Meer dan ooit is het belangrijk om het milieu te sparen. We moeten zuinig omgaan met energie en onze oude elektronica recyclen. De Europese Wet schrijft voor dat bedrijven je oude apparatuur moeten innemen als je een nieuw apparaat aanschaft. Maar hoe werkt dat in de praktijk?

Volgens de zogeheten oud-voor-nieuw-regeling zijn winkeliers en online retailers verplicht om je oude hardware kosteloos in te nemen wanneer je een nieuw apparaat koopt. Webshops maken nauwelijks bekend dat de mogelijkheid er is om gratis oude apparaten in te leveren. Misschien bewust, want hoewel ze verplicht zijn om ook voor online bestelde producten oude exemplaren in te nemen, betekent het voor hen extra (handling)kosten. Je moet dus even goed zoeken naar de juiste informatie.

Coolblue vermeldt op zijn website duidelijk wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot het inleveren van oude apparatuur. Het bedrijf doet niet moeilijk wat betreft de inname. Alles wat een accu, batterij of een stekker heeft, mag je volgens hen kosteloos via het antwoordnummer retour sturen. Er wordt niet expliciet bij vermeld dat dit alleen mag als je een (vergelijkbaar) product bij hen aanschaft.

MediaMarkt is wat strenger. Informatie over de inname vonden we niet terug op de website, maar na contact te hebben gezocht via e-mail ontvingen we een antwoord: oude apparatuur mag worden meegegeven aan de bezorger of kan worden teruggestuurd, ook hier naar een gratis antwoordnummer. Echter, MediaMarkt verplicht je wel om het apparaat schoon en vetvrij in te leveren, het mag niet groter zijn dan 175 x 78 x 58 centimeter zijn en niet meer wegen dan 30 kilo. Bovendien vraagt MediaMarkt je ook om het bestelnummer van het nieuw gekochte product bij het adres te vermelden, zodat ze kunnen controleren of je ook echt een nieuw product bij ze hebt gekocht.

Bol.com vertelt ons desgevraagd dat het oude product gratis kan worden meegegeven aan de bezorger, of kosteloos naar een antwoordnummer in Hoofddorp kan worden teruggestuurd. Dat je een product later kunt terugsturen heeft wat voordelen. Zo kun je bijvoorbeeld eerst rustig je data van je oude computer naar de nieuwe overzetten. Bovendien kun je dan nog even langer nadenken wat je met je oude apparaat wilt, misschien wil je het zelf nog wel inzetten als speellaptop voor de kids.

Recyclingbijdrage

Aan de andere kant is de recycling ook niet helemaal vrij van kosten voor de consument: je betaalt er via een andere route alsnog voor, namelijk via de recyclingbijdrage. Wat is het geval? Vóór 2011 hadden we te maken met een verwijderingsbijdrage. Die stond als extra bedrag op de kassabon of factuur. Vanaf 2011 is de verwijderingsbijdrage vervallen voor kleine apparaten en vanaf 2013 voor grote apparaten. Deze is vervangen door een recyclingbijdrage.

Het verschil is dat de recyclingbijdrage verwerkt is in de verkoopprijs van het product zelf. Hoewel je als consument nu niet meer direct ziet dat je betaalt voor de verwerking van je apparatuur als deze is afgeschreven – het staat immers niet meer apart vermeld op de factuur – gaat een deel van het aankoopbedrag van je nieuwe laptop daar toch naar toe.

Hoeveel dat dan is? Dat is lastig te zeggen, omdat deze kosten nergens vermeld worden. Als consument betaal je die recyclingkosten niet zelf direct, maar de importeurs en fabrikanten moeten die kosten wel afdragen aan de overheid. Zij draaien dus op voor de kosten van recycling en berekenen die kosten door in hun producten. Het gaat om zeer kleine bedragen in verhouding tot de productprijs. Voor een nieuwe personenauto betaalt een consument bijvoorbeeld 37,50 euro aan recyclingbijdrage.

