Gevorderde gebruikers weten dat een computer sneller te bedienen is met het toetsenbord dan via de muis. Het toverwoord is 'toetscombinaties', er zijn er honderden. We hebben de beste voor je opgezocht voor Windows, Office en tijdens het internetten.

Tip 01: Toetscombinaties

De benamingen 'sneltoetsen' en 'toetscombinaties' worden door elkaar gebruikt, maar technisch gezien is er een verschil. Een sneltoets is een toets op je toetsenbord om bijvoorbeeld je geluid uit te schakelen of om naar een volgend liedje te gaan.

Met een toetscombinatie wordt het gelijktijdig/achtereenvolgend indrukken van meerdere toetsen bedoeld. De bekendste toetscombinaties zijn Ctrl+C (kopiëren) en Ctrl+V (plakken). Deze onmisbare toetscombinaties kun je overal gebruiken. In de Windows Verkenner kopieer en plak je er bestanden mee, in Microsoft Word voer je dezelfde acties uit op een stukje tekst.

©PXimport

Tip 01 Toetscombinaties versnellen acties die je normaal gesproken met de muis uitvoert.

Tip 02: Onmisbare basis

Naast de in tip 1 genoemde combinaties voor kopiëren en plakken, heeft Windows nog een paar toetscombinaties die iedereen zou moeten kennen. Windows-toets+D leidt je altijd naar je bureaublad. Openstaande vensters en programma's worden niet gesloten, maar even geminiseerd zodat je snel op je bureaublad bent. Ook Ctrl+F is belangrijk, dit activeert de zoekfunctie van het programma dat je voor je neus hebt. In Microsoft Office kun je met Ctrl+F zoeken naar een tekst in een document. In een browser laat Ctrl+F je zoeken binnen de pagina. Druk steeds op Enter om naar het volgende zoekresultaat op de pagina te springen.

De Tab-toets is essentieel in je webbrowser, bijvoorbeeld als je een formulier invult. Met Tab spring je steeds naar het volgende invulveld. Shift+Tab keert de actie om, zodat je weer in het vorige veld staat.

©PXimport

Tip 02 Windows-toets+D minimaliseert alle programma's en vensters en toont je bureaublad, ook in Windows 8.1.

Toetscombinaties snel leren

De toetscombinaties in dit artikel zorgen ervoor dat je je computer sneller kunt gebruiken omdat je de muis minder hoeft aan te raken. Niet alle toetscombinaties zijn even handig voor iedereen. Leer dus alleen de toetscombinaties uit je hoofd die voor jou relevant zijn. Hoe doe je dit het snelst? Noteer de toetscombinaties op een papiertje en bewaar dit in de buurt van je beeldscherm.

Elke keer als je hand voor een actie intuïtief naar je muis grijp, pak je het spiekblaadje en voer je de actie uit met de toetscombinatie. Het kost een klein beetje discipline, maar je krijgt er veel gemak voor terug. Het aanleren van toetscombinaties die voor jou persoonlijk relevant zijn, gaat sneller dan je denkt!

Tip 03: Vinden en starten

Windows heeft een handige zoekfunctie aan boord waarmee je via je toetsenbord programma's kunt starten of snel bij de juiste instelling bent. In Windows 8.1 kun je direct in het startscherm beginnen met typen. Tik bijvoorbeeld beeldscherm om bij de beeldscherminstellingen te komen of excel om Microsoft Excel te vinden. Er wordt een zoekopdracht uitgevoerd waarna je met de pijltjestoetsen de instellingen kunt openen of het programma start. De truc werkt ook voor bestanden om bijvoorbeeld een document te openen of muziek af te spelen.

De zoekfunctie is voor Windows 8.1-gebruikers ook vanaf het bureaublad te activeren met de toetscombinatie Windows-toets+S. De zoekfunctie van Windows 7 (en eerder) is iets beperkter, maar nog steeds uitermate handig. Ook hiermee kun je bestanden vinden en openen of programma's starten. Druk op de Windows-toets en typ een gedeelte van de programma- of bestandsnaam.

