De GNU Bash-shell komt naar Windows 10. Microsoft verrast daarmee vriend en vijand opnieuw door Linux op fundamentele wijze te omarmen. Die ommekeer lijkt een verrassing, maar is helemaal niet onlogisch.

De trend lijkt duidelijk: Microsoft omarmt Linux. Eerst door één van zijn melkkoeien op zakelijk gebied over te zetten naar dat open source-platform. De databasoftware SQL Server 2016 komt naar Linux. Microsoft werkt hiervoor samen met Linux-distributeurs als Canonical (van Ubuntu) en Red Hat. Eerder heeft de Windows-maker voor zijn cloudplatform Azure al meerdere Linux-distributies omarmd.
 

Al jarenlang in de maak

Nu is de volgende stap gezet: de Bash-shell (opdrachtprompt) van Linux komt naar Windows 10. Microsoft neemt hiervoor elementen van Linux op in Windows, zodat daarin een subsysteem komt dat bepaalde Linux-software kan draaien. Dit is vergelijkbaar met hoe open source-ontwikkelaars voor Linux en Mac OS X al de Windows-compatibiliteitslaag Wine hebben ontwikkeld.
 

Bash op Linux lijkt een verrassing, maar zat er al een tijdje aan te komen

De plotselinge omarming van Linux is voor velen een verrassing. Het past echter in een bredere trend bij Microsoft die al een tijdje gaande is. De voornaamste reden voor de ommekeer van de Windows-maker is de hedendaagse realiteit van de cloud, plus daar aan gerelateerd de mobiele wereld van smartphones.
 

Microsoft de Calimero

In de cloud speelt Linux een flinke rol, die nog veel groter en fundamenteler is dan de rol die dat besturingssysteem speelt in de serverwereld. Vanuit webservers is Linux ooit al opgerukt in het bedrijfsleven. Toch draaien veel zakelijke kerntoepassingen zoals mail, agenda’s en databases nog altijd op Windows-servers (Exchange, SQL Server).

In de cloud is de positie van Microsoft momenteel heel anders dan in de traditionele Windows-wereld. Net zoals dit eigenlijk het geval is op de mobiele markt. Daar is Microsoft na jaren werk, miljarden aan investeringen en veel moeite nu de derde speler, op enorme afstand achter reuzen Google en Apple. Dus: als je ze niet kunt verslaan, dan sluit je je maar bij ze aan.
 

Olietanker vaart nieuwe koers

Microsoft breidt de laatste jaren steeds vaker uit naar andere platformen

Microsoft heeft de afgelopen jaren steeds meer apps uitgebracht voor Android en iOS. Niet alleen minder belangrijke apps, maar ook kernproducten en melkkoeien zoals het bekende Office. Daarbij zijn deze apps voor de platformen van de concurrenten soms eerder en in betere vorm uitgebracht dan voor het eigen Windows Phone (dat tegenwoordig weer Windows Mobile heet).

Onder CEO Satya Nadella heeft Microsoft sinds 2014 groots ingezet op cloud en mobile. Dat blijken niet alleen woorden te zijn. Concrete daden - in de vorm van grote stappen - worden gezet door Microsoft. Toch is de kiem voor deze ommekeer waarschijnlijk al gelegd door Nadella’s voorganger Steve Ballmer. Die oudgediende topman heeft eind 2012 al het roer omgegooid en Microsoft uitgeroepen tot hardware- en cloudbedrijf, waarbij het draait om de clouddiensten. De olietanker Microsoft is sindsdien geleidelijk aan gaan keren.
 

Van verkettering naar acceptatie

Deze nieuwe koers heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Jarenlang heeft Microsoft Linux niet alleen beconcurreerd, maar ook verketterd. Het open source-besturingssysteem was veel meer dan een concurrent op het niveau van Windows. Linux vertegenwoordigt door de gratis en open aard een groot gevaar.

De overstap gaat niet zonder slag of stoot

Open source vormt namelijk een fundamentele verschuiving, waarbij ICT-basiselementen gratis en ook nog eens naar wens aanpasbaar zijn. Dit is een heel ander model voor verkoop en gebruik van software dan het licentiemodel waar Microsoft al bijna zijn hele bestaan goed aan verdient. Let op: niet het hele bestaan van het bekende softwarebedrijf. Microsoft was in zijn oertijd een maker van software voor andermans besturingssystemen, platformen en computers.

Terug naar het verleden?

Bill Gates is ooit begonnen door software en applicaties te maken voor oer-pc de Altair en Apple’s Macintosh. Het oude Microsoft lijkt nu terug te keren. Bevindt Microsoft zich dus in de slotfase van de vijf fases voor de verwerking van verlies? Van aanvankelijke ontkenning en woede, via onderhandeling naar depressie en nu uiteindelijk acceptatie. Hoewel critici nog vrezen dat de huidige Linux-omarming ook een uiting kan zijn van de klassieke Microsoft-strategie om concurrentie onschadelijk te maken.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!