De Z10 ligt vanaf deze week dan eindelijk in de Nederlandse winkelschappen, en met dit eerste BlackBerry 10-toestel hoopt de geplaagde fabrikant weer aansluiting te vinden bij marktleiders Apple en Samsung. Maar is de Z10 het lange wachten ook daadwerkelijk waard, of kunnen we de zakelijke mobieltjes uit Canada definitief afschrijven?

Het heeft bijna anderhalf jaar mogen duren, maar eindelijk is er dan een kakelverse BlackBerry-smartphone met een volledig nieuw besturingssysteem. En dat was nodig ook. BlackBerry (voorheen RIM) zag de afgelopen jaren zijn gebruikers namelijk massaal overstappen op populaire toestellen van Apple en Samsung, en dus zat er niets anders op dan het roer drastisch om te gooien.

Qua design is de Z10 een schitterend toestel. De gebruikte materialen zijn stevig en het ding ligt heerlijk in de hand door de rubberen achterkant en zijn gewicht van 135 gram. Wat direct opvalt, is dat de Z10 niet langer over het kenmerkende fysieke toetsenbord beschikt. Net als zijn voornaamste concurrenten is er namelijk alleen een touchscreen aanwezig, met het bescheiden formaat van 4,2 inch. Dit scherm tovert schitterende kleuren en haarscherpe beelden tevoorschijn, en tekst op websites is duidelijk leesbaar.

Geen thuisknop

De buitenkant van de Z10 is degelijk, maar doet weinig vernieuwends. Gelukkig kunnen we dat niet van de software zeggen. Hoewel ik op de redactie toch behoorlijk wat toestellen voorbij zie komen, moest ik echt een paar dagen actief met deze telefoon werken voordat ik een beetje wegwijs raakte in de software. De telefoon draait op het splinternieuwe BlackBerry 10-besturingssysteem, waarbij veel nadruk ligt op veegbewegingen; het zogenoemde swipen over het scherm.

©PXimport

Qua design doet de Z10 denken aan de HTC One, en dat is zeker een compliment.

Zo zit er bijvoorbeeld geen thuisknop op de telefoon, maar keer je vanuit een app terug naar het startscherm door van de onderkant van het scherm naar boven te vegen. Een ander voorbeeld is de BlackBerry Hub - een menu waarin alle e-mails, berichten en andere meldingen binnenkomen – waarvoor je naar boven moet vegen en haverwege het scherm naar rechts. Ben je al jaren thuis in de interface van Android of de iPhone (en de duidelijke bewegwijzering die daarbij hoort) dan is de Z10 enorm wennen. Toch blijken de swipe-bewegingen uiteindelijk een intuïtieve manier van navigeren te zijn. Het OS loopt redelijk soepel, maar ruimte voor verbetering is er zeken.

BlackBerry 10 doet op het oog vertrouwd aan. Door naar rechts te swipen kom je immers in een ‘traditioneel’ app-raster terecht, terwijl een swipe naar link je een overzicht geeft van de apps die nog op de achtergrond draaien. Op deze grotere icoontjes wordt vaak real-time informatie gegeven over de applicatie, waarmee het doet denken aan de live tiles van Windows Phone. Deze tegels zijn het startscherm van BlackBerry 10, maar kunnen helaas niet worden vastgezet of naar eigen inzicht worden ingedeeld. Door nogmaals naar links te swipen open je het hart van het nieuwe OS: de BlackBerry Hub.

BlackBerry Hub

De vernieuwde BlackBerry Hub zal vooral in het begin wat overweldigend zijn. Hierin zie je namelijk alle berichten binnenkomen. Vermeldingen op Twitter, e-mails, Ping-berichten, sms’jes, WhatsApp-berichten, app-updates, enz. Het is dan ook een stuk minder overzichtelijk dan het notificatiecentrum van iPhone en Android, maar doordat je in de Hub altijd alle updates ook kunt terugvinden zal je hier veel tijd doorbrengen. Voor mij was de BlackBerry Hub dan ook al snel de centrale locatie vanwaar ik e-mails beantwoordde en mijn sociale media in de gaten hield.

