Werk je achter je pc met een toetsenbord en muis? Of gebruik je de touchpad van een laptop? Prima natuurlijk, maar problematisch als je muis het ineens laat afweten, of (vervelender nog) als je problemen met je hand, pols of arm ervaart. Dan is het goed om te weten dat je nagenoeg alles op je computer ook zonder muis kunt! Hoe? Dat laten wij je zien.

Tip 01: Word starten

Onze missie in dit artikel is het maken van een Word-document, dit opslaan in een map en dit document vervolgens samen met wat afbeeldingen (die we al gemaakt hebben) comprimeren in een zip-bestand. Dit zip-bestand willen we vervolgens naar iemand mailen, waarna onze taak erop zit en we de computer afsluiten.

Er zijn natuurlijk veel meer andere dingen die je op je computer kunt doen, maar deze taak die we uitvoeren omvat zoveel verschillende dingen, dat hij representatief is voor de meeste taken die de gemiddelde gebruiker zou willen uitvoeren. We beginnen met het starten van Word. Je doet dit door op de Windows-toets te drukken, en dan in het startmenu vervolgens Word te typen. Als het goed is staat Word nu al automatisch geselecteerd, waarna je direct op Enter kunt drukken om het programma te starten. Worden er meer opties getoond, dan kun je met de pijltoetsen naar het pictogram van Word navigeren.

©PXimport

Tip 02: Nieuw document

Nu Word gestart is, kunnen we een nieuw document gaan maken. Het kan zijn dat er direct een leeg document in beeld staat, maar het punt is natuurlijk dat we willen laten zien dat elke optie te bereiken is via het toetsenbord. Een nieuw document maak je door de toetscombinatie Ctrl+N in te drukken. Je komt dan direct in het nieuwe document terecht. Wanneer je meerdere documenten open hebt, dan wil je waarschijnlijk tussen deze documenten kunnen schakelen. De manier waarop je dat doet is gelijk aan de manier waarop je tussen programmavensters schakelt, namelijk met de toetscombinatie Alt+Tab. Je kunt overigens alle onderdelen van het lint eenvoudig activeren met behulp van je toetsenbord. Wanneer je de Alt-toets even indrukt, dan zie je cijfers en letters verschijnen bij de verschillende onderdelen van het lint. Druk je zo’n cijfer of letter in, dan ga je direct naar de juiste plek toe, en zie je vervolgens weer cijfers en letters waarmee je de opties binnen dat kopje van het lint activeert. Je hoeft gelukkig dus niet alle toetscombinaties uit je hoofd te leren.

©PXimport

Tip 03: Selecteren en meer

Hoe je tekst typt in een Word-document, dat hoeven we je natuurlijk niet uit te leggen. Problematischer wordt het waarschijnlijk als je stukken tekst wilt selecteren en daar iets mee wilt doen. Gelukkig is dat helemaal niet zo ingewikkeld. Met de toetscombinatie Ctrl+A selecteer je alle tekst in een document. Wanneer je aan het eind van een zin gaat staan, en je drukt op Ctrl+Shift+PijltjeOmhoog, dan selecteer je de gehele paragraaf. Met Ctrl+Shift+PijltjeLinks selecteer je het woord aan de linkerkant van de cursor, en kies je in plaats daarvan voor de pijl naar rechts, dan selecteer je de cursor aan de rechterkant van de cursor. De combinatie Shift+Home selecteert het stuk van de cursor tot het begin van de regel. Shift+End selecteert juist tot het eind van de regel. Met Ctrl+Shift+Home selecteer je alles van de cursor tot het begin van het document, en met Ctrl+Shift+End dus alles tot het eind van het document. Houd je alleen de Shift-toets ingedrukt, dan kun je tekst selecteren op letterniveau. Om tekst te kopiëren en elders te plakken, gebruik je uiteraard respectievelijk de beroemde toetscombinatie Ctrl+C en Ctrl+V. Tekst knippen kan ook, daarvoor gebruik je de toetscombinatie Ctrl+X.

©PXimport

Tip 04: Opmaak

Wanneer je een tekst typt, dan wil je daar doorgaans ook wel wat opmaak aan toevoegen. Gelukkig zijn de toetscombinaties daarvoor heel eenvoudig (en deze kun je wel uit je hoofd leren). Om een tekst dikgedrukt te maken, gebruik je de toetscombinatie Ctrl+B (de b van bold). Je kunt dit doen wanneer je een stuk tekst hebt geselecteerd, of je kunt bold activeren en vervolgens tekst typen. Met dezelfde toetscombinatie schakel je deze functie weer uit. Wil je tekst schuingedrukt hebben, dan gebruik je daarvoor de toetscombinatie Ctrl+I (de I van Italic) en om een streep onder je tekst te zetten, gebruik je de toetscombinatie Ctrl+U (voor underline).

