ID.nl logo
Review Samsung QE65S95F – Qd-oled wint aan helderheid
© Samsung
Huis

Review Samsung QE65S95F – Qd-oled wint aan helderheid

De verbeteringen op oled-vlak zijn dit jaar erg indrukwekkend, ook bij Samsung. De fabrikant heeft zijn qd-oled-paneel verder geoptimaliseerd en claimt nu 30 procent hogere helderheid. De gewaagde introductie van het matte scherm bleek vorig jaar een succes en wordt dus doorgezet op dit model, ook hier met verbeterde resultaten. Maar is dat genoeg voor een plaats aan de top van het oled-klassement?

Fantastisch
Conclusie

De Samsung QE65S95F bouwt voort op de sterke basis van zijn voorganger en scoort vooral met een hogere piekhelderheid en een doeltreffend mat scherm. Beeldkwaliteit is top, het geluid blijft achter — logisch bij zo'n slank ontwerp, maar een soundbar is dan wel aan te raden. De One UI Tizen-smart-tv is vlot en overzichtelijk, met zeven jaar updates. De One Connect Box zorgt voor een nette, kabelvrije opstelling, zeker handig bij wandmontage. Wel jammer dat ondersteuning voor Google Cast ontbreekt.

Plus- en minpunten
  • Uitstekende piekhelderheid
  • Perfect contrast
  • Verbeterde antireflectie-eigenschappen van mat scherm
  • Uitmuntend kleurbereik
  • Aantrekkelijk design
  • One Connect Box
  • Topkalibratie in Filmmaker Mode (SDR en HDR)
  • Zeer goede beeldverwerking
  • Bijna perfecte kijkhoek
  • One Connect Box met vier HDMI 2.1-aansluitingen en gamingfeatures
  • One UI Tizen-smart-tv met zeven jaar updates
  • Ingebouwde Zigbee-hub en Matter-ondersteuning
  • Matige geluidskwaliteit
  • Geen Google Cast-ondersteuning
  • Geen ondersteuning voor Dolby Vision of DTS
  • Prijzig

Nog steeds de slankste

Het Infinity One-design geeft de S95-reeks nog altijd die herkenbare, strakke uitstraling. Je ziet meteen: dit is een topmodel. De grafietzwarte metalen rand rond het scherm is de enige hint van een kader en benadrukt het ultradunne profiel van slechts 11 millimeter. De volledig vlakke achterzijde maakt de tv ideaal voor wandmontage. De aansluiting voor de One Connect Box is verzonken in de rug, zodat het scherm echt strak tegen de muur kan hangen. Net erboven zit een enkele usb-c-poort, bedoeld voor het aansluiten van een webcam. Onderaan in de achterpaneel, links en rechts, zijn telkens vier luidsprekerdrivers verwerkt. Tot slot maakt de donker titanium voet het geheel af. Hij is zwaar en solide, en zorgt ervoor dat de tv stevig op zijn plek blijft staan.

©Samsung

Aansluitingen mooi weggewerkt in de One Connect Box

De tv is uitgerust met vier HDMI 2.1-aansluitingen (40 Gbps), met ondersteuning voor 4K120, ALLM en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync compatible). ARC/eARC is beschikbaar op poort drie. Daardoor kunnen gamers moeiteloos meerdere high-end spelconsoles en/of een game-pc aansluiten, zelfs in combinatie met een soundbar. De input-lag is bijzonder laag: 10,3 ms in 4K60 en 5,4 ms in 2K120. Bovendien ondersteunt het scherm een refreshrate van 165 Hz in 4K — een mooie bonus voor pc-gamers.

Verder zijn er drie usb-poorten, ethernet, wifi 5, bluetooth en een optisch digitale audio-uitgang. De dubbele tv-tuner voor DVB-T2/C/S2 en het CI+-slot maken het mogelijk om live tv te pauzeren en op te nemen, mits je een externe usb-opslag aansluit.

Alle aansluitingen zijn ondergebracht in de One Connect Box, een slimme oplossing voor wie een nette opstelling zonder zichtbare kabels wil. Je vindt deze box alleen op de topmodellen van Samsung. Via één enkele kabel wordt hij met de tv verbonden — die voert stroom, audio, video en data tegelijk door. Je kunt de box bijvoorbeeld in een kast zetten, samen met je bronapparaten, zodat het tv-meubel opgeruimd blijft. Bij wandmontage is dit systeem ideaal: je hangt het scherm strak tegen de muur zonder losse kabels in beeld. Liever een klassieke opstelling? Dan plaats je de One Connect Box eenvoudig achter op de voet van de tv.

