ID.nl logo
MSI GL63 8SE - Raytracerace begint op de laptop
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

MSI GL63 8SE - Raytracerace begint op de laptop

Begin dit jaar maakte Nvidia bekend dat de GeForce 20-series videokaarten ook beschikbaar zou komen voor laptops, met inbegrip van de nieuwe raytracing technologie. De MSI GL63 8SE is een van de eerste laptops die gebruik maakt van de mobiele 20-series GPU’s en wel de goedkoopste kaart: de RTX 2060.

De RTX 2060 is interessant omdat het wél ondersteuning heeft voor de nieuwe technologieën van de Turing-videokaarten, maar niet zo pijnlijk duur is als bijvoorbeeld de RTX 2080 of diens Ti-variant. In combinatie met een 1080p-paneel heeft de RTX 2060 bovendien weinig moeite om zestig frames per seconde aan te houden in het merendeel van de games.

©PXimport

Exterieur

Het zal niemand verrassen dat een MSI-laptop opvallend vormgegeven is. In het geval van de GL63 krijg je het bekende drakenlogo van MSI op de achterkant van het scherm en rode accenten op elk denkbaar oppervlak. De GL63 deelt zijn behuizing grotendeels met de GE63, die we eind vorig jaar bespraken. De enige uitzondering is de RGB LED-verlichting, die ontbreekt namelijk volledig op de GL63. Enkelkleurige LED-verlichting is wel aanwezig, in de vorm van rode LEDS onder alle toetsen.

Zowel de onder- als bovenhelft van de GL63 zijn opgetrokken uit hetzelfde weinig indrukwekkende kunststof. De coating op dit kunststof is een stuk capabeler en weet vingerafdrukken met weinig moeite te weren, al is het nog maar de vraag hoe resistent de coating is tegen krassen. Het chassis geeft aanzienlijk mee wanneer er druk wordt uitgeoefend op zowel de klep als het toetsenbord en voelt over het algemeen licht en goedkoop aan.

Het toetsenbord zelf is daarentegen uitstekend gebouwd, zoals wel vaker het geval is op MSI-laptops. De toetsen hebben een lange travel met een fijne en heldere klik zodra de toets wordt geactueerd. MSI’s langlopende samenwerking met Steelseries om hun toetsenborden te integreren werpt zijn vruchten weer eens af met de GL63. Het touchpad is helaas minder fantastisch: het oppervlak bestaat uit stroef plastic, het formaat valt ernstig tegen voor een 15”-laptop en het is geen precision touchpad, waardoor gestures in Windows 10 niet mogelijk zijn. Op dit prijspunt is het gebrek aan een grotere touchpad met precision drivers lastig te slikken, al helemaal gezien de minimale extra kosten die dit met zich meebrengt.

©PXimport

Prestaties

De MSI GL63 8SE ligt in de winkels voor 1649 euro op het moment van schrijven, wat gezien de forse specificaties een schappelijk bedrag is. Voor die prijs krijg je namelijk een Intel Core i7-8750H, 16GB aan DDR4-geheugen op 2666Mhz, 256GB aan NVMe-opslag, 1TB HDD-opslag op 7200RPM en natuurlijk de RTX 2060.

CPU’s in de klasse van de i7-8750H zijn al een tijdje standaard op gaminglaptops van dit kaliber en veranderen in de praktijk niet bizar veel aan de prestaties. De upgrade van een GTX 1060 6GB naar een RTX 2060 heeft wat dat betreft veel meer invloed: gemiddeld genomen presteert de RTX-kaart 30% beter dan zijn voorganger. In the Division 2 op de ‘ultra’ voorinstelling haalt de RTX 2060 bijvoorbeeld een zeer speelbare 67 frames per seconde, terwijl de RTX 1060 blijft steken op 45 fps.

Dat de RTX 2060 goed presteert in normale games is natuurlijk fijn, maar meeste kopers van de GL63 8SE willen waarschijnlijk gebruik maken van de nieuwe raytracing mogelijkheden die de Turing-kaart verschaft. Zodra de raytracing-knop wordt omgezet zijn de prestaties helaas een stuk minder rooskleurig: in Metro Exodus ligt het gemiddelde op een pijnlijke 37 fps met RTX aan. Met raytracing helemaal uitgeschakeld staat schiet dit omhoog naar 51 fps. Het kan zijn dat dit gat gedicht wordt met toekomstige driverupdates, maar voorlopig is raytracing lastig aan te raden in Metro Exodus.

