Wanneer je met een computer werkt, is de kans groot dat je daarvoor een combinatie van je muis en je toetsenbord gebruikt. Hoewel werken met een muis prima gaat, is het werken met toetscombinaties vaak een stuk sneller. De meeste mensen kennen echt wel een paar handige toetscombinaties, maar er zijn er veel meer dan je wellicht denkt. We gaan op zoek naar de handigste sneltoetsen en toetscombinaties.

Windows

Alt+Tab
Schakelen tussen geopende programma’s/apps

Alt+F4
Het actieve venster sluiten of de actieve app afsluiten

Ctrl+F4
Het actieve document in een app sluiten

Alt+Esc
Bladeren door vensters in de volgorde waarin deze zijn geopend

Alt+Spatiebalk
Het snelmenu voor het actieve venster openen

Ctrl+Shift+Esc
Taakbeheer openen

Ctrl+Shift
Toetsenbordindeling wijzigen

Ctrl+Alt+Tab
Schakelen tussen alle geopende apps met de pijltoetsen

Ctrl+Pijltoets
Formaat van het menu Start wijzigen wanneer het is geopend

Win-toets+A
Actiecentrum openen

Win-toets+B
Systeemvak selecteren

Win-toets+D
Bureaublad weergeven/verbergen

Win-toets+E
Windows Verkenner openen

Win-toets+I
Instellingen openen

Win-toets+L
Windows vergrendelen

Win-toets+M
Alle vensters minimaliseren

Win-toets+R
Het dialoogvenster Uitvoeren openen

Win-toets+S
Zoeken openen (in menu Start)

Win-toets+T
Bladeren door de apps op de taakbalk

Win-toets+U
Toegankelijkheidscentrum openen

Win-toets+
Voorbeeld van bureaublad weergeven

Win-toets+Pause
Het dialoogvenster Systeemeigenschappen weergeven

Win-toets+Tab
Taakweergave openen

Win-toets+↑
Venster maximaliseren

Win-toets+↓
Huidige app van het scherm verwijderen of venster minimaliseren

Win-toets+←
App of venster maximaliseren aan de linkerkant van het scherm

Win-toets+→
App of venster maximaliseren aan de rechterkant van het scherm

Win-toets+Ctrl+Enter
Verteller openen

Windows Verkenner

Alt+Enter
De eigenschappen van het geselecteerde item weergeven

Ctrl+C
Het geselecteerde item kopiëren

Ctrl+X
Het geselecteerde item knippen

Ctrl+V
Het geselecteerde item plakken

Ctrl+Z
Een actie ongedaan maken

Ctrl+Y
Een actie opnieuw uitvoeren

F2
De naam van het geselecteerde item wijzigen

F3
Een bestand of map zoeken in Verkenner

Ctrl+A
Alle items selecteren

Shift+Delete
Item definitief verwijderen

Ctrl+N
Nieuw venster openen in dezelfde map

Alt+↑
Niveau omhoog

Alt+←
Naar vorige map (in geschiedenis)

Alt+→
Naar volgende map (alleen mogelijk na eerst Alt+← te hebben gedaan)

Google Chrome

Alt+E
Menu openen

Ctrl+Shift+B
Bladwijzerbalk weergeven of verbergen

Ctrl+Shift+O
Bladwijzerbeheer openen

Ctrl+H
Geschiedenis openen in een nieuw tabblad

Ctrl+J
Downloads openen in een nieuw tabblad

Shift+Alt+T
Focus op het eerste item op de werkbalk plaatsen

Ctrl+F
Zoekbalk openen om te zoeken op de huidige pagina

Ctrl+G
Naar de volgende overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+G
Naar de vorige overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+J
Ontwikkelaarstools openen

