ID.nl logo
Onderhoud elektrische fiets: alles wat je moet weten
© PXimport
Mobiliteit

Onderhoud elektrische fiets: alles wat je moet weten

Of je nou een mountainbike, racefiets of elektrische fiets koopt, iedere tweewieler heeft onderhoud nodig. Een e-bike vraagt vanwege alle techniek nog wat extra aandacht. Je kunt een elektrische fiets voor een groot deel zelf onderhouden, al heeft de moderne tweewieler soms ook een kleine of grote beurt van een goede fietsenmaker nodig. Op deze pagina lees je diverse slimme fietsonderhoud-tips.

Dé Kieskeurig.nl E-bike Duurtest - 20 fietsmerken, 20 weken getest

Meer weten!

Zelf je elektrische fiets onderhouden

Eenvoudige onderhoudsklusjes kun je prima zelf doen. Sterker nog, dat is zelfs een vereiste wanneer je de komende jaren zonder belemmeringen van de fiets wilt genieten. Ga voor een lange levensduur dus zuinig met je e-bike om. Maak de elektrische fiets in ieder geval regelmatig grondig schoon. Vuil kan zich op namelijk plaatselijk ophopen, waardoor gevoelige fietsonderdelen sneller slijten. Een simpele fiets-onderhoudset bevat een poetsdoek, fietsreiniger en hulpmiddelen om de ketting schoon te maken. Denk bijvoorbeeld aan een ontvetter, kettingborstel en kettingolie. Verder zijn een emmer water, spons en zeepsop geen overbodige luxe. Gebruik overigens liever geen hogedrukreiniger of tuinslang met een harde straal. Hiermee spuit je namelijk het vet weg dat onderdelen van je e-bike beschermt tegen vuil. Bovendien spuit je het vuil ook nog eens vaak naar moeilijk bereikbare plekken.

E-bike onderhouden: hoe doe je dat?

Een fietsketting schoonmaken is met een speciale ontvetter snel gepiept. Sproei naast de ketting ook de tandwielen, derailleurs en cassette in, waarna je het een paar minuten laat inwerken. Je kunt de ontvetter beter niet voor het remsysteem gebruiken, want dat kan resulteren in piepende remmen. Met een zachte spons en een neutraal schoonmaakmiddel kun je nu de vervuilde onderdelen schoonmaken. Gebruik bij de elektrische fietsonderdelen liever niet te veel water – en zeker niet bij de accu. Na afloop van de schoonmaakbeurt droog je de e-bike zo goed mogelijk af. Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld een oude theedoek. Voorzie de ketting als laatste van een verse olielaag en pomp de banden op.

Kleine reparaties uitvoeren

Voor kleine reparaties is er in bijna iedere wijk wel een fietsmaker aan huis te vinden. Heb je thuis voldoende ruimte en het juiste gereedschap, dan ga je net zo gemakkelijk zelf aan de slag. Je kunt het beste een fiets ophangen voor onderhoud en eenvoudige reparaties, zodat je goed bij de onderste fietsonderdelen kunt komen. Dat verkleint ook nog eens de kans op lichamelijke klachten. Er bestaan ophangsystemen voor aan de wand en het plafond. Houd wel rekening met het maximale draagvermogen, want een e-bike is zwaarder dan een reguliere fiets.

Een aantal herstelwerkzaamheden leent zich prima voor een fietsreparatie aan huis. Denk bijvoorbeeld aan een fietsband plakken. Hoe plak je een band van een elektrische fiets is een veel gestelde vraag. Bij een klein gat hoef je het wiel er gelukkig niet uit te halen. Met een setje bandenlichters, licht schuurpapier, lijm, plakkers, een fietspomp en een emmer water kun je normaliter iedere band plakken. Fiets- en kluswinkels verkopen kant-en-klare bandenplaksets. Na de reparatie pomp je de geplakte band weer op, waarbij je rekening houdt met de aanbevolen bandendruk. Gebruik hiervoor bij voorkeur een fietspomp met een ingebouwde drukmeter. Met de juiste bandenspanning fiets je namelijk lekker licht.

Wat lastiger om te doen is een fietsketting spannen. Dat is bij een normale tweewieler vrij eenvoudig, maar gaat dat bij een e-bike een stuk lastiger. Hiervoor kun je daarom het beste terecht bij een goede fietsenmaker.

Dit artikel gaat verder onder de afbeelding.