Het feit dat raytracing niet bijzonder goed presteert in Metro is extra pijnlijk omdat het een van de twee grote moderne titels is die Nvidia’s RTX-technologie ondersteunt. De andere is natuurlijk Battlefield V, waar de prestaties van de GL63 8SE gelukkig een stuk beter uitvallen. Hier dipt de gemiddelde framerate, zelfs met raytracing op zijn allerhoogste voorinstelling, niet onder de zestig frames per seconde. De mobiele RTX 2060 heeft het dus in zich om zestig fps aan te houden als RTX aan staat, maar dan moet de game wel grondig geoptimaliseerd zijn. DICE is dit schijnbaar wel gelukt, terwijl 4A Games nog niet genoeg tijd heeft gehad om RTX te laten werken met de toch al veeleisende graphics van Metro Exodus.

©PXimport

Conclusie

De MSI GL63 8SE is goed uitgerust met volledige connectiviteit, een redelijk paneel en goede prestaties voor zijn prijs. Het enige bezwaar dat de GL63 oproept komt door zijn exterieur, dat duidelijk al een paar generaties meegaat en niet bepaald de indruk geeft dat het erg stevig is. Bovendien is het ontbreken van een betere touchpad bijna onacceptabel, ware het niet voor het feit dat meeste laptopgamers een externe muis gebruiken. Echt competitieve gamers zullen waarschijnlijk een voor een hogere prijsklasse willen gaan om hogere verversingsnelheden te krijgen, maar voor minder hardcore gamers is de GL63 een geschikte gamelaptop.

Goed
Conclusie

**Adviesprijs** € 1850,- **Website** [www.msi.com](https://www.msi.com/Laptop/GL63-8SX)

▼ Volgende artikel
Dit wil je: WhatsApp als je slimme notitieboek
© amnaj
Huis

Dit wil je: WhatsApp als je slimme notitieboek

WhatsApp gebruik je vooral om te appen, maar het kan ook je handigste metgezel zijn. Door ideeën, taken en documenten direct in je eigen chat te zetten, ontstaat een systeem dat je altijd bij de hand hebt. In dit artikel lees je hoe je WhatsApp verandert in een slim notitieboek waarmee je gedachten en bestanden nooit meer zoekraken.

In dit artikel ontdek je:
  • Hoe je een notitiechat met jezelf start en slim gebruikt
  • Waarom WhatsApp sneller werkt dan traditionele notitie-apps
  • Manieren om structuur en takenlijsten overzichtelijk te houden
  • Hoe je documenten, bonnetjes en scans bewaart en terugvindt
  • Tips om je notitiechat veilig, opgeruimd en praktisch te houden

Ook interessant: Chatfilters in WhatsApp: zo houd je je chats overzichtelijk

WhatsApp is de plek waar we eindeloos appen: van gênante groepsfoto’s tot boodschappenlijstjes van je partner. Maar dezelfde app kan meer, véél meer. Zie het als je digitale notitieboekje: altijd open, altijd bij de hand en verrassend krachtig. Waar veel notitie-apps al snel vergeten worden, schuift WhatsApp elke dag vanzelf je scherm in. Dat maakt de drempel om iets vast te leggen lager dan ooit. En het mooiste? Je hoeft geen nieuwe app te leren gebruiken, want WhatsApp zit vermoedelijk al diep in je dagelijkse routine.

Praat met jezelf

De slimste chat is er eentje met jezelf. Dat klinkt misschien een beetje raar, maar het werkt verrassend goed. In recente versies van WhatsApp kun je simpelweg je eigen naam kiezen in het contactenoverzicht en een gesprek starten. Lukt dat niet, stuur dan een berichtje naar je eigen nummer (al is het maar 'hallo') en je hebt je persoonlijke notitieboek geopend. Vanaf dat moment staat er een privéruimte voor je klaar waarin je ideeën, lijstjes en bestanden kwijt kunt. Zet die chat bovenaan vast, zodat hij nooit wegzakt tussen familieberichten, werkdiscussies en de eindeloze stroom aan grappige gifjes van vrienden. Het voelt in eerste instantie een beetje gek, maar na een week wil, nee kún je niet meer zonder.

