Slimme verlichting is de eerste stap naar een slim huis. Waar begin je, wat heb je nodig en waar let je op? Om je op weg te helpen, beantwoorden we tien vragen over slimme verlichting.

Vraag 1: Wat kun je met slimme verlichting?

Slimme verlichting bedien je vanaf de bank of elke andere plek in en buiten het huis. Je verbindt de slimme lamp met software met een app, spraakassistent of knop. Via een smartphone, slimme speaker of ander slim accessoire zet je de lampen eenvoudig aan en uit. Via een app stel je onder meer de helderheid en kleur(en) van de lampen in. De personalisatiemogelijkheden verschillen per merk en model.

Door het instellen van automatiseringen gaan je slimme lampen automatisch aan en uit op basis van de ingestelde voorwaarden. De tuinverlichting gaat bijvoorbeeld vanzelf uit na zonsopkomst of de lampen zijn ‘s nachts minder fel als je ze op dat moment inschakelt. Dat regel je allemaal via een app.

Vraag 2: Welke soorten slimme lampen zijn er?

Slimme verlichting is er in allerlei soorten en maten. Sommige lampen draai je in een bestaande fitting met een E27-, E14- of GU10-aansluiting, maar er zijn ook lichtslangen, ledstrips, lichtpanelen, lampjes voor in de kerstboom en armaturen. In het laatste geval gaat het bijvoorbeeld om een plafonnière of inbouwspot waarin de slimme software al is ingebouwd.

Vraag 3: Kan ik elke lamp slim maken?

Hoewel het aanschaffen van slimme verlichting de makkelijkste oplossing is, kun je in principe elke lamp slim maken. Met een slimme stekker bedien je een lamp die je in het stopcontact steekt via je smarthomeplatform. Sommige slimme stekkers hebben ook een fysieke knop.

Hoe zit het met wand- en plafondlampen die je normaal gesproken met een lichtschakelaar bedient? Met een slimme inbouwschakelaar, zoals die van Shelly, maak je ook deze lampen slim. Je bedient ze eenvoudig via je smarthomeplatform én met de lichtknop in huis. Heb je een dimbare lamp? Daar bestaan slimme inbouwdimmers voor. Blijf je huidige lichtknop gebruiken of ruil deze in voor een impulsschakelaar. De knop blijft dan altijd in de oorspronkelijke positie staan.

Vraag 4: Hoeveel energie gebruikt een slimme lamp?

De gemiddelde (slimme) ledlamp heeft een vermogen van 7 watt. Dat is heel wat zuiniger dan een gloeilamp van 40 of 60 watt. Bovendien kun je met automatiseringen de tijd dat je lampen aan staan minimaliseren. Zo bespaar je nóg meer. Wel gebruiken slimme lampen ook stroom als ze uitstaan. In de praktijk is dat echter verwaarloosbaar.

Vraag 5: Is slimme verlichting wel veilig?

Veel slimme apparaten staan in contact met servers over de hele wereld. Aan alle apparaten die verbonden zijn met internet zijn uiteraard veiligheidsrisico’s verbonden. Ze verzamelen informatie en wisselen die uit met servers. Het gaat niet alleen om de status van je lamp (aan of uit), maar soms ook om je locatie- en persoonsgegevens. Dat levert een privacyrisico op.

Je kan zelf maatregelen nemen om deze risico’s te verkleinen. Bijvoorbeeld door lokaal te werken en te kiezen voor merken die regelmatig veiligheidsupdates voorzien. De Nederlandse overheid geeft aan dat slimme lampen van fabrikanten buiten de Europese Unie potentieel minder veilig zijn, omdat ze niet aan de Europese veiligheidsvoorschriften hoeven te voldoen. Het gaat hierbij vaak om goedkopere lampen.

©Gorodenkoff Productions OU

Vraag 6: Welke merken slimme lampen zijn er?

Het bekendste merk van slimme verlichting is Philips Hue. In het assortiment zijn veel soorten lampen en accessoires te vinden die je bedient via de eigen app van het merk. Andere bekende merken zijn Innr, WiZ, Calex en Trust (KlikAanKlikUit). Ook IKEA, Kruidvat, Action, Lidl en HEMA bieden betaalbare opties aan.