©PXimport

Elektronicawebshops doen soms voorkomen alsof het ophalen of gratis laten terugsturen van oude hardware een extra service is die ze je bieden. Maar dat is het niet: iedere winkel die elektronica verkoopt is namelijk bij wet verplicht om zorg te dragen voor een goede afwikkeling bij het verwerken van oude hardware. En omdat de meeste consumenten nu eenmaal online shoppen, hoort ook daar een goede infrastructuur bij. Daar ontbreekt het weleens aan.

Raymond Onink, adviseur bij Wecycle: “De infrastructuur van sommige retailers is niet altijd goed ingericht op het innemen en verwerken van oude apparatuur. Bijvoorbeeld wanneer iemand een product online bestelt en dit aan huis wordt geleverd. De bezorger zit er dan vaak niet op te wachten om dat oude apparaat weer mee te nemen. De Wecycle Premium Pick-up Partners lossen dit in op bij levering van een groot apparaat: zij nemen dan ook andere, kleine apparaten retour.”

Van desktop naar laptop

Bij de aanschaf een computer, laptop of ander gerelateerd it-apparaat zijn winkeliers dus verplicht om je oude apparaat in te nemen, en het maakt niet uit of je je nieuwe apparaat online of in een fysieke winkel aanschaft. Online retailers als Bol.com, Coolblue, Mediamarkt en BCC bieden je de mogelijkheid om je oude apparaat in te leveren op het moment dat je online een nieuwe computer koopt. De enige vereiste is dat je een vergelijkbaar apparaat nieuw koopt. Koop je een nieuwe laptop, dan mag je de oude laptop dus inleveren.

Toch zijn de regels omtrent de ‘oud-voor-nieuw’-regeling niet helemaal duidelijk, wat de winkelier precies accepteert verschilt. Het komt in de praktijk bijvoorbeeld voor dat een consument een nieuwe laptop koopt, om daarmee een oude desktop-pc te vervangen. Mag de consument die oude computer dan ook gratis inleveren? Gaat het hier dus om een vergelijkbaar apparaat, zij het met een andere vorm? Deze vraag hebben we ook voorgelegd aan Wecycle.

Raymond Onink: “Wettelijk gezien moet de retailer meewerken aan het innemen van oude apparatuur, maar het kan gebeuren dat sommige winkels het niet accepteren wanneer een consument bijvoorbeeld een grote dekstop-pc wil inleveren, dat is aan de retailer zelf. Maar het weigeren van het innemen van vergelijkbare oude apparatuur mag wettelijk gezien niet.”

Een aantal webshops en winkels biedt naast de wettelijke recyclingservice ook een extra service. Behalve het inleveren van een oud apparaat dat door een nieuw, vergelijkbaar model wordt vervangen, bieden ze dan de mogelijkheid om ook andere elektronica kosteloos mee te geven aan de bezorger. De betreffende retailer moet dan wel samenwerken met Wecycle. Als zij aanbieden om ook andere apparaten mee te nemen, worden ze Premium Pick-up Partner. Zij gaan dus verder waar de oud-voor-nieuw-regeling ophoudt. Niet alle grote ketens doen dit, onder andere Expert, BCC en Electronic Partner werken wel mee aan deze dienst.

Inleveren zonder aankoop

Hoe zit het precies als je van je oude kapotte apparaat af wilt, maar niet van plan bent om een nieuw apparaat aan te schaffen? Winkeliers van elektronica zijn niet verplicht om zonder voorwaarde je oude laptop, desktop-pc of andere apparaten in te nemen. Kleine elektronische spullen zoals oude (spaar)lampen, batterijen en oude mobieltjes kunnen tegenwoordig wel op heel veel plekken worden ingeleverd, zonder dat je verplicht bent om een nieuw apparaat aan te schaffen.

Wecycle heeft in Nederland zo’n 10.000 verzamelpunten, waarvan er ongeveer 2.500 bij supermarkten staan. Wat mag je daar dan zoal inleveren? Bij supermarkten is de ruimte vaak beperkt: de verzamelbakken die daar geplaatst zijn, zijn geschikt voor bijvoorbeeld smartphones, rekenmachines, batterijen, klokken, lege cartridges, computermuizen etc.