©Eric Beeckmans

Upgrade en zeven jaar updates voor One UI Tizen

Een smart tv-omgeving die niet mee evolueert, is anno nu lastig te verantwoorden. Samsung heeft de stap lang uitgesteld, maar inmiddels is het zover: smart tv's met One UI Tizen krijgen voortaan zeven jaar lang gratis updates naar de nieuwste versie. Dat is wel onder voorbehoud van bepaalde hardwarevereisten, maar het is goed dat Samsung zich hiermee aansluit bij fabrikanten die al langer inzetten op langdurige ondersteuning. Ook de modellen uit 2024 zouden onder deze nieuwe aanpak vallen.

Het is niet de enige wijziging op smart tv-gebied, maar wel de belangrijkste. Op het Home-scherm is weinig veranderd. De vele functies van One UI Tizen staan overzichtelijk gegroepeerd en de interface reageert snel. Het Start-scherm, waar je waarschijnlijk het meest zult zijn, biedt toegang tot live tv, streamingdiensten en je favoriete apps. Onderaan zie je een rij met je favoriete apps, te ordenen en aan te passen naar eigen voorkeur. Je kunt ook live tv en HDMI-ingangen in deze rij plaatsen.

©Eric Beeckmans

Het Home-scherm.

Het app-aanbod is ruim en AirPlay 2 wordt ondersteund. Google Cast ontbreekt nog, al kun je Netflix en YouTube wel casten vanaf een mobiel toestel.

Via de pictogrammen aan de linkerkant van het Home-scherm navigeer je naar twee aanvullende onderdelen. Onder Daily+ vind je onder meer SmartThings, Workspace, Philips Hue, Samsung Food en een aantal fitness-apps. In de sectie Ambient configureer je Ambient Mode, waarmee de tv een decoratieve functie krijgt als het scherm inactief is. Een nieuwe toevoeging is Daily Board. Dankzij de geïntegreerde bewegingssensor kan de tv automatisch inschakelen zodra iemand de kamer binnenkomt. Op het scherm verschijnt dan informatie zoals tijd, weer, notities en meer.

©Eric Beeckmans

Daily+.

Samsung heeft vooral gesleuteld aan de presentatie van de instellingen en aansluitingen. Dat heeft te maken met de stap naar de One UI-interface die je mogelijk kent van Samsung smartphones. Zowel instellingen als aansluitingen zijn nu ondergebracht in een compact bedieningspaneel linksonder in beeld — geïnspireerd op de One UI-interface van Samsung smartphones. Wat opvalt, is dat de laatst gebruikte instellingen automatisch bovenaan in een aparte lijst verschijnen. Dat maakt het navigeren door de menu's een stuk praktischer.

Compacte remote (maar dat is helemaal van nu)

De afstandsbediening is dezelfde als vorig jaar: compact, met opvallend weinig toetsen. Dat voelt misschien wat vreemd aan als je een ouder model gewend bent, maar het went snel en sluit goed aan bij hoe we tegenwoordig tv kijken.

De instellingenknop opent een menubalk met pictogrammen voor instellingen, kleurtoetsen en nummertoetsen. Handig bijvoorbeeld als je tijdens het live tv-kijken snel naar een ander kanaal wilt schakelen.

Deze kleine afstandsbediening heeft een ingebouwde oplaadbare batterij. Opladen gebeurt via een fotovoltaïsch paneel op de achterzijde — mits je de afstandsbediening met die kant naar boven legt. Opladen kan overigens ook via usb-c.

©Eric Beeckmans

Helderder dan ooit en met verbeterde anti-reflectie

Oled-verbeteringen volgen elkaar in rap tempo op, en ook dit jaar heeft Samsung het qd-oled-paneel verder aangescherpt. De focus ligt opnieuw op een hogere helderheid — en dat zie je terug in de cijfers. In HDR Filmmaker Mode meten we een piekhelderheid van 2062 nits op een 10 procent venster, ruim 15 procent meer dan bij de voorganger. Toch is dat niet de grootste stap vooruit. Wat meer indruk maakt, is de helderheid op een volledig wit scherm: die ligt nu op 391 nits.

