Is een snelle Windows 7-pc, voorzien van de nieuwste processor en supersnel werkgeheugen, in een handomdraai nog sneller te maken? Natuurlijk kan dat! Geef uw pc een snelheidsboost door uw reguliere harde schijf te vervangen door een SSD. Het begrip snel krijgt een heel nieuwe betekenis…

Dit artikel bestaat uit vijf pagina’s:

Pagina 1 (huidige pagina)

- Introductie test

Pagina 2

- Testprocedure en benchmarkresultaten

Pagina 3

- A-DATA S592 128 GB

- Transcend TS120GSSD25D-M

Pagina 4

- Corsair P128

- Kingston SSDNow V+ 128 GB

Pagina 5

- OCZ Vertex 2 Pro

- Conclusie

De flessenhals van iedere pc, of die nu voorzien is van de nieuwste processor of niet, is het beschikbaar stellen van gegevens voor verwerking. Daarom werkt een pc vanuit het systeemgeheugen ook veel sneller dan wanneer het gegevens van de harde schijf moet halen. Het uitbreiden van systeemgeheugen naar bijvoorbeeld 4 GB zorgt er in de meeste gevallen dan ook voor dat uw een pc sneller wordt. Een SSD is gebaseerd op de techniek die ook voor het werkgeheugen wordt gebruikt en is daarom kostbaar per gigabyte. Zet een SSD dan ook slim in om optimaal gebruik te kunnen maken van de snelheid en de beschikbare capaciteit.

Optimaal met Windows 7

Een SSD blinkt vooral uit in het teruglezen van opgeslagen gegevens. Wanneer de gegevens her en der opgeslagen staan, is een SSD tot wel zestig keer sneller dan een reguliere harde schijf. Een SSD wordt namelijk niet geremd door de langzame leeskoppen van een klassieke harde schijf. Ondanks de geweldige prestaties die een SSD biedt, gelden er wel diverse beperkingen. Om te beginnen is SSD niet goedkoop en het is aan te raden een SSD-schijf alleen te gebruiken voor Windows en uw overige applicaties. Een andere beperking is de terugval van prestaties wanneer u niet het juiste besturingssysteem gebruikt. Voor optimaal gebruik neemt u afscheid van Windows XP of Vista en stapt u over naar Windows 7. Het magische woord hierbij is TRIM-ondersteuning. Overigens ondersteunen ook Windows Server 2008 R2 en enkele Linux distributies TRIM. Dit in tegenstelling tot Apple Mac OS X Snow Leopard. Behalve het besturingssysteem moeten ook de driver van de harde schijf-controller en de firmware van de SSD met TRIM overweg kunnen.

©PXimport

Met CrystalDiskInfo controleert u eenvoudig of uw SSD TRIM-functionaliteit ondersteunt.

Waarom TRIM?

Wanneer u een bestand verwijdert, laat Windows een bestand normaal gesproken staan totdat de ruimte nodig is voor nieuwe gegevens. Met andere woorden: de locatie krijgt het label ‘vrij’ toegekend.

In tegenstelling tot een normale harde schijf kan een SSD een locatie die al beschreven is, helaas niet in één keer overschrijven. Wanneer een locatie op een SSD moet worden overschreven, wordt de locatie eerst ingelezen en naar het cachegeheugen van de SSD verplaatst. Alleen in het cachegeheugen kan een locatie vervolgens worden gewist, waarna de betreffende locatie leeg wordt teruggezet op de SSD. Hierna kan een locatie opnieuw beschreven worden met gegevens. Vanaf het moment dat alle locaties van een SSD een keer zijn beschreven, nemen de prestaties af. Er moeten dan immers altijd eerst locaties worden leeggemaakt voordat er gegevens naar de SSD zijn te schrijven. De oplossing is TRIM. Dit commando van Windows 7 laat de SSD ‘weten’ dat het locaties van de verwijderde bestanden daadwerkelijk leeg mag gaan maken. TRIM wordt door Windows 7 uitgevoerd op bestanden die niet meer beschikbaar zijn via de Prullenbak. Dit proces vindt op de achtergrond plaats als de SSD niet in gebruik is. TRIM wordt dus niet uitgevoerd op het moment dat een bestand wordt verwijderd zoals vaak wordt beweerd. Mogelijk hebt u al gemerkt dat er een tekortkoming zit aan TRIM. Wat nu als u een bestand opnieuw opslaat na enkele aanpassingen? In dat geval helpt TRIM niet en moet de SSD de locatie eerst leegmaken voordat het bijgewerkte bestand kan worden opgeslagen. Lees meer informatie en een verhelderende uitleg over de werking van TRIM in een aanvullend artikel.