©PXimport

Servicebeurt elektrische fiets

Je e-bike heeft veel baat bij een servicebeurt. Fiets je het liefst zo veilig mogelijk, dan is het een geruststellende gedachte wanneer een erkende fietsenmaker je nieuwe e-bike na de eerste kilometers grondig nakijkt. Zo gaat de fietsspecialist indien nodig de ketting spannen, remmen afstellen, bouten vastdraaien en elektrische contactpunten nakijken. De monteur voert bovendien veiligheidshalve ook een controle van de fietsverlichting uit, waarbij de lampjes zo nodig worden vervangen. Logischerwijs is er vanaf de allereerste servicebeurt veel aandacht voor de accu. Elektrische fiets-bezitters ontkomen er niet aan om regelmatig het elektrische systeem na te laten kijken. Voor sommige e-bikes is er met enige regelmaat zelfs een software-update beschikbaar. Tot slot laat je bij een servicebeurt de elektrische fiets schoonmaken met professionele reinigingsmiddelen. Hierbij zorgt de fietsenmaker voor een soepel lopende ketting. Dat scheelt thuis weer onderhoudswerk!

Wat kost een servicebeurt elektrische fiets?

Werp bij een nieuwe e-bike ook even een blik op de aanvullende kosten. Servicebeurt fiets-abonnementen zijn bij nagenoeg iedere dealer inmiddels gemeengoed. Meestal is de eerste servicebeurt bij de aanschaf van een e-bike inbegrepen, terwijl je voor de tweede en derde onderhoudsafspraak een bijdrage betaalt. De prijzen van een basisbeurt verschillen per fietsenwinkel. Het tarief ligt gemiddeld op zo’n 65 euro.

Kleine onderhoudsbeurt elektrische fiets

Voor jaarlijks onderhoud breng je een e-bike naar de plaatselijke fietsenwinkel. Een kleine onderhoudsbeurt kan bijvoorbeeld meteen gebeuren wanneer je je fiets wegbrengt voor een noodzakelijke fietsreparatie: de fietsenmaker kan dan meteen even een aantal essentiële onderdelen nakijken. De ketting spannen, spaakspanning controleren en derailleur afstellen dient tenslotte regelmatig te gebeuren. Gunstig is dat de e-bike na deze werkzaamheden doorgaans heel wat soepeler ‘loopt’. Vanzelfsprekend controleert de fietsenmaker ook de bandenspanning.

Elektrische fiets-onderdelen die de monteur moet vervangen, zijn vaak behoorlijk prijzig. Deze kosten komen boven op het standaardtarief van een kleine onderhoudsbeurt.

Kleine reparaties uitbesteden

Bij het jaarlijkse elektrische fiets-onderhoud komen er wellicht kleine tekortkomingen aan het licht. Zo komt het nog weleens voor dat de monteur de versnelling van de fiets gaat repareren. Bij haperingen van de versnellingen laat je, afhankelijk van het model, de naafversnelling afstellen en reguliere versnelling afstellen. Deze werkzaamheden zorgen ervoor dat de e-bike weer vlekkeloos schakelt en voorkomen het welbekende ‘doortrappen’. De kosten voor een reparatie hangen af van de aanschaf van vervangende onderdelen en het arbeidsloon. Afhankelijk van de fietsenwinkel ligt het arbeidsloon doorgaans ergens tussen de veertig en zeventig euro per uur.

Grote beurt elektrische fiets

Gaat je e-bike al wat langer mee, dan kun je een grote onderhoudsbeurt overwegen. Na jarenlang intensief gebruik is uitgebreid e-bike onderhoud namelijk onvermijdelijk. Mogelijk heeft de elektrische fiets inmiddels een langere remweg. In dat geval kan de monteur veiligheidshalve de remschijven vervangen of remblokken vervangen. Bij schakelproblemen kan de fietsenmaker bovendien de derailleur vervangen. De kosten van een enkele reparatie vallen nog best mee. Zo duurt het vervangen van een band of remblok pakweg een kwartier, dus de fietsenmaker rekent daarvoor weinig arbeidsloon. Bij meer herstelwerkzaamheden ben je al gauw ruim honderd euro kwijt voor een grote onderhoudsbeurt. Fiets-bezitters met trapondersteuning zijn gemiddeld genomen meer kosten voor onderhoud kwijt dan bezitters van een reguliere (race)fiets of mountainbike.

Dit artikel gaat verder onder de afbeelding.

©PXimport

Onderhoud fietsaccu

Iedere elektrische fiets heeft een eigen batterij. Deze accu is aan slijtage onderhevig. Met de juiste zorg gaat de fietsaccu nog jarenlang mee. Gebruik in ieder geval altijd de meegeleverde oplader en pak geen adapter van een ander fietsenmerk. Stel de accu verder niet bloot aan een lage temperatuur van pakweg beneden de tien graden. Verstandig is om de batterij in de winter uit de e-bike te halen, want in de schuur of garage daalt de temperatuur flink. Bewaar de accu liever op kamertemperatuur. Belangrijk is ook om de batterij nooit met een volledig lege acculading op te bergen. Na diepontlading werkt het onderdeel mogelijk niet meer (goed). Koppel de elektrische fiets ten slotte niet dag en nacht aan de lader.

