ID.nl logo
MSI GL63 8SE - Raytracerace begint op de laptop
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

MSI GL63 8SE - Raytracerace begint op de laptop

Begin dit jaar maakte Nvidia bekend dat de GeForce 20-series videokaarten ook beschikbaar zou komen voor laptops, met inbegrip van de nieuwe raytracing technologie. De MSI GL63 8SE is een van de eerste laptops die gebruik maakt van de mobiele 20-series GPU’s en wel de goedkoopste kaart: de RTX 2060.

De RTX 2060 is interessant omdat het wél ondersteuning heeft voor de nieuwe technologieën van de Turing-videokaarten, maar niet zo pijnlijk duur is als bijvoorbeeld de RTX 2080 of diens Ti-variant. In combinatie met een 1080p-paneel heeft de RTX 2060 bovendien weinig moeite om zestig frames per seconde aan te houden in het merendeel van de games.

©PXimport

Exterieur

Het zal niemand verrassen dat een MSI-laptop opvallend vormgegeven is. In het geval van de GL63 krijg je het bekende drakenlogo van MSI op de achterkant van het scherm en rode accenten op elk denkbaar oppervlak. De GL63 deelt zijn behuizing grotendeels met de GE63, die we eind vorig jaar bespraken. De enige uitzondering is de RGB LED-verlichting, die ontbreekt namelijk volledig op de GL63. Enkelkleurige LED-verlichting is wel aanwezig, in de vorm van rode LEDS onder alle toetsen.

Zowel de onder- als bovenhelft van de GL63 zijn opgetrokken uit hetzelfde weinig indrukwekkende kunststof. De coating op dit kunststof is een stuk capabeler en weet vingerafdrukken met weinig moeite te weren, al is het nog maar de vraag hoe resistent de coating is tegen krassen. Het chassis geeft aanzienlijk mee wanneer er druk wordt uitgeoefend op zowel de klep als het toetsenbord en voelt over het algemeen licht en goedkoop aan.

Het toetsenbord zelf is daarentegen uitstekend gebouwd, zoals wel vaker het geval is op MSI-laptops. De toetsen hebben een lange travel met een fijne en heldere klik zodra de toets wordt geactueerd. MSI’s langlopende samenwerking met Steelseries om hun toetsenborden te integreren werpt zijn vruchten weer eens af met de GL63. Het touchpad is helaas minder fantastisch: het oppervlak bestaat uit stroef plastic, het formaat valt ernstig tegen voor een 15”-laptop en het is geen precision touchpad, waardoor gestures in Windows 10 niet mogelijk zijn. Op dit prijspunt is het gebrek aan een grotere touchpad met precision drivers lastig te slikken, al helemaal gezien de minimale extra kosten die dit met zich meebrengt.

©PXimport

Prestaties

De MSI GL63 8SE ligt in de winkels voor 1649 euro op het moment van schrijven, wat gezien de forse specificaties een schappelijk bedrag is. Voor die prijs krijg je namelijk een Intel Core i7-8750H, 16GB aan DDR4-geheugen op 2666Mhz, 256GB aan NVMe-opslag, 1TB HDD-opslag op 7200RPM en natuurlijk de RTX 2060.

CPU’s in de klasse van de i7-8750H zijn al een tijdje standaard op gaminglaptops van dit kaliber en veranderen in de praktijk niet bizar veel aan de prestaties. De upgrade van een GTX 1060 6GB naar een RTX 2060 heeft wat dat betreft veel meer invloed: gemiddeld genomen presteert de RTX-kaart 30% beter dan zijn voorganger. In the Division 2 op de ‘ultra’ voorinstelling haalt de RTX 2060 bijvoorbeeld een zeer speelbare 67 frames per seconde, terwijl de RTX 1060 blijft steken op 45 fps.

