De Q10 is BlackBerry’s tweede smartphone die op het nieuwe BlackBerry 10-besturingssysteem draait. Waar voorganger Z10 vooral aanvoelde als een poging de populaire iPhones en Galaxy’s te imiteren, is de Q10 weer volledig in lijn met BlackBerry’s traditionele toestellen. Maar is een smartphone met fysiek toetsenbord anno 2013 nog wel een meerwaarde? Ik ging de afgelopen weken op onderzoek uit.

Een nieuwe smartphone met een compleet qwerty-toetsenbord; BlackBerry-fans hebben er lang op moeten wachten. Sinds november 2011, om precies te zijn. Heeft BlackBerry zijn zakelijke mobieltjes in de tussentijd voldoende doorontwikkeld om de massaal weggelopen gebruikers terug te winnen? Aan de kwaliteit van dit toestel zal het in ieder geval niet liggen. Maar of BlackBerry ooit weer een succesnummer wordt onder zowel zakelieden als pre-paid-pingende jongeren, betwijfel ik zeer.

Klassieke BlackBerry

De Q10 ziet er uit als een klassieke BlackBerry. Een klein beeldscherm, een fysiek toetsenbord en een vrij dikke plastic behuizing met afgeronde hoeken. De smartphone ademt een en al zakelijkheid uit. Vooral de chroomkleurige rand en het patroontje op de achterkant maken het tot een toestel waar je in een vergadering zeker mee gezien mag worden.

Iedereen die ooit een BlackBerry heeft gebruikt, zal direct opvallen dat de bekende trackball op het toetsenbord ontbreek. De Q10 heeft namelijk een touchscreen, waardoor het navigeren met een onhandig balletje overbodig wordt. Ik heb de trackball dan ook geen seconde gemist, want browsen op internet gaat echt een stuk sneller en preciezer met een touchscreen.

©PXimport

Qua design doet de Q10 sterk denken aan de oude BlackBerry-toestellen.

Wat ik wel mis: de fysieke knoppen voor bellen, ophangen en BBM. Dit gebeurt nu allemaal via het touchscreen, wat het toch allemaal wat minder intuïtief maakt. Hierdoor heeft BlackBerry wel meer ruimte weten te creëren voor het touchscreen, want het 3,1 inch-display is het grootste scherm dat we ooit op een qwerty-telefoon van de fabrikant tegenkwamen. Het bekende led-lampje is overigens wel gewoon aanwezig, waardoor je dus in één oogopslag ziet of er berichten voor je klaarliggen.

E-mailen en App’en

Het was voor mij best even wennen om weer te moeten werken met een fysiek toetsenbord op een smartphone. Maar eenmaal ingewerkt, wist ik ook weer waarom ik het zo mis op de vele touchscreen-mobieltjes die ik de afgelopen jaren heb getest. Het typen van volledige e-mails is namelijk zo gebeurd en WhatsApp-gesprekken kan je vrijwel blind voeren.

De toetsen hebben een kleine inkeping, waardoor ze eenvoudig op de tast te vinden zijn. Ik snap dan ook werkelijk niet waarom BlackBerry eerst de Z10 op de markt heeft gebracht. De trouwe fans wachten immers al ruim anderhalf jaar op een nieuw qwerty-toestel, en BlackBerry laat zien dat ze daarin nog altijd meester zijn.

BlackBerry 10.1

De telefoon draait dus op het BlackBerry 10-besturingssysteem: versienummer 10.1. Tijdens mijn testperiode met de Z10 kwam ik er al achter dat dit nieuwe OS een flinke verbetering is ten opzichte van BlackBerry’s vorige OS, maar ik zag ook dat het nog gebukt ging onder enkele hardnekkige kinderziektes. Op de Q10 is dat beeld niet echt anders, al lijkt de 10.1-update toch voor wat verbetering te hebben gezorgd.

©PXimport

Met zijn 10,4 millimeter is de Q10 aan de dikke kant.

Het startscherm wordt gevuld met een soort informatietegels van alle apps die je op het toestel hebt openstaan. Dit maakt een erg efficiënte manier van multitasken mogelijk, waar de lopende apps op andere smartphones vaak naar de achtergrond worden gedrukt. De schermen rechts van dit overzicht worden gevuld met alle geïnstalleerde apps, het scherm links toont de BlackBerry Hub. Deze Hub is feitelijk je centrale inbox, waar werkelijk alle e-mails, BBM-berichten en updates van sociale media binnenkomen. En ja, dit kan al snel een onoverzichtelijke bedoeling worden.

