We sjouwen ons een breuk aan zware camera's en bijbehorende onderdelen terwijl we een handzame variant in de broekzak hebben. Dat de beeldkwaliteit van een smartphone niet in de buurt komt van een spiegelreflex, maakt 'm nog niet gelijk slecht. Wij testten de camera's van zes recente topmodellen.

Als iemand tien jaar geleden had gezegd dat tegenwoordig de meeste foto's met een telefoon gemaakt worden, werd hij waarschijnlijk uitgelachen. Nu is het werkelijkheid. Smartphonefabrikanten springen daar handig op in en proberen de camera in de huidige smartphones steeds beter te maken. Samen met onze collega's van tijdschrift Computer!Totaal gingen wij een hele dag op pad om zes recente topmodellen te testen. Dat zijn de Huawei P8, iPhone 6 plus, LG G4, Nokia Lumia 930, Samsung Galaxy S6 edge en Sony Xperia Z3. De camera's van de iPhone 6 plus en de Galaxy S6 edge zijn overigens hetzelfde als (respectievelijk) de iPhone 6 en Galaxy S6. Lees ook: De 15 beste smartphones die je in 2015 kunt kopen

We daagden de camera's uit met het fotograferen van felle kleuren in de Keukenhof en onderwierpen ze aan een slecht-lichttest in een bruin café in het centrum van Amsterdam. Er waren duidelijke verschillen, die we hierna per camera zullen bespreken. Eerst een paar algemene testuitslagen én tips hoe je met elke smartphone betere foto's maakt.

©PXimport

De 6 smartphones die de strijd met elkaar aangaan.

Regels

Het fotograferen met een smartphone is leuk, makkelijk en snel. En na de test kunnen we zeker zeggen dat een aantal telefoons een hoge beeldkwaliteit uit het sensortje perst. Maar vaak worden bij het fotograferen met een smartphone de fotografiebasisregels vergeten. En juist die maken het verschil tussen een mooie foto en een kiekje. Dus druk niet honderd keer af, gewoon omdat het kan, maar denk na wat je wilt fotograferen. Bekijk je onderwerp goed en denk na over een mooie compositie. Dat betekent bij een mooie zonsondergang niet altijd de horizon in het midden of bij een macro de bloem vol in beeld. Geef ruimte aan je onderwerp en werk volgens de regel van derden of gulden snede. Vergeet hierbij je standpunt niet. Ook voor een smartphonefoto is het mooi om door je knieën te zakken, op de grond te liggen of op een bankje te klimmen. Alles voor een mooie foto. En juist met een smartphone is dit erg gemakkelijk. Je tikt op je scherm op je onderwerp en daar wordt direct op scherpgesteld. Geen gedoe met scherpstelpunten wisselen, gewoon tikken en klaar. Belangrijk om te weten is dat het punt dat je aantikt op je scherm voordat je een foto maakt, niet alleen je scherpstelpunt is, maar ook je lichtmeetpunt. Zo kan het gebeuren dat je foto te licht of donker wordt. Elke smartphonecamera heeft de optie van belichtingscorrectie. Maak daar gebruik van om je belichting te verbeteren.

©PXimport

Om de foto's goed met elkaar te vergelijken hebben we de smartphones op dezelfde plaats op een statief gezet.

Statief

Voor deze test hebben we alle foto's vanaf statief gemaakt. Het lijkt misschien overdreven, een smartphone op statief, maar wat voor de spiegelreflexcamera geldt, geldt net zo goed voor de smartphonecamera. Het statief zorgt ervoor dat je camera stabiel en stevig staat en minimaliseert de kans op bewegingsonscherpte. Vooral bij de avondfoto's was een statief onontbeerlijk. Een smartphonestatief hadden wij snel gemaakt. Door de houder van een selfiestick te gebruiken als statiefkop op ons eigen statief hadden we goedkoop een prima statief. Let wel op welke selfiestick je koopt, niet bij allemaal kan de houder er vanaf.

Niet doen

De mogelijkheden van een camera verschillen heel erg per merk. Wat overal kan, is de belichting en de witbalans aanpassen. De meeste camera's hebben verschillende scènestanden. Het is zeker waard om hier even tijd aan te spenderen en uit te zoeken wat deze standen doen. Verder heeft elke camera een flitser. Hoewel de resultaten wisselend zijn, adviseren we eigenlijk altijd deze uit te zetten. Het is namelijk niet te vergelijken met een flitser in je camera. Het led-lichtje op je smartphone geeft een stoot licht recht van voren waar niemand mooier van wordt. Ook zoomen op een smartphone is een no-go. Deze telefoons hebben geen optische zoom, zoals een objectief dat uit verschillende lensdelen bestaat, en zoomen dus digitaal. Feitelijk maak je dan een uitsnede, wat de kwaliteit niet bevordert. Zoom dus niet met je telefoon, maar met je voeten en zet gewoon een stap dichterbij.

