Van amateurfotograaf tot professioneel graficus, iedereen die met kleur begaan is moet zijn monitor regelmatig kalibreren. Alleen zo garandeer je dat je met de juiste kleuren werkt. Weet je niet waar je moet beginnen? Je monitor kalibreren is met deze tips zo binnen handbereik.

Het mag vreemd klinken, maar geen twee monitor-modellen tonen hetzelfde rood (of groen of blauw of eender welke kleur). De getoonde kleuren zijn afhankelijk van de monitor-technologie. Het type lcd-paneel (IPS, VA, TN…), het type achtergrondverlichting (CCFL, led, zelfs het type van de leds), de keuze van de gebruikte kleurfiltermaterialen, het heeft allemaal invloed. Zelfs twee identieke modellen kunnen een licht verschillende kleurweergave hebben door variaties in het fabricageproces en veroudering. Die variatie is vaak klein en voor de doorsnee consument onbelangrijk, maar wie professioneel met kleur werkt, moet zeker zijn van de kleuren die hij ziet.

Kalibratie zorgt ervoor dat wanneer je de computer vraagt om rgb 255,0,0 te tonen (rood dus), je weet dat het getoonde rood zo dicht mogelijk aanleunt bij de gekozen norm waartegen je kalibreert. Kalibratie geeft je ook controle over hoe helder het beeld is en dat verschillende grijsstappen overeenkomen met diezelfde vooraf vastgelegde norm. Zo is je werk correct reproduceerbaar op andere monitoren of in print. Met de onderstaande tips helpen we je op weg.

Monitor-instellingen uitgelegd

Voor je aan de slag kunt, dien je een minimum aan terminologie te kennen.

Helderheid: deze instelling bepaalt de maximale helderheid van het scherm, met andere woorden: de witwaarde. Op sommige monitoren is het mogelijk dat deze instelling de zwartwaarde bepaalt. Dat is helaas een overblijfsel uit het verleden.

Contrast: deze instelling bepaalt het contrast van je monitor, met andere woorden de verhouding tussen wit en zwart.

Kleurtemperatuur: wit is niet zomaar wit. Het ‘witte’ licht van een gloeilamp is eerder oranje, terwijl daglicht veel blauwer is. Kleurtemperatuur bepaalt niet alleen hoe wit eruitziet, maar heeft ook invloed op alle kleuren. Denk maar aan hoe die leuke jurk van je vriendin er in het winkellicht helemaal anders uitziet dan wanneer ze in de zon staat.

Gamma: het elektrisch signaal dat de videokaart naar de monitor stuurt wordt niet lineair omgezet in licht. De omzetting gebeurt met een exponentiële curve, zodat de stappen in donkere tinten kleiner zijn dan die in heldere tinten. Ons oog is namelijk gevoeliger voor kleine veranderingen in donkere tinten. De exponent van die functie heet de gamma-waarde.

Kleurruimte: ons oog kan enorm veel kleuren zien, meer dan een monitor kan weergeven. Een kleurruimte bepaalt welke kleuren een monitor weergeeft.

©PXimport

Kleuren kalibreren

Om de basisinstellingen van je monitor aan te passen gebruik je het beste een aantal testpatronen, zoals deze van Lagom. Is accurate kleur niet van levensbelang voor je werk, dan volstaat het vaak om wat aan de instellingen van je monitor te sleutelen. Denk eraan om al deze testen te doen in dezelfde omstandigheden als waarin je werkt.

Helderheid: de meeste monitoren staan veel te fel ingesteld. Activeer de lichtsensor als je monitor daarover beschikt. Is dat niet het geval, laat de helderheid dan zakken tot een wit scherm er ongeveer uitziet als een wit blad papier. Dat is veel rustiger voor je ogen en energiezuiniger.

Contrast: een te hoog contrast zal witdetail verbergen. Zet een witdetail-patroon op het scherm (Lagom: White Saturation), en laat het contrast zakken tot je nipt het 254-detail kunt zien. Moet je het contrast daarvoor te laag laten zakken en wordt het beeld te flets, kies dan een aanvaardbaar compromis.

Kleurtemperatuur: kies voor een kleurtemperatuur van 6500 K. Dat komt overeen met daglicht. (voor fotografen: dit is de kleurtemperatuur van het D65-witpunt). Lagere kleurtemperaturen maken het beeld roder, hogere temperaturen maken het blauwer. Wie ‘s avonds veel leest, kan kiezen voor een nachtmode met een wat lagere kleurtemperatuur. Sommige monitoren bieden gain-instellingen per kleur, zodat je de kleurtemperatuur nauwkeurig kunt aanpassen, maar zonder kleurmeter kun je daar eigenlijk weinig mee doen.

©PXimport

Gamma: kies een gammawaarde van 2,2. Hogere gammawaardes maken de middentonen en donkere tinten iets donkerder (mooier contrast, en dus handig bij weinig omgevingslicht), lagere gammawaardes maken de middentonen en donkere tinten iets helderder (handig bij veel omgevingslicht). Er is ook een sRGB-gammacurve, die levert een tikje meer zwartdetail. Je kunt het effect van de monitorinstelling evalueren op de Lagom- en EIZO-gammatest.

Kleurruimte: als je monitor deze optie biedt, selecteer dan sRGB (of Rec.709). Duurdere monitoren bieden soms ook een grotere kleurruimte (AdobeRGB, of DCI-P3) maar die zijn enkel nuttig voor specifiek foto- of filmwerk. Indien je twijfelt, blijf dan bij sRGB; zo garandeer je de juiste kleuren.

Afronden: doorloop tot slot even de volledige Lagom-testen, zeker die voor Black Level. Probeer je scherm zo in te stellen dat je het donkerste zwartdetail (1 en 2) nog net ziet. Is dat niet het geval, probeer dan Contrast en Gamma aan te passen. Bij sommige monitoren pas je met Helderheid het zwartdetail aan.

Voor wie?

Iedereen heeft er baat bij om op zijn minst de juiste monitorinstellingen te kiezen. Die zorgen immers voor natuurlijke kleuren, voldoende wit- en zwartdetail en een aangename, rustige kijkervaring. Als je gewoon wat surft, mailt en met Office werkt is dat voldoende. Gamers gaan vaak een klein stapje verder en kijken helderheid, contrast en gamma na, zodat ze netjes alle schaduwdetails zien. Met behulp van wat testpatronen kunnen ze een minimale kalibratie uitvoeren.Werk je in de grafische sector, fotografie, opmaak, design enzovoort, dan is regelmatige kalibratie eigenlijk verplicht. Zo niet, dan zal je nauwkeurig bewerkt beeld er bij de klant vaak niet uitzien zoals je verwacht.

Tekst: Eric Beeckmans

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.