Je weet wat je krijgt als je een Galaxy Note smartphone van Samsung kiest: de krachtigste specificaties, een stylus (inclusief groot scherm om deze optimaal op te gebruiken), een grote accu... er zijn nauwelijks nadelen te noemen, als je met het formaat van de Samsung Galaxy Note 9 om kunt gaan.

Het vertrouwde wat de Galaxy Note-serie biedt is met de Note 9 weer aanwezig, sterker nog verschillen met de Galaxy Note 8 van vorig jaar zijn nauwelijks zichtbaar. Het is fijn dat Samsung sommige onzinnige smartphone-trends zoals scherminkepingen en ontbrekende koptelefoonpoorten lekker links laat liggen. De trend dat smartphoneprijzen enorm stijgen doet Samsung wel aan mee, de Note 9 kost duizend euro. De uitvoering met twee extra gigabyte aan werkgeheugen en 512GB (!) opslag kost zelfs 1249 euro.

Waarom zouden ze ook? De formule van een enorm grote en krachtige smartphone met stylus bleek onverwacht succesvol in 2012 en hoeft anno 2018 nog altijd niet gewijzigd te worden, Samsung hoeft alleen nog de details te perfectioneren. Dat heeft het ook gedaan, zo is er in de Galaxy Note 9 een grotere accu geplaatst ten opzichte van de Note 8 van vorig jaar: 4.000 mAh in plaats van 3.300. Het grote scherm en krachtige processor hebben immers wel de nodige energie nodig en met het toestelformaat moet een grote accu (en de nodige koeling) passen. De marketingafdeling van Samsung belooft dat de Note 9 een zware werkdag doorstaat. Dat is niet echt ambitieus. In praktijk is een accuduur van anderhalve dag realistisch. Dat is prima. Maar niet uitzonderlijk, eerlijkgezegd had ik een langere accuduur verwacht.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Stylus

De andere perfectionering past Samsung toe op de stylus. Tot nu toe was het een beperkt pennetje dat je gebruikt om notities en tekeningetjes te maken op je Note. Door bluetooth toe te voegen zijn de opties uitgebreider. Je kunt de stylus nu bijvoorbeeld gebruiken om de camera op afstand te bedienen. Een gimmick? Misschien wel een beetje. Handiger is het bijvoorbeeld om met het knopje op de pen door Powerpoint-presentaties te bedienen, vooral omdat de Note via een handige dockingmanier als volwaardige pc gebruikt kan worden, waar ik ook zo op terug kom.

Bluetooth houdt natuurlijk in dat het pennetje stroom verbruikt. In dit geval is dat heel weinig. Samsung lost dat erg handig op door de stylus draadloos op te laden wanneer je hem in het toestel steekt. Buiten de Note 9-behuizing heeft de stylus een accuduur van ongeveer een half uur. Je hoeft je echter geen zorgen te maken, als de batterij leeg is doen de knopjes het niet, maar het pentopje werkt nog gewoon.

Maar natuurlijk is de stylus vooral voor het maken van krabbels. Op screenshots, als notitie of voor andere creatieve uitspattingen. Natuurlijk zijn de Samsung toptoestellen uitgerust met een afgebogen scherm. Op de Note 9 loopt dat iets minder rond af, zodat een groot vlak oppervlak beschikbaar blijft voor de stylus. En hoe mooi die aflopende rand ook is, heel erg praktisch is hij niet voor het pennetje. Door de alternatieve schermverhouding heb je ook een behoorlijk langwerpig oppervlak. De kwaliteit van het amoled-schermpaneel is overigens uitmuntend: helder, scherp en die kleuren!

Gebruik je graag een stylus, dan heb je met de Note 9 een erg nauwkeurig pennetje. Maar ga wel van tevoren na of je dit echt vaak gebruikt, je kunt voor veel minder geld ook een goede grote smartphone zonder stylus krijgen. Hoewel ik onder de indruk ben van de mogelijkheden, gebruik ik persoonlijk het pennetje in praktijk nooit.

Dex en apps

Wanneer je voor een Note 9 kiest, dan is het aan te bevelen ook een Dex-kabeltje aan te schaffen. Hiermee koppel je de Note 9 aan een monitor en met een muis en toetsenbord erbij heb je een volwaardig werkstation. Het is leuk om te zien dat Samsung hard werkt om dit te verbeteren, zodat je met de Note 9 je laptop vervangt. Vooral voor basistaken als werken aan documenten, spreadsheets en mailen is Dex een uitkomst.

