ID.nl logo
Onderhoud elektrische fiets: alles wat je moet weten
© PXimport
Mobiliteit

Onderhoud elektrische fiets: alles wat je moet weten

Of je nou een mountainbike, racefiets of elektrische fiets koopt, iedere tweewieler heeft onderhoud nodig. Een e-bike vraagt vanwege alle techniek nog wat extra aandacht. Je kunt een elektrische fiets voor een groot deel zelf onderhouden, al heeft de moderne tweewieler soms ook een kleine of grote beurt van een goede fietsenmaker nodig. Op deze pagina lees je diverse slimme fietsonderhoud-tips.

Dé Kieskeurig.nl E-bike Duurtest - 20 fietsmerken, 20 weken getest

Meer weten!

Zelf je elektrische fiets onderhouden

Eenvoudige onderhoudsklusjes kun je prima zelf doen. Sterker nog, dat is zelfs een vereiste wanneer je de komende jaren zonder belemmeringen van de fiets wilt genieten. Ga voor een lange levensduur dus zuinig met je e-bike om. Maak de elektrische fiets in ieder geval regelmatig grondig schoon. Vuil kan zich op namelijk plaatselijk ophopen, waardoor gevoelige fietsonderdelen sneller slijten. Een simpele fiets-onderhoudset bevat een poetsdoek, fietsreiniger en hulpmiddelen om de ketting schoon te maken. Denk bijvoorbeeld aan een ontvetter, kettingborstel en kettingolie. Verder zijn een emmer water, spons en zeepsop geen overbodige luxe. Gebruik overigens liever geen hogedrukreiniger of tuinslang met een harde straal. Hiermee spuit je namelijk het vet weg dat onderdelen van je e-bike beschermt tegen vuil. Bovendien spuit je het vuil ook nog eens vaak naar moeilijk bereikbare plekken.

E-bike onderhouden: hoe doe je dat?

Een fietsketting schoonmaken is met een speciale ontvetter snel gepiept. Sproei naast de ketting ook de tandwielen, derailleurs en cassette in, waarna je het een paar minuten laat inwerken. Je kunt de ontvetter beter niet voor het remsysteem gebruiken, want dat kan resulteren in piepende remmen. Met een zachte spons en een neutraal schoonmaakmiddel kun je nu de vervuilde onderdelen schoonmaken. Gebruik bij de elektrische fietsonderdelen liever niet te veel water – en zeker niet bij de accu. Na afloop van de schoonmaakbeurt droog je de e-bike zo goed mogelijk af. Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld een oude theedoek. Voorzie de ketting als laatste van een verse olielaag en pomp de banden op.

Kleine reparaties uitvoeren

Voor kleine reparaties is er in bijna iedere wijk wel een fietsmaker aan huis te vinden. Heb je thuis voldoende ruimte en het juiste gereedschap, dan ga je net zo gemakkelijk zelf aan de slag. Je kunt het beste een fiets ophangen voor onderhoud en eenvoudige reparaties, zodat je goed bij de onderste fietsonderdelen kunt komen. Dat verkleint ook nog eens de kans op lichamelijke klachten. Er bestaan ophangsystemen voor aan de wand en het plafond. Houd wel rekening met het maximale draagvermogen, want een e-bike is zwaarder dan een reguliere fiets.

Een aantal herstelwerkzaamheden leent zich prima voor een fietsreparatie aan huis. Denk bijvoorbeeld aan een fietsband plakken. Hoe plak je een band van een elektrische fiets is een veel gestelde vraag. Bij een klein gat hoef je het wiel er gelukkig niet uit te halen. Met een setje bandenlichters, licht schuurpapier, lijm, plakkers, een fietspomp en een emmer water kun je normaliter iedere band plakken. Fiets- en kluswinkels verkopen kant-en-klare bandenplaksets. Na de reparatie pomp je de geplakte band weer op, waarbij je rekening houdt met de aanbevolen bandendruk. Gebruik hiervoor bij voorkeur een fietspomp met een ingebouwde drukmeter. Met de juiste bandenspanning fiets je namelijk lekker licht.

Wat lastiger om te doen is een fietsketting spannen. Dat is bij een normale tweewieler vrij eenvoudig, maar gaat dat bij een e-bike een stuk lastiger. Hiervoor kun je daarom het beste terecht bij een goede fietsenmaker.

Dit artikel gaat verder onder de afbeelding.

©PXimport

Servicebeurt elektrische fiets

Je e-bike heeft veel baat bij een servicebeurt. Fiets je het liefst zo veilig mogelijk, dan is het een geruststellende gedachte wanneer een erkende fietsenmaker je nieuwe e-bike na de eerste kilometers grondig nakijkt. Zo gaat de fietsspecialist indien nodig de ketting spannen, remmen afstellen, bouten vastdraaien en elektrische contactpunten nakijken. De monteur voert bovendien veiligheidshalve ook een controle van de fietsverlichting uit, waarbij de lampjes zo nodig worden vervangen. Logischerwijs is er vanaf de allereerste servicebeurt veel aandacht voor de accu. Elektrische fiets-bezitters ontkomen er niet aan om regelmatig het elektrische systeem na te laten kijken. Voor sommige e-bikes is er met enige regelmaat zelfs een software-update beschikbaar. Tot slot laat je bij een servicebeurt de elektrische fiets schoonmaken met professionele reinigingsmiddelen. Hierbij zorgt de fietsenmaker voor een soepel lopende ketting. Dat scheelt thuis weer onderhoudswerk!