Voor unieke slimme verlichting kun je terecht bij merken als Nanoleaf en Twinkly. Zij bieden onder meer slimme paneellampen en lichtsnoeren aan. Twinkly staat verder bekend om zijn slimme kerstverlichting.

Vraag 7: Kan ik verschillende merken combineren?

De slimme lampen van verschillende merken hebben elk een eigen app. Door de verschillende apps zie je soms door de bomen het bos niet meer. Dat kun je oplossen door je lampen te koppelen aan apps als Google Home (Android en iOS) en Apple HomeKit (iOS).

Je stelt de verlichting eenmalig goed in via de app van de lamp en zet de verlichting vervolgens aan en uit via een van de smarthomeplatforms. Ook hierin kun je lampen dimmen en van kleur veranderen.

De Philips Hue-app ondersteunt ook andere lampen die gebruikmaken van het ZigBee-protocol. Je bedient bijvoorbeeld de lampen van IKEA, Innr en Trust via deze app. Wel is een Hue Bridge vereist.

Vraag 8: Heb ik een bridge of hub nodig?

Veel slimme lampen verbind je via wifi of bluetooth, maar voor sommige toepassingen heb je een bridge of hub nodig. Bij lampen van Philips Hue kun je met een bridge je smarthome bedienen als je van huis bent. Bovendien kun je dan meer lampen aan de app koppelen, namelijk 50 in plaats van 10. Heb je een groot huis? Een bridge kan je helpen ook de slimme lampen achter in je tuin te bedienen.

Vraag 9: Hoe bedien ik een slimme lamp als het internet uitvalt?

Of je slimme verlichting werkt als het internet uitvalt, ligt er geheel aan hoe je smarthome is opgebouwd. Je kunt je slimme verlichting lokaal bedienen met een bridge of gebruikmaken van een Raspberry Pi in combinatie met HomeAssistant of Domoticz. Met de juiste slimme schakelaar bedien je het licht bovendien via een fysieke lichtknop. De stemassistenten Google Assistant, Siri en Alexa vereisen doorgaans wel een internetverbinding.

©Olha - stock.adobe.com

Vraag 10: Waar let je op bij het kopen van slimme lampen?

Voordat je slimme verlichting aanschaft, is het slim om een plan te maken. Welke stemassistent wil je gebruiken? Met welk protocol wil ik werken? Welke kleuren licht wil ik gebruiken?

Kijk op de verpakking of je favoriete stemassistent wordt ondersteund en onderzoek welk protocol een slimme lamp gebruikt (al is dat laatste dankzij Matter minder noodzakelijk). Wil je enkel wit licht in huis? Je bent goedkoper uit met een slimme lamp die geen andere kleuren kan weergeven. Let er verder op dat de kleurtinten van merken kunnen verschillen.

Een vrijstaande vaatwasser klinkt als de ideale oplossing: neerzetten, aansluiten en klaar. Maar zo eenvoudig is het niet altijd: er zijn wel degelijk een paar belangrijke dingen om vooraf te checken. Afmetingen, aansluitingen en de opstelling van je keuken spelen een grote rol. In dit artikel lees je waar je op moet letten voordat je een vrijstaande vaatwasser in huis haalt.

De meeste vrijstaande vaatwassers zijn even groot als een inbouwmodel: zo'n 60 cm breed, 85 cm hoog en 60 cm diep. Houd er rekening mee dat je bij het openen van de deur voldoende ruimte aan de voorkant nodig hebt. Dat geldt voor elk type vaatwasser, maar is extra belangrijk als je hem vrij in de ruimte plaatst en de looppaden niet wilt blokkeren. Zeker bij het inruimen van grote pannen of ovenroosters is wat extra werkruimte geen overbodige luxe. Reken daarom op minstens 120 cm vrije diepte, inclusief open deur.

Heb je een kleinere keuken? Er zijn ook smalle modellen van 45 cm breed. Die zijn minder diep, maar wel even hoog. Ideaal voor een huishouden van één of twee personen, of als je weinig vloeroppervlak hebt.