Dat lijkt misschien minder spectaculair, maar het betekent dat de S95F in de meeste scènes — of je nu kijkt in SDR of HDR — zijn helderheid niet meer hoeft te temperen. Daardoor blijven beelden krachtig en consistent, zonder zichtbare schommelingen.

Opvallend is ook dat de S95F dit jaar qua helderheid weer net onder de LG G4 uitkomt, terwijl het vorig jaar juist andersom was. De verschillen blijven echter klein en beide modellen zijn aan elkaar gewaagd. Dankzij een P3-kleurbereik van bijna 100 procent zijn levendige HDR-beelden hoe dan ook gegarandeerd.

Het matte scherm, vorig jaar geïntroduceerd, heeft indruk gemaakt en is nu ook beschikbaar op de 4K- en 8K Neo QLED-modellen. Op de S95F is de anti-reflectie nog iets verder verfijnd. Dat zie je terug bij matig tot sterk omgevingslicht: hinderlijke, scherp omlijnde reflecties zijn vrijwel verdwenen.

Er zit wel een keerzijde aan: je levert iets in op contrast. Maar kijk je vooral in een (licht) verduisterde ruimte, dan zul je daar weinig tot niets van merken — het matte scherm heeft dan eigenlijk alleen maar voordelen.

©Samsung

Prima beeldkwaliteit

We kiezen voor de Filmmaker mode om na te gaan hoe goed Samsung al dat licht en kleur inzet. De uniformiteit blijkt prima: de vage verticale strepen in de donkerste testbeelden zijn in echte scènes onzichtbaar. De conclusie ligt voor de hand: Filmmaker Mode is goed gekalibreerd, met minimale afwijkingen die zonder referentie vrijwel nooit opvallen. Beelden ogen strak en evenwichtig. Alleen in SDR merken we dat het schaduwdetail iets aan de donkere kant blijft.

Pas in HDR komt de S95F echt tot leven. Dolby Vision ontbreekt nog altijd op de specificatielijst, maar dat vormt in dit segment nauwelijks nog een gemis. De HDR10-prestaties zijn namelijk sterk genoeg om die afwezigheid ruimschoots op te vangen. Donkere en middentonen worden in Filmmaker Mode iets helderder weergegeven dan strikt natuurgetrouw, maar dat pakt in de praktijk goed uit: ook bij wat omgevingslicht blijven details in schaduwpartijen zichtbaar.

Net als vorig jaar laat je 'HDR Toontoewijzing' het best op 'Statisch' staan — standaard zo ingesteld in Filmmaker Mode. In de stand 'Actief' werden beelden veel te helder, zelfs in die mate dat er soms witdetail verloren ging.

Zeer goede beeldverwerking

Voor extra verwerkingskracht kreeg de S95F een vernieuwde versie van de NQ4 AI Gen3-processor, uitgerust met 128 neurale netwerken — een flinke sprong ten opzichte van de 20 in de vorige generatie. Deze netwerken worden ingezet voor uiteenlopende taken zoals deinterlacing, ruisonderdrukking en motion interpolation.

De resultaten zijn indrukwekkend. De tv herkent probleemloos verschillende framerates van zowel video als film, en de deinterlacing voorkomt gekartelde randen bij 1080i-beelden. Vooral de ruisonderdrukking maakt indruk: zelfs lastige kleurstroken in complexe testbeelden worden goed gemaskeerd, en willekeurige ruis of blokruis wordt effectief onderdrukt.

Ook de motion interpolation werkt uitstekend. De processor grijpt snel en nauwkeurig in om snelle bewegingen soepel weer te geven, zonder haperingen of overdreven effect.

Wat wel opvalt: de AI-modus in de beeldinstellingen vraagt om voorzichtigheid. Wie AI-Mode inschakelt, geeft de processor ruimte om zelfstandig in te grijpen — en dat gebeurt soms behoorlijk agressief. Vooral bij bronmateriaal van lage kwaliteit kan dat eerder averechts werken. Je kunt de AI-modus handmatig bijsturen, maar enige terughoudendheid is aan te raden.

