voor het scannen van documenten en legt tekst duidelijk vast. De frontcamera is helder genoeg voor videogesprekken in 1080p, ook bij weinig licht, al ligt de vaste focus wat te dicht bij het gezicht.

©Wesley Akkerman

Optionele accessoires

De optionele keyboardcover maakt van de Xiaomi Redmi Pad 2 Pro een volwaardige werktablet. De hoes verbindt via bluetooth, heeft een eigen batterij en dient tegelijk als standaard. De toetsen bieden voldoende travel (diepte) voor prettig typen, al ontbreekt achtergrondverlichting. Ook is er geen touchpad aanwezig. De cover beschikt over een eigen usb-c-poort voor het opladen en heeft ruimte voor een los verkrijgbare stylus.

Voor creatieve gebruikers en studenten is er de Redmi Smart Pen. Deze stylus ondersteunt 4096 drukniveaus en benut de 240Hz-touchsampling van het scherm, waardoor schrijven en tekenen soepel aanvoelt. De pen maakt eveneens verbinding via bluetooth en heeft twee knoppen. Opladen gebeurt via een eigen usb-c-poort; magnetisch opladen via de tablet is niet mogelijk.

©Wesley Akkerman

Xiaomi Redmi Pad 2 Pro kopen?

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is al met al een solide keuze voor wie een betaalbare en krachtige Android-tablet zoekt. De grootste pluspunten zijn het 12,1-inch matte Dolby Vision-scherm, de vier Dolby Atmos-speakers en de royale 12.000mAh-accu. De tablet leent zich uitstekend voor studenten en voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld voor streaming, lezen en lichte productiviteitstaken – zeker in combinatie met de accessoires. Minpunten zijn het trage opladen en het ontbreken van een IP-rating.