Toegang tot water en elektriciteit

Een vaatwasser heeft een wateraanvoer en -afvoer nodig, net als een wasmachine. De toevoerslang sluit je aan op een kraan met schroefdraad, meestal die van de spoelbak. De afvoerslang moet in een afvoerbuis passen, of via een bochtje in de sifon van de gootsteen uitkomen. Check dus vooraf waar de leidingen lopen en of je daar bij kunt zonder breekwerk.

Daarnaast moet er een geaard stopcontact in de buurt zijn, bij voorkeur in hetzelfde keukenkastje als de wateraansluitingen. Een verlengsnoer is officieel geen veilige oplossing, zeker niet bij apparaten die veel vermogen vragen.

©leszekglasner - stock.adobe.com

Vrijstaand in een hoek: slim of onhandig?

Een vaatwasser in een hoek van de keuken plaatsen kan, maar het vereist wat planning. De deur kantelt naar voren open, en dat vraagt ruimte. Zorg dat kastdeuren of een radiator de deur niet blokkeren. Ook moet je voldoende ruimte hebben om aan beide zijden de slangen aan te sluiten, zonder dat die in de knel komen.

In een hoekopstelling is het extra belangrijk om de vaatwasser iets naar voren te zetten of schuin te plaatsen als de deur anders tegen een muur of kast botst. Denk ook aan de looppaden: als de machine openstaat, moet je nog makkelijk langs kunnen.

Plaatsing naast of onder het aanrechtblad

Een vrijstaande vaatwasser naast het aanrecht zetten is praktisch. Je kunt dan direct vanaf het aanrecht inruimen, en de aansluiting op de gootsteen zit meestal dichtbij. Veel mensen schuiven de machine half onder het aanrechtblad. Dat kan, zolang de hoogte van het blad minstens 86 cm is. Bij lagere bladen past het apparaat simpelweg niet.

Let ook op de ventilatie: een vrijstaande vaatwasser blaast warme lucht uit aan de zijkanten en achterkant. Hij moet dus wel wat ademruimte hebben. Schuif hem niet strak tussen kastjes, en laat bovenop minstens een paar centimeter vrij als je hem onder het blad schuift.

©ID.nl

Tips voor een nette en praktische plaatsing

Wil je de vaatwasser mooi laten aansluiten bij je keuken? Kies dan een model met een effen of neutrale kleur die past bij je kastfronten. Je kunt ook overwegen om een werkblad over de vaatwasser heen te verlengen, zodat het oogt als één geheel.

Tot slot: zorg dat je altijd makkelijk bij de kraan en het stopcontact kunt. Zet de machine dus niet klemvast in een hoek waar je achteraf niet meer bij kunt. En controleer van tevoren of de slanglengtes voldoende zijn. Zo voorkom je frustratie bij de installatie.

Conclusie

Een vrijstaande vaatwasser past in veel keukens, je moet er wel vooraf goed over hebben nagedacht. Meet de ruimte goed op, denk na over de aansluitingen en let op de voldoende ruimte om de deur te kunnen openen. In een ruime keuken is er meestal genoeg speelruimte, maar in een kleine of hoekopstelling vraagt het om slimme keuzes (tip: een goede witgoedzaak helpt je graag met advies). Door daar vooraf rekening mee te houden, voorkom je dat je nieuwe aankoop straks in de weg staat.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Deze keer hebben we een aantal handige elektrische multitool-apparaten voor je gevonden, handig voor iedere precizieklus in en rond het huis.

Een elektrische multitool is een veelzijdig stuk gereedschap dat diverse klussen aankan dankzij verwisselbare opzetstukken. Of je nu wilt schuren, zagen, snijden of schrapen: met één apparaat kun je het allemaal. Het geheim zit in de oscillerende beweging, waarbij het hulpstuk snel heen en weer beweegt. Daardoor werk je nauwkeurig, zelfs op lastig bereikbare plekken. Ideaal voor doe-het-zelvers die één gereedschap willen voor meerdere taken, zonder steeds van apparaat te hoeven wisselen. Wij vonden vijf mooie modellen voor je.