Testprocedure en praktijk

Voordat we daadwerkelijk met onze test begonnen, hebben we eerst alle SSD’s naar nieuwstatus gebracht met behulp van Active@ KillDisk. In de workshop ‘Overstappen op SSD’ (zie pagina 40), leggen we uit hoe u dit kunt doen met een bootable usb-stick. Het schoonmaken van een SSD met KillDisk is eveneens aan te raden wanneer u beschikt over een al gebruikte SSD en Windows 7 opnieuw wilt installeren. Bij een SSD van 120 GB neemt dit proces ongeveer 30 minuten in beslag. Om de schijven onderling met elkaar te vergelijken, voeren we een schrijf- en leestest uit, waarbij we bestanden van verschillende omvang gebruiken. Hoe nuttig deze cijfers ook zijn, het blijft lastig om te bepalen welke impact een SSD voor u kan hebben wanneer u die installeert ter vervanging van een ¬reguliere harde schijf. Om u een idee te geven, hebben we enkele tests gedaan met de Corsair P128. Dit vergelijken we met de prestaties van een reguliere harde schijf. Omdat het hierbij niet mogelijk is om met tienden van seconden te werken, zijn de ¬resultaten naar boven afgerond op hele seconden. De scores gelden natuurlijk ook voor de functies die binnen een applicatie worden aangeroepen. Flinke prestatiewinsten zijn te noteren voor alle denkbare applicaties, maar ook voor een complete systeemscan met Windows Defender. Hier rondt de Corsair P128 de scan af in 9 minuten en 33 seconden - bijna twee keer zo snel als de Samsung Spinpoint F3 7200rpm. De Samsung is niet bepaald langzaam, maar wordt weggevaagd door de Corsair P128.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

A-DATA S592 128 GB

De controller van de S592 is een Indilinx Barefoot. Dit betekent dat het goedkopere 32nm flashgeheugen niet gebruikt kan worden, daarvoor is de nieuwe Indilinx ECO Barefoot nodig. De prestaties van de A-DATA S592 zijn dik in orde. De theoretische leessnelheid van de A-DATA is 250 MB/sec. De benchmark komt ook bijna tot deze waarde bij ‘sequential’ lezen. Dit betekent dat een enkel bestand van 50 MB groot wordt uitgelezen. In onze tests komen we ergens tussen de 220 en 240 MB/sec uit. Het hangt een beetje af van de gebruikte benchmark. Met CrystalDiskMark blijven we steken op 220, terwijl we met ATTO richting de 240 MB/sec gaan. Meest interessant zijn de 512KB-schrijfopdrachten, omdat die het meeste lijken het inlezen van veel kleine bestanden. De 4KB-score is niet heel erg van belang. A-DATA leverde ook een handige behuizing mee om 2,5 inch schijven in te bouwen. De huidige systeembehuizingen zijn namelijk niet geschikt voor dergelijke inbouw-SDD’s. Hoewel SSD’s toch al een aardige tijd op de markt zijn, schijnen kastenbouwers weinig oog te hebben voor deze nieuwe ontwikkelingen. Het inbouwsysteem kan twee SSD’s herbergen, waardoor het ook te gebruiken is voor een RAID-opstelling, en u op deze manier nog sneller kunt werken.