©PXimport

Tip 03 Gebruik de ingebouwde zoekfunctie van Windows 8.1 met Windows-toets+S om programma's snel te starten, bestanden te openen en instellingen te vinden.

Tip 04: Programma sluiten

Een prettige toetscombinatie om achter de hand te houden is Alt+F4. Dit vervangt het bekende afsluitkruisje om een programma te beëindigen. De toetscombinatie Ctrl+F4 is een minder bekende variatie hierop en sluit alleen het document binnen de applicatie. Neem als voorbeeld Microsoft Word met twee geopende documenten. Met Alt+F4 wordt heel Microsoft Word (en dus beide documenten) afgesloten. Wanneer je Ctrl+F4 gebruikt sluit je alleen het Word-document af dat je op dat moment voor je hebt.

Sommige programma's laten zich niet afsluiten met Alt+F4 (bijvoorbeeld Spotify). Dit geldt ook voor vastgelopen programma's. Als je SuperF4 installeert via deze link, krijg je de agressieve toetscombinatie Ctrl+Alt+F4 tot je beschikking. Hiermee wordt een (vastgelopen) programma direct beëindigd.

©PXimport

Tip 04 SuperF4 zorgt ervoor dat je zelfs vastgelopen programma's met de toetscombinatie Ctrl+Alt+F4 kunt afsluiten.

Tip 05: Ververs pagina

Soms gaat er iets mis tijdens het internetten. Een pagina wordt niet goed getoond of er zijn bijvoorbeeld problemen om je aan te melden bij een website. Om uit te sluiten dat het probleem bij jou ligt, heb je een aantal trucjes binnen handbereik. Druk op F5 om de pagina opnieuw te tonen. Ctrl+F5 is beter en vraagt de pagina opnieuw op via internet. Hierbij wordt de cache overgeslagen.

Cache is een soort geheugenbuffer op je computer waar onderdelen van websites worden bewaard om pagina's sneller te tonen. Het is goed om de cache regelmatig op te schonen. Dit kan in vrijwel elke browser met de toetscombinatie Ctrl+Shift+Del.

©PXimport

Tip 05 Gebruik Ctrl+Shift+Del om de cache van je webbrowser te legen.

Fn-toets van je laptop

Laptopgebruikers hebben naast Ctrl, Shift, Alt en de Windows-toets nog een speciale toets tot hun beschikking: Fn. Met de Fn-toets worden extra functies van de laptop aangeroepen. De mogelijkheden van de Fn-toets verschillen per merk/type laptop, maar zijn eenvoudig terug te vinden. De Fn-toets heeft een bepaalde kleur, bijvoorbeeld oranje. Bij sommige van je normale toetsen zie je een extra functie die eveneens in deze kleur is weergegeven. De functie wordt meestal met een icoontje aangeven. Zo kun je met de juiste Fn-toetscombinatie bijvoorbeeld snel het beeldscherm dimmen of juist helder maken, het geluidsvolume regelen of een film pauzeren.

Het is goed om de werking van de Fn-toets te kennen, ook als je de achterliggende opties nooit gebruikt. Je kunt via de Fn-toets bijvoorbeeld ook per ongeluk je wifi of touchpad uitschakelen. Als je niet weet dat deze optie bestaat, zou je kunnen denken dat er iets mis is met je verbinding of touchpad.

Tip 06: Werken met tabs

Tijdens het internetten is de verleiding groot om allerlei linkjes aan te klikken om de informatie te vinden die je zoekt. Als je de Ctrl-toets ingedrukt houdt terwijl je op een link klikt, wordt de pagina in een nieuw tabblad geopend. Het tabblad van de huidige pagina wordt dus niet gesloten en je kunt de informatie achter de link later lezen. Dankzij deze truc kun je optimaal en vooral zeer snel werken met tabs in je webbrowser. Ctrl+W sluit de huidige tab en Ctrl+Shift+T doet het omgekeerde.