Wanneer accu elektrische fiets vervangen?

Gemiddeld houdt een fietsaccu het tussen de vijf en acht jaar vol, maar korter kan ook. Dat hangt natuurlijk voor een groot deel samen met hoe intensief je hem gebruikt en hoe vaak je hem oplaadt. Een nieuwe accu voor je e-bike is een dure aangelegenheid. Een nieuwe accu kan namelijk al snel vele honderden euro’s kosten. Check daarom eerst of vervanging wel echt noodzakelijk is. Laat de accu eerst volledig leeglopen en laad de batterij vervolgens weer helemaal op. Bij kou breng je het onderdeel eerst op kamertemperatuur. In veel gevallen kun je een fietsaccu resetten. Op de behuizing bevindt zich in dat geval een bescheiden resetknop. Nadat je dit resetknopje een aantal seconden indrukt, gaat er bij veel accu’s een lampje knipperen. Probeer de accu nu volledig op te laden.

Fietsaccu reviseren

Geeft het resetten van de accu geen resultaat? Dan kun je misschien de fiets-accucellen vervangen. Dit noemt men ook wel het reviseren van je huidige fietsaccu. Een gespecialiseerd bedrijf maakt de behuizing eerst schoon en monteert vervolgens verse energiecellen. Dankzij het gebruik van de bestaande behuizing ben je minder geld kwijt vergeleken met de aanschaf van een nieuw exemplaar. Daarnaast is het ook nog eens beter voor het milieu. Bedenk goed dat hergebruik niet in alle gevallen het gewenste resultaat geeft. Ga daarom in zee met een gerenommeerd bedrijf dat dit klusje kan klaren. Neem je liever geen enkel risico? In dat geval ontkom je niet aan de aanschaf van een nieuwe accu.

Lees hier veel meer artikelen over e-bikes

De E-bike Winkelzoeker

Bekijk met behulp van de E-bike Winkelzoeker waar de gewenste e-bike nog op voorraad is en boek direct een proefrit bij jou in de buurt. Zo vis je niet achter het net en wacht je wellicht niet zo lang op je nieuwe elektrische fiets. Kieskeurig.nl toont namelijk de actuele voorraad bij deelnemende fietswinkels door het hele land. Vergelijk en bekijk jouw e-bike in stroomversnelling met behulp van de Winkelzoeker!

©PXimport

▼ Volgende artikel
(Extra) vriezer in je schuur of garage? Dit moet je weten
© ID.nl
Huis

(Extra) vriezer in je schuur of garage? Dit moet je weten

Een extra vriezer in de garage of schuur is voor veel mensen een uitkomst. Toch is het niet altijd een kwestie van stekker erin en klaar. Niet elke vriezer werkt goed bij lage temperaturen, en ook de plek waar je hem neerzet maakt uit. Waar moet je op letten als je een vriezer in een onverwarmde ruimte wilt zetten, lees je hier.

Vrieskast of vrieskist?

Als je op zoek bent naar een vriezer, heb je grofweg twee opties: een vrieskast met een deur aan de voorkant of een vrieskist die je van bovenaf opent. Vrieskisten zijn doorgaans iets energiezuiniger dan vrieskasten. Dat komt doordat koude lucht zwaarder is dan warme lucht en bij het openen van een vrieskist grotendeels in de kist blijft hangen, terwijl bij een vrieskast de koude lucht makkelijker naar buiten stroomt zodra je de deur opent. Het voordeel van een vrieskist is dus dat je er minder energie mee verbruikt. Een vrieskast is dan weer praktischer in het dagelijks gebruik: je ziet in één oogopslag wat erin ligt en je kunt er makkelijker snel even iets uit pakken.

Kies de juiste maat en het juiste type

Vriezers voor in de schuur zijn er in allerlei formaten, van kleine modellen van 100 liter tot enorme kasten van 500 liter of meer. Kies een vriezer die past bij wat je van plan bent ermee te doen – deze zomer én daarna. Ga je 'm vooral gebruiken als extra opslag tijdens barbecues en vakanties, dan hoeft hij niet al te groot te zijn. Een te ruime vriezer verbruikt namelijk onnodig veel energie, zeker als hij grotendeels leeg blijft. Let bij de aanschaf ook goed op het type (hierboven las je daar al meer over). Een vrieskast neemt minder ruimte in beslag op de vloer en is overzichtelijker, terwijl je in een vrieskist juist makkelijk grotere hoeveelheden kwijt kunt en etenswaren goed kunt stapelen. Kies bij voorkeur een model met meerdere laden of vakken, zodat je snel terugvindt wat je zoekt. Kijk tot slot naar het energielabel. Modellen met energielabel A zijn het zuinigst. Ze zijn vaak iets duurder in aanschaf, maar die extra kosten verdien je op termijn terug via een lagere energierekening. Vraag ernaar in de winkel of vergelijk online.

