Door anders om te gaan met huishoudelijke apparaten, kun je geld besparen. Dat geldt ook voor de wasmachine: er zijn allerlei manieren om zuiniger te wassen. Maar tegelijkertijd bestaan er ook een hoop misverstanden over zuinig wassen. Wij helpen de vijf hardnekkigste de wereld uit - en laten je meteen zien wat nu écht het zuinigste programma om te wassen is.

Misverstand: de trommel mag maar halfvol

Dit misverstand is deels waar. Om met de deur in huis te vallen: veel moderne wasmachines hebben beladingsherkenning. Een wasmachine met beladingsherkenning zou, volgens de fabrikanten, precies de juiste hoeveelheid energie en water gebruiken voor een schone was. In de praktijk blijkt dit niet zo precies te zijn, maar in grote lijnen werkt het. Minder was betekent bij machines met beladingsherkenning dat ze minder water gebruiken, en dus minder hard hoeven te werken om dit op te warmen. 

Daar staat tegenover dat een volle wastrommel je was juist schoner wast. Dat komt doordat er extra wrijving is tussen het textiel onderling. Lekker vol die trommel, tot aan de maximale lading dus. Zolang het katoenwas is tenminste - voor fijnere of synthetische stoffen geldt dit niet. Daar kun je juist wel wat meer ‘ruimte’ aan geven, door de trommel minder vol te doen, om de stof mooi te houden. Vul bij een katoenprogramma de trommel totdat ongeveer een vuist in de hoogte overblijft, bij synthetische was iets meer ruimte. 

©Renars Pranevskis

Misverstand: het ecoprogramma gebruikt juist meer energie, omdat het langer duurt

Wasmachines die in of na 2012 gemaakt zijn, hebben meestal een eco-knop. Vanaf 2021 is die vervangen door de eco 40-60 knop. Was je vaak op 40 of 60ºC, dan kan die knop je veel energie en geld besparen. Een ecoprogramma is tot wel 30 procent zuiniger dan een ‘gewone’ tegenhanger. 

De naam suggereert dat de was op 40 of 60ºC wordt gewassen, maar dat is óók een misverstand over zuinig wassen: met de naam van het programma wordt in feite bedoeld dat het je was net zo schoon wast als wanneer je op 40 of 60 graden wast: deze temperaturen worden vaak niet gehaald. Wil je dus echt iets op 60 graden wassen, bijvoorbeeld vanwege hygiëne? Kies dan niet voor het ecoprogramma.

Het ecoprogramma gebruikt minder water, vooral in vergelijking met het katoenprogramma. Bovendien was je hiermee op een lagere temperatuur, waardoor je ook nog veel energie bespaart.

Om de was toch goed schoon uit de machine te laten komen, duurt het programma langer. Soms duurt een ecoprogramma wel vier uur! Je zou denken dat het méér energie kost. Dat is niet zo: de lange duur is ter compensatie van het lagere waterverbruik en de lagere temperatuur, maar het bespaart wel. De temperatuur is namelijk de grootste factor voor het energieverbruik (ongeveer 80 procent). Het ecoprogramma is dan ook echt het zuinigste wasprogramma op je machine. Het ‘duurste’ is de kookwas. Die is overigens wel goed om zo nu en dan te kiezen voor de wasmachine, omdat zeepresten hiermee verdwijnen. Vermijd ook korte wasprogramma’s; per kilo wasgoed komen die duurder uit.

Misverstand: op lage temperatuur wassen is dan wel zuinig, maar de was wordt niet schoon

We zagen al dat de temperatuur van je was veel invloed heeft op het energiegebruik. Bij een katoenwas is het zelfs zo dat je bij 30ºC maar de helft van de hoeveelheid stroom verbruikt vergeleken met dezelfde was op 40ºC. 

Wordt de was wel goed schoon op 30 graden? Het antwoord daarop is simpelweg: ja! Wasmiddelen worden steeds beter en zijn ook steeds meer geproduceerd voor koudere temperaturen. 