Dat de RTX 2060 goed presteert in normale games is natuurlijk fijn, maar meeste kopers van de GL63 8SE willen waarschijnlijk gebruik maken van de nieuwe raytracing mogelijkheden die de Turing-kaart verschaft. Zodra de raytracing-knop wordt omgezet zijn de prestaties helaas een stuk minder rooskleurig: in Metro Exodus ligt het gemiddelde op een pijnlijke 37 fps met RTX aan. Met raytracing helemaal uitgeschakeld staat schiet dit omhoog naar 51 fps. Het kan zijn dat dit gat gedicht wordt met toekomstige driverupdates, maar voorlopig is raytracing lastig aan te raden in Metro Exodus.

Het feit dat raytracing niet bijzonder goed presteert in Metro is extra pijnlijk omdat het een van de twee grote moderne titels is die Nvidia’s RTX-technologie ondersteunt. De andere is natuurlijk Battlefield V, waar de prestaties van de GL63 8SE gelukkig een stuk beter uitvallen. Hier dipt de gemiddelde framerate, zelfs met raytracing op zijn allerhoogste voorinstelling, niet onder de zestig frames per seconde. De mobiele RTX 2060 heeft het dus in zich om zestig fps aan te houden als RTX aan staat, maar dan moet de game wel grondig geoptimaliseerd zijn. DICE is dit schijnbaar wel gelukt, terwijl 4A Games nog niet genoeg tijd heeft gehad om RTX te laten werken met de toch al veeleisende graphics van Metro Exodus.

©PXimport

Conclusie

De MSI GL63 8SE is goed uitgerust met volledige connectiviteit, een redelijk paneel en goede prestaties voor zijn prijs. Het enige bezwaar dat de GL63 oproept komt door zijn exterieur, dat duidelijk al een paar generaties meegaat en niet bepaald de indruk geeft dat het erg stevig is. Bovendien is het ontbreken van een betere touchpad bijna onacceptabel, ware het niet voor het feit dat meeste laptopgamers een externe muis gebruiken. Echt competitieve gamers zullen waarschijnlijk een voor een hogere prijsklasse willen gaan om hogere verversingsnelheden te krijgen, maar voor minder hardcore gamers is de GL63 een geschikte gamelaptop.

Goed
Conclusie

**Adviesprijs** € 1850,- **Website** [www.msi.com](https://www.msi.com/Laptop/GL63-8SX)

▼ Volgende artikel
Sticky Notes in Windows 11: sneller noteren, slimmer terugvinden
© Sueliton - stock.adobe.com
Huis

Sticky Notes in Windows 11: sneller noteren, slimmer terugvinden

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

Dit gaan we doen

In dit artikel kijk je stap voor stap hoe Sticky Notes in Windows 11 is vernieuwd. Je ziet hoe je de app opent, hoe notities synchroon lopen tussen pc en telefoon en welke nieuwe functies het noteren makkelijker maken. Ook komen het maken van schermafbeeldingen, bronverwijzingen en de koppeling met OneNote aan bod. Tot slot lees je hoe je memo's vastzet of zichtbaar houdt op het bureaublad.

Lees ook: Nóg betere notities maken? Dit zijn de handigste add-ins voor OneNote

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Door je bij Sticky Notes aan te melden met je Microsoft-account, synchroniseer je al je memo's.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

De nieuwe notities volgen het design van Windows 11.

Aantekeningen maken op papier?

De mooiste notitieboeken vind je

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Wil je een notitie of een schermafbeelding vastleggen? Dat doe je heel eenvoudig!

Geen afbeeldingen plakken

Er zit een vervelende beperking in de nieuwe versie van Sticky Notes voor Windows 11. Momenteel is het niet mogelijk om afbeeldingen rechtstreeks te slepen of te plakken in een notitie, ondanks het feit dat veel gebruikers dat graag zouden willen. Afbeeldingen die je via kopiëren in het klembord opslaat, worden niet herkend en kun je dus niet plakken in het notitieveld.

Sticky Notes is ontworpen als een lichte, snelle tekst-app en Microsoft heeft op dit moment nog geen ondersteuning toegevoegd voor afbeeldingen anders dan schermafbeeldingen. In de oude Plaknotities, die dus nog steeds op Windows 11 staat, kun je wel afbeeldingen plakken en importeren. De nieuwe Sticky Notes synchroniseert de notities van de oude Plaknotities. Op die manier neemt Sticky Notes de afbeeldingen weer wel over.