Kan elke vriezer zomaar in elke schuur of garage?

Nee, niet elke vriezer kun je zomaar in een onverwarmde schuur of garage neerzetten. Het is belangrijk dat de omgevingstemperatuur niet lager wordt dan waar de vriezer voor ontworpen is. Dit staat aangegeven via de klimaatklasse. De meeste standaardvriezers (met klasse SN, SN-T of SN-ST) werken pas goed vanaf 10 °C. Die zijn dus alleen geschikt voor een goed geïsoleerde schuur. Wordt het bij jou niet kouder dan 0 °C? Dan kun je kiezen voor een vriezer die een minimale omgevingstemperatuur van 0 °C aankan. Voor onverwarmde ruimtes waar de temperatuur in de winter tot -15 °C kan zakken, zijn er speciale modellen beschikbaar. Die blijven ook bij die temperaturen betrouwbaar doordraaien, zonder dat je hoeft te isoleren. Staat er géén geschikte klimaatklasse vermeld of is de ondergrens hoger dan de temperatuur in je schuur? Zet de vriezer dan liever binnen – anders loop je het risico dat hij niet goed meer vriest of zelfs stukgaat. Goed om te weten: op een goede witgoedsite kun je doorgaans filteren op de geschiktheid voor plaatsing in schuur of garage.

Waar en hoe zet je hem neer?

De plek waar je de vriezer in de schuur of garage neerzet, maakt veel uit voor een goede werking. Zet hem op een stabiele, waterpas ondergrond zodat hij niet gaat trillen of lawaai maakt tijdens het vriezen. Vermijd plekken direct naast een warmtebron zoals een cv-ketel, maar zet de vriezer ook niet vlak bij een koude buitendeur. De ideale omgevingstemperatuur ligt tussen de 10 en 15 graden. Zorg dat er rondom voldoende ruimte is voor ventilatie. Laat aan de achterkant minstens 10 centimeter vrij, zodat de warme lucht goed weg kan. Controleer of er een stopcontact in de buurt zit. In garages is dat meestal geen probleem, maar in een schuur kan het ontbreken. In dat geval kun je het beste een stopcontact laten aanleggen op een veilige plek. Gebruik liever geen verlengsnoer.

Aansluiten en installeren

Sluit de vriezer eerst aan op het stopcontact voordat je begint met inruimen of afstellen. Controleer in de handleiding of hij ingesteld staat op minimaal -18 graden Celsius – dat is de aanbevolen temperatuur voor veilig invriezen. Stel daarna de pootjes bij zodat de vriezer waterpas staat. Dat is niet alleen beter voor de werking, maar helpt ook om energieverbruik te beperken. Wil je extra zekerheid? Dan kun je de vriezer met een muurbeugel verankeren. Zeker bij modellen met zware, volle laden voorkomt dat dat het apparaat kantelt. Let op: plaats de vriezer niet in een onverwarmde schuur waar het 's winters kan vriezen. Bij temperaturen onder nul werkt de compressor minder goed of juist te hard, wat leidt tot slijtage en een hoger energieverbruik. Kies in dat geval liever voor een vriezer die speciaal geschikt is voor lage omgevingstemperaturen.

©qwartm - stock.adobe.com

Ontdooien en schoonmaken

Veel vriezers zijn tegenwoordig uitgerust met een no-frostsysteem dat ijsvorming automatisch tegengaat. Toch is het slim om de vriezer een paar keer per jaar handmatig te ontdooien. Zo blijft hij efficiënt werken en verbruik je niet onnodig stroom. Trek hiervoor de stekker uit het stopcontact en haal alle producten eruit. Zet die tijdelijk in een andere vriezer of bewaar ze in een koelbox met koelelementen. Laat de vriezer daarna rustig ontdooien. Je kunt het proces versnellen door een bakje heet water in de vriezer te zetten en de deur dicht te doen, maar giet nooit heet water direct op de wanden – dat kan schade veroorzaken. Vang het smeltwater op met doeken of een opvangbakje. Droog de binnenkant goed af en sluit de vriezer weer aan. Maak meteen ook de binnen- en buitenkant schoon met een zachte doek en een mild schoonmaakmiddel. Vermijd agressieve middelen en schuursponsjes, die kunnen het oppervlak beschadigen.

