Gevorderde gebruikers weten dat een computer sneller te bedienen is met het toetsenbord dan via de muis. Het toverwoord is 'toetscombinaties', er zijn er honderden. We hebben de beste voor je opgezocht voor Windows, Office en tijdens het internetten.

Tip 01: Toetscombinaties

De benamingen 'sneltoetsen' en 'toetscombinaties' worden door elkaar gebruikt, maar technisch gezien is er een verschil. Een sneltoets is een toets op je toetsenbord om bijvoorbeeld je geluid uit te schakelen of om naar een volgend liedje te gaan.

Met een toetscombinatie wordt het gelijktijdig/achtereenvolgend indrukken van meerdere toetsen bedoeld. De bekendste toetscombinaties zijn Ctrl+C (kopiëren) en Ctrl+V (plakken). Deze onmisbare toetscombinaties kun je overal gebruiken. In de Windows Verkenner kopieer en plak je er bestanden mee, in Microsoft Word voer je dezelfde acties uit op een stukje tekst.

©PXimport

Tip 01 Toetscombinaties versnellen acties die je normaal gesproken met de muis uitvoert.

Tip 02: Onmisbare basis

Naast de in tip 1 genoemde combinaties voor kopiëren en plakken, heeft Windows nog een paar toetscombinaties die iedereen zou moeten kennen. Windows-toets+D leidt je altijd naar je bureaublad. Openstaande vensters en programma's worden niet gesloten, maar even geminiseerd zodat je snel op je bureaublad bent. Ook Ctrl+F is belangrijk, dit activeert de zoekfunctie van het programma dat je voor je neus hebt. In Microsoft Office kun je met Ctrl+F zoeken naar een tekst in een document. In een browser laat Ctrl+F je zoeken binnen de pagina. Druk steeds op Enter om naar het volgende zoekresultaat op de pagina te springen.

De Tab-toets is essentieel in je webbrowser, bijvoorbeeld als je een formulier invult. Met Tab spring je steeds naar het volgende invulveld. Shift+Tab keert de actie om, zodat je weer in het vorige veld staat.

©PXimport

Tip 02 Windows-toets+D minimaliseert alle programma's en vensters en toont je bureaublad, ook in Windows 8.1.

Toetscombinaties snel leren

De toetscombinaties in dit artikel zorgen ervoor dat je je computer sneller kunt gebruiken omdat je de muis minder hoeft aan te raken. Niet alle toetscombinaties zijn even handig voor iedereen. Leer dus alleen de toetscombinaties uit je hoofd die voor jou relevant zijn. Hoe doe je dit het snelst? Noteer de toetscombinaties op een papiertje en bewaar dit in de buurt van je beeldscherm.

Elke keer als je hand voor een actie intuïtief naar je muis grijp, pak je het spiekblaadje en voer je de actie uit met de toetscombinatie. Het kost een klein beetje discipline, maar je krijgt er veel gemak voor terug. Het aanleren van toetscombinaties die voor jou persoonlijk relevant zijn, gaat sneller dan je denkt!

Tip 03: Vinden en starten

Windows heeft een handige zoekfunctie aan boord waarmee je via je toetsenbord programma's kunt starten of snel bij de juiste instelling bent. In Windows 8.1 kun je direct in het startscherm beginnen met typen. Tik bijvoorbeeld beeldscherm om bij de beeldscherminstellingen te komen of excel om Microsoft Excel te vinden. Er wordt een zoekopdracht uitgevoerd waarna je met de pijltjestoetsen de instellingen kunt openen of het programma start. De truc werkt ook voor bestanden om bijvoorbeeld een document te openen of muziek af te spelen.

De zoekfunctie is voor Windows 8.1-gebruikers ook vanaf het bureaublad te activeren met de toetscombinatie Windows-toets+S. De zoekfunctie van Windows 7 (en eerder) is iets beperkter, maar nog steeds uitermate handig. Ook hiermee kun je bestanden vinden en openen of programma's starten. Druk op de Windows-toets en typ een gedeelte van de programma- of bestandsnaam.