Met een volle accu zal je het bij ‘normaal’ gebruik maar moeilijk een volle dag uithouden. En dat werkt niet bepaald prettig. Wanneer je iedere druppel energie nodig hebt om de dag door te komen, ga je een smartphone onbewust toch minder intensief gebruiken. Volgens BlackBerry betreft het hier enkel een softwarematig probleem, wat binnenkort met een update verholpen zal worden. We hopen het…

©PXimport

Het app-overzicht is bekend werk voor Android en iPhone-gebruikers.

BlackBerry richt zich met de Z10 uiteraard ook weer op de zakelijke markt. Zo is het mogelijk om zowel een zakelijke- als een privéomgeving op het toestel in te richten waar tussen geschakeld kan worden. BlackBerry Balance, wordt dat genoemd. Hierdoor kan je met één klik aangeven of je thuis of op kantoor bent, waardoor je enkel nog apps en berichten te zien krijgt die je aan die profielen hebt toegewezen. Best handig, want zo houd je zaken als e-mail, bestanden en apps volledig gescheiden.

Toetsenbord

Het gemis van een fysiek toetsenbord zal voor veel BlackBerry-fan een aderlating zijn. Toch verraste het touchscreen toetsenbord mij op positieve wijze. Aan de ene kant leert het toetsenbord namelijk enorm snel het taalgebruik van de gebruiker kennen, en aan de andere kant stelt het nog te schrijven woorden op een slimme manier voor.

Als jij namelijk aan het typen bent, toont de telefoon boven de letters die je mogelijk gaat aanslaan het woord dat je waarschijnlijk wilt schrijven. Omdat je vinger toch al op de letter komt voor de volgende aanslag, hoef je het woord enkel nog naar boven te swipen en het zal aan de tekst worden toegevoegd. Zo schrijf je al snel hele zinnen door enkel woorden naar het scherm te vegen. Het is verreweg het lekkerste touchscreen-toetsenbord dat ik tot op heden heb gebruikt.

Apps

Het succes van een mobiel besturingssysteem staat of valt tegenwoordig bij het app-aanbod. Hoewel BlackBerry roept dat er inmiddels al meer dan 100.000 apps beschikbaar zijn, moet hierbij wel een kritische kanttekening geplaatst worden. Het is voor ontwikkelaars namelijk enorm simpel gemaakt om hun bestaande Android-apps over te zetten naar BlackBerry 10, en de meeste apps zijn dan ook simpele kopieën van Android-software. En dat merk je helaas maar al te goed.

©PXimport

Naast de koptelefoonaansluiting zit er een micro-hdmi en micro-usb poort op de Z10.

Zo is bij veel apps de interface niet eens veranderd, waardoor het lijkt of je ineens een Android-smartphone in handen hebt. Daarnaast lopen veel van de apps niet bepaald soepel, wat het gebruik zeker niet ten goede komt. Een wereld van verschil met de apps die wel speciaal voor het nieuwe OS zijn gemaakt, zoals Twitter en Facebook.

Camera

BlackBerry heeft nooit uitgeblonken in het leveren van een goede camera in hun telefoons, en hoewel de Z10 zeker een stap in de goede richting zet, kan het toestel nog niet meekomen met de iPhone 5 of Lumia 920. Vooral bij weinig omgevingslicht stelt de lens teleur, waarbij een overdaad aan ruis menig kiekje verpest.

Wel is de TimeShift-functie een leuke toevoeging. Deze maakt snel achter elkaar een aantal foto’s, waar je achteraf dan de beste uit kunt kiezen. Leuk detail is dat je in bijvoorbeeld een groepsfoto’s de gezichten van individuele mensen kunt veranderen. Je zal namelijk altijd zien dat er net iemand met z’n ogen staat te knipperen.