▼ Volgende artikel
Ctrl+C, Ctrl+V, macro's en verzendlijsten: data uitwisselen binnen Office 365
© monticellllo - stock.adobe.com
Huis

Ctrl+C, Ctrl+V, macro's en verzendlijsten: data uitwisselen binnen Office 365

Je werkt met de kantoorsuite Microsoft 365 en wisselt regelmatig gegevens uit tussen Word, Excel en PowerPoint, zoals tabellen, grafieken en adressen. We bespreken de diverse mogelijkheden om data uit te wisselen.

In dit artikel bespreken we diverse mogelijkheden om data uit te wisselen tussen de verschillende applicaties uit Office 365:

  • Slepen
  • Kopiëren en plakken
  • Plakken speciaal
  • Object invoegen
  • Converteren en exporteren
  • VBA-macro's
  • Verzendlijst

Handig om te weten: Office-geheimen onthuld: van polls tot een persoonlijke werkbalk

Tip 1 Slepen

De gemakkelijkste manier om objecten tussen Office-applicaties te kopiëren, is deze te verslepen terwijl je de linkermuisknop ingedrukt houdt. Dit werkt snel als beide programmavensters openstaan, maar deze methode is helaas beperkt in de typen objecten en in de mogelijkheden om de actie te sturen.

In Excel kun je nauwelijks onderdelen verslepen. In PowerPoint is het daarentegen wel mogelijk om geselecteerde tekst of zelfs een complete dia vanuit het dia-navigatievenster te verplaatsen. Let er wel op dat PowerPoint dit standaard als een knipactie behandelt. Houd tijdens het slepen de rechtermuisknop ingedrukt en kies Hierheen kopiëren om de dia ook in de oorspronkelijke presentatie te behouden.

In Word kun je alleen geselecteerde tekst verslepen, maar de wijze waarop dit werkt verschilt. Sleep je tekst naar Excel, dan wordt het standaard als knippen beschouwd. Verschuif je diezelfde tekst naar PowerPoint, dan gaat het juist om een kopie. Deze beperkingen en inconsistenties maken het minder aantrekkelijk om data binnen Office te verslepen, al zijn er gelukkig nog andere manieren beschikbaar.

Een dia verslepen vanuit PowerPoint (naar Word) wordt blijkbaar gezien als een knipoperatie.

Tip 2 Kopiëren en plakken

De eenvoudigste en meestal snelste manier om gegevens als tekst, tabellen en grafieken te kopiëren vanuit een Office-applicatie (of een andere toepassing) en ze vervolgens in een andere Office-toepassing te plakken, is via het klembord. Je vindt deze optie in het tabblad Start, waar ook de pictogrammen Knippen (Ctrl+X), Kopiëren (Ctrl+C) en Plakken (Ctrl+V) staan. Klik op het pijlknopje naast Plakken voor extra opties, afhankelijk van het objecttype en de applicatie. Typische keuzes zijn Opmaak van bron behouden, Doelstijlen gebruiken, Afbeelding en Alleen tekst behouden. Experimenteer hiermee in Word, Excel en PowerPoint. Als je de muisaanwijzer boven een optie houdt, krijg je in het doeldocument een voorafbeelding te zien.

Het Windows-klembord heeft als nadeel dat het alleen het laatst gekopieerde object onthoudt. Het Office-klembord biedt een alternatief en kan tot 24 objecten opslaan. Je opent het via het pijlknopje in de rubriek Klembord op het tabblad Start. Met Alles plakken kun je alle objecten uit het actuele klembord in één keer invoegen.

Het Office-klembord kan maximaal 24 objecten tegelijkertijd onthouden.

Tip 3 Plakken speciaal

Met het pijltje bij Plakken in de rubriek Klembord open je in de drie Office-applicaties Plakken speciaal. Daarmee plak je een object uit het klembord in een ander formaat of met specifieke eigenschappen via een dialoogvenster. Welke opties beschikbaar zijn, hangt af van het objecttype en de applicatie. Neem bijvoorbeeld een grafiek uit Excel die je in Word wilt plakken. In het dialoogvenster kun je kiezen uit afbeeldingsformaten als Bitmap, GIF, JPG, PNG en SVG, of uit opties als Graphic-object van Microsoft Office en Microsoft Excel-grafiekobject.

Je keuze is belangrijk. Kies bijvoorbeeld voor het vectorformaat SVG als je afbeeldingen zonder kartelranden wilt vergroten. Als je kiest voor Graphic-object, blijven bepaalde grafiekelementen bewaard en kun je deze in beperkte mate aanpassen, zoals de grafiekstijl of het grafiektype. Bij een Excel-grafiekobject wordt de grafiek als ingesloten Excel-object geplaatst, zodat je zowel de opmaak als de gegevens kunt wijzigen.