©PXimport

Tip 03 Gebruik de ingebouwde zoekfunctie van Windows 8.1 met Windows-toets+S om programma's snel te starten, bestanden te openen en instellingen te vinden.

Tip 04: Programma sluiten

Een prettige toetscombinatie om achter de hand te houden is Alt+F4. Dit vervangt het bekende afsluitkruisje om een programma te beëindigen. De toetscombinatie Ctrl+F4 is een minder bekende variatie hierop en sluit alleen het document binnen de applicatie. Neem als voorbeeld Microsoft Word met twee geopende documenten. Met Alt+F4 wordt heel Microsoft Word (en dus beide documenten) afgesloten. Wanneer je Ctrl+F4 gebruikt sluit je alleen het Word-document af dat je op dat moment voor je hebt.

Sommige programma's laten zich niet afsluiten met Alt+F4 (bijvoorbeeld Spotify). Dit geldt ook voor vastgelopen programma's. Als je SuperF4 installeert via deze link, krijg je de agressieve toetscombinatie Ctrl+Alt+F4 tot je beschikking. Hiermee wordt een (vastgelopen) programma direct beëindigd.

©PXimport

Tip 04 SuperF4 zorgt ervoor dat je zelfs vastgelopen programma's met de toetscombinatie Ctrl+Alt+F4 kunt afsluiten.

Tip 05: Ververs pagina

Soms gaat er iets mis tijdens het internetten. Een pagina wordt niet goed getoond of er zijn bijvoorbeeld problemen om je aan te melden bij een website. Om uit te sluiten dat het probleem bij jou ligt, heb je een aantal trucjes binnen handbereik. Druk op F5 om de pagina opnieuw te tonen. Ctrl+F5 is beter en vraagt de pagina opnieuw op via internet. Hierbij wordt de cache overgeslagen.

Cache is een soort geheugenbuffer op je computer waar onderdelen van websites worden bewaard om pagina's sneller te tonen. Het is goed om de cache regelmatig op te schonen. Dit kan in vrijwel elke browser met de toetscombinatie Ctrl+Shift+Del.

©PXimport

Tip 05 Gebruik Ctrl+Shift+Del om de cache van je webbrowser te legen.

Fn-toets van je laptop

Laptopgebruikers hebben naast Ctrl, Shift, Alt en de Windows-toets nog een speciale toets tot hun beschikking: Fn. Met de Fn-toets worden extra functies van de laptop aangeroepen. De mogelijkheden van de Fn-toets verschillen per merk/type laptop, maar zijn eenvoudig terug te vinden. De Fn-toets heeft een bepaalde kleur, bijvoorbeeld oranje. Bij sommige van je normale toetsen zie je een extra functie die eveneens in deze kleur is weergegeven. De functie wordt meestal met een icoontje aangeven. Zo kun je met de juiste Fn-toetscombinatie bijvoorbeeld snel het beeldscherm dimmen of juist helder maken, het geluidsvolume regelen of een film pauzeren.

Het is goed om de werking van de Fn-toets te kennen, ook als je de achterliggende opties nooit gebruikt. Je kunt via de Fn-toets bijvoorbeeld ook per ongeluk je wifi of touchpad uitschakelen. Als je niet weet dat deze optie bestaat, zou je kunnen denken dat er iets mis is met je verbinding of touchpad.

Tip 06: Werken met tabs

Tijdens het internetten is de verleiding groot om allerlei linkjes aan te klikken om de informatie te vinden die je zoekt. Als je de Ctrl-toets ingedrukt houdt terwijl je op een link klikt, wordt de pagina in een nieuw tabblad geopend. Het tabblad van de huidige pagina wordt dus niet gesloten en je kunt de informatie achter de link later lezen. Dankzij deze truc kun je optimaal en vooral zeer snel werken met tabs in je webbrowser. Ctrl+W sluit de huidige tab en Ctrl+Shift+T doet het omgekeerde.