Raw

In deze test hebben we gezien dat de ontwikkeling van de smartphonecamera razendsnel gaat. De foto's van de winnaar waren zelfs een stuk beter dan die van een nieuwe compactcamera die we ter referentie hadden meegenomen. Het is sinds Android 5.0 zelfs mogelijk om op een smartphone in raw te fotograferen. Niet alle toestellen ondersteunden deze nieuwe optie in Google's besturingssysteem, maar de smartphones die het deden, hebben zeker een voorsprong. De raw-bestanden worden als het universele dng-formaat weggeschreven en wij waren positief verrast door de kwaliteit. Het maakte het fotograferen met een smartphone zowat een spiegelreflexervaring.

©PXimport

Ook binnen hebben we de moeilijkste lichtomstandigheden uitgezocht voor de camera's.

HTC One (m9)

Helaas was HTC niet in staat om een testmodel uit te lenen voor deze test. Heel erg is dat overigens niet. Tijdens een eerdere review van het toestel kwamen we al tot de conclusie dat de HTC One een puike camera heeft, maar het aflegt tegen zijn directe concurrenten van LG, Samsung en Apple.

Op de volgende pagina's gaan we in detail in op iedere smartphonecamera. Wil je de conclusie en de specificaties overzichtelijk terugzien, bekijk dan de specificatietabel. De algemene reviews vind je terug in ons smartphonedossier.

Huawei P8

Huawei verrast ons als telefoonmerk elke keer positief. Design en bediening lijken heel erg op de iPhone. Dit geldt ook voor de camera. Tijdens de test dachten we soms even dat we met de iPhone fotografeerden, zo sterk lijkt de menustructuur op die van Apple. Toch is de iPhone een slag groter en is de Huawei P8 handzamer en makkelijker om mee te fotograferen. Helaas geldt dat voor de foto's niet. De kleuren lijken een beetje flets, wat erg jammer is. We zijn ook niet helemaal ontevreden over deze smartphone. Hij heeft de meeste groothoek van alle geteste modellen, zodat je altijd lekker veel in beeld krijgt. Ook heb je in de hoeken van de foto weinig vertekening en zien de details er OK uit. De cameralens is ontwikkeld door Sony en dat is een slimme zet geweest. Waar de Huawei ons vooral overtuigde was met slecht licht. Huawei heeft een groot diafragma (F 2). Al is het diafragma van de Samsung S6 edge en de LG G4 groter, de Huawei komt in een donker café of 's avonds op straat erg goed weg. Ook het portret in het café is prima voor een smartphonecamera. Erg fan zijn we van de speciale nachtstand. Die is eigenlijk niet meer te gebruiken uit de hand, dus een statief is handig. In deze stand maakt de camera heel veel foto's met een lichte belichtingscompensatie. Door die heel snel over elkaar te plakken, krijg je een prachtige, zachte hdr-foto. Verder heeft Huawei P8 een soort lightpainting-stand. Ook die moet je gebruiken met statief. Wij maakten in die stand een avondfoto van een balkon. De voorgrond van de gebouwen bleef mooi gelijkmatig verlicht, terwijl de voorbijdrijvende wolken langzaam strepen werden. Dit zou je dus ook kunnen gebruiken om met een zaklamp leuke teksten in een foto te 'schrijven'. Je ziet op je telefoon zo de tekst verschijnen. Erg leuke en vooruitstrevende features waarmee deze camera zeker punten wint. Daarbij kunnen we ook extra punten toekennen aan het scherm. Dat is groot, helder en duidelijk. Al met al zijn we ook dit keer positief verrast door deze nieuwe Huawei, met bovendien een bijzonder scherpe aanschafprijs. Jammer van de punten die hij laat liggen op de iets fletse kleuren. Als dit bij een volgende versie nog wordt geüpdatet, zouden we deze smartphone wel kunnen aanraden.

©PXimport

De Huawei P8 kon nog aardig wat licht opvangen in het donker.