Houd er wel rekening mee dat een was op 30 graden niet alle bacteriën doodt. Ben je dus ziek of was je iets waarbij hygiëne extra belangrijk is, zoals washandjes of vaatdoekjes, dan kun je beter heter wassen (60 graden is dan prima). De Universiteit van Gent deed onderzoek naar bacteriën die overbleven op wasgoed nadat het op 30 graden was gewassen. Die zijn er volop, maar er werden nagenoeg geen schadelijke bacteriën gevonden. Het is daarom in het ‘gewone’ leven prima geschikt, ook met het oog op hygiëne.

Misverstand: centrifugeren doe je zo kort mogelijk, om energie te besparen

Ook dit is deels waar: op een mooie voorjaarsdag kun je je wasgoed buiten aan de waslijn drogen. Gratis. Als er een briesje staat, in combinatie met een voorjaarszonnetje, is het ook nog eens in mum van tijd droog én ruikt het lekker fris. Alleen hebben we in Nederland niet altijd een voorjaarszonnetje. En is het briesje net zo vaak een straffe noordwester. Veel mensen gebruiken dan de wasdroger. Daarom is deze bewering een misverstand: je kunt namelijk energie besparen op je droger door de centrifuge van je wasmachine langer te gebruiken. Hoe droger jouw wasgoed uit de wasmachine komt, hoe korter de droger hoeft te draaien. 

Wasmachines hebben een toerental van 1200, 1400 of 1600 toeren per minuut. Vergelijk de centrifuge-efficiëntieklasse op het energielabel. A is het droogst, G is het minst droog. 

Een droger gebruikt meer stroom dan een centrifugerende wasmachine, zelfs op het hoogste toerental. Gebruik de droger dan ook zo zuinig mogelijk. Als de droger te vol is, duurt het langer voordat de kleding droog is. Te kleine ladingen kunnen er ook langer over doen om te drogen (plus je geeft meer uit per kledingstuk wanneer je de droger gebruikt om slechts een paar dingen te drogen). Automatische programma’s gebruiken minder stroom dan draaibeurten met een vastgestelde tijd. De sensor vertelt de machine of de was droog genoeg is en draait dus niet voor niets. Nog een kleine droger-tip: wissel ladingen terwijl de droger warm is. Zo kun je de resterende warmte in de droger gebruiken voor de volgende cyclus.

Misverstand: lekker veel wasmiddel maakt mijn kleding schoner en laat het lekker ruiken

Wasmiddel is schadelijk voor het milieu. Het komt daar terecht met het ‘grijze water’, het vuile water dat weggespoeld wordt uit de wasmachine. Die impact is aanzienlijk. Geurstoffen in wasmiddelen en in wasverzachters kunnen een omhulling hebben van kunststof (melamine formaldehyde). Dit gedraagt zich als microplastic, dat weer bijdraagt aan de ‘plastic soep’ in de oceanen. Daarnaast bespaar je geld door minder wasmiddel te gebruiken.

Vaak kun je minder wasmiddel gebruiken dan je denkt. Bovendien kun je een wasmiddel kiezen dat beter geschikt is voor het gebruik in jouw huishouden: de materialen die je veel wast, de temperatuur en de kleuren. Volg het doseeradvies op de verpakking of blijf er iets onder; ga er in elk geval niet overheen. Heeft het wasgoed geen vlekken? Dan zou het waarschijnlijk al schoon worden met alleen warm water. Een klein beetje wasmiddel is dan zeker genoeg. 