Je kunt Plaknotities en Sticky Notes naast elkaar gebruiken om alsnog afbeeldingen toe te voegen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Soms word je verrast door oude memo's die nog in de lijst met notities staan.

In OneNote

De nieuwe versie van Sticky Notes zit ook in de OneNote-app. Als je de Microsoft 365-apps niet gebruikt en OneNote nog niet op je computer hebt geïnstalleerd, dan haal je de gratis app via de Microsoft Store. Let wel op mogelijke taalverwarring. Want open je OneNote, dan zie je rechtsboven de knop Plaknotities. Klik je daarop, dan activeer je niet het oude Plaknotities maar wél de nieuwe Sticky Notes van Windows 11.

Je kunt trouwens de oude Plaknotities en de nieuwe Sticky Notes naast elkaar gebruiken, want ze wisselen de inhoud uit. Ook in de webversie van Outlook verschijnen je plaknotities automatisch, wat het gemakkelijk maakt om ideeën en to-do's in je dagelijkse workflow op te nemen.

In OneNote zit een knop om Sticky Notes rechtstreeks te benaderen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

In Sticky Notes kun je schermafbeeldingen maken en de tekst die daarop staat, kopiëren.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Bovenaan schermafdrukken van webpagina's lees je ook de bronnen.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Met het pictogram van de punaise zet je een memo vast op het bureaublad.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.

Je kunt Sticky Notes docken en losmaken van de zijkant.

▼ Volgende artikel
Hé dat is handig: ontdek de minder bekende functies van je airfryer!
© Philips
Huis

Hé dat is handig: ontdek de minder bekende functies van je airfryer!

Een keuken zonder airfryer? Nauwelijks nog voor te stellen. Het apparaat is niet alleen een gezonder alternatief voor frituren, maar ook een verrassend veelzijdige hulp in de keuken. En met elke nieuwe generatie worden airfryers slimmer, handiger en veelzijdiger. Hoog tijd om eens te kijken welke functies jouw snack- én kookervaring naar een hoger niveau tillen.

In dit artikel lees je over:
  • Wanneer je kunt beginnen met koken

  • Hoe je ziet of je airfryer aanstaat

  • Hoe je eenvoudig de kooktijd instelt

  • Manieren om je gerecht op de juiste temperatuur te houden

  • Een schonere en gezondere bereiding

  • Hoe je sterke kookgeuren neutraliseert

Ook interessant: Altijd vers brood in huis: de airfryer als thuisbakkerij

Ook gezonder frituren?

Bekijk hier de airfryer die het best bij jou past!

Temperatuur-indicator

Een van de meest bruikbare snufjes is de temperatuur-indicator, ook wel het gebruiksklaar-lampje genoemd. Zodra dat lampje brandt, weet je dat de ingestelde temperatuur is bereikt en je ingrediënten erin kunnen. Vooral bij vis, gebak of gerechten die een precieze starttemperatuur vragen, maakt dit het verschil tussen 'net niet' en perfect gegaard. Bovendien bak je efficiënter, omdat je niet onnodig hoeft voor te verwarmen. Precies weten wanneer het apparaat klaar is, scheelt energie én frustratie.

©Rafa Jodar

Indicatorlampje

Naast de temperatuur-indicator hebben veel airfryers ook een simpel statuslampje dat aangeeft of het apparaat überhaupt aanstaat. Een detail, maar wel een slim detail: het voorkomt dat je je airfryer per ongeluk laat aanstaan (hoewel de meeste apparaten tegenwoordig na verloop van tijd zelf uitgaan), bespaart energie en verlengt de levensduur. In drukke keukens of huishoudens met kinderen is het bovendien een kleine maar waardevolle veiligheidsfunctie. Eén blik en je weet hoe de vlag erbij hangt.