Wat kost een servicebeurt elektrische fiets?

Werp bij een nieuwe e-bike ook even een blik op de aanvullende kosten. Servicebeurt fiets-abonnementen zijn bij nagenoeg iedere dealer inmiddels gemeengoed. Meestal is de eerste servicebeurt bij de aanschaf van een e-bike inbegrepen, terwijl je voor de tweede en derde onderhoudsafspraak een bijdrage betaalt. De prijzen van een basisbeurt verschillen per fietsenwinkel. Het tarief ligt gemiddeld op zo’n 65 euro.

Kleine onderhoudsbeurt elektrische fiets

Voor jaarlijks onderhoud breng je een e-bike naar de plaatselijke fietsenwinkel. Een kleine onderhoudsbeurt kan bijvoorbeeld meteen gebeuren wanneer je je fiets wegbrengt voor een noodzakelijke fietsreparatie: de fietsenmaker kan dan meteen even een aantal essentiële onderdelen nakijken. De ketting spannen, spaakspanning controleren en derailleur afstellen dient tenslotte regelmatig te gebeuren. Gunstig is dat de e-bike na deze werkzaamheden doorgaans heel wat soepeler ‘loopt’. Vanzelfsprekend controleert de fietsenmaker ook de bandenspanning.

Elektrische fiets-onderdelen die de monteur moet vervangen, zijn vaak behoorlijk prijzig. Deze kosten komen boven op het standaardtarief van een kleine onderhoudsbeurt.

Kleine reparaties uitbesteden

Bij het jaarlijkse elektrische fiets-onderhoud komen er wellicht kleine tekortkomingen aan het licht. Zo komt het nog weleens voor dat de monteur de versnelling van de fiets gaat repareren. Bij haperingen van de versnellingen laat je, afhankelijk van het model, de naafversnelling afstellen en reguliere versnelling afstellen. Deze werkzaamheden zorgen ervoor dat de e-bike weer vlekkeloos schakelt en voorkomen het welbekende ‘doortrappen’. De kosten voor een reparatie hangen af van de aanschaf van vervangende onderdelen en het arbeidsloon. Afhankelijk van de fietsenwinkel ligt het arbeidsloon doorgaans ergens tussen de veertig en zeventig euro per uur.

Grote beurt elektrische fiets

Gaat je e-bike al wat langer mee, dan kun je een grote onderhoudsbeurt overwegen. Na jarenlang intensief gebruik is uitgebreid e-bike onderhoud namelijk onvermijdelijk. Mogelijk heeft de elektrische fiets inmiddels een langere remweg. In dat geval kan de monteur veiligheidshalve de remschijven vervangen of remblokken vervangen. Bij schakelproblemen kan de fietsenmaker bovendien de derailleur vervangen. De kosten van een enkele reparatie vallen nog best mee. Zo duurt het vervangen van een band of remblok pakweg een kwartier, dus de fietsenmaker rekent daarvoor weinig arbeidsloon. Bij meer herstelwerkzaamheden ben je al gauw ruim honderd euro kwijt voor een grote onderhoudsbeurt. Fiets-bezitters met trapondersteuning zijn gemiddeld genomen meer kosten voor onderhoud kwijt dan bezitters van een reguliere (race)fiets of mountainbike.

Dit artikel gaat verder onder de afbeelding.

©PXimport

Onderhoud fietsaccu

Iedere elektrische fiets heeft een eigen batterij. Deze accu is aan slijtage onderhevig. Met de juiste zorg gaat de fietsaccu nog jarenlang mee. Gebruik in ieder geval altijd de meegeleverde oplader en pak geen adapter van een ander fietsenmerk. Stel de accu verder niet bloot aan een lage temperatuur van pakweg beneden de tien graden. Verstandig is om de batterij in de winter uit de e-bike te halen, want in de schuur of garage daalt de temperatuur flink. Bewaar de accu liever op kamertemperatuur. Belangrijk is ook om de batterij nooit met een volledig lege acculading op te bergen. Na diepontlading werkt het onderdeel mogelijk niet meer (goed). Koppel de elektrische fiets ten slotte niet dag en nacht aan de lader.

Wanneer accu elektrische fiets vervangen?

Gemiddeld houdt een fietsaccu het tussen de vijf en acht jaar vol, maar korter kan ook. Dat hangt natuurlijk voor een groot deel samen met hoe intensief je hem gebruikt en hoe vaak je hem oplaadt. Een nieuwe accu voor je e-bike is een dure aangelegenheid. Een nieuwe accu kan namelijk al snel vele honderden euro’s kosten. Check daarom eerst of vervanging wel echt noodzakelijk is. Laat de accu eerst volledig leeglopen en laad de batterij vervolgens weer helemaal op. Bij kou breng je het onderdeel eerst op kamertemperatuur. In veel gevallen kun je een fietsaccu resetten. Op de behuizing bevindt zich in dat geval een bescheiden resetknop. Nadat je dit resetknopje een aantal seconden indrukt, gaat er bij veel accu’s een lampje knipperen. Probeer de accu nu volledig op te laden.