©PXimport

Voor het inleveren van oude computers zijn die niet geschikt. Wecycle heeft daarnaast grotere verzamelbakken die je vooral bij bouwmarkten en kinderboerderijen terugvindt, waar middelgrote apparaten als laptops en printers achtergelaten kunnen worden. Desktop-pc’s of monitoren kun je doorgaans niet inleveren bij deze inzamelpunten, maar kringloopwinkels en milieustraten accepteren deze producten wel.

Als consument heb je het recht om je oude apparaat in te leveren op het moment dat je een nieuwe aanschaft. Hoewel het bijna niet voorkomt dat bedrijven weigeren om je oude spullen mee terug te nemen bij aflevering, is het verstandig om bij een nieuwe aankoop even te informeren naar de mogelijkheden. Zeker als je een product vervangt door een nieuw apparaat dat misschien net niet vergelijkbaar is.

Zoek eventueel op de site van de verkoper naar het antwoordnummer, zodat je ook via die route je oude computerapparatuur gratis kunt opsturen. Is een retailer aangesloten bij Wecycle als Premium Pick-up Partner, dan mag je naast het product dat je vervangt ook kleine huishoudelijke apparaten meegeven aan de bezorger van je nieuwe apparaat.

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

De UEFA-competities vallen deels onder de evenementenlijst, wat betekent dat deze wedstrijden voor minimaal 75% van de Nederlandse huishoudens gratis en zonder drempels toegankelijk moeten zijn. Het Commissariaat voor de Media beschouwt verplichte registratie, waarbij persoonsgegevens als naam, e-mailadres postcode, huisnummer en mobiele telefoonnummer gedeeld moeten worden, als een te hoge drempel. Hierover ontving het meldingen van kijkers die het aanmaken van een account als een obstakel ervaarden. Ook belangenorganisaties spraken hun zorgen uit, met name over de toegankelijkheid voor digitaal minder vaardige mensen, zoals ouderen. Na onderzoek heeft het Commissariaat laten weten dat de verplichte registratie niet voldeed aan de regels uit de Mediawet.

Dat betekent dus dat je vanaf 21 januari, wanneer het UEFA-voetbalseizoen wordt hervat, wedstrijden van Nederlandse clubs kunt streamen via Ziggo Go zonder eerst een account aan te maken. De wedstrijden zijn nu direct toegankelijk via de app op je smart-tv, laptop, tablet en smartphone. Registreren blijft wel mogelijk voor wie wedstrijden buiten Nederland wil streamen.

Voetbalfans die via Ziggo Sport Free de wedstrijden van Nederlandse clubs streamen, kunnen nu ook genieten van meer voetbalcontent. Het populaire Ziggo Sport Highlights-programma, waarin alle wedstrijden van een avond worden samengevat, is voortaan ook via streaming beschikbaar.

Het UEFA-voetbalseizoen gaat op 21 januari verder met onder andere de Champions League-wedstrijd Rode Ster Belgrado-PSV (21.00 uur). Op 22 januari speelt Feyenoord thuis tegenBayern München (21.00 uur). Beide wedstrijden zijn live te zien via Ziggo Sport Free, Ziggo Sport (kanaal 14) en Ziggo Sport Totaal.

Lees ook: Je Android-tablet of smartphone koppelen aan je tv

Lang werden compressors vooral gebruikt in garages, de industrie en de bouw. Moderne compressors zijn echter zo compact en goedkoop geworden, waardoor ze prima inzetbaar zijn voor doe-het-zelvers en hobbyisten. Ben je een volbloed klusser, dan kom je al snel op een punt dat je tijdens het werk echt geniet van een compressor.

Perslucht

Een compressor is een apparaat dat perslucht produceert. Met die lucht onder druk kun je verschillende werkzaamheden uitvoeren, zoals banden oppompen, oppervlakken en objecten schoonblazen, voorwerpen zandstralen, verf spuiten, en spijkers en brads schieten. Brads zijn ultrafijne spijkertjes – een soort naaldspijkers – die je onder druk in het hout schiet en die je nauwelijks ziet zitten.