Als je een live koppeling met de grafiekgegevens uit het originele Excel-bestand wilt behouden, vink in het dialoogvenster Koppeling plakken aan. Wanneer je de grafiek in Excel aanpast, krijg je bij het openen van het gekoppelde Word-document de vraag of je het document wilt bijwerken met de gewijzigde gegevens. Bij bevestiging wordt de geplakte grafiek automatisch bijgewerkt. Houd er wel rekening mee dat de naam en de locatie van het originele bestand ongewijzigd moeten blijven.

De grafiek onderaan is als Excel-grafiekobject in Word geplakt.

Plakken in Word

Waarschijnlijk plak je objecten het vaakst in Word, en deze tekstverwerker biedt uitgebreide opties om de standaardinstellingen aan te passen.

Klik op het tabblad Start, klik op het pijlknopje naast Plakken en selecteer Standaard plakken instellen. Scrol vervolgens naar Knippen, Kopiëren en Plakken. Afhankelijk van de bron van het gekopieerde object (bijvoorbeeld hetzelfde document, een ander document of een ander programma) kun je hier aangeven hoe Word standaard met de opmaak omgaat: Opmaak van bron behouden, Opmaak samenvoegen, Alleen tekst behouden of Doelstijlen gebruiken bij conflicterende stijlen.

Bij Afbeeldingen invoegen/plakken configureer je ook de tekstomloop. Bekijk daarnaast de opties bij Slim knippen en plakken gebruiken. In het dialoogvenster vind je zeven extra instellingen, waaronder Afstand tussen zinnen en woorden automatisch aanpassen en Opmaak aanpassen bij plakken vanuit Microsoft Excel. Bevestig je keuzes met OK.

Je bepaalt zelf hoe Word standaard met knip- en plakoperaties omgaat.

Tip 4 Object invoegen

Hoewel het minder gebruikelijk is, kun je ook een bestand in een andere Office-applicatie plakken, zodat je het geplakte object in de oorspronkelijke omgeving kunt bewerken.

Stel dat je een Word-document in PowerPoint (of Excel) wilt inbedden. Open PowerPoint, plaats de cursor op de gewenste locatie en ga naar Start. Klik binnen de rubriek Tekst op Object, selecteer Bestand gebruiken en verwijs via Bladeren naar het gewenste Word-bestand. Bevestig de keuze met OK en vink Aan bestand koppelen aan om wijzigingen in het originele bestand ook in de geplakte inhoud te laten reflecteren (OLE, Object Linking & Embedding). Als de inhoud niet direct zichtbaar hoeft te zijn, kies je Als pictogram weergeven en kun je, als je wilt, een aangepast pictogram selecteren via Ander pictogram. Na nogmaals te hebben bevestigd met OK verschijnt het object. Dubbelklik erop om het Lint van de Word-omgeving in PowerPoint te openen en de inhoud te bewerken.

Je kunt ook een leeg bestand van een ander Office-type invoegen. Open opnieuw Object en kies deze keer Nieuw. Selecteer vervolgens het gewenste Objecttype, bijvoorbeeld een Microsoft 365-object of Paintbrush Picture. Afhankelijk van je geïnstalleerde programma’s kunnen ook andere opties verschijnen, zoals Adobe Acrobat of OpenOffice.org. Als je bijvoorbeeld Paintbrush Picture kiest, opent Paint automatisch en zie je tijdens het tekenen direct de resultaten in het ingevoegde object.

Je kunt bestanden van verschillende objecttypen in je Office-document opnemen.

Tip 5 Conversie en export

Als je vooral werkt met grafische objecten zoals afbeeldingen of grafieken, kun je deze via conversie en export naar een andere Office-applicatie overbrengen. Deze methode is vooral handig als je meerdere objecten tegelijk wilt hergebruiken.

Als je meerdere afbeeldingen uit een Word-document wilt hergebruiken, sla het bestand dan op als webpagina via Bestand / Opslaan als  en kies HTML-pagina (*.htm; *.html). Er wordt automatisch een submap aangemaakt (<bestandsnaam>_bestanden) met alle afbeeldingen uit het document, hoewel ze daar generiek worden genummerd.

Dit werkt in PowerPoint op dezelfde manier. Wil je echter elke dia afzonderlijk opslaan, gebruik dan Bestand / Opslaan als en selecteer een afbeeldingsformaat, bijvoorbeeld JPEG-indeling (*.jpg) of Portable Network Graphics (*.png). Kies daarna Alle dia’s zodat iedere dia afzonderlijk wordt opgeslagen.

In Excel kun je grafische objecten, zoals afbeeldingen en grafieken, direct opslaan via het contextmenu met de optie Opslaan als afbeelding (in meerdere formaten). Wil je alle objecten in één keer afzonderlijk bewaren, gebruik dan ook Opslaan als HTML-pagina (*.htm; *.html).

