Op ID.nl vind je regelmatig reviews van de nieuwste televisies. Om zulke tv's uitgebreid te kunnen testen, wordt gebruik gemaakt van specifieke testapparatuur en metingen. In dit artikel vertellen we je hoe we te werk gaan.

Bij het testen van televisies kijken we naar een aantal belangrijke punten. Denk hierbij aan het uiterlijk van de televisie, het aantal en type aansluitingen, de functies en het besturingssysteem.

Gaan we kijken naar de prestaties en de kwaliteit van het beeldscherm van de televisie, dan gebruiken we daar specifieke apparatuur voor. Voor alle tests gebruiken we een Jeti Spectraval 1501 HiRes spectrofotometer, een Portrait Displays C6 HDR2000 colorimeter, Portrait Displays Videoforge Pro patroongenerator en de Portrait Displays Calman-software.

Het contrast

Contrast is de verhouding tussen het helderste wit en het donkerste zwart. Dit is belangrijk omdat het veel invloed heeft op de kijkervaring. Hoe hoger het contrast, hoe meer diepte je in het beeld ziet en hoe meer detail je waarneemt. Hoewel zowel wit als zwart invloed hebben, zorgt vooral een uitstekende zwartwaarde voor een natuurlijk beeld. Bij een slechte zwartwaarde ziet zwart er eerder grijs uit en dat valt erg op. Vooral wanneer je in het donker kijkt voor een echte filmervaring. Een goede zwartwaarde zorgt er ook voor dat we kleuren levendiger waarnemen.

De meest bekende meetmethode is het ANSI-contrast. We maken hiervoor gebruik van een meetpatroon, dat bestaat uit een schaakbord van 4 bij 4 velden. We meten de gemiddelde waarde van de witte velden en de gemiddelde waarde van de zwarte velden. Het contrast is de verhouding tussen beide. Bij een lcd-scherm voeren we deze meting twee keer uit: één keer met alle local dimming uitgeschakeld en een tweede keer met local dimming ingeschakeld. Zo bepalen we het eigen contrast van het lcd-paneel en het effect van de local dimming.

Een tweede meetmethode meet eerst een volledig wit scherm, en daarna een volledig zwart scherm. Het contrast is ook nu weer de verhouding tussen beide. Deze meting geeft over het algemeen betere resultaten (hoger contrast), maar is minder representatief voor de prestaties van de televisie. OLED-tv's hebben een oneindig contrast omdat ze een perfecte zwartwaarde (0) hebben. Om zwart weer te geven gaan die pixels namelijk helemaal uit. Voor LCD-tv's hanteren we 5.000:1 als een goede referentie.

De helderheid

Helderheid is de meetwaarde van het meest intense wit. Hoe hoger de helderheid, des te beter is het beeld te zien bij veel omgevingslicht. Voor SDR-beelden volstaat een helderheid van ongeveer 300 nits, maar wie graag bij veel omgevingslicht kijkt zoals op een zonnige namiddag is gebaat bij 500 nits om mooie resultaten te bereiken. Voor HDR-beelden is het anders. Daar willen we minimaal 500 nits zien, en liefst 1000 nits om een uitgesproken HDR-effect te zien.

Maximale helderheid kan wijzigen afhankelijk van de APL (average picture level), de gemiddelde witwaarde van het beeld. Daarom wordt helderheid gemeten op verschillende testvensters. De meest gebruikelijke meting is een 10%-venster. Dat is een zwart beeld, met in het centrum een witte rechthoek die 10% van het schermoppervlak in beslag neemt.

Daarnaast meten we ook een volledig wit scherm. Die laatste meting is vaak (aanzienlijk) lager. Dat betekent dat een tv in een beeld met een beperkte hoeveelheid heldere pixels het wit helderder kan weergeven dan beelden met veel heldere pixels. OLED-tv’s zijn daar het beste voorbeeld van. In een sneeuwlandschap is het wit veel donkerder dan bijvoorbeeld in een donker beeld waarin één witte lamp zichtbaar is. Ideaal is de piekhelderheid identiek over alle testvensters, maar dat gebeurt zelden.

Kleurbereik

Een televisie kan niet alle kleuren weergeven die je in de wereld rondom je ziet. Wat een tv ideaal moet kunnen weergeven, ligt vast in een aantal normen. Voor SDR-beelden is dat Rec.709, en de meeste tv’s vandaag kunnen dat nagenoeg volledig weergeven.

Als het om de weergave van HDR-beelden gaat, licht de lat veel hoger. De geldende norm is dan Rec.2020. De meeste tv’s halen slechts 60-70% van dat kleurbereik. De meeste HDR-content wordt daarom gemaakt voor het P3-kleurbereik, dat ook in de bioscoop gebruikt wordt, en waar tv’s 85-99% van kunnen weergeven.

Kleurbereik meten we door puur rood, groen en blauw te meten, en de overlap tussen de resulterende driehoek en de geldende norm te bepalen. Voor goede HDR-beelden willen we minimaal 90% van het P3-kleurbereik.

Verzendlijsten in Microsoft Word zijn handig om brieven, documenten en zelfs etiketten te personaliseren. Er is wel een probleem wanneer het gaat om datums, daar zal Word automatisch de Amerikaanse datumnotatie gebruiken en niet de Nederlandse. Op deze manier los je dat op.