Fietsaccu reviseren

Geeft het resetten van de accu geen resultaat? Dan kun je misschien de fiets-accucellen vervangen. Dit noemt men ook wel het reviseren van je huidige fietsaccu. Een gespecialiseerd bedrijf maakt de behuizing eerst schoon en monteert vervolgens verse energiecellen. Dankzij het gebruik van de bestaande behuizing ben je minder geld kwijt vergeleken met de aanschaf van een nieuw exemplaar. Daarnaast is het ook nog eens beter voor het milieu. Bedenk goed dat hergebruik niet in alle gevallen het gewenste resultaat geeft. Ga daarom in zee met een gerenommeerd bedrijf dat dit klusje kan klaren. Neem je liever geen enkel risico? In dat geval ontkom je niet aan de aanschaf van een nieuwe accu.

Lees hier veel meer artikelen over e-bikes

De E-bike Winkelzoeker

Bekijk met behulp van de E-bike Winkelzoeker waar de gewenste e-bike nog op voorraad is en boek direct een proefrit bij jou in de buurt. Zo vis je niet achter het net en wacht je wellicht niet zo lang op je nieuwe elektrische fiets. Kieskeurig.nl toont namelijk de actuele voorraad bij deelnemende fietswinkels door het hele land. Vergelijk en bekijk jouw e-bike in stroomversnelling met behulp van de Winkelzoeker!

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo werkt het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets

Wanneer je op zoek bent naar een nieuwe smartphone of tablet, heb je vanaf nu extra parameters waar je op kunt letten. Een nieuw energielabel zoals we dat onder meer ook kennen voor koelkasten en televisies, is nu ook verplicht voor nieuwe smartphones en tablets. Hoe werkt zo'n nieuw label en welke informatie vind je erop terug?

Bij de aanschaf van een nieuwe smartphone of tablet kijk je doorgaans misschien in eerste instantie alleen naar de schermgrootte en of het apparaat een redelijke batterij heeft. Dankzij het nieuwe energielabel voor deze apparaten kun je echter direct ook andere belangrijke informatie terugvinden, die zeker van belang zijn bij het langdurig behouden van je tablet of smartphone.

Meer dan energieverbruik

Het label dat een smartphone of tablet met het nieuwe logo krijgt, is afhankelijk van de capaciteit van de batterij en hoe lang een apparaat op één enkele lading kan werken. Deze berekening is het resultaat van de accuduur gedeeld door de capaciteit van de accu vermenigvuldigd met duizend.
De tablet of smartphone krijgt dan een energielabel van A t/m G. Voor de overige onderdelen van het nieuwe label worden andere paramaters toegepast. Deze lichten we hieronder uit.

Valbestendigheid bij herhaalde vallen

De valbestendigheidsklasse van een smartphone of tablet geeft aan hoe goed het apparaat tegen herhaaldelijke valpartijen kan. Dit wordt vastgesteld via een gestandaardiseerde test waarbij gekeken wordt hoeveel vallen het toestel doorstaat zonder dat de werking wordt aangetast. Klasse A betekent in dit geval dat het toestel zeer stevig is, terwijl klasse E staat voor een apparaat dat het minst goed tegen een stootje kan.

Batterijduur per gebruikscyclus

Met batterijduur per cyclus wordt bedoeld hoe lang je een smartphone kunt gebruiken vanaf een volle lading tot het moment dat hij weer aan de lader moet. Stel dat een toestel een batterijduur van 10 uur per cyclus heeft, dan kun je rekenen op zo'n 10 uur gebruik voordat je moet opladen. Deze gebruiksduur is gebaseerd op een gestandaardiseerde test en betreft een gemiddelde.

Reparatievriendelijkheid

Een telefoon of tablet is pas echt duurzaam als deze makkelijk is te repareren. Ook hiervoor wordt gebruik gemaakt van een score van A tot E, waarbij A staat voor een toestel dat goed te repareren is met makkelijk verkrijgbare en te vervangen onderdelen en duidelijke handleidingen om dit voor elkaar te krijgen. Een apparaat met een E-label is dan niet of nauwelijks te repareren.

Overigens heeft de EU nog meer regels vastgelegd omtrent de reparatie van smartphones en tablets. Zo worden fabrikanten vanaf nu verplicht om reserve-onderdelen die erg belangrijk zijn voor de werking van het toestel binnen vijf tot tien werkdagen beschikbaar te hebben, en dat die onderdelen tot maar liefst zeven jaar na het van de markt halen van het toestel beschikbaar moeten zijn.

Bekijk ook deze smartphones met energielabel A:

IP-classificatie (stof- en waterdichtheid) en betrouwbaarheid accu

Hoe stof- en waterdicht een smartphone of tablet is, wordt al een tijdje bij de specificaties vermeld, maar deze informatie vind je nu ook direct terug op het energielabel zelf. Bijvoorbeeld: een toestel met IP68-classificatie is volledig stofdicht en kan zonder problemen onder water worden gehouden tot minstens 1 meter diepte, gedurende een bepaalde tijd. Daarnaast vind je op het nieuwe label ook terug hoe vaak de accu van de telefoon opnieuw kan worden opgeladen: het aantal laadcycli.

