Het roer moest om bij Sony. De populariteit van de Xperia-smartphones liep al jaren terug. De nieuwste Sony Xperia XZ2 heeft een nieuw design en topspecificaties om Xperia weer uit het slop te trekken. Maar is Sony’s nieuwste topsmartphone daartoe in staat?

Sony staat garant voor hoge kwaliteit als het aankomt op beeld, geluid, cameralenzen en design, hoge kwaliteit waar je overigens wel voor betaalt, want het is bepaald geen budgetmerk. Aanvankelijk ging dit ook op voor Sony’s Xperia-smartphonelijn, maar langzamerhand begon Sony wat achter te lopen op de concurrentie van bijvoorbeeld Apple en Samsung. De camera’s konden kwalitatief niet meer meekomen (wat gek is, Sony is fabrikant van de cameralenzen van zowel iPhones als Galaxy-smartphones). De beeldkwaliteit raakte een tikje minder, en het ontwerp begon na enkele jaren van minimale verandering wat gedateerd te ogen. Terwijl de Xperia-smartphones wel hoog geprijsd bleven.

Daarom moest het roer om. De nieuwste Xperia topsmartphone, de Xperia XZ2, heeft een nieuw ontwerp. Wederom zijn de specificaties om de vingers bij af te likken en het prijskaartje pittig.

©PXimport

©PXimport

Design

Het ontwerp van de Xperia XZ2... Tsja, dat is natuurlijk persoonlijke smaak. Maar mij persoonlijk spreekt het niet aan. Het toestel oogt behoorlijk generiek, mede door de gebruikte materialen (glazen achterkant, metalen rand). Ook is de smartphone opvallend dik en doet het me door zijn ronde achterkant en -hoeken enorm denken aan de goedkopere Lumia’s van een paar jaar geleden. Kortom, het is voor mij niet het design waar Sony voor staat.

De vingerafdrukscanner zat altijd handig aan de rechterzijkant van het toestel. Deze is naar de achterkant verhuist. Waarom weet ik niet zo goed. De scannerknop is even rond als de camera, waardoor ik continue mijn vinger op de verkeerde plek leg. De sluiterknop voor de camera is gelukkig wél gebleven.

Kernwaardes

Eén van de andere kernwaardes van Sony is muziek. Van de walkman tot highres-audio, Sony stond decennia garant voor de beste audio-ervaring. Stond inderdaad, want met de Xperia XZ2 loopt Sony mee met de onbegrijpelijke trend om de koptelefoonpoort te verwijderen. Ondanks dat alle hoogste draadloze muziekstandaarden ondersteund worden, is het toestel gewoonweg incompleet voor wie de beste audiokwaliteit verkiest. Het feit dat er in de doos oordopjes zitten met een koptelefoonaansluiting, én een dongel onderstreept wat een miskleun deze keuze is, van een bedrijf dat graag ook dure draadloze koptelefoons verkoopt.

©PXimport

Hoe zit het dan met de andere kernwaardes als beeld en fotografie? Laten we beginnen bij de eerste.

Gelukkig maakt Sony hierbij wel stappen die het bedrijf waardig zijn. De Xperia XZ2 beschikt over een 5,7 inch Full HD-beeldscherm. Om het formaat binnen de perken te houden is er een alternatieve schermverhouding gebruikt, maar helaas zijn de randen rondom het scherm nog relatief dik. Er is geen afgekeken inkeping, maar wel een andere troef: HDR. Dit is geen speciale schermtechniek, maar houdt in dat het scherm in staat is om beelden volgens een hoge standaard in kleur en contrast weer te geven. Dat zie je wel, de weergavekwaliteit is erg hoog. Wat ook erg bijzonder is, is dat zwarte kleuren zo diepzwart zijn dat ze overlopen in de schermrand. Dit is normaal bij oled-schermpanelen, omdat die simpelweg ledjes uitschakelen om zwarte delen weer te geven. De XZ2 gebruikt echter een LCD-paneel. Dat kwalitatief dus tot veel in staat is.

©PXimport

©PXimport

De beeldkwaliteit van de Sony Xperia XZ2 is dik in orde.