Ctrl+Shift+DelOpties
voor ‘Browsegegevens wissen’ openen

Ctrl+Shift+M
Inloggen als andere gebruiker of browsen als gast

Ctrl+L
Naar de adresbalk gaan

Ctrl+P
Opties openen om de huidige pagina af te drukken

Ctrl+S
Opties openen om de huidige pagina op te slaan

Shift+F5
De huidige pagina opnieuw laden en de gecachte content negeren

Ctrl+U
Html-broncode weergeven voor de huidige pagina

Ctrl+D
Huidige webpagina opslaan als bladwijzer

Ctrl+Shift+D
Alle geopende tabbladen opslaan als bladwijzers in een nieuwe map

Ctrl+Plus (+)
Alles op de pagina vergroten

Ctrl+Min (-)
Alles op de pagina verkleinen

Ctrl+0
De standaardgrootte van alles op de pagina herstellen

Alt+Home
Homepage openen op het huidige tabblad

MS-DOS

©PXimport

Firefox

Ctrl+Shift+B
Bibliotheek weergeven of verbergen

Ctrl+B
Bladwijzerbalk weergeven of verbergen

Ctrl+H
Geschiedenis openen

Ctrl+J
Downloads openen

Ctrl+F
Zoekbalk openen om te zoeken op de huidige pagina

Ctrl+G
Naar de volgende overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+G
Naar de vorige overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+I
Ontwikkelaarstools openen

Ctrl+Shift+A
Alle add-ons tonen

Ctrl+Shift+DelOpties
voor ‘Browsegegevens wissen’ openen

Alt+D
Naar de adresbalk gaan

Ctrl+P
Opties openen om de huidige pagina af te drukken

Ctrl+S
Opties openen om de huidige pagina op te slaan

Shift+F5
De huidige pagina opnieuw laden en de gecachte content negeren

Ctrl+U
Html-broncode weergeven voor de huidige pagina

Ctrl+D
Huidige webpagina opslaan als bladwijzer

Ctrl+Shift+D
Alle geopende tabbladen opslaan als bladwijzers in een nieuwe map

Ctrl+Plus (+)
Alles op de pagina vergroten

Ctrl+Min (-)
Alles op de pagina verkleinen

Ctrl+0
De standaardgrootte van alles op de pagina herstellen

Alt+Home
Homepage openen op het huidige tabblad

Ctrl+Enter
Adres voltooien met .com

Windows Rekenmachine

Alt+1
Naar de standaardmodus schakelen

Alt+2
Naar de wetenschappelijke modus schakelen

Alt+3
Naar de programmeermodus schakelen

Alt+4
Overschakelen naar de modus voor het berekenen van de datum

Ctrl+M
In geheugen opslaan

Ctrl+P
Toevoegen aan geheugen

Ctrl+Q
Aftrekken van geheugen

Ctrl+R
Plakken uit geheugen

Ctrl+L
Geheugen wissen

Esc
Invoer volledig wissen

F9
± selecteren

R
1/xselecteren

@
De vierkantswortel berekenen

Shift+5
% selecteren

Ctrl+H
De rekengeschiedenis in- of uitschakelen

↑
Omhoog in de geschiedenislijst

↓
Omlaag in de geschiedenislijst

Ctrl+Shift+D
Geschiedenis wissen

Toetscombinaties leren

©PXimport

Microsoft Word

Ctrl+O
Document openen

Ctrl+S
Document opslaan

Ctrl+N
Een nieuw document maken

Ctrl+W
Document sluiten

Ctrl+P
Document afdrukken

Alt+Ctrl+I
Het afdrukvoorbeeld weergeven

Ctrl+X
Geselecteerde tekst knippen

Ctrl+C
Geselecteerde tekst kopiëren

Ctrl+V
Geselecteerde tekst plakken

Ctrl+A
Alles selecteren

Ctrl+B
Tekst vetgedrukt maken

Ctrl+I
Tekst cursief maken

Ctrl+U
Tekst onderstrepen

Ctrl+[
De tekengrootte met één punt verkleinen

Ctrl+]
De tekengrootte met één punt vergroten

Ctrl+E
Tekst centreren

Ctrl+L
Tekst links uitlijnen

Ctrl+R
Tekst rechts uitlijnen

Ctrl+Z
Ongedaan maken

Ctrl+Y
Opnieuw uitvoeren

Alt+Ctrl+S
Documentvenster splitsen (en splitsing opheffen)