Conclusie

Heb je als trouwe BlackBerry-fan de Z10 deze week direct in huis gehaald, dan heb je absoluut een degelijke smartphone te pakken. BlackBerry maakt hiermee grote sprongen voorwaarts en het BlackBerry 10-besturingssysteem doet in alles verfrissend aan. Vooral BlackBerry Balance en het toetsenbord zijn topfuncties. Toch valt niet te ontkennen dat de Z10 ook nog te kampen heeft met enkele hardnekkige kinderziektes. Zo presteert de accu ondermaats, laat de camera te wensen over en loopt het systeem niet altijd even soepel. Ook moet BlackBerry zijn applicatiewinkel snel zien te vullen met ‘eigen’ apps, want de gemakzuchtige Android-kopieën zullen gebruikers niet lang zoethouden.

©PXimport

De achterkant heeft een rubberen coating en kan verwijderd worden.

BlackBerry Z10

Prijs 599 euro

Besturingssysteem BlackBerry 10

Scherm 4,2 inch (1280 x 768 pixels)

Processor dualcore (1,5 GHz)

RAM 2 GB

Opslag 16 GB (uitbreidbaar met microSD)

Accu 1800mAh

Camera voor 2 MP

Camera achter 8 MP

Afmetingen 131 x 66 x 9 millimeter

Gewicht 135 gram

Pluspunten

Intuïtieve bediening

Geweldig toetsenbord

Zakelijk en privé scheiden

Minpunten

Veel apps ondermaats

Slechte accu-prestatie

Matige camera

Toestel hapert soms

SCORE: 6/10

Bezit je veel audiobestanden van uiteenlopende artiesten? Het is dan een hele uitdaging om de boel enigszins netjes te ordenen. De gratis versie van MediaMonkey helpt je hierbij. Maak met dit Windows-programma een overzichtelijke muziekbibliotheek en speel je favoriete liedjes op de computer af.

Tip 1 Digitale jukebox

MediaMonkey is eigenlijk een digitale jukebox. Het programma ondersteunt nagenoeg alle gangbare audioformaten, zoals flac, ogg, wma, ape en natuurlijk mp3. Alle liedjes die je aan dit programma toevoegt, belanden in een overzichtelijke catalogus. Het maakt niet uit of je nou honderden, duizenden of honderdduizenden nummers toevoegt, want MediaMonkey ordent zorgvuldig alle bestanden.

Om MediaMonkey te downloaden, klik onder Standard Version op DOWNLOAD [versienummer]. Dubbelklik op het exe-bestand en selecteer de Nederlandse taal, waarna je bevestigt met OK. Je klikt nu telkens op Volgende om de installatie te doorlopen. Accepteer hierbij de licentieovereenkomst. Klik als laatste op Installeren / Voltooien.

Download de gratis Windows-versie van MediaMonkey naar je computer.

Tip 2 Liedjes toevoegen

Misschien heb je op de computer of NAS flink wat muziek opgeslagen. In de tijd dat downloaden voor eigen gebruik nog min of meer gedoogd werd, lagen de audiobestanden immers voor het oprapen. Wellicht kun je omstreden downloadnetwerken als Napster, Kazaa, LimeWire, bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) nog herinneren. Daarnaast kun je natuurlijk ook kopieën van cd’s op de computer bewaren (zie tip 6).

MediaMonkey wil eerst weten waar jouw digitale audiocollectie zich bevindt. Hierbij selecteert het programma automatisch de standaard muziek- en video-map in Windows. Staan daar geen liedjes in, dan haal je de vinkjes voor deze bestandslocaties weg. Klik rechtsboven op LOCATIE TOEVOEGEN en kies Lokale opslag. Zodra je de juiste map met muziek hebt gevonden, zet je hier een vinkje voor. Je kunt zo meerdere bestandslocaties selecteren. Klik daarna op OK.

Naast lokale mappen voeg je net zo eenvoudig muziek van andere apparaten toe, zoals een NAS of pc. Kies in dat geval LOCATIE TOEVOEGEN / Netwerk of Mediaserver, waarna je de juiste map of server selecteert. Klik daarna op OK.

Via VOLGENDE / VOLGENDE / VOLTOOIEN importeert MediaMonkey alle nummers in de bibliotheek. Dit proces kan even duren. Klik tot slot op SLUITEN.

Geef aan in welke (netwerk)map de muziek staat opgeslagen.