Deze apparaten krijgen een nieuw energielabel

Het nieuwe energielabel is voor alle draadloze telefoons en tablets die vanaf juni 2025 verschijnen. Daaronder vallen bijvoorbeeld ook draadloze huistelefoons zoals DECT-toestellen, maar ook feature phones; mobiele telefoons zonder apps. Alle tablets zonder fysiek toetsenbord vallen hier ook onder. Heeft een tablet een meegeleverd toetsenbord, dan valt deze in principe onder een laptop, en krijgt het ook geen nieuw energielabel.

Meer nuttige informatie

De informatie die wordt getoond over een nieuwe telefoon of tablet blijft niet beperkt tot de hier genoemde checks. Als je de QR-code scant die op het label staat, kom je op de algemene specificatiepagina van de EU uit, waar je alle overige handige informatie kunt terugvinden over het apparaat. Zo kun je bijvoorbeeld achterhalen voor hoeveel jaar je software-updates krijgt, of de accu van de telefoon eenvoudig is te vervangen, en welke onderdelen makkelijk zijn te vervangen.

Specifieke EU-regels

Al deze regels zijn specifiek bedacht om de consument in Europa te beschermen, maar gelden niet per se in andere landen. Toch is het voor een fabrikant eenvoudiger om zijn toestel in ieder geval wat betreft de reparatiemogelijkheden, accucapaciteit en energielabel gelijk te trekken voor iedere wereldwijde regio. Dat zijn immers de fysieke eigenschappen van het toestel, die je niet even eenvoudig per land aanpast. Wel kan een fabrikant natuurlijk wel zelf bepalen wat het updatebeleid is, en hoe snel een telefoon gerepareerd kan worden. Als EU-consument ben je in ieder geval wel goed beschermd op alle fronten.

▼ Volgende artikel
RTX 5080 en 5090 getest: krachtpatsers met een flinke prijs
Huis

RTX 5080 en 5090 getest: krachtpatsers met een flinke prijs

Met de GeForce RTX 5090 en RTX 5080 lanceert Nvidia twee nieuwe high-end videokaarten. Ze leveren indrukwekkende prestaties en bieden handige nieuwe functies. Tegelijkertijd komen ze met een hoger energieverbruik, een hoger prijskaartje en vooralsnog beperkte beschikbaarheid. Maar hoeveel beter is deze nieuwe generatie, en wanneer is het de moeite waard om te upgraden?

In dit artikel laten we zien wat de nieuwe RTX 5080 en RTX 5090-videokaarten écht te bieden hebben.

Te duur? Kies dan voor een oudere versie: Test: 6 RTX 4070 Super-videokaarten: dé midrange-kaart van 2024

Nvidia staat door de AI-hype sterk in de belangstelling en is zelfs even het meest waardevolle bedrijf ter wereld geweest. Volgens Nvidia presteert de GeForce RTX 5070 met zijn adviesprijs van 654 euro ongeveer op hetzelfde niveau als de RTX 4090, die voor 1779 euro wordt aangeboden. Dat belooft veel goeds voor de RTX 5080 en RTX 5090, met adviesprijzen van respectievelijk 1190 en 2369 euro. Nvidia lijkt met de introductie van zijn nieuwe generatie videokaarten in ieder geval niet teleur te stellen. Hoewel? Inmiddels hebben we zowel de RTX 5080 als de RTX 5090 uitvoerig getest, en al snel blijkt dat de werkelijkheid iets complexer is dan Nvidia zelf presenteert.

Trucage met AI

Net als voorgaande jaren blijft Nvidia vernieuwen, vooral op het gebied van Deep Learning Super Sampling (DLSS). DLSS Upscaling heeft een flinke kwaliteitsverbetering gekregen: in veel gevallen kun je nauwelijks verschil zien met native rendering, terwijl je doorgaans twee tot drie keer betere prestaties behaalt. Maar deze keer ligt de focus op Multi Frame Generation. Waar de videokaarten uit de RTX 40-serie met Frame Generation één AI-frame tussen elk echt gerenderd frame toevoegden, genereren de RTX 50xx-kaarten er twee of drie extra tussen elk traditioneel frame. Game je op 4K met DLSS 4, dan betekent dat dat nog één van elke zestien pixels traditioneel wordt berekend, de rest wordt met AI ingevuld. Full HD wordt dankzij AI omgezet naar 4K en elk 4K-frame wordt vervolgens opgesplitst in vier frames.

Maar dan gaat Nvidia toveren: het telt het totaal aantal weergegeven frames op en stelt vervolgens dat de nieuwe generatie twee keer sneller is dan de vorige. Wij zijn het echter niet eens met die manier van rekenen. In de traditionele zin van ‘meer prestaties’ krijg je simpelweg meer frames in dezelfde tijd (en daarmee lagere latency), zonder dat er extra vertraging optreedt. Met Nvidia’s nieuwe aanpak lever je soms wat in op de beeldkwaliteit, omdat Frame Generation af en toe grafische onregelmatigheden toont. Bovendien kost het een klein beetje extra tijd om die berekeningen uit te voeren. Kortom, dit is appels met peren vergelijken.

Multi Frame Generation wordt gecombineerd met DLSS waardoor het zo kan zijn dat uiteindelijk 15 van 16 getoonde pixels door AI gegenereerd worden.