Ctrl+Shift+E
Bijhouden van wijzigingen in- of uitschakelen

Ctrl+F
Het zoekvak openen

Ctrl+H
Venster Vervangen openen

Ctrl+G
Naar een pagina, bladwijzer, voetnoot, tabel etc. gaan

Ctrl+←
Een woord naar links

Ctrl+→
Eén woord naar rechts

Ctrl+↑
Eén alinea omhoog

Ctrl+↓
Eén alinea omlaag

Ctrl+End
Naar het einde van het document

Ctrl+Home
Naar het begin van het document

Ctrl+Shift+C
Opmaak van tekst kopiëren

Ctrl+Shift+V
Opmaak van tekst plakken

Alt+R
Tabblad Start openen in lint

Alt+N
Tabblad Invoegen openen in lint

Alt+F
Tabblad Ontwerpen openen in lint

Alt+U
Tabblad Indeling openen in lint

Alt+L
Tabblad Verwijzingen openen in lint

Alt+C
Tabblad Controleren openen in lint

Alt+V
Tabblad Beeld openen in lint

Alt+S
Tabblad Ontwikkelaars openen in lint

Office Word(t) efficiënt

©PXimport

Microsoft Excel

Ctrl+W
Werkmap sluiten

Ctrl+O
Werkmap openen

Ctrl+S
Werkmap opslaan

Ctrl+C
Cel(inhoud) kopiëren

Ctrl+X
Cel(inhoud) knippen

Ctrl+V
Cel(inhoud) plakken

Ctrl+Z
Ongedaan maken

Ctrl+Z
Opnieuw uitvoeren

Ctrl+B
Cel(inhoud) dikgedrukt maken

Ctrl+I
Cel(inhoud) cursief maken

Ctrl+U
Cel(inhoud) dikgedrukt onderstrepen

Ctrl+9
Geselecteerde rijen verbergen

Ctrl+0
Geselecteerde kolommen verbergen

Ctrl+Pijltoets
Naar de rand van het huidige gegevensgebied in een werkblad gaan

Ctrl+End
Naar de laatste cel in een werkblad gaan

Ctrl+Shift+End
De selectie cellen uitbreiden tot de laatste gebruikte cel in het werkblad (in de rechterbenedenhoek)

Home+Scroll Lock
Naar de cel in de linkerbovenhoek van het venster gaan als Scroll Lock is ingeschakeld

Ctrl+Home
Naar het begin van een werkblad gaan

Ctrl+PageDown
Naar het volgende blad in een werkmap gaan

Alt+PageDown
Eén scherm naar rechts gaan in een werkblad

Alt+PageUp
Eén scherm naar links gaan in een werkblad

Ctrl+PageUp
Naar het vorige blad in een werkmap gaan

Ctrl+1
Het dialoogvenster Cellen opmaken openen

Ctrl+Shift+F
Lettertypen opmaken in het dialoogvenster Cellen opmaken

Ctrl+Shift+Plus (+)
Dialoogvenster Invoegen voor het invoegen van lege cellen openen

Ctrl+Min (-)
Dialoogvenster Verwijderen voor het verwijderen van geselecteerde cellen openen