Tip 3 Eerste blik

Het hoofdvenster van MediaMonkey opent eerst met een welkomstscherm. Klik linksboven op Home om je muziekcollectie te tonen. Als het goed is, zie je verschillende albumhoesjes. Met de standaardinstellingen staan de secties Artiesten en Albums op alfabetische volgorde gerangschikt. Klik achter een sectie op alles weergeven om een volledig overzicht te tonen. Gebruik als alternatief bovenaan de knoppen Alle bestanden, Albums en Genres om binnen jouw muziekverzameling te snuffelen. Via Home keer je op ieder moment weer terug naar het beginvenster.

Zeker in een omvangrijke collectie is het nog een hele kunst om dat ene liedje te vinden. Gelukkig heeft MediaMonkey een snelle zoekfunctie. Klik rechtsboven op het vergrootglas om het zoekveld te ontvouwen. Je hoeft maar een deel van een liedje, albumtitel of artiest te typen. Het programma laat namelijk meteen de bijbehorende resultaten zien. Klik voor een uitgebreidere zoekfunctie bovenaan op Naar Geavanceerd.

MediaMonkey maakt van alle muziek een overzichtelijke bibliotheek met albumhoesjes.

Tip 4 Muziek luisteren

Uiteraard wil je de muziek ook graag beluisteren. Als je op een albumhoesje klikt, komen de onderliggende nummers tevoorschijn. Afhankelijk van in welke sectie je zit, dien je mogelijk nogmaals op de afbeelding te klikken. Gebruik achter de albumtitel de afspeelknop om alle liedjes in chronologische volgorde af te spelen. Je hoort meteen geluid.

Je kunt de liedjes ook husselen. Klik in dat geval op het pictogram met de twee gekruiste pijlen en luister in willekeurige volgorde naar de nummers. Wil je een specifiek liedje van het album horen? Zweef dan met de muisaanwijzer boven een titel en klik daarna op de afspeelknop.

Achter ieder albumhoesje schuilen er meerdere nummers.

Tip 5 Afspeellijst maken

Je maakt in MediaMonkey eenvoudig een eigen afspeellijst. Daarmee luister je naar jouw favoriete nummers van verschillende artiesten. Klik in de menubalk op Bewerken / Nieuwe afspeellijst. Er verschijnt aan de rechterkant een nieuw deelvenster. Typ een relevante naam en bevestig met Enter.

Zoek nu een nummer dat je aan de lijst wilt toevoegen. Klik eerst op de naam van het liedje en sleep deze audiotrack met ingedrukte muisknop naar het rechterdeelvenster. Je kunt als alternatief ook met de rechtermuisknop op een nummer klikken. Navigeer vervolgens naar Verzenden naar / Afspeellijst en klik op de juiste naam. Je maakt zoveel favorietenlijstjes als je maar wilt. Alle afspeellijsten zijn in het linkermenu bereikbaar.

Geen zin om zelf een afspeellijst te maken? Laat MediaMonkey dit dan voor je doen. Ga naar Bewerken / Nieuwe Auto-Afspeellijst. Er verschijnt een nieuw venster waarin het programma volgens zelfgekozen criteria liedjes selecteert. Misschien wil je bijvoorbeeld alleen maar rockmuziek horen. Klik in dat geval op het plusteken en kies Genre. Je typt volgens bovengenoemd voorbeeld Rock, waarna je bevestigt met Enter. Uiteraard staat het je vrij om andere criteria te gebruiken. Geef de automatische afspeellijst tot slot een andere naam.

Voeg via het contextmenu goede nummers aan een afspeellijst toe.

Tip 6 Audio-cd’s rippen

Wil je een digitale kopie van een fysiek muziekalbum op de computer bewaren? Dan komt de ripfunctie van MediaMonkey goed van pas. Daarmee kopieer je de inhoud van een audio-cd naar de pc. Een voorwaarde is dat het systeem is voorzien van een (extern) cd/dvd-station.

