Test grote harde schijven
Was een harde schijf van 20 MB ooit al heel wat, in het tijdperk van HD-films en digitale fotografie is ook een harde schijf van 1 TB vol voordat u er erg in hebt. Gelukkig worden harde schijven steeds groter en goedkoper, waardoor de opslagcapaciteit van uw systeem eenvoudig is uit te breiden. Wij hebben achttien harde schijven bekeken met een opslagcapaciteit van 1½, 2 of 3 TB.
Dit artikel bestaat uit drie pagina's
Pagina 1: Introductie; Enterprise-schijven;
Pagina 2: Testprocedure; Energie;
Pagina 3: Energiezuinige modellen; Snellere modellen; Conclusie.
De geteste harde schijven vindt u in de overzichtstabel (Excel).
We hebben voor deze test achttien harde schijven van 1,5 TB of hoger bekeken die grofweg zijn in te delen in twee gebruiksdoelen: energiezuinig en prestaties. Niet geheel toevallig is op basis van het toerental van de schijven deze schifting eigenlijk al grotendeels te maken. De enige uitzondering is de Western Digital AV-GP 2 TB die qua prestaties en energieverbruik toch echt in de energiezuinige categorie thuishoort, maar wel een toerental van 7200 rpm heeft. Schijven met een toerental van 5400 of 5900 rpm zijn energiezuiniger, maar een stuk langzamer dan schijven met een toerental van 7200 rpm. Wanneer u de schijf tevens wilt gebruiken als opstartschijf voor Windows, dan zouden we een van de snellere 7200 rpm-modellen aanraden. Hebt u al een snelle opstartschijf of SSD, en wilt u de schijf vooral gebruiken om uw alsmaar groeiende film- en muziekcollectie op te slaan, dan is de rauwe snelheid een stuk minder van belang. In plaats van snelheid worden wat ons betreft dan het energieverbruik en de geluidsproductie belangrijke selectiecriteria.
Zoals altijd rekenen fabrikanten van harde schijven met andere gigabytes dan Windows. U kunt niet simpelweg uitgaan van 1500, 2000 of 3000 GB. Van oplichting is strikt genomen geen sprake, maar het is handig om te weten om teleurstellingen te voorkomen. Een harde schijf met een capaciteit van 1½, 2 of 3 TB komt in Windows respectievelijk netto op 1397,26, 1863,02 of 2794,39 GB. De nettocapaciteit vindt u ook in de tabel terug. Daarnaast moeten we nog een opmerking maken over de schijven van 3 TB. Een harde schijf van 3 TB in gebruik nemen is helaas niet zo simpel als het klinkt. Eigenlijk gaat dit probleem al spelen bij schijven met een opslagcapaciteit van meer dan 2 TB (oftewel 2,199 TB volgens fabrikanten). Om gebruik te maken van een 3TB-schijf en hem als één partitie te formatteren, moet er gebruik worden gemaakt van Windows Vista of 7 en moet u de schijf formatteren met behulp van GPT. Wanneer u ook wilt opstarten van de partitie, dan moet u een 64bit-versie van Windows hebben en moet uw pc opstarten met het moderne EFI in plaats van het nog steeds gebruikelijke BIOS. Alleen de modernste moederborden maken gebruik van EFI, dus er is een grote kans dat opstarten van een 3TB-schijf op uw systeem onmogelijk is. Wij raden aan om alleen een harde schijf van 3 TB te kopen als opslag voor data, en alleen aan het gebruik als opstartschijf te denken als u een moderne machine hebt die aan de eerder genoemde eisen voldoet.
Enterprise-schijven
Als u de tabel snel bekijkt op basis van prijs, dan zal u opvallen dat vier van de geteste 2TB-schijven flink duurder zijn dan de rest. Het gaat om de Hitachi Ultrastar, de Seagate Constellation ES en beide Western Digital Caviar RE4-varianten. De reden is dat dit zogenaamde enterprise-schijven zijn, bedoeld voor bijvoorbeeld 24/7-gebruik in een server. Deze schijven zouden betrouwbaarder en schokbestendiger zijn dan hun desktopbroertjes. Verder hebben Enterprise-schijven optimalisaties voor RAID waarbij ze niet gelijk uit een RAID-setup gegooid worden als er iets mis gaat. Voor thuisgebruik in een desktop zijn ze waarschijnlijk te overdreven, iets waar ze mogelijk wel interessant voor zijn is een NAS of thuisserver die constant aanstaat. Wij kunnen moeilijk testen of deze schijven echt betrouwbaarder zijn dan normale desktopvarianten en hebben ze voor de volledigheid in de test opgenomen. Het is in ieder geval duidelijk dat door de hoge prijs ook de prijs per gigabyte niet erg aantrekkelijk is. We gaan in het artikel daarom niet te veel op deze vier schijven in en concentreren ons voornamelijk op de schijven tot 150 euro bij een capaciteit van 2 TB.