Hiermee open je tabs die je per ongeluk hebt afgesloten. Als je veel tabbladen open hebt staan, dan zijn Ctrl+PageUp en Ctrl+PageDown goed om te onthouden. Je bladert hiermee door geopende tabbladen. Dit is vergelijkbaar met de bekende Alt+Tab toetscombinatie van Windows, waarmee je wisselt tussen openstaande programma's. Met Ctrl+T open je een nieuwe tab (leeg) en kun je zelf een webadres intypen. Je springt naar de adresbalk met Alt+D.

©PXimport

Tip 06 Blader sneller door de informatie die je wilt lezen door te werken met de tabs van je webbrowser.

Tip 07: Favorieten

Makers van internetbrowsers hebben bijna allemaal een andere benaming voor 'websiteboekenleggers', zoals favorieten, bookmarks en bladwijzers. Toch doen ze nagenoeg hetzelfde: een webpagina bewaren zodat je er later nog eens terug kunt keren.

De toetscombinatie Ctrl+D werkt in (bijna) alle browsers en voegt een nieuwe websiteboekenlegger toe. Je kunt optioneel nog een omschrijving intypen en de favoriet, bladwijzer of bookmark bewaren met de Enter-toets.

©PXimport

Tip 07 Gebruik de toetscombinatie Ctrl+D om een website toe te voegen als favoriet, bladwijzer of bookmark.

Tip 08: Spelling

Hoewel je brieven kunt typen in 101 programma's en websites, doen de meeste mensen dit nog steeds graag in Microsoft Office. Eén van de vele redenen is de spellingscontrole. Dankzij slimme toetscombinaties bedien je de spellingscontrole nog beter. Als een woord een rood kringeltje heeft, is er iets mee aan de hand. Zorg ervoor dat de muiscursor op het woord staat en gebruik Alt+F7.

Microsoft Word geeft alternatieven voor het woord dat je (mogelijk) fout geschreven hebt. Gebruik Ctrl+F7 om de synoniemenlijst op te roepen. Met F7 laat je je volledige document op spelling controleren.

©PXimport

Tip 08 Er zijn handige F7-toetscombinaties in Office beschikbaar die allemaal te maken hebben met de spellingscontrole.

Tip 09: Speciale tekens

Soms heb je speciale tekens nodig om een woord correct te schrijven. In de Nederlandse taal komen de tekens é, è, ë en ï regelmatig voor. Deze tekens staan (meestal) niet op je toetsenbord, maar zijn wel eenvoudig in een document te plaatsen met de juiste ASCII-code. Je voert een code in door de LinkerAlt-toets ingedrukt te houden terwijl je de juiste cijfers intypt.

Voor de é is dit bijvoorbeeld Alt+130. Een goede lijst met ASCII-codes vind je hier. Noteer de belangrijkste codes voor jezelf die je echt gaat gebruiken op je lijstje. Let op: Alt-codes werken via het numeriek toetsenbord (rechts). Voor sommige codes is een 'voorloop nul' nodig, bijvoorbeeld Alt+0128 voor het Euro-teken. Geen zin om codes te onthouden of op te zoeken? Je kunt het woord ook fout schrijven en via de spellingscontrole laten corrigeren, bijvoorbeeld 'cafe' naar 'café'.

©PXimport

Tip 09 Speciale tekens nodig? Gebruik de ASCII-code, bijvoorbeeld Alt+0128 voor het Euro-teken.

Toetscombinaties zelf vinden

We hebben in dit artikel een selectie gemaakt van handige tips en toetscombinaties om je computer sneller te bedienen met het toetsenbord. Uiteraard zijn er veel meer mogelijkheden die misschien handig voor je zijn. Gebruik Google om de juiste toetscombinaties te vinden of kijk in de menu's van programma's die je gebruikt. In de menu's vind je achter de beschikbare opties meestal ook een toetscombinatie.

In het menu Bestand staat bijvoorbeeld achter Afdrukken de toetscombinatie Ctrl+P. Op deze manier kun je snel de beste toetscombinaties achterhalen in iTunes, Photoshop, Internet Explorer, Spotify en andere programma's. Zie je geen menu? Druk dan eerst op de Alt-toets, grote kans dat het menu nu wel verschijnt!

©PXimport

Kijk in de menu's van programma's om toetscombinaties te vinden voor handelingen die je vaak uitvoert.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.