A-DATA S592 128 GB

Prijs € 325,-

Info A-DATA

Oordeel 6/10

Pluspunten

Prima prestaties

Minpunten

Geen

©PXimport

Transcend TS120GSSD25D-M

Deze Transcend is een oude bekende. Net als in onze vorige test vliegt hij lekker mee met de rest. De prestaties liggen dicht tegen die van de A-DATA aan. Niet verwonderlijk, aangezien het om dezelfde hardware gaat. Ook Transcend gebruikt Samsung-geheugen met een Indilinx Barefoot-controller en 64 MB Elpida cachegeheugen. Het cachegeheugen dient als buffer om de informatiestroom op gang te houden, tevens is dit geheugen nodig voor het wissen van gegevens met behulp van TRIM. Ten opzichte van onze vorige test is nieuwe firmware beschikbaar gekomen. Deze updates zijn voor u als mogelijk SSD-gebruiker van belang omdat dit de SSD compatibel kan maken met nieuwe technieken of sommige toepassingen een snelheidsinjectie geeft. Ten tijde van onze eerste test ondersteunde de Transcend SSD25D nog geen TRIM. Dankzij de nieuwe firmware is dat nu wel het geval. We kunnen dit controleren met behulp van het programma CrystalDiskInfo, dat de firmwareversie uitleest, de ondersteunende functies laat zien en de gezondheid van de SSD weergeeft. Windows 7 activeert TRIM standaard wanneer het besturingssysteem een SSD detecteert. Voorwaarde is wel dat u gebruikmaakt van de Microsoft-driver voor de SATA-controller. Gebruikt u een driver van een andere leverancier (in geval van een RAID-configuratie bijvoorbeeld), vraag dit dan na bij de leverancier.

Transcend TS120GSSD25D-M

Prijs € 332,-

Info Transcend

Oordeel 6/10

Pluspunten

Firmware-ondersteuning

Minpunten

Geen

©PXimport

Corsair P128

De Corsair P128 komt uit de Performance-series van Corsair. Snellere versies worden aangeduid met de X voor eXtreme. De Corsair P128 is voorzien van een Samsung-controller die gelijkwaardig is aan de controllers van Indilinx en Jmicro, die we in de A-DATA en Transcend tegenkomen. Het verschil, dat vooral in de sequentiële schrijfsnelheid opvallend is, wordt veroorzaakt door het snelle Samsung-cachegeheugen van 128 MB. Splitsen we de file op in 512KB-bestanden dan is het verschil bij 50 MB niet heel groot en moet de Corsair zelfs andere SSD’s voor zich laten. Als we een bestand van 100 MB opgedeeld in 512 KB gebruiken, dan is het nut van 128 MB cachegeheugen meteen duidelijk. Een ander nieuwigheidje van Corsair is de toevoeging van een zelfherstellende functie om bestanden die door het bestandssysteem van Windows aangemerkt zijn als ‘verwijderd’, zelfstandig te wissen. Om deze zelfstandige TRIM-functie te kunnen gebruiken, moet u de computer inschakelen en een uurtje aan laten staan. Verder hebt u ongeveer 15% vrije schrijfruimte op de SSD nodig en dient u gebruik te maken van het NTFS-filesysteem.

