Lenovo kwam deze week flink onder vuur te liggen toen bleek dat het laptops verkoopt met malware erop. Maar wat is er nou precies gebeurd? Wat deed het bedrijf verkeerd en waarom is dat gevaarlijk voor Lenovo-gebruikers? En heeft het bedrijf hiermee onherstelbare schade opgelopen? We leggen het voor je uit in 5 vragen.

1. Wat deed Lenovo?

Lenovo leverde laptops met daarop zogenaamde 'adware'. Dat betekent dat adverteerders ruimte konden inkopen bij Lenovo, die via speciale certificaten werden getoond wanneer de gebruiker naar een bepaalde website ging. Zo krijg je bijvoorbeeld een pop-up te zien wanneer je wilt internetbankieren bij de ING. Die pop-ups waren ook met adblockers niet uit te schakelen.

Dat is opzich al vervelend genoeg, maar het werd nog een graadje erger. De manier waarop Lenovo de advertenties liet zien, bleek namelijk gevaarlijk onveilig te zijn.

Eigen certificaat
Om de advertenties te tonen, moet Lenovo namelijk een eigen certificaat gebruiken. Dat wordt aan de browser gegeven, zodat die weet wanneer iets een veilige website is en wanneer niet. Het probleem bij de Lenovo-certificaten is echter dat ze over bestaande certificaten heen werden geplaatst.

Dat betekent dat je browser geen idee meer heeft of een website veilig is. Als je naar ING.nl of Gmail.com gaat en inlogt, dan controleert de browser of dat wel veilig is. Als dat certificaat oud is, of verlopen, of gewoon niet veilig, dan krijg je een waarschuwing en kun je beter niet op de site.

Overschrijven
De certificaten die Lenovo gebruikte om de advertenties te serveren waren zó hardnekkig, dat ze bestaande certificaten overschreven. Je browser dacht dus áltijd dat een website veilig was, ongeacht of dat zo was of wanneer niet.
 

2. Wat betekent dat in de praktijk?

In de praktijk kun je dus nooit zien of een website veilig of onveilig is. Ook weet je niet wie er allemaal meeluistert met jouw verbinding.

SSL gekaapt
Het wordt nog een graadje erger, omdat de Lenovo-certificaten allemaal dezelfde encryptiesleutel gebruikten, zo ontdekte deze onderzoeker. Dat betekent dat je met één wachtwoord álle verbindingen van álle Lenovo-computers kunt onderscheppen. Dat kan makkelijk via een man-in-the-middle-aanval, wanneer je op hetzelfde wifi-netwerk zit als het slachtoffer.
 

3. Waarom doet Lenovo zoiets?

Lenovo verkoopt voornamelijk laptops met Windows erop, maar verdient daar amper geld mee. Dat doet overigens bijna geen enkele fabrikant: De marge op een laptop of computer die met Windows geleverd wordt is flinterdun. In veel gevallen maken computerfabrikanten zelfs verlies op zulke systemen. Dat betekent dat fabrikanten vaak op zoek gaan naar andere verdienmodellen.

'Geen geld, maar relevantie'
Eén van de populairste daarvan is het installeren van programma's op de pc. Dat gebeurt vaak niet omdat die programma's nou zo handig voor je zijn (al moeten ze volgens de fabrikanten "natuurlijk wel relevant zijn voor de koper"), maar omdat ze veel geld opleveren.

De adware van Lenovo bracht waarschijnlijk veel geld op - al ontkent het bedrijf dat met klem. Lenovo dat er helemaal niet veel geld gemoeid ging met de deal. "Superfish werd vooral gebruikt om gebruikers relevante producten en aanbiedingen te tonen", zegt het bedrijf in een verklaring.
 

4. Mag dat?

Nee. In ieder geval overtreedt Lenovo de cookiewet, waarin staat dat je niet zomaar tracking-software mag leveren op laptops. Dat zeggen onder andere internetjuristen als Arnoud Engelfriet. Die vindt dat de Autoriteit Consument & Markt zou moeten optreden tegen Lenovo.

Computervredebreuk
Buiten de redelijk onschuldige overtreding van de cookiewet maakt Lenovo zich ook mogelijk schuldig aan computervredebreuk. Het zorgt er namelijk moedwillig voor dat laptops van gebruikers minder veilig zijn. Het luistert gebruikers af en zorgt ervoor dat ze kwetsbaar zijn voor aanvallen. Dat is een veel ernstiger vergrijp.

Ethisch
Maar of het nou legaal is of niet, de belangrijkste vraag is of dit ethisch is. Kan Lenovo dit maken tegenover zijn (potentiële) kopers? Die raken nu ieder vertrouwen kwijt dat ze ooit hadden in het bedrijf, en het is maar de vraag of je ooit nog iets kunt vertrouwen dat van Lenovo af komt.
 

5. Wat is Lenovo's excuus?

De reactie van Lenovo op dit schandaal lijkt voorbij te gaan aan de zorgen van kopers. Het bedrijf zegt dat "Superfish voor negatieve reacties" zorgde bij gebruikers, en daarom zou Lenovo de malware hebben verwijderd.

'Niks aan de hand!'
Lenovo durft zelfs te stellen dat er "nooit substantieel gevaar was" voor de gebruikers, en dat zij altijd de keus hebben gehad om een product te gebruiken. Dat er nooit toestemming is gevraagd voor het gebruik van de malware, wordt daarbij niet vernoemd. Ook zegt Lenovo-ceo in een interview dat het "vooral gaat om een technisch theoretisch probleem", een grove onderschatting van het probleem.

Inmiddels worden er geen laptops meer geleverd met de Superfish-malware, en worden er in de toekomst geen nieuwe computers op de markt gebracht met Superfish.

Opgelost?
Het blijft echter de vraag wat er gebeurt met de huidige laptops waar Superfish op staat. Lenovo zegt: "We hebben gezorgd dat servers geen gebruik meer kunnen maken van Superfish en de malware is niet langer actief is." Dat betekent echter niet dat Superfish is verwijderd van de computers. Sterker nog, het gaat om een root-certificaat dat zo diep in het systeem zit dat Superfish ook in de toekomst nog bestaande SSL-certificaten blijft overstemmen. Er zijn dus nog een hoop stappen te zetten voor Lenovo het vertrouwen van zijn gebruikers weer terug heeft gewonnen.

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.