Testprocedure
We hebben de harde schijven vergeleken op basis van drie benchmarks: PCMark Vantage, HD Tune en ATTO Disk Benchmark. Net als bij onze SSD-test vinden we het getal dat PCMark Vantage middels de HDD-test toekent aan een harde schijf een belangrijk vergelijkingscriterium, omdat dit getal snel inzichtelijk maakt hoe de schijven ten opzichte van elkaar scoren. De score van PCMark Vantage is gebaseerd op een aantal taken in normale programma's en het is dus een goede richtlijn voor de alledaagse prestaties van een schijf. Daarnaast hebben we ook het energieverbruik gemeten, een factor die erg sterk meespeelt als de schijf voornamelijk als opslag van gegevens, films, muziek en foto's bedoeld is. Ook bij gebruik in een NAS is rauwe snelheid minder van belang en is een laag energieverbruik met het oog op warmteproductie, gekoppeld aan een laag geluidsniveau, wel zo prettig. Wie een blik op de tabel werpt zal zien dat vrijwel alle schijven uitgevoerd zijn als SATA 300 (of SATA II), dat een theoretische maximale doorvoersnelheid van 300 MB/s biedt. Uiteraard zijn de schijven ook prima bruikbaar op SATA 150 (of SATA I), dat een theoretische maximale doorvoersnelheid van 150 MB/s biedt. Die waarde van 150 MB/s wordt slechts door één schijf uit deze test overschreden, en door twee schijven aangetikt. Het is dan ook totaal niet relevant dat twee schijven voorzien zijn van een controllerchip met SATA 600 (of SATA III) , aangezien harde schijven nog lang niet op het snelheidsniveau zitten waarbij dat nuttig wordt. Het is echter geen probleem om een SATA 600-schijf aan te sluiten op een SATA 300- of SATA 150-controller. Wij zouden een harde schijf aansluiten op de snelste poort die door de platformchipset van het moederbord zelf wordt verzorgd. Er zijn bijvoorbeeld moederborden die SATA 600-poorten hebben middels een extra chipje, waarbij de SATA 300-poorten van de eigenlijke platformchipset (van bijvoorbeeld Intel of AMD) toch sneller blijken te zijn. Iets waar SATA 600 wel een rol speelt, zijn de nieuwste SSD's die zeker voordeel kunnen halen uit deze snellere standaard.
Energie
Ook als u een harde schijf niet gebruikt, verbruikt het apparaat energie. Dit zogenaamde idle-verbruik vindt u terug in de tabel. Een snellere harde schijf heeft bijvoorbeeld een idle-verbruik van 7 watt, terwijl een groen exemplaar op 4 watt zit. Beide getallen klinken natuurlijk bijzonder laag, maar het is nog altijd bijna het dubbele. In het volgende rekenvoorbeeld laten we u zien wat u per jaar kunt besparen. We gaan uit van een scenario waarbij de schijf vier uur per dag in idle-modus staat, vier uur per dag in actieve modus staat, en de computer driehonderd dagen per jaar wordt gebruikt. De snellere schijf in dit rekenvoorbeeld heeft een energieverbruik van 7 watt in idle-modus en 9 watt in actieve modus. De zuinige schijf heeft een energieverbruik van 4 watt in idle-modus en 6 watt in actieve modus. We gaan van een kWh-prijs van € 0,21 uit. Met dit geschetste scenario kost een zuinige schijf € 2,52 per jaar en een snellere schijf € 4,03 per jaar. U kunt zelf een andere berekening maken met behulp van de volgende formule: (wattage idle/1000 x aantal uren) + (wattage actief/1000 x aantal uren) x aantal dagen x kilowattuurprijs.
Energiezuinige modellen
Qua energiezuinige schijven met een capaciteit van 1,5 TB hebben we enkel schijven van Samsung. Erg veel verschil zit er niet tussen de Spinpoint F2 EcoGreen en de Spinpoint F3 EcoGreen. Dat is niet zo verwonderlijk, want de specificaties zijn vrijwel identiek. Toch is de iets oudere F2 is goedkoper, sneller en enerziezuiniger en heeft dus onze voorkeur. Vermoedelijk werkt de oudere versie met drie platters (de fysieke magnetische schijven), terwijl de F3 vier platters heeft. Het is echter maar de vraag hoe interessant een 1,5TB-schijf nog is. Een 2TB-schijf is niet veel duurder en de prijs per gigabyte gaat dus omlaag. Op het gebied van energiezuinige schijven van 2 TB hebben we vier interessante modellen. De vijfde energiezuinige schijf, de Western Digital RE4-GP 2TB, is een zogenaamd enterprise-model (zie kader 'Enterprise-schijven') en is voor desktopgebruik simpelweg te duur. De zuinigste schijf blijkt de Western Digital Caviar GP 2TB. Toch zouden wij, als we op zoek zijn naar een zuinige 2TB-schijf, gaan voor de Samsung Spinpoint F4 EcoGreen 2TB. Deze Samsung-schijf is in idle minder zuinig, maar actief juist weer zuiniger. Hij is sneller en het is de schijf met de laagste kosten per gigabyte. De F4 EcoGreen 2 TB, is wat ons betreft de interessantste schijf van de enerziezuinige modellen en krijgt dan ook het keurmerk Best Getest in de categorie zuinige opslag. We hebben één energiezuinige schijf getest met een capaciteit van 3 TB. Qua energieverbruik valt het relatief hoge actieve wattage op. In combinatie met de hoge prijs per gigabyte is dit voorlopig niet zo'n interessante koop. Toch is uiteindelijk één schijf van 3 TB zuiniger dan twee exemplaren van bijvoorbeeld 1,5 TB. Iets om in het achterhoofd te houden.