Ctrl+Shift+:
De huidige tijd invoeren

Ctrl+;
De huidige datum invoeren

Ctrl+Shift+&
Een rand op de geselecteerde cellen toepassen

Ctrl+Shift+_
De rand van de geselecteerde cellen verwijderen

Ctrl+K
Het dialoogvenster Hyperlink invoegen openen

Ctrl+L
Het dialoogvenster Tabel maken weergeven

Ctrl+A
Het hele werkblad selecteren

Ctrl+Shift+PageDown
Het huidige en het volgende blad in een werkmap selecteren

Ctrl+Shift+PageUp
Het huidige en het vorige blad in een werkmap selecteren

Shift+Pijltoets
De selectie cellen met één cel uitbreiden

Ctrl+Shift+Pijltoets
De celselectie uitbreiden tot de laatste niet-lege cel in dezelfde rij/kolom

Alt+Enter
Een nieuwe regel beginnen in dezelfde cel

Ctrl+Enter
Het geselecteerde celbereik vullen met de huidige invoer

Shift+Enter
Celinvoer voltooien en de cel erboven selecteren

Ctrl+Spatiebalk
Een hele kolom in een werkblad selecteren

Shift+Spatiebalk
Een hele rij in een werkblad selecteren

Ctrl+Shift+Spatiebalk
Alle objecten in een werkblad selecteren wanneer een object is geselecteerd

Ctrl+Shift+Home
De celselectie uitbreiden tot het begin van het werkblad

Alt+N
Tabblad Invoegen openen in lint

Alt+P
Tabblad Pagina-indeling openen in lint

Alt+M
Tabblad Formules openen in lint

Alt+E1
Tabblad Gegevens openen in lint

Alt+C
Tabblad Controleren openen in lint

Alt+V
Tabblad Beeld openen in lint

Hyperlinks omzeilen

©PXimport

Adobe Photoshop CC

Ctrl+N
Nieuw bestand

Ctrl+O
Bestand openen

Ctrl+S
Bestand opslaan

Ctrl+P
Bestand afdrukken

Alt+Ctrl+O
Bladeren in Bridge

Ctrl+W
Bestand sluiten

V
Gereedschap verplaatsen

M
Rechthoekig selectiekader

L
Veelhoeklasso

W
Toverstaf

C
Uitsnijden

I
Pipet

B
Penseel

S
Kloonstempel

E
Gummetje

G
Emmertje

P
Pen

Ctrl+T
Transformatie

[
Penseelgrootte verkleinen

]

Penseelgrootte vergroten

{
Penseelhardheid verkleinen

}
Penseelhardheid vergroten

D
Standaard voor/achtergrondkleuren

X
Tussen voor/achtergrondkleuren schakelen

Ctrl+A
Alles selecteren

Ctrl+C
Het geselecteerde item kopiëren

Ctrl+X
Het geselecteerde item knippen

Ctrl+V
Het geselecteerde item plakken

Ctrl+Z
Een actie ongedaan maken

Ctrl+Y
Een actie opnieuw uitvoeren

Shift+F5
Vullen

Shift+F6
Selectie doezelen

Shift+F7
Selectie omkeren

Ctrl+Tab
Documenten doorlopen

Ctrl+Spatiebalk
Schakelen naar tool Inzoomen

Alt+Spatiebalk
Schakelen naar tool Uitzoomen

Ctrl+Shift+N
Nieuwe laag

Ctrl+J
Nieuwe laag via kopiëren

Shift+Ctrl+J
Nieuwe laag via knippen

Ctrl+G
Lagen groeperen

Ctrl+Shift+G
Lagen degroeperen

Ctrl+Alt+G
Uitknipmasker maken/opheffen

Ctrl+Alt+A
Alle lagen selecteren

Ctrl+Shift+E
Zichtbare lagen verenigen

Alt+.
Bovenste laag selecteren

Alt+,
Onderste laag selecteren

Alt+[ of ]
Eerstvolgende laag onder/boven selecteren

Ctrl+/ of *
Doellaag omlaag/omhoog verplaatsen

Ctrl+Shift+Alt+E
Kopieën van alle zichtbare lagen verenigen met doellaag

Ctrl+Shift+/ of *
Laag boven of onder aan plaatsen

Photoshop in de vingers

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.