De dualcore-processor in deze telefoon is alles behalve de snelste chipset, maar de Q10 loopt toch verbazingwekkend soepel. Oke, af en toe zie je een lichte hapering als je tussen apps schakelt of druk in de foto-app bezig bent, maar verder voelt het zeer solide. En dat terwijl een hardnekkig stotterend OS juist een van mijn grootste ergernissen was bij de Z10. Er zit schot in de zaak, en dat stemt mij zeker positief over de levensvatbaarheid van BlackBerry.

Beste van twee werelden?

Zoals ik eerder aan aantipte is het 3,1 inch-touchscreen een goede toevoeging. Het maakt het navigeren door het systeem (dat overigens enkel met aanrakingen kan worden bediend) erg eenvoudig. Hierbij zijn vooral de verschillende ‘gebaren’ belangrijk om bijvoorbeeld de BlackBerry Hub te openen als je in een app zit of vanuit software terug te keren naar het thuisscherm. Hierover heb ik in de Z10-review al uitgebreid verslag gedaan, dus lees dat artikel om meer te leren over het BlackBerry 10-besturingssysteem.

Het grootste manco van de Q10 is de ondersteuning van het platform door app-ontwikkelaars. BlackBerry World (de applicatiewinkel van BlackBerry) heeft namelijk nog een groot tekort aan kwaliteitsapps, en daarbij zijn sommige apps simpelweg niet compatibel met het vierkante scherm van deze Q10.

©PXimport

BlackBerry levert zijn beste toetsenbord tot op heden af.

Hoewel basic apps als Facebook en Twitter gewoon te downloaden zijn, ontbreken er veel apps die de telefoon tot een completer apparaat kunnen maken. Zo zijn er geen goede apps te vinden die de verschrikkelijk slechte kaarten-app vervangen en zoek ik ook altijd nog naar een goede browser. Nog flink wat werk aan de winkel dus.

Gewoon, prima foto’s

De 8 megapixel-camera op de achterkant is dezelfde als op de Z10. Hiermee zijn prima foto’s en video’s (1080p) te schieten, maar BlackBerry kan nog altijd niet meekomen met de kwaliteits-camera’s die we in de Galaxy S4, HTC One of Lumia 920 vinden. Aan de voorkant zit nog een 2 megapixel-sensor voor het voeren van videogesprekken. Ook handig is dat er naast een micro-usb-aansluiting een micro-hdmi-uitgang aanwezig is. De aanwezige 16 GB opslag is overigens uit te breiden met een microSD-kaartje.

Qua batterijprestaties blijft de telefoon ver achter bij oudere modellen uit de Curve en Bold-series. Weten we het nog? Die toestellen gingen vaak meerdere dagen mee op één enkele oplaadbeurt. De Q10 doet het zeker niet slecht, en gaat net als veel hedendaagse toestellen een volle dag mee. De belkwaliteit van de Q10 is uitstekend, en handsfree bellen kan middels de meegeleverde headset of de ingebouwde speaker. Voor de liefhebbers van snel mobiel internet ondersteunt de Q10 ook nog 4G-internet. Een zeer compleet toestel dus, maar daar is de prijs van 600 euro ook wel naar…

Conclusie

De Q10 is de smartphone waar de volharde BlackBerry-fans lang op hebben gewacht. Loop je nog altijd met een Bold 9900 of Curve 9350 rond, dan is er nu eindelijk een telefoon die als volwaardige opvolger gezien kan worden. Het fysieke toetsenbord bewijst nog altijd bestaansrecht te hebben in een tijd waar de iPhone 5 en Galaxy S4 de scepter zwaaien. Sterker nog, het is een van de grootste pluspunten van deze Q10. Het besturingssysteem kan echter nog wel wat aandacht van app-ontwikkelaars gebruiken, want het aanbod toegewijde BlackBerry-apps is treurig. Toch is dit op afstand het beste BlackBerry-toestel tot op heden, een waar zakelijke gebruikers zeker weer een aantal jaren mee vooruit kunnen. En dat zal ook wel moeten, want met zijn prijskaartje van 600 euro is de Q10 alles behalve schappelijk geprijsd.

BlackBerry Q10

Prijs € 599,-

Besturingssysteem BlackBerry 10.1

Scherm 3,1 inch (720 x 720 pixels)

Processor dualcore (1,5 GHz)

Geheugen RAM 2 GB

Opslag 16 GB (uitbreidbaar met microSD)

Accu 2100mAh

Camera voor 2 megapixel

Camera achter 8 megapixel

Afmetingen 120 x 67 x 10,4 millimeter

Gewicht 139 gram

Pluspunten

Geweldig qwerty-toetsenbord

Strak en zakelijk design

Verbeteringen BlackBerry 10.1

Mooi beeldscherm

Minpunten

Gebrek aan kwaliteitsapps

Prijs

SCORE: 8/10

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.