Dremel 3000

Deze Dremel‑3000 multitool is een veelzijdige rotatietool met variabele snelheid van 10.000 tot 33.000 rpm en een 130 W‑motor. Hij is uitgerust met softgrip voor comfortabele bediening en minder trillingen tijdens intensief gebruik. De EZ‑draaineus maakt accessoires wisselen eenvoudig zonder gereedschap. Inclusief 15 accessoires, zachte draagetui en uitgebreide handleiding (Duitse taalversie). Compact van gewicht (± 1048 g) en smal van formaat, ideaal voor doe-het-zelvers die precisie willen combineren met kracht. De ergonomische vormgeving en geïntegreerde ophanghaak dragen bij aan de bruikbaarheid bij uiteenlopende klussen, van slijpen tot polijsten.

Einhell TE-MG 350 EQ

De Einhell TE-MG 350 EQ valt op door de krachtige 350W motor. De constante elektronische snelheidsregeling zorgt ervoor dat de prestaties ook onder belasting consistent blijven. Met een snelspansysteem kunnen accessoires snel en zonder gereedschap worden gewisseld, wat de efficiëntie tijdens het klussen verhoogt. De tool is ontworpen met een robuuste metalen aandrijfkop en een softgrip handgreep, wat zowel duurzaamheid als comfort garandeert. Een LED-lampje helpt bij precisiewerk in slecht verlichte hoeken. Dit model wordt geleverd in een stevige E-Box opbergkoffer, samen met diverse accessoires zoals schuurvellen, zaagbladen en een schraper. Dankzij de variabele snelheidsregeling is hij geschikt voor een breed scala aan toepassingen zoals schuren, snijden, schrapen en frezen. Dit maakt de TE-MG 350 EQ uitermate geschikt voor ambitieuze doe-het-zelvers.

HYUNDAI Multitool 56751

De Hyundai multitool 56751 is een elektrisch oscillerend gereedschap met een vermogen van 300 watt, ideaal voor uiteenlopende klussen in en rondom huis. De machine is ontworpen voor het schuren, snijden, verwijderen van voegen en ander precisiewerk. De schakelaar met snelheidsregeling biedt controle over het toerental, met snelheden tot 22.000 oscillaties per minuut. Dankzij de softgrip en de meegeleverde extra handgreep blijft de machine stabiel en comfortabel in gebruik, ook bij langere klusperioden. De meegeleverde accessoireset bestaat uit schuurpapier, een schuurplaat, een zaagblad en een schraper, en alles zit netjes opgeborgen in een harde kunststof koffer. Deze multitool is vooral geschikt voor doe-het-zelvers die met verschillende materialen werken zoals hout, metaal of kunststof. Hij combineert degelijkheid met een aantrekkelijke prijs, wat hem zeer toegankelijk maakt voor incidenteel gebruik.

Makita DTM51Z

De Makita DTM51Z is een professionele 18V accu-multitool en wordt geleverd zonder accu èn zonder oplader, iets om rekening mee te houden. Deze multitool valt op door zijn gebruiksgemak en prestaties, mede dankzij de snelkoppeling voor gereedschapsloze accessoirewissel. De oscillatiefrequentie is instelbaar tussen 6.000 en 20.000 bewegingen per minuut, ideaal voor precisiewerk in hout, metaal of kunststof. De tool heeft een soft-start-functie en elektronische snelheidsregeling, wat zorgt voor extra controle. Dankzij het ergonomische ontwerp en de antislip handgreep ligt de machine prettig in de hand. De DTM51Z werkt met OIS-compatibele accessoires en is onderdeel van het bredere Makita LXT 18V-platform, wat hem interessant maakt voor professionals die al Makita accu’s bezitten.

Einhell VARRITO Li Solo

De Einhell VARRITO Li Solo is een compacte accu‑multitool op 18 V, en wordt geleverd zonder accu. Als je al een Einhell-product hebt uit de Power‑X‑Change‑lijn, dan kun je die ook voor dit apparaat gebruiken. Dankzij de quick‑release voor toolloze wissel van opzetstukken en magnetische bevestiging wissel je snel van accessoires. De softgrip en trillingsdemping zorgen voor comfortabel werken. Hij biedt oscillatie tussen circa 22.000 en 40.000 vibraties per minuut, waardoor je nauwkeurig kunt schuren, zagen of krabben. Wordt geleverd met negen schuurvellen (P60, P80, P120), een delta‑schuurplaat, specifieke zaagbladen (HCS/BIM) en een krabber. Ideaal voor renovatie‑ of detailwerk zonder netstroom.