Specs

Model

Huawei P8

Prijs

€ 499,-

Sensor

13 megapixel

Resolutie

4160x3120

Beeldscherm

5,2 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

144 gram/ 14,5 x 7,2 x 0,6 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

iPhone 6 plus

Toen de iPhone 6 uitkwam, waren we in eerste instantie een beetje teleurgesteld over de camera. We hadden op z'n minst 13 megapixel verwacht, waar we er 8 kregen. Volgens Apple is de 6 wel degelijk verbeterd. Ten eerste kun je slowmotion filmen met 240 frames per seconde, twee keer zo langzaam als het vorige model. Voor wie vaak hiermee werkt, is deze super slowmotion een verademing, je kunt er fantastische video's mee schieten. Daarnaast gebruikt Apple de techniek Focus Pixels waarmee de iPhone 6 twee keer zo snel scherpstelt. Ook zit er een nieuwe sensor in. Wij gebruikten overigens de iPhone 6 plus, met beeldstabilisatie. De gewone versie heeft die niet. En we moeten Apple gelijk geven: de foto's zien er goed uit. De scherpte, maar ook de kleuren doen zeker niet onder voor de betere compactcamera. De bediening werkt zoals je van Apple gewend bent erg simpel en op het grote scherm kun je de foto's goed terugkijken. Uiteraard hebben wij alle foto's beoordeeld op een gekalibreerd computerscherm en daar blijven we onder de indruk van de kwaliteit. De huidskleur van het model buiten ziet er natuurlijk uit en de details in haar hoofdband zijn scherp. Ook in slecht licht presteert de iPhone naar behoren. Elke smartphonecamera heeft snel last van ruis door zijn kleine sensor. Dit wordt op de foto's verdoezeld door een ruisonderdrukking. Die heeft als nadeel dat de foto's al snel erg onscherp ogen. Vooral op groot beeldscherm valt dit heel erg op. De iPhone 6 plus heeft er zeker last, maar is niet het slechtste jongetje van de klas. Minpuntje: de lens op deze iPhone 6 plus steekt ongeveer een millimeter uit de behuizing. Niet des Apple's en het zorgt er ook nog eens voor dat de telefoon minder stevig op z'n rug ligt.

©PXimport

De iPhone kan heel veel detail vastleggen.

Specs

Model

iPhone 6 Plus

Prijs

€ 799,-

Sensor

8 megapixel

Resolutie

3264x2448

Beeldscherm

5,5 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

172 gram/ 15,8 x 7,8 x 0,7 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

LG G4

Zoals gezegd is de camera een belangrijk onderdeel voor smartphonefabrikanten. De in april gelanceerde LG G4 is daar het meest uitgesproken in. 'Spiegelreflexkwaliteit in smartphoneformaat', kopte het begeleidende persbericht. Nu durven we dat te betwijfelen, maar de LG G4 komt zeker een heel eind. Tijdens de testdag riepen we deze smartphone al onofficieel uit als winnaar. Onofficieel omdat we de foto's nog op een computerscherm moesten controleren, maar het beeldscherm van deze LG G4 is echt verbluffend. Scherp, helder, gedetailleerd en groot: prachtig om je gemaakte foto's op terug te kijken. Maar ook op ons computerbeeldscherm bleven de foto's overeind. De foto's waren kleurecht en erg gedetailleerd, zelfs in de hoeken. Het portret buiten had de meest natuurlijke huidskleur en de details in de kleding waren haarscherp. Fotograferen met weinig licht blijft een probleem voor een smartphone. Daar halen ze de vertrouwde spiegelreflex nog lang niet in, maar de G4 doet een aardige poging. Het heeft als enige camera een diafragma van F 1,8 en dat zie je. In de avondfoto zit nog genoeg detail en met de hdr-functie sleep je er een prima foto uit. Verder krijgt de LG G4 extra punten voor de camerafunctionaliteiten. Die zijn enorm. In de M-stand kun je heel veel zelf tweaken, zoals witbalans, belichtingscorrectie en iso. Nu is dat mogelijk bij de meeste geteste camera's, maar de G4 heeft meer. Zo heeft deze als enige de mogelijkheid om je sluitertijd te kiezen. Dan kun je overdag lange-sluitertijdfoto's met je smartphone maken. Let hierbij wel op, want het diafragma kun je niét instellen. Zonder zonnebril of filtertje voor je camera heb je dan al snel een overbelichte foto. Ook heeft de G4 standaard een mogelijkheid om in raw te fotograferen. Net zoals bij de spiegelreflex haal je hier uit je raw-bestand nog een hoop extra informatie. Erg interessant als je in moeilijke omstandigheden moet fotograferen. Hoewel we de flitser van een smartphone sowieso afraden, is dat het enige punt waarop de G4 tegenviel. Het is een klein en fel lampje dat direct alle sfeer in de foto plat slaat, meer nog dan de andere smartphoneflitsers. Maar zoals gezegd perst de G4 indrukwekkende foto's uit zijn sensor, ook met slecht licht, zodat je die flitser waarschijnlijk niet eens nodig hebt.