Toch waardevol

Toch heeft Nvidia niet volledig ongelijk, want in sommige situaties is Multi Frame Generation wel degelijk handig. Neem bijvoorbeeld Microsoft Flight Simulator, een game die vaak tegen cpu-limieten aanloopt. Met Frame Generation werk je hier op uitstekende manier omheen, omdat je in Flight Simulator niet op elke milliseconde hoeft te reageren. Dit maakt de extra latency ten opzichte van pure upscaling minder relevant. Frame Generation is niet altijd de beste keuze: als je puur op zoek bent naar een prestatieverbetering zonder nadelen, is de traditionele aanpak (meer ruwe prestaties) vaak verstandiger.

Helaas ligt er zo veel nadruk op MFG dat andere sterke punten van Nvidia onderbelicht blijven. Zo is de beeldkwaliteit van Nvidia DLSS Upscaling veel beter dan die van AMD FidelityFX Super Resolution (FSR), wat zeker bij games in 1440p en 4K een wereld van verschil maakt. Daarnaast zijn Nvidia’s encoders en decoders de logische keuze voor veel creatieve toepassingen, is Nvidia Broadcast handig voor videoconferenties en gesprekken, en is Nvidia Reflex bijna onmisbaar voor competitieve gamers. Allemaal mogelijkheden waar AMD geen echt antwoord op heeft.

Wel sneller

Laten we Frame Generation even voor wat het is, dan zien we dat de GeForce RTX 5090 zo’n 28 procent sneller is dan zijn voorganger in de 45 games die we getest hebben op 4K. De ‘oude’ RTX 4090 had al geen concurrentie en de RTX 5090 met deze boost al helemaal niet. Bovendien is de RTX 5090 met 32 GB geheugen ook een ideale kaart voor workstations. Dat daar een fors stroomverbruik (tot zo’n 575 watt) tegenover staat, doet wel een beetje pijn. Dat geeft aan dat de prestatie-per-watt van deze generatie, zonder Nvidia’s paradepaardje MFG, nauwelijks is verbeterd. Niet vreemd, want Nvidia maakt wederom gebruik van TSMC’s 4nm-proces, waardoor een significante efficiëntieslag lastig te realiseren is.

De GeForce RTX 5080 is zo’n 15 procent sneller dan de RTX 4080 Super, ondanks een iets hogere TDP (320 versus 360 watt), zonder dat het daadwerkelijke stroomverbruik wezenlijk verandert. Aangezien de adviesprijs ongewijzigd is, levert de RTX 5080 een bescheiden maar leuke vooruitgang. Voor sommigen zal het teleurstellend zijn dat de nieuwe RTX 5080 niet sneller is dan het topmodel van de vorige generatie: 15 procent sneller betekent immers dat de RTX 5080 nog altijd zo’n 15 procent trager is dan de RTX 4090.

De RTX 5080 is zo’n 15 procent sneller dan zijn voorganger in onze tests.

Zonder concurrentie aan top

Op papier is de RTX 5090 28 procent sneller dan zijn voorganger, maar kost hij ook 25 procent meer en verbruikt hij bovendien 25 procent meer stroom. De RTX 5080 levert daarentegen 15 procent meer prestaties voor hetzelfde geld als zijn voorganger. Beide kaarten zijn slecht leverbaar of worden voor absurde prijzen verkocht.

Ondanks de dramatisch slechte beschikbaarheid hebben we vijf RTX 5080-kaarten en zeven RTX 5090-kaarten getest. Omdat Nederlandse adviesprijzen ontbreken en straatprijzen leidend zijn, leggen we de nadruk op de verschillen in prestaties en mogelijkheden, vergeleken met historische prijsverschillen. We verwachten dat de prijzen uiteindelijk wel zullen dalen, maar dat kan nog een tijd duren.

RTX 5080-modellen

Nvidia GeForce RTX 5080 Founders Edition

De Nvidia Founders Edition is een prachtige, compacte en elegante kaart die, net als voorgaande varianten, grotendeels uit metaal vervaardigd is. De in het zwart uitgevoerde kaart is opvallend compact en slechts twee sloten dik; de meeste RTX 5080-kaarten zijn een stuk dikker. De Founders Edition is hiermee een van de betere opties voor ITX-behuizingen. Let er wel op dat beide ventilators lucht direct door de kaart blazen; een beetje ruimte direct achter je videokaart is dus wel handig.

Extra mogelijkheden ontbreken, denk een RGB-verlichting of een dubbele BIOS. De Founders Edition heeft als enige taak om de basis te vormen voor reviews en andere benchmarks. Dat doet hij keurig: de kaart is niet te luid en alle temperaturen blijven ruim binnen de marges. Daar hebben we niets op aan te merken. Grotere kaarten zijn soms nog wat stiller of koeler, maar dit model laat weinig te wensen over.

De Nvidia Founders Edition-kaarten zijn helaas zeer lastige kaarten om daadwerkelijk te kopen, maar het is een uitstekende optie als je hem weet te vinden.

Pluspunten

  • Compacte vormgeving

  • Nette temperaturen

  • Niet te luid

Minpunten

  • Geen extra’s

  • Moeilijk verkrijgbaar

Palit GeForce RTX 5080 GamingPro OC

Ten opzichte van de Founders Edition heeft de GamingPro OC van Palit een iets grotere en traditionelere koeler met drie fans. De bouwkwaliteit is keurig, met een metalen frame en plastic ‘fan shroud’ (een ventilatorbehuizing die helpt de luchtstroom te richten voor een efficiëntere koeling). Verder heeft deze kaart zowel wat RGB-verlichting als een dubbele BIOS waarmee je kunt kiezen tussen een iets luidere en koelere modus of een iets stillere en marginaal minder koele modus.

