Lezen is een heerlijk tijdverdrijf, maar je hebt vast niet altijd zin om zo’n dikke, zware pil vast te houden of mee te nemen. En dan komt de e-reader om de hoek kijken. Enkele voordelen: lekker licht, je kunt heel veel boeken in één keer meenemen, je hebt geen extra licht nodig en de e-reader gaat wekenlang mee op één acculading.

Tip 01: Technologie

Een e-reader heeft een scherm van e-ink, oftewel elektronische inkt. Andere benamingen zijn elektronisch papier of digitale inkt, met alle begrippen wordt hetzelfde bedoeld. In tegenstelling tot een lcd-scherm verbruikt elektronisch papier veel minder stroom en reflecteert het het licht vrijwel net zo als normaal papier. Hierdoor kun je ook in zonlicht prima een boek op je e-reader lezen. Er bestaan veel verschillende e-ink-technologieën, maar in de meeste e-readers wordt gebruikgemaakt van electroforetische displays. Dit houdt in dat pixels op het scherm individueel aan- en uitgezet kunnen worden door middel van kleine elektrische stroompjes. Dit zie je als je in een e-book de pagina omslaat, de pixels veranderen als het ware van zichtbaar naar onzichtbaar. Doordat dit vrij traag gaat, is elektronisch papier niet geschikt voor snel wisselende beelden en is het vooralsnog alleen mogelijk bij zwart-wittoepassingen. Maar het is daarmee wel prima om een digitaal boek te lezen.

©PXimport

Kleur

©PXimport

Tip 02: Kindle

Er is een aantal merken die e-readers produceren. Wel zijn er tegenwoordig een stuk minder spelers dan een aantal jaar geleden. Het gros van de markt is tegenwoordig verdeeld over de twee grootste merken: Kobo en Amazon Kindle. Beide fabrikanten verkopen e-readers in verschillende formaten en prijsklassen.

Het is belangrijk om te weten dat je een Kindle moet bestellen bij Amazon, en dus niet in een Nederlandse (web)winkel kunt kopen. Ook gebruikt Amazon met de Kindle een ander bestandsformaat dan Kobo, PocketBook en Denver. Om boeken te downloaden, kun je terecht bij Amazons eigen e-bookdienst. Het nadeel van Amazon Kindle is dat je de boeken die via Amazon hebt gekocht of gehuurd niet zomaar op een andere e-reader kunt lezen. Wel is er een Kindle-app voor Android en iOS, waardoor je de gekochte boeken ook op deze apparaten gemakkelijk kunt lezen. Je vordering wordt bijgehouden, en bij een actieve internetverbinding gesynchroniseerd naar andere Kindle-apparaten of andere apparaten met de Kindle-app.

©PXimport

Tip 03: Bestandsformaten

Een open formaat voor e-books is epub. Dit formaat wordt gebruikt door Nederlandse bibliotheken en aanbieders, zoals Kobo, Bruna en Bol.com. Doordat dit een open en veelgebruikt formaat is, zijn er ontzettend veel boeken in epub-indeling beschikbaar.

Op vrijwel alle e-readers kun je overigens pdf-bestanden lezen en de meeste modellen ondersteunen ook Word- en html-bestanden. Neem voordat je een e-reader aanschaft even een kijkje bij de verschillende aanbieders om te zien of jouw favoriete boeken voor dat type apparaat beschikbaar zijn.

©PXimport

Toch epub op Kindle?

©PXimport

Abonnementen

©PXimport

Tip 04: Display

Heb je een e-readermerk op het oog, dan kun je gaan kijken naar je hardware-voorkeuren. Belangrijk daarbij is de grootte en de resolutie van het scherm. Wil je een klein en licht apparaat dat je gemakkelijk in je tas kunt stoppen en mee kunt nemen? Ga dan voor een e-reader met een beeldschermdiagonaal van maximaal 6 inch. Dit formaat zit tussen een normale smartphone en een kleine tablet in. Apparaten van dit formaat wegen vaak nog geen 200 gram, een stuk minder dan een normaal boek dus. De resolutie van een e-inkscherm wordt in ppi weergegeven, wat staat voor pixels per inch. Een budget-e-reader beschikt vaak over zo’n 150 ppi, een duurdere e-reader heeft vaak een pixel-dichtheid van 300 ppi. Zo’n hogere resolutie betekent dat de letters scherper zijn waardoor het aangenamer is om te lezen.