Sla alle afbeeldingen uit je document afzonderlijk op in een html-map.

Tussenstap pdf

Sommige conversies of exportopties zijn niet beschikbaar in Office-applicaties. Zo kun je bijvoorbeeld niet rechtstreeks pagina’s uit een Word-document als dia’s in een PowerPoint-presentatie opslaan, of omgekeerd. Door de inhoud eerst als pdf te bewaren, kun je in veel gevallen toch de gewenste conversies uitvoeren. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een gratis app als PDF24 Tools, die online en als lokale versie beschikbaar is via de knop Desktop-app downloaden.

Open je Office-app en kies Bestand / Opslaan als. Selecteer PDF (.pdf) in het uitklapmenu. Start daarna PDF24 Tools en kies een geschikte bewerking, bijvoorbeeld PDF naar afbeeldingen of PDF converteren naar. Selecteer een of meerdere pdf-bestanden en geef de gewenste optie aan. Bij PDF naar afbeeldingen converteren kun je kiezen tussen JPG en PNG, Kleur of Grijs,en kun je de DPI-waarde en de Kwaliteit aanpassen. Bij PDF converteren naar heb je opties als txt, html, epub, docx, pptx en xlsx. Voltooi het proces met Converteren en Opslaan. Afhankelijk van de gekozen uitvoer wordt elke pdf-pagina als afzonderlijke afbeelding, pagina of dia opgeslagen.

Mogelijk kun je de gewenste conversies uitvoeren door een pdf-document als tussenstap te gebruiken.

Tip 6 VBA-macro’s met hulp van AI

Het lijkt misschien een grote stap, maar wat niet lukt met standaardtools, kun je vaak toch voor elkaar krijgen met Visual Basic-scripts (macro’s) in Office-applicaties. Laat je niet afschrikken, want AI-bots als ChatGPT kunnen tegenwoordig vrijwel kant-en-klare VBA-scripts genereren op basis van een tekstprompt. We beperken ons hier tot een vrij willekeurig voorbeeld.

Als je een Excel-werkblad hebt met verkoopgegevens per regio en een PowerPointpresentatie wilt waarin elke regio op een aparte dia wordt weergegeven, vul dan eerst de gegevens in het werkblad in. Plaats de regio’s onder elkaar in kolom A (van A2 tot …) en de gegevenstypes naast elkaar in rij 1 (van B1 tot …). Maak daarna een screenshot met bijvoorbeeld de ingebouwde Windows-functie Windows-toets+Shift+S: kies Rechthoek en trek een kader rond je gegevens, inclusief de rij- en kolomindicaties.

Meld je vervolgens aan bij ChatGPT, plak de klembordinhoud met Ctrl+V in je prompt en druk op Shift+Enter. Typ daarna een gedetailleerde prompt, bijvoorbeeld: “Maak een VBA-script voor een Excel-macro waarin de cijfergegevens van elke regio, zoals vermeld in het Excel-screenshot, worden opgeslagen als aparte dia’s in een PowerPointpresentatie. Vraag mij naar de gewenste naam en locatie van het pptx-bestand.” Bevestig tot slot je instructie met Enter.

Het werkt vaak beter en sneller als je een screenshot van je Excel-data meestuurt.

Tip 7 VBA-macro testen

Klik op Code kopiëren rechtsboven bij het gegenereerde VBA-script. Open daarna je Excel-werkblad en ga naar het menu Ontwikkelaars. Als het menu niet zichtbaar is, ga naar Bestand en kies linksonder Opties. Open de rubriek Lint aanpassen, zet een vinkje bij Ontwikkelaars in het rechterveld en klik op OK. Hierdoor wordt het menu zichtbaar.

In het Lint Ontwikkelaars klik je op Visual Basic. Selecteer in het dialoogvenster Invoegen / Module en plak de gekopieerde VBA-code in het lege venster met Ctrl+V. Sluit daarna de vensters. Ga terug naar je werkblad, open opnieuw Ontwikkelaars en kies deze keer Macro’s. Selecteer de gekopieerde macro, bijvoorbeeld ExportToPowerPoint, en klik op Uitvoeren. Als alles goed gaat, verschijnt het venster Opslaan als, waar je de naam en locatie van het pptx-bestand kunt opgeven. Tijdens onze test werkte dit meteen, maar in de praktijk kan het nodig zijn de code aan te passen, bijvoorbeeld met gerichtere prompts aan ChatGPT. Dat valt echter buiten het bestek van dit artikel.

Op een vergelijkbare manier kun je ook macro’s maken of laten genereren voor andere Office-toepassingen, zoals Word en PowerPoint.

De gegenereerde VBA-code heeft de Excel-data netjes in PowerPoint-dia’s omgezet.