Wat lastiger wordt het als je kopteksten wilt toevoegen. In dat geval selecteer je de tekst waaraan je bijvoorbeeld het profiel Kop wilt toekennen en druk je op Alt+R voor het tabblad Start, en vervolgens op S en op N om de cursor te verplaatsen naar het gedeelte Stijlen. Je kunt nu met de pijltoetsen door de stijlen bladeren, pas als je op Enter drukt worden deze echt toegepast. Wil je het nog sneller? Ctrl+Alt+1 past kopstijl 1 toe, Ctrl+Alt+2 kopstijl 2 enzovoort.

©PXimport

Tip 05: Inhoud toevoegen

Maar hoe zit het nu als je een afbeelding of een tabel toe wilt voegen? Daar heb je toch zeker wel een muis voor nodig? Het antwoord is nee, ook dít kun je prima af met alleen het toetsenbord. Om een tabel toe te voegen druk je op Alt en vervolgens op N om het tabblad Invoegen te activeren. Door vervolgens de toetsen B en A te typen, kom je in het veld terecht waarmee je een tabel invoegt (onthoud, dit hoef je niet uit je hoofd te leren, als je op Alt drukt geeft Word aan welke toetsen bij welke optie horen). Hetzelfde geldt voor het invoegen van een afbeelding. Wanneer het tabblad Invoegen is geactiveerd, druk je op Alt en daarna weer op N (ondanks dat het tabblad al actief is, moet je het toch eerst weer activeren om daarna een sub-optie te kunnen kiezen) en vervolgens op A en F om een afbeelding in te voegen. Er opent een venster waarin je kunt navigeren naar de gewenste afbeelding met de pijltoetsen, die je vervolgens met de Enter-toets daadwerkelijk invoegt.

©PXimport

Tip 06: Bestand opslaan

De allersnelste manier om een document op te slaan is met behulp van de toetscombinatie Ctrl+S (de s van save). Maar als je het wilt opslaan in een andere map, dan moet je het anders doen. We willen het document in de map waarin we straks ook nog afbeeldingen gaan plaatsen. Druk op F12 om het Opslaan-als-venster te openen. Door herhaaldelijk op de Tab-toets te drukken, selecteer je verschillende onderdelen van dit venster, die je vervolgens met de pijltoetsen kunt bedienen. Zo kun je de juiste map selecteren (we geven toe, dit werkt wel langzamer dan het met de muis gaat). Wil je een nieuwe map aanmaken, dan gebruik je in dit venster de toetscombinatie Ctrl+Shift+N. Je kunt ook naar de knop Nieuwe map navigeren, maar de toetscombinatie is uiteraard veel sneller.

©PXimport

Tip 07: Beelden kopiëren

We hebben nu een Word-document gemaakt en het opgeslagen in een map op onze computer. De persoon aan wie we het document mailen, heeft ons ook gevraagd om twee afbeeldingen mee te sturen die hij nodig heeft. Die afbeeldingen staan elders op onze computer, die gaan we dus eerst kopiëren naar de map waarin ook het Word-document staat. Druk op Windows-toets+E om Windows Verkenner te openen (de letter e staat in dit geval voor Windows Explorer in het Engels). Ook hier kun je weer herhaaldelijk op Tab drukken om naar het juiste onderdeel van het venster te navigeren. Je kunt ook ¬– net als in Word – de Alt-toets indrukken om toetscombinaties tevoorschijn te toveren. Een bestand kopiëren (of knippen) gaat op precies dezelfde manier als tekst kopiëren in Word: Ctrl+C om te kopiëren, Ctrl+X om te knippen en Ctrl+V om het bestand te plakken in de map waar je het wilt hebben.

©PXimport

Tip 08: Beelden draaien

We hebben de twee bestanden waarom gevraagd is in de juiste map geplakt, maar zien dat ze niet rechtop staan: beide bestanden moeten een kwartslag gedraaid worden. Zelfs nu hebben we de muis niet nodig om deze bestanden weer recht te zetten. We willen eerst beide bestanden selecteren. Navigeer in Verkenner naar het eerste bestand, houd de Shift-toets ingedrukt en navigeer naar het tweede bestand om beide bestanden te selecteren. Staan ze niet direct naast of onder elkaar in de map? Navigeer dan eerst naar het eerste bestand, houd de Ctrl-toets ingedrukt terwijl je met de pijltjes naar het tweede bestand gaat, en druk dan (met Ctrl nog steeds ingedrukt) op de Spatiebalk.