Té weinig wasmiddel gebruiken is overigens ook niet goed. In dat geval slaat het wasmiddel met de kalk neer; het vormt kalkzeep. Dit zorgt voor meer kalkvorming op het verwarmingselement van je wasmachine, waardoor het opwarmen meer energie kost. Als je toe bent aan een nieuwe wasmachine, kun je kijken naar wasmachines met automatische wasmiddeldosering. De machine bepaalt dan zelf hoeveel wasmiddel nodig is. Bij hard water is trouwens meer wasmiddel nodig dan bij zacht water. Je kunt dit controleren op de website van je waterbedrijf.  Als je je zorgen maakt over de chemicaliën in commerciële wasmiddelen, kun je zelf wasmiddel maken. Je hoeft geen wetenschapper te zijn om dat te doen. Vier eenvoudige ingrediënten volstaan om wasmiddel te maken: te weten zeep (of zeepvlokken), soda, etherische oliën en kokend water. 

Wat kost één keer wassen?

Wat een wasbeurt kost, is afhankelijk van de energieprijs (je eigen energiecontract), het energielabel van de wasmachine, het wasprogramma en de hoeveelheid was. Dat is nogal wat. Milieu Centraal berekende dit jaar wat een wasje gemiddeld kost. Ze gebruikten hierbij het katoenwas programma en gingen uit van een energieprijs van 0,613 euro per kWh. Ze laadden 7 kg in de machine.

Om verder nog te besparen op wassen kun je de voorwas overslaan, een wasmachine met warmwateraansluiting overwegen (hiermee warmt niet de machine zelf, maar de cv-ketel het water op. Dit is veel voordeliger, maar de machine zelf is duurder) en zet de wasmachine ook helemaal uit na gebruik, om sluipverbruik te voorkomen.

De Xiaomi 15T Pro laat zich moeilijk nog een midrange toestel noemen. Met een adviesprijs van 799 euro schuift hij stevig richting de premiumklasse. Kijken we naar de processor en de camera's, dan lijkt dat gerechtvaardigd. In deze review lees je er meer over.

De Xiaomi 15T Pro voelt direct als een high-end toestel. Het platte ontwerp met aluminium frame oogt strak en ligt stevig in de hand. De matte achterkant voorkomt vingerafdrukken en houdt het toestel netjes, terwijl de IP68-certificering bescherming biedt tegen stof en water. Het scherm is afgewerkt met Gorilla Glass 7i om krassen te weren. Handig is dat Xiaomi een hoesje en screenprotector meelevert, zodat de telefoon vanaf het eerste gebruik goed beschermd is tegen vallen en slijtage.

Het 6,83-inch amoled-scherm is een van de grootste pluspunten. Ook op zonnige dagen is het ontzettend helder (3.200 nits), waardoor je op vrijwel alle momenten goed kunt aflezen wat erop gebeurt. De hoge 144 Hz-verversingssnelheid van het Pro-model zorgt voor fijne en vloeiende animaties; dat merk je vooral bij het gamen, maar ook het scrollen. Kleuren zijn standaard levendig, maar wie een natuurgetrouwer beeld wil, kan schakelen naar de Original Color Pro-modus. Verder ondersteunt het scherm Dolby Vision en HDR10+. Het display laat deze smartphone dus weinig te wensen over.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Snel en soepel in gebruik

De 15T Pro levert hoge prestaties dankzij de krachtige Dimensity 9400+-processor. Het toestel voelt razendsnel, waardoor haperingen bij alledaagse taken (zoals mailen, scrollen of WhatsAppen) niet voorkomen. Zelfs veeleisende games op de hoogste grafische instellingen draaien moeiteloos zonder dat het toestel merkbaar heet wordt. De standaard 12 GB aan werkgeheugen zorgt ervoor dat multitasken verder soepel verloopt. Op papier is de 9400+ 'slechter' dan het Elite 8-vlaggenschip van Qualcomm, maar de vraag is of je écht iets mist.

Met de forse 5500mAh-batterij kom je goed de dag door. Zelfs bij zware belasting haal je geregeld gewoon de avond. Ben je een minder fanatieke of veeleisende gebruiker, dan is anderhalve dag realistisch. Hoewel de laadsnelheid teruggebracht is naar 90 W, blijft dit sneller dan wat gangbaar is op dit prijspunt. Opladen duurt daardoor, technisch gezien, langer dan bij de voorganger. Maar je krijgt er wel een batterij met een groter vermogen voor terug. Bovendien komen fabrikanten als Samsung en Google niet in de buurt van 90W-laden.