Natuurlijk heeft Samsung naast Dex ook weer flink uitgepakt met andere software-toevoegingen aan Android 8.1. De Smartthings-app, waarmee je alle verbonden apparatuur in je huis bedient (waaronder je smart-tv!) werkt verbazingwekkend goed.

Maar je weet dat je bij Samsung Galaxy smartphones ook een hoop onnodige apps voorgeïnstalleerd krijgt. Zo zijn er twee browsers, twee fitnessapps, twee appstores, twee mailapps, enzovoort. In de instellingen maakt Samsung het bonter, door onder apparaatbeheer misleidende antivirus en onnodige werkgeheugen-optimalisatie toe te voegen. Door het op deze manier te vermommen is het niet uit te schakelen.

©PXimport

©PXimport

Bixby

Erger wordt het bij Bixby, Samsung’s eigen Google Assistant- en Siri-alternatief. Samsung werkt hard aan de assistent, en met Bixby 2.0, dat op deze Note 9 geïnstalleerd staat, ziet alles er keurig uit. Bixby heeft me echter tot nu toe geen enkele keer zinnig kunnen helpen, niet alleen word ik slecht verstaan, ook de antwoorden helpen me niet verder. Dat zou kunnen komen omdat de Engelstalige Bixby ook geen lokale gegevens verwerkt. Op zich is dat niet erg, maar wat kwalijk is, is dat Bixby niet uit te schakelen valt. Tot overmaat van ramp heeft Samsung de optie om de Bixby-knop aan de linkerzijde van het toestel uit te schakelen verwijderd. Deze knop druk je regelmatig per ongeluk in, vooral in je broekzak. Hierdoor word je continue tegen je wil in geconfronteerd met een teleurstellende assistent. De Bixby-knop is een soort hardwarematige bloatware en een vreselijk frustrerende ervaring die een toestel in deze prijsklasse onwaardig is.

Samsung mag dan wel geen optie (meer) bieden om Bixby en de bijbehorende knop uit te zetten, de app bxActions kan dat wel. Hierdoor kon ik de knop de functie geven om de camera te starten, wat voor mij veel praktischer was.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Camera

Andere software-toevoegingen zien we terug in de camera. Zo kan de dualcam van de Note 9 object- en sceneherkenning toepassen om de camera-instellingen te optimaliseren voor de foto. Dat doet de Huawei P20 Pro ook. Op zich werkt het bij de Note 9 prima, alleen zijn er veel minder objecten en scenes die herkend worden vergeleken met de P20 Pro.

Andere handige toevoegingen zijn meldingen wanneer iemand net even met zijn oog knippert of als de foto vaag is door bewegingen, zodat je direct een nieuwe foto kunt maken. Dat voorkomt veel teleurstellingen achteraf! Ook krijg je een melding wanneer de lens vies is, simpel, maar best slim.

De lenzen achterop de Galaxy Note 9 zijn dezelfde als op de Galaxy S9+. Deze dualcam van de S9+ kwam onlangs als beste smartphonecamera uit de test. Vooral wanneer er weinig licht voorhanden is zijn de foto’s fantastisch, de camera ziet meer dan dat je zelf ziet. De dubbele lens kan gebruikt worden om in te zoomen of om foto’s met scherptediepte-effect (portretmodus) te maken.

©PXimport

Alternatieven

De grote concurrenten van Samsung moeten nog met hun alternatieven komen, maar die fabrikanten gaan een zware kluif krijgen de Note 9 te overtreffen. Zo verwacht ik dat de Pixel 3 XL van Google ook in Nederland beschikbaar gaat komen, Apple moet de opvolger van de iPhone X nog aankondigen, evenals Huawei’s Mate 10-opvolger. Maar wie graag een stylus gebruikt of zijn smartphone als desktop, heeft eigenlijk geen echte alternatieven dan de Note 9.

Conclusie

De Samsung Galaxy Note 9 is op veel vlakken het beste wat je nu kunt krijgen: scherm, camera en specificaties. De accuduur is verbeterd ten opzichte van de Note 8 en ook zijn de stylus en Dex waardevolle toevoegingen, maar de Note 8 inruilen voor de Note 9? Daar ga je niet enorm op vooruit. Helaas vult Samsung de smartphone met onnodig veel rommel-apps. Ook de opgedrongen Bixby assistent is onnodig frustrerend. Desondanks is het een van de beste smartphones van het moment, maar daar betaal je wel flink voor.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.