©PXimport

Realistische kleuren met veel detail in iedere omstandigheid, de G4 is op alle vlakken het beste.

Specs

Model

LG G4

Prijs

€ 649,-

Sensor

16 megapixel

Resolutie

5333x3000

Beeldscherm

5,5 inch/ 2560x1440

Gewicht/afmeting

156 gram/ 14,9 x 7,6 x 0,9 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

Nokia Lumia 930

De meeste Nokia-telefoons zijn budgetvriendelijke middenklassers, maar met de Lumia 930 speelt de Finse fabrikant mee met de high-end smartphones. Interessant om te weten dat dit waarschijnlijk de laatste Windows-telefoon is met de naam Nokia. Voortaan zet Microsoft zijn eigen naam en logo op de nieuwe Lumia-smartphones. Net als voorganger Lumia 925 zet ook de 930 groot in op de camera. De 20-megapixelcamera is dezelfde als die van de veel duurdere Lumia 1520. De camera heeft een Carl Zeiss-objectief met diafragma F 2,4 en een dubbele led-flitser. Om maar direct met de deur in huis te vallen: de foto's vallen ons toch een beetje tegen. Vooral de kleuren zijn wat flets. Bij het portret buiten wordt de huidskleur bijna grauw, een enorm verschil met de heldere en frisse kleuren van de LG G4. Bij slecht licht haalt de Lumia de score nog een beetje op. De drankflessen in een slecht verlicht café worden goed weergeven. Je kunt de merken lezen en de kleuren komen, ook op foto, over. Dat is iets waar andere camera's meer moeite mee hadden. Toch is deze camera niet onze favoriet en dat heeft ook met de bediening te maken. Er zijn twee verschillende camera-apps, wat erg verwarrend werkt. Verder heeft de Lumia 930 veel knoppen aan de zijkant, zodat hij bijna niet op een statief te klemmen is. Meerdere keren zetten we de camera per ongeluk uit, omdat onze smartphonehouder op de uit-knop drukte. Niet erg handig. Een plus is dat ook deze camera veel mogelijkheden heeft. Ook bij de Lumia 930 kun je in raw fotograferen. Hij heeft ook optische beeldstabilisatie, zodat je langer uit de hand kunt fotograferen. Je kunt veel zelf instellen om de camera te tweaken. Maar uiteindelijk gaat het toch om de foto's en die stelden teleur. Vooral de avondfoto was een en al ruis, bij een iso van 640. Heel erg jammer en echt ongeschikt om ergens anders voor te gebruiken dan als kiekje of geheugensteuntje. Zeker niet een foto die je wilt delen, laat staan afdrukken.

©PXimport

Bij moeilijke binnen-omstandiheden kan de Lumia 930 best veel detail vastleggen.