©Samsung

Audiokwaliteit net voldoende

Je zou verwachten dat een 4.2.2-configuratie met 70 watt uitgangsvermogen zorgt voor volwaardig bioscoopgeluid, maar dat blijkt wat tegen te vallen. Echt verrassend is dat niet: in het ultraslanke profiel is simpelweg geen ruimte voor grotere luidsprekers. Daarbij zijn de speakers naar achter gericht, wat de klankervaring ook niet ten goede komt.

De prestaties zijn wel merkbaar beter dan bij het 55 inch-model dat we vorig jaar testten. Dit grotere formaat levert meer volume en raakt minder snel aan zijn limiet. Toch blijft de totaalscore hangen op 'voldoende' in plaats van 'goed'.

De basweergave is beperkt, en hoewel dialogen helder en goed verstaanbaar klinken, geldt dat minder voor muziekweergave — zeker bij complexere genres. Films missen bovendien een overtuigende surroundcomponent. Wie echt wil genieten van het indrukwekkende beeld, doet er goed aan een soundbar toe te voegen.

Conclusie

De Samsung QE65S95F bouwt overtuigend voort op de sterke basis van zijn voorganger. Vooral de verbeterde piekhelderheid springt eruit, zeker bij volledig witte beelden. Daarmee zijn de klassieke nadelen van oled nagenoeg verdwenen — iets wat ook voor de LG G5 geldt.

Kijk je in een ruimte met veel lichtinval of lastige reflecties, dan is het matte scherm een uitkomst. Over de beeldkwaliteit hoef je verder niet na te denken: die is uitstekend. Minder overtuigend is het geluid. Dat komt niet veel verder dan een voldoende, wat gezien het extreem slanke ontwerp geen verrassing is. Wel jammer, want het dwingt je haast tot het aanschaffen van een soundbar — en dat bovenop de stevige aanschafprijs.

De One UI Tizen-smart-tv-omgeving draait soepel, biedt toegang tot een breed appaanbod en krijgt vanaf nu zeven jaar updates. Google Cast ontbreekt helaas nog altijd. De One Connect Box tenslotte maakt het mogelijk om je tv netjes en kabelvrij op te hangen — ideaal bij wandmontage.


Specificaties Samsung QE65S95F

• Prijs: 3.499 euro • Wat: Ultra HD 4K 165 Hz qd-oled-tv • Schermformaat: 65 inch (139 cm) • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (40 Gbps), eARC, ALLM, VRR, 4K165), 3x usb, 1x usb-c, 1x optisch digitaal uit, 3x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 5 (802.11ac), One Connect Box • Extra's: HDR10, HLG, HDR10+ Adaptive, One UI Tizen 9, AirPlay 2, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, dual tuner, CI+-slot, NQ4 AI Gen3 Processor, Smart Calibration • Afmetingen: 1444 x 894 x 268 mm (incl. voet) • Gewicht: 29 kg (incl. voet) • Energieverbruik: SDR 100 kWh/1000h (F) / HDR 315 kWh/1000h (G)

▼ Volgende artikel
Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

Bitdefender Premium Security: vangnet voor heel je digitale leven

Bitdefender Premium Security biedt meermaals bekroonde bescherming tegen virussen, malware, ransomware en frauduleuze websites. De software werkt op Windows, macOS, Android en iOS en beveiligt al je apparaten met één abonnement.

Naast Scam Copilot en de geavanceerde virusscanner bevat Premium Security diverse functies die gericht zijn op privacy en gebruiksgemak. Zo krijg je toegang tot onbeperkt VPN-verkeer, met meer dan vierduizend servers verspreid over vijftig landen. Daarmee surf je veilig en anoniem, ook op openbare wifi-netwerken.

De password manager helpt bij het genereren en veilig opslaan van sterke wachtwoorden, zodat je nooit meer hoeft te vertrouwen op zwakke of hergebruikte wachtwoorden. Verder blokkeert de systeembrede advertentie- en trackerbescherming ongewenste volgers en zorgt Cryptomining Protection ervoor dat kwaadwillenden je systeem niet stiekem inzetten om digitale valuta te delven.

Ook aan identiteit is gedacht. Zodra er een datalek wordt ontdekt waarin jouw gegevens opduiken, ontvang je realtime meldingen. Zo kun je snel actie ondernemen om schade te voorkomen. Bitdefender Premium Security combineert daarmee virusbescherming, privacyfuncties en identiteitswaarschuwingen in één helder pakket.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.