Snellere modellen
De Seagate Barracuda 7200.11 met een capaciteit van 1,5 TB is de kleinste harde schijf die niet in de energiezuinige categorie valt. Het energieverbruik is met 7,1 watt in idle en 9,11 in actieve modus een stuk hoger dan de energiezuinige modellen. Qua prestaties is deze schijf eigenlijk niet veel sneller dan de energiezuinige modellen en haalt hij het niet bij de overige schijven, die overigens allemaal een capaciteit van 2 TB hebben en per gigabyte een stuk meer kosten. Als snelle schijf is hij zeker vergleken met de rest te langzaam en als opslagschijf vinden we hem niet zuinig genoeg. De snelst geteste niet-enterprise-schijf, is de Hitachi Deskstart 7K3000 3TB. De PCMark Vantage HDD-score is met 7644 het hoogste en ook de rauwe snelheden in de andere benchmarks zien er goed uit. Op zich dus de beste schijf en ook de prijs per gigabyte is netjes. Helaas zitten er nog wel wat nadelen aan het gebruik van een 3TB-schijf, waar u op pagina 41 meer over kunt lezen. Voldoet uw pc echter aan de eisen en hebt u 3 TB nodig, dan is dit zonder meer een goede schijf die we belonen met het label Best Getest. Bij de modellen met een capaciteit van 2 TB heeft de Western Digital Caviar Black de beste papieren. Deze schijf geven we eveneens het keurmerk Best Getest. De prijs per gigabyte is vergeleken met de andere snelle jongens ook netjes. De flink goedkopere Hitachi Deskstar 7K2000 scoort een flink stuk lager waardoor we het keurmerk Redactie Tip niet uitdelen.
Conclusie
Hebt u een harde schijf nodig voor het opslaan van gegevens en gebruikt u voor het opstarten van Windows en het installeren van programma's al een snelle harde schijf of SSD? Dan zouden wij één van de langzamere harde schijven kopen. Niet alleen het energieverbruik is lager, ook de geluidsproductie is wat minder. Het grootste voordeel is misschien nog wel de prijs, die logischerwijs lager ligt bij de langzamere schijven. Voor de sweetspot tussen prijs en opslagcapaciteit, oftewel de laagste prijs per gigabyte, moet u bij de langzamere modellen met een capaciteit van 1,5 of 2 TB zijn. Onze aanrader op basis van de testresultaten is de Samsung Spinpoint F4 EcoGreen 2TB. Deze schijf is energiezuinig, relatief snel en heeft op het moment van schrijven een goede prijs. Bij de snelle schijven is de Hitachi Deskstar 7K3000 3TB erg interessant door zijn goede prestaties en op het moment van schrijven lage straatprijs. Wilt u wat minder uitgeven, dan zouden wij voor de Western Digital Caviar Black 2TB (SATA3) gaan. Het label Redactie Tip delen we in deze test niet, deels om dat bij dit keurmerk de prijs sterk meespeelt, en de prijzen van harde schijven in de praktijk flink schommelen. Op basis van de tabel met testresultaten kunt u echter zelf prima bepalen wat een interessante koop is op het moment dat u een schijf wilt aanschaffen.
©PXimport
Geluidsniveau
Voor wie behoefte heeft aan een stille harde schijf omdat de schijf bijvoorbeeld in een passief gekoeld mediacenter gebruikt wordt, hebben we ook de geluidsproductie van de schijven gemeten. Deze meting hebben we telkens onder dezelfde omstandigheden wat betreft achtergrondgeluid uitgevoerd, op tien centimeter afstand van de schijf. Merk hierbij op dat de decibel een logaritmische schaal is om verhoudingen aan te duiden. Al met al betekent dit dat een toename met 3 dB(A) theoretisch een verdubbeling van het geluidsniveau is. In de praktijk wordt echter bij een toename van 10 dB(A) pas een verdubbeling ervaren. Geheel toevallig blijkt er tussen de stilste en de luidste schijf een verschil meer dan 10 dB(A) te zitten oftewel meer dan een verdubbeling van de geluidsproductie. Iets om rekening mee te houden in de woonkamer dus.