Schakelopties

Wanneer je in Word een gegevenslijst uit Excel gebruikt om brieven samen te voegen via Afdruk samenvoegen, dan gebeurt er iets vreemds. Alle datums die in Excel correct staan genoteerd (bijvoorbeeld 7 september 2025) worden dan omgedraaid met een slash (bijvoorbeeld 9/7/2025). In de Amerikaanse datumnotatie staat de maand namelijk altijd vooraan. Het gaat om een bug in Word, maar gelukkig kun je dit oplossen met zogenaamde schakelopties. Schakelopties zijn codes die je aan een samenvoegveld toevoegt om de weergave van de gegevens aan te passen. Voor datumnotaties gebruik je de schakeloptie: \@ (de datum/tijd-weergave).

Veldweergave aanpassen

Nadat je de samenvoegvelden in het Word-document hebt geplaatst, klik je met de rechtermuisknop op het samenvoegveld van de datum. In het contextueel menu kies je de opdracht Andere veldweergave. Je kunt ook dit veld ook selecteren met de sneltoets Alt+F9. Hierdoor wordt het datumveld op een andere manier weergegeven. Veronderstel dat het veld de naam «datum» heeft, dan zal het nu verschijnen als {MERGEFIELD “Datum”}. Plaats de cursor achter de naam van het samenvoegveld, maar vóór de accolade } en plak of typ dan de onderstaande code afhankelijk van hoe je de datum wilt zien.

Het eindresultaat ziet er dan bijvoorbeeld als volgt uit: {MERGEFIELD datum \@ “dd-MM-yyyy”}. Voor maanden gebruik je de hoofdletter M, de kleine letter m staat voor minuten.

Voorbeeld bekijken

Daarna klik je opnieuw met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en weer selecteer je de opdracht Andere veldweergave. Klik dan nogmaals met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en kies de optie Veld bijwerken. In het Lint bij het tabblad Verzendlijsten klik je op de knop Voorbeeld van het resultaat, en nu zul je zien dat de datum correct wordt weergegeven.

De verkiezingen lijken nog ver weg, maar voor je het weet is het 29 oktober. Om te bepalen welke partij het best bij je past, bestaan er al jaren hulpmiddelen als StemWijzer en Kieskompas. Bij de juiste partij uitkomen is misschien niet zo lastig, maar: op welke persoon ga je stemmen? Een nieuwe AI-tool helpt je daarbij door het werk van Kamerleden zelf naast elkaar te zetten.

BeleidsRadar bundelt meer dan een miljoen parlementaire documenten in één omgeving. Denk aan Kamervragen, moties, stemmingen en debatbijdragen. Je kunt daar op twee manieren mee aan de slag: via gestructureerde overzichten per thema, zoals klimaat, zorg of onderwijs, of via een open gesprek met de assistent waarin je je vraag gewoon in het Nederlands stelt. Bij elk antwoord krijg je verwijzingen naar de brondocumenten, zodat je kunt doorklikken en zelf controleren.

De tool richt zich primair op zittende Kamerleden, omdat daarover de meeste concrete parlementaire data beschikbaar is. Voor nieuwe kandidaten zoekt de AI-assistent in andere bronnen, zoals gemeenteraden, Provinciale Staten of verkiezingsprogramma's.

Zo werkt het in de praktijk

Je start op https://beleidsradar.nl/kamerleden. Kies een thema of een Kamerlid, of stel een vraag in natuurlijke taal. Vraag je bijvoorbeeld: "Welke Kamerleden zijn voor verhoging of koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting?", dan vat de assistent samen welke partijen en Kamerleden zich daar in het verleden voor uitspraken, met links naar wetsvoorstellen, moties en stemmingen. Het gaat dus om wat er daadwerkelijk is ingediend of gesteund, niet om losse uitspraken in de media.

Wil je juist inzoomen op een persoon, dan zie je per Kamerlid waar hij of zij veel aan werkt en hoe er in de afgelopen periode is gestemd. Dat geeft snel gevoel bij iemands dossierkennis en prioriteiten.

Geen kant-en-klaar stemadvies

Verwacht geen pasklare steminstructie als "Ben je voor een lagere pensioenleeftijd, kies dan kandidaat X". De assistent helpt je vooral om relevante stukken te vinden en verbanden te zien. Bij heel specifieke vragen kan het systeem soms nog geen direct antwoord geven. Op een vraag als "Wie stemde vóór de motie van Soepboer en Grinwis over subsidies voor verduurzaming van veerdiensten?" kwam er geen kant-en-klaar overzicht. Je kunt dan wel meteen doorklikken naar de motie zelf, waarna je de stemming handmatig kunt nalopen. Zie de dienst dus als hulpmiddel om je te verdiepen, niet als adviesmachine die vertelt waar je op moet stemmen.

Voor wie is deze tool interessant?

BeleidsRadar is vooral iets voor kiezers die verder willen kijken dan partijprogramma's of campagnebeloftes. Wil je weten wat een Kamerlid in de afgelopen periode concreet heeft gedaan, dan helpt dit systeem om feiten boven tafel te krijgen. Zo kun je je beter oriënteren op de persoon achter de partij.

Transparantie en controle

Kunstmatige intelligentie maakt fouten en is nooit volledig neutraal. Daarom toont BeleidsRadar bij elke reactie de gebruikte bronnen. Dat helpt bij controle en maakt duidelijk waar conclusies vandaan komen. Blijf zelf scherp: vergelijk meerdere documenten, kijk naar de context van een stemverklaring en weeg recente ontwikkelingen mee.

Toegang en periode

De dienst is gratis te gebruiken tot en met 29 oktober. Je kunt dagelijks vijf gesprekken voeren met de assistent en daarnaast door de thematische overzichten bladeren. Beginpunt: https://beleidsradar.nl/kamerleden.