Timer

De ingebouwde timer is al even onmisbaar. Je stelt de gewenste kooktijd in, drukt op start en de airfryer regelt de rest. Bij de meeste modellen schakelt hij automatisch uit zodra de tijd verstreken is. Ideaal als je ondertussen iets anders wilt doen zonder dat je frietjes veranderen in houtskool. Nieuwere airfryers bieden daarnaast vooraf ingestelde programma's voor populaire gerechten: van kippenvleugels en zoete aardappel tot brownies. Daardoor hoef je zelf nauwelijks meer te gokken als het op tijd of temperatuur aankomt.

©nadia_snopek - stock.adobe.com

Warmhoudfunctie

Timing blijft belangrijk, zeker als niet iedereen tegelijk eet. Daarvoor is de warmhoudfunctie bedacht: je eten blijft warm zonder uit te drogen of te verbranden. Handig als je kinderen nog onderweg zijn of je gasten wat later aanschuiven. Sommige modellen gaan nog een stap verder en passen de temperatuur aan het type gerecht aan. Zo blijft alles precies zoals je het wilt – knapperig waar het knapperig hoort te zijn, smeuïg waar het smeuïg hoort te zijn.

Anti-reukfilter

Niemand zit te wachten op die zware frituurlucht die dagenlang in huis blijft hangen. Moderne airfryers pakken dat aan met ingebouwde geurfilters. Die neutraliseren de meeste geuren nog vóór ze je keuken inwaaien. Vooral handig bij vis, vlees of gerechten met veel knoflook. Sommige merken gebruiken vervangbare koolstoffilters die jarenlang meegaan. Het resultaat: lekker eten zonder dat je huis meedoet aan de geurbeleving.

©Ninja

Van drogen tot rijzen

Wat ooit een simpele heteluchtfriteuse was, is inmiddels een mini-oven met ambities. De nieuwste airfryers krijgen er functies bij waarmee je veel meer kunt dan bakken of grillen. Denk aan dehydreren (voor wie zelf fruitchips, kruiden of beef jerky wil maken), langzaam garen (voor stoofpotjes of pulled pork) en zelfs een stand om deeg te laten rijzen. Die laatste houdt een constante, milde temperatuur aan zodat gist optimaal zijn werk kan doen. Vooral bakkers en meal-preppers zullen deze extra's waarderen; ze maken de airfryer een volwaardige vervanger voor meerdere apparaten tegelijk.

Slimme bediening

En dan is er nog het moderne gemak van spraakbesturing. Sommige recente airfryers zijn te koppelen aan Google Assistant, Alexa of Siri. Daarmee kun je het apparaat starten, stoppen of de temperatuur aanpassen zonder een vinger uit te steken. "Hey Google, start de airfryer op 180 graden voor 10 minuten" en hoppa, hij doet het gewoon! Handig als je je handen vol hebt aan snijwerk of deegrollen, of als je vanuit de woonkamer wilt checken of het eten bijna klaar is. In combinatie met een app zie je bovendien op je telefoon hoever het kookproces is, en krijg je meldingen zodra je gerecht klaar is om te serveren.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips | Ninja | Tefal | Inventum | Princess

Deze merken komen al langere tijd goed uit de bus in verschillende vergelijkingen. In tests van de Consumentenbond en andere onafhankelijke platforms worden ze vaak genoemd omdat ze simpelweg doen wat je ervan verwacht: ze warmen snel op, bakken gelijkmatig en zijn prettig in gebruik. Bovendien is de verhouding tussen de prijs en wat je voor je geld krijgt goed.

Aanraders per merk

Ninja Airfryer XXL Max Pro
Ruime airfryer voor grotere porties. De 6,2-liter mand is geschikt voor 3-4 personen en levert gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer

Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden tegelijk. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum GF500HLD Airfryer
Betaalbare instap-airfryer; handig voor kleinere huishoudens of basisgebruik. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W
dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Geschikt om twee gerechten tegelijk te bereiden, met genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket
Populair model van Philips met dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Elke review moet voldoen aan kwaliteitscriteria: de reviewer moet aangeven of het product gekocht, gekregen of getest is, er mag geen misleidende taal in staan en de inhoud moet betrouwbaar zijn. Zo worden nep- of spamreacties tegengegaan. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.