Meer dan ooit is het belangrijk om het milieu te sparen. We moeten zuinig omgaan met energie en onze oude elektronica recyclen. De Europese Wet schrijft voor dat bedrijven je oude apparatuur moeten innemen als je een nieuw apparaat aanschaft. Maar hoe werkt dat in de praktijk?

Volgens de zogeheten oud-voor-nieuw-regeling zijn winkeliers en online retailers verplicht om je oude hardware kosteloos in te nemen wanneer je een nieuw apparaat koopt. Webshops maken nauwelijks bekend dat de mogelijkheid er is om gratis oude apparaten in te leveren. Misschien bewust, want hoewel ze verplicht zijn om ook voor online bestelde producten oude exemplaren in te nemen, betekent het voor hen extra (handling)kosten. Je moet dus even goed zoeken naar de juiste informatie.

Coolblue vermeldt op zijn website duidelijk wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot het inleveren van oude apparatuur. Het bedrijf doet niet moeilijk wat betreft de inname. Alles wat een accu, batterij of een stekker heeft, mag je volgens hen kosteloos via het antwoordnummer retour sturen. Er wordt niet expliciet bij vermeld dat dit alleen mag als je een (vergelijkbaar) product bij hen aanschaft.

MediaMarkt is wat strenger. Informatie over de inname vonden we niet terug op de website, maar na contact te hebben gezocht via e-mail ontvingen we een antwoord: oude apparatuur mag worden meegegeven aan de bezorger of kan worden teruggestuurd, ook hier naar een gratis antwoordnummer. Echter, MediaMarkt verplicht je wel om het apparaat schoon en vetvrij in te leveren, het mag niet groter zijn dan 175 x 78 x 58 centimeter zijn en niet meer wegen dan 30 kilo. Bovendien vraagt MediaMarkt je ook om het bestelnummer van het nieuw gekochte product bij het adres te vermelden, zodat ze kunnen controleren of je ook echt een nieuw product bij ze hebt gekocht.

Bol.com vertelt ons desgevraagd dat het oude product gratis kan worden meegegeven aan de bezorger, of kosteloos naar een antwoordnummer in Hoofddorp kan worden teruggestuurd. Dat je een product later kunt terugsturen heeft wat voordelen. Zo kun je bijvoorbeeld eerst rustig je data van je oude computer naar de nieuwe overzetten. Bovendien kun je dan nog even langer nadenken wat je met je oude apparaat wilt, misschien wil je het zelf nog wel inzetten als speellaptop voor de kids.

Recyclingbijdrage

Aan de andere kant is de recycling ook niet helemaal vrij van kosten voor de consument: je betaalt er via een andere route alsnog voor, namelijk via de recyclingbijdrage. Wat is het geval? Vóór 2011 hadden we te maken met een verwijderingsbijdrage. Die stond als extra bedrag op de kassabon of factuur. Vanaf 2011 is de verwijderingsbijdrage vervallen voor kleine apparaten en vanaf 2013 voor grote apparaten. Deze is vervangen door een recyclingbijdrage.

Het verschil is dat de recyclingbijdrage verwerkt is in de verkoopprijs van het product zelf. Hoewel je als consument nu niet meer direct ziet dat je betaalt voor de verwerking van je apparatuur als deze is afgeschreven – het staat immers niet meer apart vermeld op de factuur – gaat een deel van het aankoopbedrag van je nieuwe laptop daar toch naar toe.

Hoeveel dat dan is? Dat is lastig te zeggen, omdat deze kosten nergens vermeld worden. Als consument betaal je die recyclingkosten niet zelf direct, maar de importeurs en fabrikanten moeten die kosten wel afdragen aan de overheid. Zij draaien dus op voor de kosten van recycling en berekenen die kosten door in hun producten. Het gaat om zeer kleine bedragen in verhouding tot de productprijs. Voor een nieuwe personenauto betaalt een consument bijvoorbeeld 37,50 euro aan recyclingbijdrage.

©PXimport

Elektronicawebshops doen soms voorkomen alsof het ophalen of gratis laten terugsturen van oude hardware een extra service is die ze je bieden. Maar dat is het niet: iedere winkel die elektronica verkoopt is namelijk bij wet verplicht om zorg te dragen voor een goede afwikkeling bij het verwerken van oude hardware. En omdat de meeste consumenten nu eenmaal online shoppen, hoort ook daar een goede infrastructuur bij. Daar ontbreekt het weleens aan.

Raymond Onink, adviseur bij Wecycle: “De infrastructuur van sommige retailers is niet altijd goed ingericht op het innemen en verwerken van oude apparatuur. Bijvoorbeeld wanneer iemand een product online bestelt en dit aan huis wordt geleverd. De bezorger zit er dan vaak niet op te wachten om dat oude apparaat weer mee te nemen. De Wecycle Premium Pick-up Partners lossen dit in op bij levering van een groot apparaat: zij nemen dan ook andere, kleine apparaten retour.”