Snel noteren zonder gedoe

Een idee is vaak vluchtig. Je staat bij de kassa, bent onderweg met de trein of ligt net in bed om te gaan slapen als je opeens denkt: dit moet ik onthouden! Het noteren mislukt meestal niet door een gebrek aan apps, maar door de extra moeite die het kost. Geloof ons, WhatsApp maakt dat verschil. Je opent de app toch al tientallen keren per dag, dus een korte notitie intikken is geen extra drempel. Begin met een korte eerste regel die fungeert als titel, plak er een link of losse gedachte onder en klaar. Voeg een foto of screenshot toe als geheugensteuntje. Heb je geen zin om te typen? Neem een spraakbericht op. Later kun je die afspelen op je laptop en desnoods omzetten naar tekst (superhandig: je kunt spraakberichten direct in WhatsApp laten transcriberen). Het voelt minder aan als 'notities maken' en meer als gewoon appen, en juist dat maakt het zo laagdrempelig.

Structuur die niet in de weg zit

De grootste valkuil van digitale notities is overstructureren. Je begint enthousiast met mappen, categorieën en kleurcodes, en drie weken later is het systeem te ingewikkeld om nog bij te kunnen houden. Bij WhatsApp werkt dat anders. Begin met één centrale notitie-chat en gebruik simpele labels als 'Werk', 'Idee' en 'Boodschappen'. Dankzij de zoekfunctie vind je berichten razendsnel terug. Toch behoefte aan meer onderverdeling? Maak dan aparte themagroepen met alleen jezelf. Voeg kort iemand toe, verwijder die weer en je hebt een solo-chat met een duidelijke naam en profielfoto. Een geel vlak voor 'Bonnetjes', een rood vlak voor 'Reiskosten': herkenbaar in één oogopslag. Zo heb je structuur zonder dat het systeem in de weg zit.

©Yuri Arucrs peopleimages.com

Takenlijst in WhatsApp-stijl

WhatsApp is geen taken-app, maar je kunt de functies slim inzetten. Markeer actiepunten met een ster en gebruik de antwoord-functie om updates en voortgang eraan vast te knopen. Stel: je noteert 'Bel de loodgieter' en krijgt later extra informatie. Door die informatie als reply op het oorspronkelijke bericht te zetten, blijft de hele geschiedenis bij elkaar. Klaar met de taak? Verwijder de ster of sluit af met een korte reply: 'Gedaan, 17 september'. Zo blijft je takenlijst overzichtelijk en in samenhang. Je ziet niet alleen wat je moest doen, maar ook hoe het liep. Dat geeft meer grip dan losse to-dolijstjes die uit elkaar vallen.

Je eigen archiefkast

Iedereen heeft bonnetjes, facturen, pdf's en foto's van whiteboards die ergens rondslingeren. WhatsApp kan die rol van digitale schoenendoos verrassend goed overnemen. Alles wat je in je notitie-chat plaatst, wordt automatisch gesorteerd op type. Zoek je dat ene aankoopbewijs? Open de mediabibliotheek, filter op documenten en je hebt het binnen seconden teruggevonden. Ook foto's, links en screenshots kun je daar terugvinden. Door de ingebouwde documentmodus van de camera worden scans vlak en goed leesbaar, zodat je geen aparte scan-app meer nodig hebt. Je notitie-chat groeit zo ongemerkt uit tot een compleet persoonlijk archief, zonder dat het chaotisch aanvoelt.

©PaeGaG - stock.adobe.com

Extra vaart met WhatsApp Web

Op je telefoon is WhatsApp al handig, maar pas op de laptop of desktop gaat het echt vliegen. Via WhatsApp Web of de desktop-app kopieer je moeiteloos lange teksten, codefragmenten en bestanden naar je notitie-chat. Andersom stuur je materiaal net zo makkelijk weer terug naar andere programma’s. De zoekfunctie werkt veel fijner met een toetsenbord en met sneltoetsen kun je in een oogwenk informatie uit elke app doorsluizen naar WhatsApp. Het voelt bijna alsof je een lichte projectmanagementtool gebruikt, maar dan in een jasje dat je al jaren kent.

Automatiseren voor luie slimmeriken

Deelknoppen en snelkoppelingen maken het nóg efficiënter. In Android deel je vanuit vrijwel elke app direct naar WhatsApp en stel je jouw notitie-chat in als standaardontvanger. Binnen iOS maak je via Opdrachten een actie die geselecteerde tekst met één tik doorstuurt naar jouw notitie-chat. Daarmee bespaar je tientallen kleine handelingen per dag. En maak er een ritueel van: schrijf elke avond drie korte regels (Wat gedaan, wat geleerd, wat morgen) en je notitie-chat wordt vanzelf een logboek dat overzicht en rust geeft. Geen rommel, maar een lopend dagboek waar je later veel aan hebt.