Doe eerst een muziek-cd in de lade van de optische drive. Na even wachten verschijnt in MediaMonkey vanzelf het venster Albumgegevens kiezen. Selecteer in het overzicht het juiste muziekalbum. Dat is belangrijk, want het programma koppelt zo de juiste eigenschappen aan elk liedje. Denk onder meer aan de artiest, de naam van het nummer en het genre. Maak een keuze en bevestig met OK.

Klik in de menubalk op Extra / Audio-CD rippen. De nummers van het album komen tevoorschijn. Standaard staan voor alle liedjes vinkjes. Als je een bepaald nummer niet op de computer wilt bewaren, haal je het desbetreffende vinkje weg.

Heb je alleen interesse in de grootste hits van een album? Verwijder voor de overige nummers dan de vinkjes.

Tip 7 Ripinstellingen

Voordat je de cd naar de computer kopieert, neem je eerst de instellingen door. Geef aan in welke map je de nummers wilt opslaan. Zodra je op CONFIGUREREN klikt, komt er een nieuw venster tevoorschijn. Ga via BLADEREN naar de gewenste map en bevestig met OK om deze opslaglocatie te selecteren. MediaMonkey plaatst elk geript album in een eigen submap. Sluit het venster met OK.

Met de huidige instellingen maakt het programma mp3’tjes. Je kunt desgewenst ook een ander audioformaat instellen. Klik dan eerst op MP3 en kies bijvoorbeeld WMA, WAV of FLAC. De twee laatstgenoemde bestandsformaten bieden over het algemeen een hogere audiokwaliteit. Daarentegen nemen de liedjes wel meer opslagruimte in beslag. Mp3 staat bekend om zijn acceptabele geluidskwaliteit en geringe bestandsomvang.

Bij sommige audioformaten kun je de kwaliteit aanpassen, zoals in het geval van ogg, wav, wma, aiff en flac. Klik dan achter de gekozen indeling op INSTELLINGEN. Een hogere waarde resulteert doorgaans in een betere geluidskwaliteit. Houd hierbij wel rekening met grotere bestanden en een langere ripduur. Maak een keuze en klik op OK. Bevestig nogmaals met OK om het ripproces te starten. Na afloop belanden de nummers vanzelf in de bibliotheek van MediaMonkey.

Bepaal in welke (sub)map je de geripte nummers wilt opslaan.

Tip 8 Schijfjes branden

De omgekeerde route werkt ook: niet rippen, maar brand een album naar een schijfje en speel deze cd vervolgens af op een cd-speler. Handig voor wie nog een klassieke audioset met goede speakers bezit. Overigens heb je voor dit klusje wel een (externe) cd-brander en leeg schijfje nodig.

Doe een beschrijfbare cd-r in de lade van de cd-brander. Je kunt hier normaal gesproken tachtig minuten muziek op kwijt. Klik nu met de rechtermuisknop op een albumhoes en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden). Belangrijk is dat in het kleine venster achter Schijf: de juiste cd-brander is geselecteerd. Klik op BRANDEN om het proces te starten. Na afloop hoor je een geluidssignaal en wordt de cd uitgeworpen. Overigens kun je deze opties eventueel uitvinken.

Je brandt desgewenst ook nummers van verschillende albums en artiesten op een cd. Het is dan handig om van jouw favoriete liedjes eerst even een afspeellijst te maken (zie tip 5). Je navigeert in het linkermenu daarna naar Afspeellijsten. Klik met de rechtermuisknop op de bewuste lijst en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden) / BRANDEN.

Brand een muziekalbum of afspeellijst eenvoudig naar een lege cd.

Tip 9 Metadata wijzigen

Elk digitaal opgeslagen liedje bevat metadata. Dit noemt men ook wel tags. Hierin staan allerlei gegevens, zoals de artiest(en), de naam van het nummer en het uitgiftejaar. Het is belangrijk dat alles klopt, want MediaMonkey deelt op basis van deze informatie zijn bibliotheek in. Bovendien bevindt zich in de metadata ook een hoesafbeelding.

Met name bij gedownloade bestanden klopt de metadata soms niet. Gelukkig herstel je eenvoudig een foutje. Klik in MediaMonkey met de rechtermuisknop op het bewuste liedje en kies Eigenschappen. Er verschijnt een venster met verschillende kenmerken. Pas naar eigen inzicht een of meerdere velden aan. Bij Score laat je eventueel ook nog jouw waardering voor het nummer blijken. Kies tussen een waarde van één tot vijf sterren.