De twee bestanden zijn geselecteerd. Door nu op de toetscombinatie Shift+F10 te drukken, roep je het ‘rechtsklikmenu’ (sommige toetsenborden hebben hiervoor ook een aparte toets, meestal naast de rechter-Ctrl-toets). Navigeer nu met de muis naar de optie Linksom draaien of Rechtsom draaien en druk op Enter om dit toe te passen. Je hebt de afbeeldingen nu gedraaid.

©PXimport

Tip 09: Zip-bestand maken

Om een zip-bestand te kunnen maken, is het handig om compressiesoftware te hebben. In dit artikel gaan we ervan uit dat je een programma als WinZip of WinRar geïnstalleerd hebt. Is dat niet het geval, geen zorgen, dan vind je comprimeren in het rechtsklikmenu onder het kopje Kopiëren naar. We willen in dit geval alle bestanden in de map waarin we ons in Windows Verkenner bevinden, opnemen in het zip-bestand. Druk dus op Ctrl+A. Druk nu weer op Shift+F10 om het contextmenu te openen en selecteer de optie die bij je compressieprogramma hoort (in het geval van WinRar is dat bijvoorbeeld Toevoegen aan archief). De bestanden worden nu in een zip-bestand (of rar-bestand) verpakt en zijn klaar om te versturen. We hebben er overigens bewust voor gekozen om het bestand in te pakken met een extern programma, om aan te tonen dat het contextmenu allerlei verschillende onderdelen kan bevatten. Ons contextmenu lijkt waarschijnlijk in niets op jouw contextmenu. Dat is dan ook waarom er voor dit menu in principe geen sneltoetsen zijn en je alleen met de pijltjes kunt navigeren.

©PXimport

Tip 10: Bestand hernoemen

Oeps, het zip-bestand heeft de naam aangenomen van de map, en aangezien we die map De Grote Verstuurmap hebben genoemd, is dat niet echt een geschikte naam voor een bestand dat we aan iemand willen sturen. Dit betekent uiteraard dat we het zip-bestand moeten hernoemen. Je doet dit door in Verkenner te navigeren naar het bestand dat je wilt hernoemen en vervolgens te drukken op F2. Zodra je dit doet, wordt de tekst van het bestand blauw gemarkeerd en kun je de naam aanpassen. Let wel op dat je de bestandsextensie intact laat, want wanneer je per ongeluk het stukje .zip verwijdert, dan weet Windows (en dus ook je ontvanger) niet meer wat voor soort bestand dit is en kan het niet meer worden uitgepakt (tenzij de extensie weer wordt toegevoegd, maar dat moet men dan maar net weten).

©PXimport

Tip 11: Bestand mailen

We hebben het bestand klaargemaakt voor verzending en willen het gaan versturen via de mail. Dat kan natuurlijk op verschillende manieren. Als je een dienst als Gmail wilt gebruiken, zul je eerst de browser moeten starten (op een gelijksoortige manier als Word) en navigeren van de site van Gmail (waar de Tab-toetsen je ook zullen helpen, net als in Verkenner).

Wij gaan er voor nu vanuit dat je een mailprogramma hebt geïnstalleerd op je pc. Dan is er een superefficiënte manier om het bestand te versturen: wanneer je namelijk het bestand selecteert in Verkenner en je activeert het rechtsklikmenu (weer met Shift+F10), dan vind je onder de optie Kopiëren naar de optie Emailgeadresseerde. Selecteer je deze optie en druk je op Enter, dan wordt automatisch je standaard mailprogramma geopend, er wordt een nieuw bericht gestart én je bijlage wordt aan dit bericht toegevoegd. Dat is een stuk sneller dan zelf je mailprogramma moeten openen, een nieuw bericht opstellen en daarna zelf de bijlage invoegen. Dat kán natuurlijk wel, en ook dat kan met je toetsenbord.

©PXimport

Tip 12: Computer afsluiten

Goed, de mail is verzonden met ons document erin. Het is tijd om af te sluiten. En natuurlijk doen we dat – geheel in de stijl van dit artikel – niet met de muis, maar met het toetsenbord. Om je computer snel af te sluiten, druk je (in tegenstelling tot wat je zou denken) niet op de Windows-toets, maar gebruik je de wereldberoemde toetscombinatie Ctrl+Alt+Del. Er opent nu een menu in Windows, met daarin helemaal rechtsonderin de knop om je pc mee af te sluiten. Gebruik de Tab-toets om naar dit gedeelte te navigeren, selecteer de juiste knop met de pijltoetsen en druk op Enter om je pc daadwerkelijk af te sluiten. Je hebt nu van begin tot eind álles met je toetsenbord gedaan. Je merkt, een muis kan sneller zijn, maar als je al deze opties oefent, ben je in no-time net zo snel met je toetsenbord als met de muis.

©PXimport

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.