Veilig en privé

Wie WhatsApp als notitieboek gebruikt, moet ook nadenken over veiligheid. Zet verdwijnende berichten uit, zodat je informatie niet per ongeluk verdwijnt. Zorg dat end-to-end versleutelde back-ups actief zijn en beveilig die met een wachtwoord of herstelsleutel die je in je wachtwoordmanager opslaat. Activeer app-vergrendeling met vingerafdruk of gezichtsherkenning en laat de telefoon-encryptie standaard aan staan. Zo weet je zeker dat je notities net zo goed beschermd zijn als je persoonlijke gesprekken. Handig én geruststellend.

©Farknot Architect - stock.adobe.

Opruimen zonder moeite

Let op, want na een paar weken kan je notitie-chat flink uitdijen. Plan daarom regelmatig een korte opruimsessie van twee minuten in. Gebruik de zoekfunctie om grote video's te vinden en te verwijderen, archiveer oude notities of sluit ze af met een update. Wil je terug naar een specifiek moment, dan kun je in de zoekfunctie gericht naar een maand springen en snel door die periode bladeren. Zo blijft je notitie-chat overzichtelijk en bruikbaar in plaats van een digitale stortplaats.

De valkuilen ontwijken

Het lijkt simpel, maar er zijn valkuilen. De grootste fout is versnipperen: een beetje in WhatsApp, een beetje in Evernote (gebruikt iemand dat nog?) en wat losse mails. Kies één hoofdsysteem en houd je daaraan. Anders verlies je het overzicht. Een tweede fout is het gebruik van titelloze notities. Losse zinnen zonder duidelijke eerste regel zijn later onvindbaar. En tot slot vergeten veel mensen hun notitie-chat vast te pinnen, waardoor hij wegzakt in de massa. Het zijn kleine dingen, maar ze maken het verschil tussen een systeem dat werkt en een systeem dat verwatert.

Tadaa, je nieuwe gewoonteboek

Productiviteit draait om frictie wegnemen. WhatsApp open je sowieso al tientallen keren per dag, vaak zonder na te denken. Als je die gewoonte benut, verandert de app ongemerkt in een slim notitieboek. Begin met één chat met jezelf, pin hem vast, gebruik labels en maak gebruik van de zoekfunctie en mediabibliotheek. Binnen een week voelt het aan alsof WhatsApp niet langer alleen een praatpaal is, maar ook je persoonlijke geheugen. Een gewoonteboek dat je eindelijk wél volhoudt.

▼ Volgende artikel
Panasonic brengt Lumix TZ99 nu ook in het wit uit
© Panasonic
Huis

Panasonic brengt Lumix TZ99 nu ook in het wit uit

Panasonic introduceert een nieuwe uitvoering van de Lumix TZ99: een compacte superzoomcamera die er nu ook is in een witte variant. Door zijn formaat (11,2 x 6,7 x 4,3 cm) is dit model makkelijk mee te nemen. Panasonic noemt het zelf dan ook een reiscamera.

📸 Veelzijdige lens en stabiel beeld

De LUMIX TZ99 White is uitgerust met een 24–720 mm LEICA DC-lens met 30x optische zoom, uit te breiden tot 60x met iZoom. Dankzij de 5-assige HYBRID O.I.S.+ beeldstabilisatie blijven beelden scherp, ook bij het inzoomen of bij opnames uit de hand.

📸 Video in 4K en slowmotion

Naast fotografie is de camera geschikt voor 4K-video's met 30 beelden per seconde en 4K PHOTO waarmee je snel bewegende momenten vastlegt. Voor creatieve effecten is er ook HD-video met 120 fps slowmotion.

📸 Scherm en bediening

De TZ99 White heeft een kantelbaar 1.840k-dot touchscreen dat het eenvoudig maakt om vanuit verschillende hoeken te fotograferen of vloggen. Via de gebruiksvriendelijke interface kunnen instellingen snel aangepast worden.

📸 Moderne connectiviteit

Dankzij USB-C kan de camera snel worden opgeladen. Met bluetooth 5.0 maak je verbinding met je smartphone om foto's direct te delen of de camera op afstand te bedienen.

De Panasonic Lumix TZ99 White is verkrijgbaar voor een adviesprijs van 549 euro.

Slide
Slide
Slide
Wat maakt een reiscompactcamera handig?

Een reiscompactcamera zoals de LUMIX TZ99 White biedt een krachtige zoomlens in een klein formaat. Zo kun je zowel weidse landschappen als details in de verte vastleggen zonder van lens te wisselen. Bovendien zijn ze lichter en kleiner dan een spiegelreflex of systeemcamera, waardoor je ze makkelijk meeneemt op vakantie of een stedentrip.