Camera

Helaas weet Sony met de Xperia XZ2 op cameragebied nog altijd niet in te lopen. De smartphone is uitgerust met een enkele camera aan de achterzijde, wat voor topsmartphones tegenwoordig bijna een uitzondering is. Maar dat hoeft niet negatief te zijn. De camera van de Pixel 2 scoort in reviews erg goed en vorig jaar was de Samsung Galaxy S8 met z’n enkele camera zelfs nog de beste cameratelefoon.

Dat de XZ2 niet mee kan komen met fabrikanten als Apple en Samsung, die nota bene ook Sony-sensoren gebruiken, zie je eigenlijk al in de lenseigenschappen. Geen dubbele camera, dat schreef ik al. Maar ook het diafragma en de pixelgrootte zijn minder goed, waardoor de camera op papier in moeilijke lichtomstandigheden veel minder presteert. Softwarematig zou je dit nog iets op kunnen poetsen. Maar dat is een verloren race. Bij weinig licht is er op de foto ook niet veel te zien, is er ruis te zien en treedt bewegingsonscherpte op omdat de camera-app de sluitertijd omhoog gooit om meer licht binnen te laten komen.

Nu heeft Sony alleraardigste features toegevoegd aan de camera-app zoals superslowmotion filmen en objecttracering (waarbij het onderwerp waar je op focust bij beweging gevolgd wordt). Ook is er een 3D-maker, waarbij je mensen driedimensionaal kunt vastleggen. Wat voor een enkele camera overigens veel moeilijker is dan een dubbele. Leuke extraatjes, die eigenlijk ook gewoon een betere camera verdienen.

©PXimport

Software

Xperia’s hebben een aardige reputatie als het om software gaat. Android wordt redelijk in tact gelaten, waardoor het toestel efficiënt werkt. Bovendien draait de XZ2 de recentste Androidversie (8.0 Oreo), waarin dankzij Treble al de Android P betaversie geprobeerd kan worden. Dat voorspelt vast veel goeds voor wat betreft de updates die het toestel ontvangt.

©PXimport

Helaas heeft Sony wel wat vervelende bloatware toegevoegd, dat is kwalijk voor zo'n dure telefoon. Het ergst is de overbodige AVG-virusscanner, die je lastigvalt met meldingen en nota bene door Android zelf wordt aangemerkt als energieverspillend proces.

De energieduur hoef je je overigens verder geen zorgen om te maken. Op papier lijkt de accucapaciteit wat tegen te vallen: 3180 mAh. In praktijk gaat de accu prettig lang mee. Een dag of twee is haalbaar. Houdt er echter wel rekening mee dat er geen snellader is.

Specs

Qua specificaties heeft het toestel gelukkig wat je mag verwachten van een toptoestel: de nieuwste Snapdragon 845-processor met liefst 6GB aan werkgeheugen. 64GB uitbreidbare opslag. In combinatie met de goede afstelling van Android werkt het toestel zuinig en razendsnel wanneer het nodig is.

Alternatieven

Het toestel werkt gelukkig vrij vlot, het scherm is keurig en de accuduur is prima. Dat zijn betrouwbare pluspunten. Maar het laat de Xperia XZ2 er niet uit springen, vooral als je je bedenkt dat voor de vraagprijs smartphones te krijgen zijn die er wél uitspringen, qua compleetheid, ontwerp en camera’s. Of simpelweg een nog beter scherm of prijskaartje hebben. Denk aan de Nokia 7 Plus, die 400 euro kost en op veel punten beter scoort, de Samsung Galaxy S9 die intussen aardig in prijs verlaagd is en op cameragebied veel meer indruk maakt, of de onlangs aangekondigde OnePlus 6, een krachtpatser die je eveneens veel geld bespaart.

Conclusie

Begin dit jaar zei Kaz Hirai tegen The Guardian dat hij denkt dat smartphones niet de toekomst hebben en mettertijd vervangen gaan worden door een nieuwe, nog onbekende productgroep. Deze instelling sijpelt door in de Xperia XZ2. Voor een toestel dat het roer om moet gooien is er maar weinig nieuws onder de zon. De smartphone blinkt bovendien nergens écht in uit en laat sommige waardes van Sony links liggen, terwijl de prijs wel fors blijft. Voor minder geld koop je een Galaxy S9, welke de Xperia XZ2 op vrijwel alle gebieden overklast. Kies je voor een OnePlus 6, krijg je voor honderden euro's minder ook een beter toestel. Is de Xperia XZ2 een slecht toestel? Nee. Beveel ik hem aan? Ook niet.

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!