Ongeacht de BIOS-keuze is de Palit GamingPro OC zowel iets koeler als iets stiller dan de Nvidia Founders Edition. Wat gameprestaties betreft ontlopen de kaarten elkaar niet veel, gemiddeld is de Palit zo’n 2 procent sneller dan de Founders Edition. Een meetbaar, maar niet praktisch merkbaar verschil.

De Palit GamingPro OC is interessant als je ruimte hebt voor een iets dikkere videokaart en je de kaart weet te vinden voor een schappelijke prijs. In theorie zou dit model nauwelijks meer moeten kosten dan de Founders Edition.

Pluspunten

  • Stille koeling

  • Dual-BIOS

  • RGB-verlichting

Minpunten

  • Iets groter formaat

Gigabyte GeForce RTX 5080 Gaming OC

De Gaming OC van Gigabyte kost normaliter iets meer dan de basisadviesprijs van Nvidia’s referentiekaart, maar daar krijg je wel het nodige voor terug: een grotere koeler, een dubbele BIOS, een opvallend RGB-effect achter de ventilators en een jaar extra garantie. Daarmee heb je in totaal vier jaar garantie en dat is een prettige extra zekerheid voor zo’n stevige investering.

De gameprestaties liggen zo’n twee procent boven die van de Palit, wat wederom slechts een klein verschil is. Maar de flink grotere en dikkere koeler presteert wel merkbaar beter. In de standaard-BIOS is de kaart koeler en iets stiller dan de (in theorie goedkopere) Founders Edition en Palit GamingPro. In de tweede stillere BIOS presteert hij nog altijd uitstekend, terwijl hij nagenoeg onhoorbaar is. Als je een zeer stille kaart wilt omdat je er hele dagen naast zit en je de extra garantie kunt waarderen, dan is de Gigabyte Gaming OC een prima optie.

Pluspunten

  • Grote, efficiënte koeler

  • Dual-BIOS

  • Vier jaar garantie

Minpunten

  • Groot formaat

MSI GeForce RTX 5080 Suprim SOC

De Suprim SOC-variant van MSI is een van de grootste en indrukwekkendste videokaarten ooit. De grote videokaart is niet overdreven vormgegeven, maar juist aantrekkelijk en stevig gebouwd met een gewicht van ruim 2,6 kilo. Er zitten wat RGB-ledjes op die standaard een bescheiden wit licht afgeven. Qua mogelijkheden is dit model ook compleet: er is een dubbele BIOS aanwezig en je krijgt een gpu-houder (wat geen overbodige luxe is met dit gewicht).

Op prestatievlak is de MSI Suprim de meest overtuigende kaart in de test. In de stille BIOS is hij praktisch onhoorbaar, en in beide BIOS-varianten laat hij de beste balans tussen geluidsproductie en temperaturen zien. Ook is het stroomverbruik van deze MSI-kaart gemiddeld het laagst, terwijl hij qua prestaties alsnog uitstekende scores neerzet en circa 3 procent sneller is dan de Founders Edition.

De vraag is wat de meerprijs op termijn gaat zijn. Op papier heeft MSI met de Suprim SOC de beste RTX 5080-koeler in huis, maar als de meerprijs te groot wordt, is het verschil met onder andere de Palit GamingPro of de ROG Astral niet significant genoeg. Als MSI de meerprijs binnen de perken houdt, is dit het model om in de gaten te houden, vooropgesteld dat je ruimte hebt voor deze megakaart.

Pluspunten

  • Dual-BIOS

  • Heel stil

  • Relatief laag stroomverbruik

Minpunten

  • Erg groot en zwaar

ASUS ROG Astral GeForce RTX 5080

Hét topmodel van ASUS is normaliter iets om naar uit te kijken en de ROG Astral-variant van de RTX 5080 stelt op fysiek vlak zeker niet teleur. Het is een gigantische kaart met een gewicht van ruim 2,8 kilo, drie fans aan de voorzijde plus een vierde fan aan de achterzijde. Met RGB-verlichting, een dubbele BIOS en een gpu-houder worden alle vinkjes keurig gezet.

Met de stille BIOS actief meten we bij de ROG Astral nét aan de laagste geluidsdruk, met nog altijd prima temperaturen. Toch is het een beetje jammer voor ASUS dat de MSI Suprim met een bijna gelijke geluidsdruk nog iets betere temperaturen laat zien. Dat zal deels komen doordat ASUS het stroomverbruik iets opvoert voor net wat betere resultaten, maar we vragen ons hardop af of 6 procent meer prestaties ten opzichte van de Founders Edition of 3 procentpunt boven de MSI-versie, een significante toename in verbruik goedpraat.

We zien in de praktijk dat kopers een merk graag trouw blijven, bijvoorbeeld vanwege de software-integratie, maar kijken we puur naar testresultaten dan moet ASUS eigenlijk zorgen dat de Astral niet duurder is dan de MSI Suprim SOC. Uit het verleden blijkt echter dat ASUS vaak wat meer vraagt voor zijn ROG-producten.