Tip 8 Verzendlijst

Tot slot focussen we ons op een specifieke gegevensuitwisseling tussen Excel en Word (en eventueel ook Outlook) voor het opstellen van verzendlijsten. Dit is bijvoorbeeld nuttig als je een vereniging hebt en voor elk lid persoonlijke gegevens wilt aanmaken of versturen.

Begin met het invullen van alle benodigde gegevens in een Excel-werkblad. Gebruik de bovenste rij (A1, B1 enzovoort) voor korte beschrijvingen van de gegevens in de onderliggende rijen (A2, A3 enzovoort). Vul bijvoorbeeld kolomkoppen in, zoals Voornaam, Achternaam, E-mailadres, Lidnummer en Foto. Voor de kolom Foto gebruik je links naar de bijbehorende afbeeldingen, bijvoorbeeld c:\fotos\plaatje1.jpg. Zorg er ook voor dat alle afbeeldingen dezelfde afmetingen hebben.

Om het dialoogvenster Zoeken en vervangen te openen in Excel, druk je op Ctrl+H. Ga vervolgens naar het tabblad Vervangen, vul \ in bij Zoeken naar: en \\ bij Vervangen door. Klik daarna op Alles vervangen om een pad als c:\fotos\plaatje1.jpg te wijzigen in c:\\fotos\\plaatje1.jpg. Sla tot slot het werkblad op.

De nodige data staan klaar in een Excel-rekenblad.

Tip 9 Tekst uit Word

Open Word en maak een nieuw document aan. Zet je raamtekst klaar om de gegevens uit Excel op te nemen. In ons voorbeeld kun je eventueel een tabel maken met twee kolommen: in de linkerkolom staan onder elkaar Voornaam:, Naam:, E-mail: en Lidnr.:. De rechterkolom is gereserveerd voor de bijbehorende foto.

Ga naar het tabblad Verzendlijsten en klik op Adressen selecteren / Bestaande lijst gebruiken. Wijs vervolgens het opgeslagen xlsx-bestand aan, selecteer Openen, kies de gewenste tabel en bevestig met OK.

Klik op Samenvoegvelden invoegen in het tabblad Verzendlijsten. Plaats de tekstcursor op de juiste plek (bijvoorbeeld achter Voornaam:) en kies het bijbehorende veld, zoals Voornaam. Bevestig met OK. Herhaal dit proces voor de andere velden uit je werkblad.

Koppel de juiste Excel-gegevens aan de velden in je raamtekst.

Tip 10 Foto uit Word

Lokaliseer de plek in het document waar de foto moet worden ingevoegd en plaats daar de cursor. Ga naar het tabblad Invoegen en selecteer Snelonderdelen / Veld. Kies in de lijst met veldnamen voor IncludePicture en voer onder Bestandsnaam of URL een willekeurige naam in, bijvoorbeeld plaatje. Bevestig deze invoer met OK. De foto wordt toegevoegd, maar blijft onzichtbaar. Klik erop en druk op Alt+F9 om de veldcodes weer te geven. Selecteer in de veldcode de eerder ingevulde naam (plaatje in dit voorbeeld).

Ga naar het tabblad Verzendlijsten, kies Samenvoegvelden invoegen en selecteer het veld Foto, zodat dit in de veldcode zichtbaar wordt. Druk vervolgens opnieuw op Alt+F9. Als de foto daarna nog niet zichtbaar is, kun je dit als volgt oplossen.

Klik bij Verzendlijsten op Voltooien en samenvoegen / Afzonderlijke documenten bewerken. Laat Alles geselecteerd en bevestig met OK. In het nieuw aangemaakte document druk je op Ctrl+A en vervolgens op F9. Wanneer er een dialoogvenster verschijnt waarin wordt gevraagd of je alle velden wilt updaten, klik je op Ja. De foto wordt nu zichtbaar. Scrol door het document en controleer of alle Excel-records correct zijn aangevuld met de tekstgegevens en bijbehorende foto.

Het kost wat moeite, maar uiteindelijk duiken de foto’s wel op.

Tip 11 Tekst uit Outlook

Wil je in plaats daarvan e-mailberichten verzenden, selecteer dan bij Voltooien en samenvoegen de optie E-mailberichten verzenden in plaats van Afzonderlijke documenten bewerken. Dit werkt echter alleen als je document tekstvelden en geen fotovelden bevat. Vul vervolgens bij Aan het veld in dat het e-mailadres bevat en typ een Onderwerpregel. Laat Alles geselecteerd en klik op OK om de gepersonaliseerde mails (met Outlook) te versturen.

Excel-data en Word-tekst voor een gepersonaliseerde Outlook-mailinglijst.

Watch on YouTube