Als je dus een fietsband wilt opblazen en daarna de bekleding van een stoel wilt vastnieten, dan verwissel je gewoon het pneumatische gereedschap dat aangesloten is op dezelfde compressor. Dat verwisselen gaat trouwens ontzettend snel dankzij een speciale snelkoppeling. Een belangrijk voordeel van het werken met perslucht is dat al die gereedschappen licht van gewicht zijn terwijl ze toch een enorme kracht hebben.

©Adisorn

Drukvat

Een compressor zuigt lucht aan uit de omgeving, perst die samen en stuwt de samengeperste lucht via een luchtslang naar het aangesloten luchtgereedschap. De ketel of het drukvat van een compressor doet dienst als opslagplaats van lucht die zo goed als mogelijk op een constante druk wordt gehouden. Wanneer de druk door het gebruik daalt, zal de compressor aanslaan en nieuwe lucht aanzuigen en samenpersen. Hoe meer lucht er beschikbaar is, hoe langer het gereedschap kan worden gebruikt, maar ook hoe meer ruimte er nodig is om de lucht op te slaan. Een nadeel van een groot drukvat is dat het langer duurt voordat de luchtdruk opnieuw op bedrijfsniveau is. 

Oliegesmeerd of olievrij

Er zijn verschillende soorten compressors. Er zijn lichte draagbare en minicompressors, maar als doe-het-zelver koop je beter een stevig model dat voldoende druk kan produceren. Op die manier kom je later niet tot de vaststelling dat het toestel niet krachtig genoeg is voor het gereedschap dat je op het oog hebt.

Ruwweg verdeelt men compressors in oliegesmeerde en olievrije typen. Een oliegesmeerde uitvoering is over het algemeen stiller, maar vergt wel iets meer onderhoud. De oliegesmeerde compressor is goedkoper dan zijn olievrije tegenhanger, maar je moet er wel op letten dat je regelmatig het oliepeil checkt en de olie ververst. Een nadeel is dat je oliegesmeerde toestellen beter niet kunt inzetten als het kouder is dan 5°C. De olie kan door de kou verdikken, en dat is kwalijk voor een goede werking van het apparaat. 

©Natallia

Waar op letten?

Je hoeft niet per se naar een speciaalzaak te stappen om een compressor aan te schaffen. In elke doe-het-zelfzaak zie je verschillende modellen. Toch zijn er een paar zaken waar je op moet letten. Allereerst is er het aanzuigvermogen, dat aangeeft hoe snel het drukvat zich vult en hoe vlug de benodigde luchtdruk op peil is.

Heel belangrijk is het aantal bar. Dat is de kracht waarmee de lucht naar buiten wordt geblazen. Bij al het luchtgereedschap dat in de schappen ligt, lees je hoeveel bar het nodig heeft. Als je een spijkerpistool koopt dat 8 bar nodig heeft, moet de compressor deze druk dus wel kunnen produceren. De grootte van de tank bepaalt hoelang je de beschikking hebt over een constante druk. Hoe groter de tank, hoe langer je van dezelfde druk kunt genieten. Dat is vooral belangrijk voor wie verf gelijkmatig wil spuiten.

©navintar

Prijzen

Als je een compressor aanschaft, zitten daar meestal een paar tools bij waarmee je typische basisklussen met perslucht kunt uitvoeren. Anders moet je die hulpmiddelen afzonderlijk kopen. Een compressor voor de doe-het-zelver kost om en nabij de 150 euro. Een bandenpomp met spanningsmeter heb je voor 23 euro, een brad-tacker kost 90 euro, een blaaspistool 9 euro en een zandstraalpistool 35 euro.

Onderhoud

Zo'n compressor heeft nauwelijks onderhoud nodig. Het belangrijkste aandachtspunt is dat je het restvocht dat zich in de buffertank ophoopt af en toe laat weglopen via een aftapkraantje. Dat vocht komt vrij doordat de warme lucht in het apparaat afkoelt en er dus condens ontstaat. Door de hogere druk zal de temperatuur in de tank immers toenemen. Controleer zoals eerder gezegd ook het oliepeil bij oliegesmeerde uitvoeringen.