Pluspunten

  • Indrukwekkende bouwkwaliteit

  • Stille werking

  • Net iets sneller

Minpunten

  • Hoger stroomverbruik

  • Groot en zwaar

RTX 5090-modellen

Inno3D GeForce RTX 5090 X3

De Inno3D X3 is een model dat op papier voor dezelfde basisadviesprijs zou moeten worden verkocht als de Nvidia Founders Edition (die hierna volgt). Op een aantal fronten zie je dat terug, zo heeft dit model geen dubbele BIOS, geen RGB-verlichting, en geen doos vol extra’s en accessoires.

Kijken we naar het product zelf en de prestaties, dan is het verschil met duurdere uitvoeringen een stuk minder merkbaar. Het is geen enorm grote kaart, maar hij zit keurig stevig in elkaar en veel belangrijker: hij presteert goed. De geluidsproductie zit grofweg op het niveau van de Founders Edition, maar hij is wel significant koeler. Wat prestaties betreft zit hij op circa 1 procent verschil met Nvidia’s eigen kaart, daar merk je niets van.

Inno3D heeft een betere reputatie wat beschikbaarheid betreft en een goede historie om de prijs relatief laag te houden. Als je gewoon een RTX 5090 wilt die goed presteert en je wilt geen premium betalen, dan kun je niet om dit model heen.

Pluspunten

  • Prima prestaties

  • Degelijke bouw

  • Goede koeling

Minpunten

  • Geen dual-BIOS

  • Geen RGB

  • Geen extra’s

Nvidia GeForce RTX 5090 Founders Edition

De Founders Edition van de GeForce RTX 5090 heeft hetzelfde ontwerp (dat maar twee sloten in beslag neemt) als bij de eerder besproken RTX 5080. Dat maakt hem ongekend dun voor een videokaart met een maximumverbruik van 575 watt. Toch blijkt Nvidia’s ontwerp eenvoudig in staat om al deze warmte met een bescheiden geluidsproductie af te voeren. Het is enkel spijtig dat dit RTX 5090-model wat coil whine produceert (het hoogfrequent zoemen van de spoelen); dat irritante geluid verpest die indrukwekkende prestaties een beetje.

Dat Nvidia op papier zijn eigen kaart voor de basisadviesprijs verkoopt, zet druk op alle modellen die een meerprijs vragen, maar ook hier is de kans dat je er daadwerkelijk één kunt kopen heel klein, ook op lange termijn.

Pluspunten

  • Compacte vormgeving

  • Relatief stil

  • Theoretisch scherp geprijsd

Minpunten

  • Geen extra’s

  • Beperkte beschikbaarheid

  • Coil whine

Palit GeForce RTX 5090 GameRock

De GameRock van Palit gooit het over een compleet andere boeg, deze kaart zet namelijk vol in op RGB-verlichting en ‘bling’. Met een glimmende, reflecterende voorzijde en uitgebreide RGB-verlichting is het een van de meest visueel opvallende RTX 5090-kaarten. Zeker in een behuizing waar je naar de voorzijde kijkt, kan dat een leuke overweging zijn.

Fysiek zit de GameRock OC keurig in elkaar en is hij iets stiller en koeler dan de Founders Edition, en iets stiller maar marginaal warmer dan de Inno3D X3. Qua gameprestaties zit deze kaart een procentje boven de Nvidia Founders Edition. Aangezien de GameRock meer zal kosten, zal die dat dus vooral moeten goedmaken met de uitstraling die je daarvoor terugkrijgt.

Pluspunten

  • Opvallend ontwerp met RGB

  • Stiller dan Founders Edition

  • Solide constructie

Minpunten

  • Smaakgevoelig

Gigabyte Aorus GeForce RTX 5090 Master Ice

De Aorus Master-uitvoering van Gigabyte zet ook vol in op het uiterlijk. Met RGB-verlichting achter de fans en een klein schermpje op de zijkant valt de kaart goed op, helemaal in de geteste witte Ice-uitvoering. Vooral dat laatste maakt hem uniek, want de meeste andere fabrikanten brengen geen witte RTX 5090 uit. Wil je zo’n witte kaart, dan kun je nauwelijks om de Gigabyte heen. Ook hier zit een jaar extra garantie bij de prijs inbegrepen.

De Master Ice is verder gewoon een uitstekende kaart, die zowel significant koeler en stiller kan zijn dan de Founders Edition, de X3 en de GameRock. Zolang de meerprijs niet té extreem wordt, is dit een uitstekende kaart om in de gaten te houden.

Pluspunten

  • Uitgevoerd in het wit

  • Vier jaar garantie

  • Koel en stil

Minpunten

  • Prijzig

MSI GeForce RTX 5090 Suprim SOC

Net als bij de RTX 5080 is de RTX 5090-uitvoering van de MSI Suprim SOC gewoon uitstekend. Hij heeft de beste balans tussen stilte en koeling. Ook biedt deze kaart objectief de stilste modi, terwijl de prestaties daarbij nog altijd uitstekend zijn. Bij het hogere verbruik van de RTX 5090 vergeleken met de RTX 5080 onderscheidt deze kaart zich enkel nog verder.