Corsair P128

Prijs € 308,-

Info Corsair

Oordeel 8/10

Pluspunten

128 MB cachegeheugen

Eigen TRIM

Prijs

Minpunten

Geen

©PXimport

Kingston SSDNow V+ 128 GB

De Kingston SSDNow V+ Series 128 GB is een zogeheten Gen 2-model, een verbeterde uitvoering van de originele SSDNow V+ Series. Aan de verpakking is dit helaas bijna niet te zien. Alleen de productcode (die begint met SNVP325) geeft aan dat het om een Gen 2-model gaat. Iets om op te letten dus als u een Kingston SSD aanschaft! Wij hebben de SSD als Performance Upgrade Kit ontvangen. Hierin wordt de SSD gebundeld met alle accessoires die u nodig hebt om hem in een desktop of notebook in te bouwen. U krijgt beugeltjes om de SSD als normale 3,5 inch harde schijf in te bouwen, een SATA-kabeltje, een SATA-spanningskabeltje en een 2,5 inch externe schijfbehuizing om een normale notebookschijf in te bouwen. Tevens krijgt u een cd met software om een image van uw bestaande installatie te maken. De meerprijs van de kitversie is slechts 11 euro ten opzichte van een kale versie - een goede prijs voor de handige accessoires die u krijgt. De gebruikte controller in de Kingston SSDNow V+ is van Toshiba en biedt ondersteuning voor TRIM. De prestaties zijn vergelijkbaar met de andere SSD’s en prima in orde. De Kingston is bij het schrijven van 50 data verdeeld over bestanden van 512 KB zelfs het snelste in de test.

Kingston SSDNow V+ 128 GB

Prijs € 358,39 (kaal) / € 369,15 (kit)

Info Kingston

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snel

Kitje handige accessoires

Minpunten

Kingston is karig met firmware-updates

©PXimport

Preview: OCZ Vertex 2 Pro

De OCZ Vertex Pro is in vooral bedoeld voor zakelijke toepassingen en onder meer te gebruiken in servers. OCZ kon ons voor deze test geen consumentenmodel leveren, maar aangezien het bedrijf graag mee wilde doen, ontvingen we de gloednieuwe Vertex 2 Pro. De OCZ Vertex 2 pro gebruikt een SF-1500-controller van SandForce, een nieuwe speler op SSD-gebied. Deze controller is geoptimaliseerd om een hoog aantal IOPS (Input/Output Operations Per Second) te halen. We hebben dezelfde testmethode gebruikt als bij de andere op consumenten gerichte SSD’s, en niet gekeken naar IOPS. In onze testmethode is de Vertex 2 Pro op sommige onderdelen iets sneller dan de overige modellen, maar dit gaat niet altijd op. Voor consumententoepassingen lijkt deze SSD gezien zijn prijs dan ook geen meerwaarde te bieden ten opzichte van de andere geteste SSD’s. De genoemde prijs is wel een richtprijs, Een adviesprijs was op moment van testen nog niet bekend. Een voordeel dat voor alle OCZ SSD’s geldt, is dat de firmware regelmatig wordt bijgewerkt en u gebruik kunt maken van een uitstekend forum. Met de ondersteuning zit het bij OCZ dan ook wel snor!

OCZ Vertex 2 Pro

Richtprijs € 500,-

Info OCZ

Oordeel 8/10

Pluspunten

Goede ondersteuning.

Nieuwe technologie met embedded cachegeheugen

Minpunten

Slechts 100 GB

Conclusie

Alle geteste SSD’s ondersteunen TRIM onder Windows 7 en zijn dan ook in staat om de schrijfprestaties ook na verloop van tijd op peil te houden. De OCZ Vertex 2 Pro behoort tot de nieuwste generatie SSD’s. De processor van de SandForce-controller beschikt over ‘embedded’ (oftewel ingebakken) geheugen, waardoor de OCZ Vertex zeer efficiënt en snel werkt. Extern cachegeheugen is niet meer direct nodig. Omdat deze technologie nieuw is, zal het optimaliseren nog enkele maanden in beslag nemen. Wanneer de, nu nog onbekende, prijs van de OCZ Vertex 2 Pro dichtbij de Kingston SNVP325-S2B/128GB komt te liggen, is de OCZ een aanrader. Belangrijk voor SSD is de leessnelheid, u zult deze namelijk vooral voor Windows en uw applicaties gebruiken. De Kingston SNVP325-S2B/128GB scoort over alle linies als beste. Bent u prijsbewust, dan is het beter om te kiezen voor de Corsair P128. De verschillen in prestaties zult u in uw Windows-omgeving niet opmerken, maar u bespaart wel 50 euro.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.