©PXimport

Tip 05: Meer eigenschappen

Denk er ook van tevoren over na of in het donker wilt kunnen lezen. Je kunt een lampje op je e-reader bevestigen, maar er zijn ook e-readers met geïntegreerde verlichting zodat het scherm oplicht in het donker. Belangrijk daarbij is ook hoe zwak de verlichting ingesteld kan worden. Wil je ’s avonds in het donker lezen, dan is een scherm al snel te fel verlicht. Dit kom je niet tegen in de specificaties, maar zul je vooral moeten ontdekken door reviews op fora te lezen.

Alle recente e-readers werken met een touchscreen. Je slaat je pagina’s om door op een zijde van het scherm te tikken of te vegen. De duurste e-readers van Kindle en Kobo hebben hiervoor zowel een touchscreen als knoppen naast/onder het scherm.

©PXimport

Tip 06: Verbindingen

Vrijwel elke e-reader heeft een wifi-verbinding zodat je gemakkelijk e-books uit een online winkel kunt downloaden. Op sommige apparaten kun je die wifi-verbinding ook gebruiken om ermee op internet te surfen. Verwacht hier niet te veel van, want bewegende elementen of afbeeldingen worden in principe niet goed weergegeven op je e-reader (zie tip 1). Mocht je geen beschikking hebben over wifi, dan bevatten de e-readers veelal ook een usb-poort waarmee je boeken van je pc naar het apparaat kunt kopiëren. Ben je veel onderweg, en wil je a la minute boeken kunnen downloaden, dan kun je kiezen voor een e-reader met 3G of 4G. Maar je kunt het dan ook slimmer aanpakken: download eerst op je smartphone (via 3G/4G) het boek dat je wilt lezen. Zet dan een wifi-hotspot op je smartphone op en verzend het boek naar je e-reader.

©PXimport

Tip 07: Andere functies

Heb je de belangrijkste zaken op een rijtje gezet, dan kun je de specifieke functies van de e-readers bekijken. Sommige dingen kunnen namelijk best handig of waardevol voor je zijn. Amazon laat in zijn Kindle-producten bijvoorbeeld zien hoelang het nog duurt voordat een hoofdstuk of boek uit is. Dit past de e-reader constant aan jouw leessnelheid aan, zodat je weet of je nog nét even het hoofdstuk uit kunt lezen of dat je het voor een volgend moment moet bewaren. Verder hebben vrijwel alle e-readers een woordenboek ingebouwd. Als je een woord niet kent, kun je erop tikken zodat je de betekenis ervan kunt opzoeken. Bij sommige e-readers kun zelfs een persoonlijke woordenlijsten aanleggen en jezelf overhoren. Elke e-reader kan bovendien de lettergrootte aanpassen en bij veel apparaten heb je ook nog keus uit een aantal lettertypes.

©PXimport

Tip 08: Waterdicht

Als je een e-reader mee wilt nemen op vakantie, dan is het handig om een robuust model te kiezen die tegen zon, zee en strand kan. Sommige e-readers zijn spatwaterbestendig, andere e-readers kun je zelfs in het (zwem)bad lezen. De mate van waterdichtheid wordt aangeduid met een code. Dit begint altijd met IP, dit staat voor International Protection (Rating). Na de IP-letters komen één, twee of drie cijfers. Het eerste cijfer bepaalt hoe een apparaat tegen inslag en aanraking is beschermd, 0 betekent totaal geen bescherming, 6 betekent dat de behuizing van een apparaat dichtgetimmerd is en er dus zelfs geen stofdeeltjes binnen kunnen dringen. Het tweede cijfer gaat over de waterdichtheid, 0 betekent geen bescherming, 9 is vochtdicht en betekent dat een apparaat te gebruiken is bij een vochtigheidsgraad van 90%. Bij de IP-code staat vaak geschreven hoe lang en hoe diep je het apparaat in het water kunt gebruiken. Het derde cijfer gaat over mechanische krachten, maar wordt bij veel apparaten niet genoemd. Als er een x staat op de plek van een cijfer, dan betekent dit dat de fabrikant hier geen mededeling over doet of dat het niet van toepassing is.

©PXimport

Bladmuziek

©PXimport

Kooptips

Amazon Kindle

©PXimport

Kobo Aura H2O (Edition 2)

PocketBook Inkpad 3

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

Checklist centrifugeerproblemen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.