Nog geen Android 16

De telefoon draait op HyperOS, een softwarelaag bovenop Android 15. De interface wijkt duidelijk af van standaard Android en vraagt daarom om wat gewenning, al kun je veel onderdelen naar wens aanpassen. Minder prettig is de hoeveelheid meegeleverde apps: naast de Google-apps vind je ook dubbele downloadstores en software van derden. Positief is dat Xiaomi vijf jaar upgrades en zes jaar beveiligingsupdates belooft. Toch loop je meteen al achter, want het toestel start nog op Android 15 en levert daardoor in de praktijk één update in.

Naast bekende Google-functies zoals Circle to Search, voegt Xiaomi eigen AI-tools toe voor fotobewerking en vertalingen. Je moet dan wel een Xiaomi-account en altijd een internetverbinding hebben, maar dan kun je foto's en teksten bewerken – een beetje de gebruikelijke dingen. Met HyperOS 3 wil Xiaomi die mogelijkheden verder uitbreiden. Een unieke toevoeging is Offline Communication, waarmee je een gesprek voert met een andere 15T (Pro)-eigenaar, zonder mobiel netwerk. Geinig: een soort walkietalkiefunctie dus.

Indrukwekkend camerasysteem

Waar het allemaal echt om gaat zijn de camera's. Het systeem bestaat uit drie lenzen, aangevoerd door een 50MP hoofdcamera met de hoogwaardige Light Fusion 900-sensor. De echte ster is echter de 50MP-telelens, die met 5x optische zoom en beeldstabilisatie ontzettend fijne prestaties levert (en dat is zeldzaam in deze prijsklasse). De lens wordt aangevuld door een 12MP-ultragroothoeklens, hoewel dit kwalitatief de minst indrukwekkende van dit trio is. De kleurconsistentie tussen de lenzen is gelukkig erg goed en de brandpuntafstanden zijn hetzelfde.

De samenwerking met Leica resulteert in foto's met een authentiek en vaak contrastrijk karakter. Vooral de hoofd- en telelens blinken uit in details vastleggen en het creëren van een natuurlijke scherptediepte. Ook bij weinig licht presteert de hoofdcamera redelijk goed zonder beelden kunstmatig te verlichten. Over het geheel blijft één bekend minpunt bestaan: in het donker is het dynamisch bereik beperkt. Felle lichtbronnen worden snel overbelicht, waardoor details verloren gaan. Dit is een euvel waar Xiaomi eigenlijk al jaren last van heeft.

Xiaomi 15T Pro kopen?

De Xiaomi 15T Pro is een krachtig toestel dat qua hardware een ervaring op vlaggenschipniveau biedt voor een acceptabele prijs. Het uitstekende scherm, de solide batterijduur en het veelzijdige camerasysteem overtuigen allemaal. De sterke punten kunnen echter overschaduwd worden door de software. Het toestel draait op een oudere Android-versie en de HyperOS-interface hoeft niet iedereen te bekoren. Maar als je op zoek bent naar een smartphone die de focus legt op fotografie, dan is dit een goed alternatief voor een Samsung.

Waarom zou je een aparte wasmachine en droger kopen als je ook voor een wasdroogcombinatie kunt kiezen? Nou, zo simpel is het niet. Een wasdroogcombinatie werkt namelijk zeker niet hetzelfde als een losse wasmachine en droger. We vertellen je hoe dit zit.

Ruimte

De voornaamste reden om voor een wasdroogcombinatie in plaats van een aparte wasmachine en droger te kiezen, is de geringe ruimte die zo'n gecombineerd apparaat inneemt. Een losse wasmachine en droger kunnen samen behoorlijk wat ruimte in beslag nemen, vooral in kleinere ruimtes. Vaak is het wel mogelijk om de apparaten te stapelen (zoals je ziet op de foto hieronder – meer daarover lees je in het artikel Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?, maar dan moet wel het plafond hoog genoeg zijn. Een wasdroogcombinatie is daarentegen net zo groot als een 'gewone' wasmachine en kun je dus makkelijk in kleine ruimtes kwijt. Eén apparaat oogt ook een stuk netter en ruimtelijker, wat ideaal is als je het apparaat bijvoorbeeld in de badkamer of keuken plaatst. 