Specs

Model

Nokia Lumia 930

Prijs

€ 369,-

Sensor

20 megapixel

Resolutie

4992x3744

Beeldscherm

5 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

167 gram, 13,7 x 7,1 x 1 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

Samsung Galaxy S6 Edge

We moeten toegeven, we hadden hoge verwachtingen van de Galaxy S6. Wij testten de Edge-variant, met het aflopende scherm, maar de camera's in beide modellen zijn hetzelfde. De resultaten van een technische sensortest van website DxOMark waren veelbelovend en we kunnen dat in onze praktijktest beamen. De S6 fotografeert scherp, geeft mooie en frisse kleuren en enorm veel detail. De huidskleur bij een portret buiten zijn natuurgetrouw en fris. We waren niet alleen onder de indruk van de foto's, maar ook van de snelheid van deze telefoon. De camera start razendsnel op. Als je twee keer op de homeknop drukt, start vanuit elke scherm direct de camera op. Volgens Samsung is dat in 0,7 seconde. We hebben het niet geklokt, maar we kunnen je verzekeren, het is snel. Ook het scherpstellen en afdrukken gaat snel. Zo snel dat we soms twijfelden of er wel een foto was gemaakt. Dat werkt erg prettig, vooral bij onderwerpen als kinderen en huisdieren. Samsung werkt met een heel groot diafragma van F 1,9 en ook dat zie terug in de in het donker gemaakte foto's. Deze camera heeft minder moeite met slecht licht en perst er onder deze omstandigheden nog steeds een redelijk plaatje uit. Ook het portret in het donker had nog genoeg detail en scherpte. De kleur werd iets valer, maar op dat punt lieten bijna alle camera's steken vallen. Het ruisniveau van de foto's met slecht licht zijn echt acceptabel voor een smartphone-foto. Met knalrode bloemen had de Samsung Galaxy S6 Edge evenmin moeite, over het algemeen een moeilijke kleur voor digitale camera's. De rode tulp knalt van het beeldscherm, wat betreft scherpte, kleurweergave en detail. Over het scherm van de telefoon zijn wij ook te spreken. We waren verdeeld over het nut van het gebogen scherm, vooral voor de fotografie is dat twijfelachtig. Voor gebruik als telefoon mag het misschien handig zijn, maar om er € 150,- extra voor te betalen als camera is voor ons niet nodig. Omdat de camera in de Galaxy S6 precies hetzelfde is, zouden wij die adviseren. Het gaat ons niet om het uiterlijk of technisch vernuft in de body, maar om de sprankelende foto's. En die levert deze Samsung Galaxy S6 zeker!

©PXimport

De foto's van de Galaxy S6 zijn ontzettend gedetailleerd.

Specs

Model

Samsung Galaxy S6 Edge

Prijs

€ 849,-

Sensor

16 megapixel

Resolutie

5312x2988

Beeldscherm

5,1 inch

Gewicht/afmeting

138 gram/ 14,3 x 7,1 x 0,7 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

Sony Xperia Z3

De Sony Xperia Z3 heeft dezelfde camera als de Z3 Compact en is een van de oudere smartphones in onze test. En dat klinkt gek want deze telefoon werd pas in september 2014 geïntroduceerd en is nu al een oudje. Dat komt ook, omdat er aan de camera weinig werd verbeterd ten opzichte van voorganger Xperia Z2, die begin 2014 werd gelanceerd. En we moeten eerlijk zijn, dat is in vergelijking met de nieuwere camera's te zien. De Xperia Z3 viel ons het meest tegen. De kleuren zijn erg flets, er wordt vaak een verkeerde witbalans gekozen waardoor de foto's wat blauwig ogen. Je kunt de witbalans zelf nog aanpassen, maar bij alle andere geteste camera's ging dit wel goed. In de hoeken van de foto's zit vaak veel vertekening en onscherpte, waardoor een hoofdonderwerp te dicht bij de rand zetten niet echt aan te raden is. Het ruisniveau in slecht licht is om te huilen als je kijkt naar wat andere smartphonecamera's tegenwoordig neerzetten. Avondfoto's verliezen elke scherpte door de enorme ruisonderdrukking die Sony over de foto's gooit. We waren ook teleurgesteld over de snelheid van de Xperia Z3. Hij is gewoon langzamer dan de concurrenten. Het opstarten van de camera is OK en kan ook via de knop aan de zijkant. Maar het scherpstellen en het afdrukken duurt lang! Daarbij heb je weinig mogelijkheden om de camera zelf in te stellen. In de M-mode kun je een belichtingscorrectie uitvoeren en vier verschillende witbalansen kiezen. Dat is erg weinig. Wel heb je 17 scènestanden, die op zich aardig werken. De Xperia Z3 kan in raw fotograferen. Dan omzeil je bij avondfotografie die ruisonderdrukking, maar dan wordt wel weer gelijk de hoeveelheid ruis zichtbaar. Verder is dit natuurlijk de enige camera die waterdicht is en heeft hij een handige cameraknop aan de rand zitten. Dan maak je gemakkelijk een foto tijdens een snorkelplons. Maar of je die ook groot aan je muur wilt hangen? We denken toch van niet.

©PXimport

De Z3 stelde ons teleur.

Specs

Model

Sony Xperia Z3

Prijs

€499,-

Sensor

20,7 megapixel (automatische stand: 8 megapixel)

Resolutie

5248x3936

Beeldscherm

5,2 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

152 gram/ 14,6 x 7,2 x 0,7 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.