Ook bij deze MSI RTX 5090 meten we gemiddeld het laagste energieverbruik, terwijl er sprake is van een aardige prestatiewinst van zo’n 4 à 5 procent ten opzichte van de Founders Edition. De prestaties liggen ongeveer op het niveau van de Aorus Master en de ROG Astral. Ook hier geldt dus: als je dit model weet te vinden voor een meerprijs die jij acceptabel vindt, is dit een van de beste, zo niet dé beste RTX 5090. Een uitstekende keuze als je bewust zo’n enorm grote en dikke videokaart zoekt en het uiterlijk je aanspreekt.

Pluspunten

  • Extreem stille koeling

  • Efficiënt stroomverbruik

  • Net iets sneller

Minpunten

  • Zwaar en groot

  • Prijzig

ASUS ROG Astral GeForce RTX 5090 OC

Ook de ASUS ROG Astral lijkt beter uit de verf te komen met een veel hetere RTX 5090-chip erin. ASUS’ gigantische constructie heeft totaal geen probleem met het hogere verbruik en houdt zo’n chip koel én stil. De strijd is hier een stuk spannender tussen de Astral, de Suprim en de Aorus Master: in de praktijk is niet veel verschil tussen de topmodellen van elk merk. Je keuze wordt waarschijnlijk eerder bepaald doordat je een merkvoorkeur hebt of je videokaart graag afstemt op je moederbord en één softwarepakket wil aanhouden,. Stuk voor stuk zijn ze indrukwekkend, het is vooral het uiterlijk waarin ze echt enorm verschillen. En op dat vlak is deze ROG Astral wel een beest van een kaart.

Onze ervaring is dat ROG-kaarten tot de duurdere op de markt behoren en we willen herhalen dat enorme meerprijzen uitgeven voor welke videokaartchip dan ook technisch gezien echt niet nodig is. Maar we hebben een sterk vermoeden dat ASUS deze kaart niet maakt voor mensen die er zo pragmatisch naar kijken, maar vooral voor zijn eigen doelgroep die dit puur koopt omdat het kan.

Pluspunten

  • Fraai uiterlijk

  • Koel en stil

  • Imposante bouwkwaliteit

Minpunten

  • Duur

  • Erg zwaar en groot

MSI GeForce RTX 5090 Suprim Liquid SOC

De Suprim Liquid SOC-variant van MSI is een iets ander beestje dan de overige kaarten: wat compacter met een externe 360mm-radiator en voorzien van waterkoeling. Dat heeft wat voordelen: zo zien we in de testresultaten dat deze kaart zowel de allerstilste als de allerkoelste kan zijn. Een grote radiator voert warmte nu eenmaal beter af. Dat heeft ook voordelen in een behuizing, waarbij je de warmte die gepaard gaat met 500 watt (of meer) energieverbruik direct de kast uitpompt in plaats van die warmte rond te circuleren. Zo zien we dat de cpu-temperatuur in een vergelijkbare opstelling met de Suprim Liquid eenvoudig tien graden (of meer!) lager zijn dan met een luchtgekoelde kaart. Watergekoelde gpu’s zijn niet altijd zinvol, maar met een verbruik van 500 watt of meer toont dit ontwerp absoluut zijn meerwaarde.

De keerzijde is de prijs: dit model wordt nooit goedkoop. Daarnaast is de pomp een mechanisch onderdeel dat kapot kan gaan en lastiger te vervangen is dan een simpele ventilator. Er valt zeker wat te zeggen voor de prestaties van deze kaart en de uitstraling, maar wees je bewust van het risico en de prijs.

Pluspunten

  • Extreem stil én koel

  • Voert warmte direct af

  • Pc zelf koeler

Minpunten

  • Zeer hoge prijs

  • Complexer product

  • Inbouwen lastiger

Conclusie

Zodra de markt stabiliseert, zal de GeForce RTX 5080 de positie van de RTX 4080 (Super) overnemen als dé kaart rond de 1200 euro. Zodra dat het geval is, is ons nuchtere advies om een model rond de basisadviesprijs van Nvidia te zoeken, bijvoorbeeld de Founders Edition of de Palit GamingPro (OC). Ook dergelijke instapmodellen zijn gewoon prima koel en meestal stil genoeg.

Natuurlijk kun je ervoor kiezen om wat extra geld te betalen voor een kaart die echt onhoorbaar is, zeker als je ook werkt op diezelfde pc. Iets wat de Gigabyte Gaming OC, MSI Suprim SOC en ROG Astral allemaal kunnen zijn. Ook kunnen we ons voorstellen dat je wat meer wilt betalen voor een specifiek uiterlijk. Die twee zaken zul je zelf moeten afwegen tegen de meerprijs.

Voor de RTX 5090 geldt eigenlijk hetzelfde. Basismodellen zoals de Founders Edition en de Inno3D X3 zijn dusdanig goed dat alle duurdere modellen onder druk staan. Aan de andere kant zijn alle RTX 5090-kaarten prijzig, dus een kleine meerprijs voor iets luxers valt voor de doelgroep vast te overzien. Aangezien geen enkel premiummodel echt noodzakelijk is, adviseren we hier hetzelfde: denk goed na óf je een luxere uitvoering wilt. Zo ja, pak dan het ontwerp of het merk dat jou aanspreekt en bij de rest van je systeem past. Want als je de kaarten zelf niet naast elkaar kunt testen, is het verschil in de praktijk vaak niet of nauwelijks merkbaar.