©Leonid Iastremskyi

Droogresultaten

Een groot verschil in de werking van een losse droger en een wasdroogcombinatie is dat die eerste over een condensor beschikt. Die condensor haalt bij het drogen vocht uit de warme lucht, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir of wordt afgevoerd via een slang. Kleding droogt op die manier snel én energiezuinig. Bij een wasdroogcombinatie gaat dit anders. Dit type apparaat droogt het wasgoed door middel van een verwarmingselement, waar veel energie voor nodig is. Bovendien heeft een wasdroogcombinatie geen condensor, waardoor het drogen langer duurt. Wasdroogcombinaties doen er wel twee tot drie keer langer over om wasgoed te drogen dan een aparte droger. Daarnaast zijn de droogresultaten van wasdroogcombinaties over het algemeen iets minder goed, zo concludeerde de Consumentenbond, al zijn de verschillen minimaal. 

Droogcapaciteit

Voor het drogen van wasgoed is meer ruimte nodig dan voor wassen. Dat heeft ermee te maken dat de warme lucht goed bij het natte wasgoed moet kunnen komen. De wascapaciteit van een wasdroogcombinatie is daarom altijd zo'n 25 tot 50 procent groter dan de droogcapaciteit. Dat betekent dat als je wasgoed gewassen is, je eerst een deel van het wasgoed uit de machine moet halen voordat het droogproces kan starten - tenzij je een kleine was draait, natuurlijk. Koop je een aparte wasmachine en droger met dezelfde trommelinhoud, dan heb je hier geen last van. Het enige nadeel is dat je je kleding tussen het was- en droogproces van het ene naar het andere apparaat moet verplaatsen.

Energiezuinigheid

Wasmachines en drogers vreten best wat stroom. Het is dus begrijpelijk als je een apparaat wilt aanschaffen dat energiezuinig is. Een losse wasmachine en droger is hierin de beste keuze, en dat heeft vooral te maken met het efficiëntere droogproces. Een wasdroogcombinatie verbruikt daarentegen relatief veel stroom, omdat het verhitten van het verwarmingselement veel energie kost. Dat dit type apparaat daarnaast langer bezig is met drogen, draagt ook niet bij aan de energiezuinigheid. Een wasdroogcombinatie verbruikt ook meer water dan een losse droger. 

Aanschafprijs

Je hoopt natuurlijk dat je met twee apparaten in één geld bespaart, en over het algemeen is dat ook zo. Volgens de Consumentenbond is een wasdroogcombinatie vaak goedkoper dan een losse wasmachine en droger van hetzelfde merk. Er zijn al wasdroogcombinaties van rond de 500 euro, waarmee je zeker geld bespaart ten opzichte van twee losse apparaten, maar ze zijn er ook van 2000 euro. Let wel op de droogcapaciteit: hoe goedkoper een wasdroogcombinatie, hoe groter de kans dat het apparaat minder wasgoed tegelijk kan drogen. 

Dus: wat kies je?

Heb je genoeg ruimte in huis, wil je net zoveel kunnen drogen als wassen én vind je energiezuinigheid belangrijk? Kies dan voor een losse wasmachine en droger. Dit is in aanschafprijs iets duurder dan een wasdroogcombinatie, maar je krijgt wel waar voor je geld.

Wil je ruimte besparen en wil je niet te veel geld neerleggen voor een nieuwe wasmachine en droger? Dan is een gecombineerd apparaat de betere keuze. Hou er wel rekening mee dat een wasdroogcombinatie meestal meer kan wassen dan drogen, en dat het drogen langer duurt.