Bij het tabblad Details staan nog meer kenmerken van het liedje. Die kun je eveneens allemaal wijzigen. Verder voeg je via Songteksten vrijblijvend een complete liedtekst toe. Kijk tot slot ook nog even bij Illustraties, want je kunt hier zo nodig een andere albumhoes selecteren. Klik op OK om eventuele wijzigingen op te slaan.

Controleer in de Eigenschappen of het liedje aan de juiste albumhoes is gekoppeld.

Tip 10 Automatisch taggen

Het aanpassen van metadata heet ook wel het taggen van muziek. MediaMonkey heeft hiervoor een slimme functie, want het programma wijst op jouw verzoek automatisch de juiste metadata aan alle nummers van een album toe.

Klik met rechts op een muziekalbum en kies Auto-labelen. Het programma gaat nu op zoek naar de correcte gegevens. Hebben liedjes bijvoorbeeld geen titels, dan probeert de software deze via een zogenoemde audiovingerafdruk te achterhalen. Door de huidige audiodata met dat van een database te vergelijken, komt MediaMonkey de juiste tags op het spoor. Er wordt zo nodig ook een verse albumhoes opgehaald. Vink de nummers aan waarvan je de metadata wilt aanpassen en bevestig met LABELEN EN DOORGAAN.

Wijs in één klap correcte tags aan alle liedjes van een muziekalbum toe.

Tip 11 Mediaserver

Tijdens de installatie activeert MediaMonkey op de achtergrond een mediaserver. Het voordeel hiervan is dat je met andere apparaten in je thuisnetwerk de muziekbibliotheek kunt benaderen. Denk onder andere aan een geschikte smart-tv, netwerkreceiver, wifi-speaker en soundbar. Je speelt de nummers op deze apparaten af.

Open maar eens met de afstandsbediening de bronlijst van een smart-tv en kies MediaMonkey Bibliotheek. Daarachter staat waarschijnlijk ook nog de naam van jouw computer vermeld. Je dient deze televisie nu toegang tot de muziekbibliotheek te geven. Klik in MediaMonkey op JA. Zodra je de bibliotheek op de smart-tv vernieuwt, heb je toegang tot alle albums en afspeellijsten.

Stream de nummers over je thuisnetwerk naar andere apparaten, zoals een smart-tv.

IJskoffie is populairder dan ooit. Om in te spelen op die trend lanceert L'OR de Barista Absolu: een nieuwe koffiemachine die niet alleen warme, maar ook gekoelde koffie zet. Samen met de speciale capsules zet je er thuis gewoon zelf een goede ijskoffie mee – mét smaak en cremalaag.

Gekoelde koffie met één druk op de knop

De Barista Absolu is de eerste koffiemachine van L'OR die speciaal is ontworpen met ijskoffie in gedachten. Een opvallend detail is de knop 'Enjoy Over Ice'. Die activeert een langzamere, zachte extractie van de koffie, zodat de smaken behouden blijven en niet verwateren door het ijs. Voeg zelf ijsklontjes toe aan het glas en je krijgt een koude koffie met een volle cremalaag en een verfrissende smaak.

Wie liever iets romigs of zoets drinkt, kan de basis eenvoudig aanvullen met melk, siroop of slagroom. Ook warme koffievarianten zijn mogelijk: van ristretto en espresso tot lungo of twee koppen tegelijk. Dankzij 19 bar pompdruk en geavanceerde extractietechnologie belooft de machine koffie met de intensiteit van een barista.

©L'OR

Tot 18 koffievariaties

De L'OR Barista Absolu is geschikt voor zowel standaard- als XXL-capsules van L'OR, waarmee je tot 18 verschillende koffievariaties kunt bereiden. Met de knop 'Intensity Boost' verhoog je de extractieduur voor een krachtiger kopje. De machine is beschikbaar in zwart, wit en grijs, met een adviesprijs van 129 euro.