Van desktop naar laptop

Bij de aanschaf een computer, laptop of ander gerelateerd it-apparaat zijn winkeliers dus verplicht om je oude apparaat in te nemen, en het maakt niet uit of je je nieuwe apparaat online of in een fysieke winkel aanschaft. Online retailers als Bol.com, Coolblue, Mediamarkt en BCC bieden je de mogelijkheid om je oude apparaat in te leveren op het moment dat je online een nieuwe computer koopt. De enige vereiste is dat je een vergelijkbaar apparaat nieuw koopt. Koop je een nieuwe laptop, dan mag je de oude laptop dus inleveren.

Toch zijn de regels omtrent de ‘oud-voor-nieuw’-regeling niet helemaal duidelijk, wat de winkelier precies accepteert verschilt. Het komt in de praktijk bijvoorbeeld voor dat een consument een nieuwe laptop koopt, om daarmee een oude desktop-pc te vervangen. Mag de consument die oude computer dan ook gratis inleveren? Gaat het hier dus om een vergelijkbaar apparaat, zij het met een andere vorm? Deze vraag hebben we ook voorgelegd aan Wecycle.

Raymond Onink: “Wettelijk gezien moet de retailer meewerken aan het innemen van oude apparatuur, maar het kan gebeuren dat sommige winkels het niet accepteren wanneer een consument bijvoorbeeld een grote dekstop-pc wil inleveren, dat is aan de retailer zelf. Maar het weigeren van het innemen van vergelijkbare oude apparatuur mag wettelijk gezien niet.”

Een aantal webshops en winkels biedt naast de wettelijke recyclingservice ook een extra service. Behalve het inleveren van een oud apparaat dat door een nieuw, vergelijkbaar model wordt vervangen, bieden ze dan de mogelijkheid om ook andere elektronica kosteloos mee te geven aan de bezorger. De betreffende retailer moet dan wel samenwerken met Wecycle. Als zij aanbieden om ook andere apparaten mee te nemen, worden ze Premium Pick-up Partner. Zij gaan dus verder waar de oud-voor-nieuw-regeling ophoudt. Niet alle grote ketens doen dit, onder andere Expert, BCC en Electronic Partner werken wel mee aan deze dienst.

Inleveren zonder aankoop

Hoe zit het precies als je van je oude kapotte apparaat af wilt, maar niet van plan bent om een nieuw apparaat aan te schaffen? Winkeliers van elektronica zijn niet verplicht om zonder voorwaarde je oude laptop, desktop-pc of andere apparaten in te nemen. Kleine elektronische spullen zoals oude (spaar)lampen, batterijen en oude mobieltjes kunnen tegenwoordig wel op heel veel plekken worden ingeleverd, zonder dat je verplicht bent om een nieuw apparaat aan te schaffen.

Wecycle heeft in Nederland zo’n 10.000 verzamelpunten, waarvan er ongeveer 2.500 bij supermarkten staan. Wat mag je daar dan zoal inleveren? Bij supermarkten is de ruimte vaak beperkt: de verzamelbakken die daar geplaatst zijn, zijn geschikt voor bijvoorbeeld smartphones, rekenmachines, batterijen, klokken, lege cartridges, computermuizen etc.

©PXimport

Voor het inleveren van oude computers zijn die niet geschikt. Wecycle heeft daarnaast grotere verzamelbakken die je vooral bij bouwmarkten en kinderboerderijen terugvindt, waar middelgrote apparaten als laptops en printers achtergelaten kunnen worden. Desktop-pc’s of monitoren kun je doorgaans niet inleveren bij deze inzamelpunten, maar kringloopwinkels en milieustraten accepteren deze producten wel.

Als consument heb je het recht om je oude apparaat in te leveren op het moment dat je een nieuwe aanschaft. Hoewel het bijna niet voorkomt dat bedrijven weigeren om je oude spullen mee terug te nemen bij aflevering, is het verstandig om bij een nieuwe aankoop even te informeren naar de mogelijkheden. Zeker als je een product vervangt door een nieuw apparaat dat misschien net niet vergelijkbaar is.

Zoek eventueel op de site van de verkoper naar het antwoordnummer, zodat je ook via die route je oude computerapparatuur gratis kunt opsturen. Is een retailer aangesloten bij Wecycle als Premium Pick-up Partner, dan mag je naast het product dat je vervangt ook kleine huishoudelijke apparaten meegeven aan de bezorger van je nieuwe apparaat.

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.