Hiermee open je tabs die je per ongeluk hebt afgesloten. Als je veel tabbladen open hebt staan, dan zijn Ctrl+PageUp en Ctrl+PageDown goed om te onthouden. Je bladert hiermee door geopende tabbladen. Dit is vergelijkbaar met de bekende Alt+Tab toetscombinatie van Windows, waarmee je wisselt tussen openstaande programma's. Met Ctrl+T open je een nieuwe tab (leeg) en kun je zelf een webadres intypen. Je springt naar de adresbalk met Alt+D.

©PXimport

Tip 06 Blader sneller door de informatie die je wilt lezen door te werken met de tabs van je webbrowser.

Tip 07: Favorieten

Makers van internetbrowsers hebben bijna allemaal een andere benaming voor 'websiteboekenleggers', zoals favorieten, bookmarks en bladwijzers. Toch doen ze nagenoeg hetzelfde: een webpagina bewaren zodat je er later nog eens terug kunt keren.

De toetscombinatie Ctrl+D werkt in (bijna) alle browsers en voegt een nieuwe websiteboekenlegger toe. Je kunt optioneel nog een omschrijving intypen en de favoriet, bladwijzer of bookmark bewaren met de Enter-toets.

©PXimport

Tip 07 Gebruik de toetscombinatie Ctrl+D om een website toe te voegen als favoriet, bladwijzer of bookmark.

Tip 08: Spelling

Hoewel je brieven kunt typen in 101 programma's en websites, doen de meeste mensen dit nog steeds graag in Microsoft Office. Eén van de vele redenen is de spellingscontrole. Dankzij slimme toetscombinaties bedien je de spellingscontrole nog beter. Als een woord een rood kringeltje heeft, is er iets mee aan de hand. Zorg ervoor dat de muiscursor op het woord staat en gebruik Alt+F7.

Microsoft Word geeft alternatieven voor het woord dat je (mogelijk) fout geschreven hebt. Gebruik Ctrl+F7 om de synoniemenlijst op te roepen. Met F7 laat je je volledige document op spelling controleren.

©PXimport

Tip 08 Er zijn handige F7-toetscombinaties in Office beschikbaar die allemaal te maken hebben met de spellingscontrole.

Tip 09: Speciale tekens

Soms heb je speciale tekens nodig om een woord correct te schrijven. In de Nederlandse taal komen de tekens é, è, ë en ï regelmatig voor. Deze tekens staan (meestal) niet op je toetsenbord, maar zijn wel eenvoudig in een document te plaatsen met de juiste ASCII-code. Je voert een code in door de LinkerAlt-toets ingedrukt te houden terwijl je de juiste cijfers intypt.

Voor de é is dit bijvoorbeeld Alt+130. Een goede lijst met ASCII-codes vind je hier. Noteer de belangrijkste codes voor jezelf die je echt gaat gebruiken op je lijstje. Let op: Alt-codes werken via het numeriek toetsenbord (rechts). Voor sommige codes is een 'voorloop nul' nodig, bijvoorbeeld Alt+0128 voor het Euro-teken. Geen zin om codes te onthouden of op te zoeken? Je kunt het woord ook fout schrijven en via de spellingscontrole laten corrigeren, bijvoorbeeld 'cafe' naar 'café'.

©PXimport

Tip 09 Speciale tekens nodig? Gebruik de ASCII-code, bijvoorbeeld Alt+0128 voor het Euro-teken.

Toetscombinaties zelf vinden

We hebben in dit artikel een selectie gemaakt van handige tips en toetscombinaties om je computer sneller te bedienen met het toetsenbord. Uiteraard zijn er veel meer mogelijkheden die misschien handig voor je zijn. Gebruik Google om de juiste toetscombinaties te vinden of kijk in de menu's van programma's die je gebruikt. In de menu's vind je achter de beschikbare opties meestal ook een toetscombinatie.

In het menu Bestand staat bijvoorbeeld achter Afdrukken de toetscombinatie Ctrl+P. Op deze manier kun je snel de beste toetscombinaties achterhalen in iTunes, Photoshop, Internet Explorer, Spotify en andere programma's. Zie je geen menu? Druk dan eerst op de Alt-toets, grote kans dat het menu nu wel verschijnt!

©PXimport

Kijk in de menu's van programma's om toetscombinaties te vinden voor handelingen die je vaak uitvoert.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.