Hoe kun je het waterverbruik verminderen in huis, om daarmee ook de energierekening te drukken? Slimme tips die goed zijn voor het milieu en geld besparen.

Om met het goede nieuws te beginnen: het gaat goed met het waterverbruik in Nederland. Maar we zijn er nog niet. Water wordt schaars, dus we moeten er nog zuiniger mee omgaan. Bovendien is dat goed voor de portemonnee, want waterverbruik gaat hand in hand met energiegebruik. Tenzij je fanatiek Wim Hof-aanhanger bent en iedere dag koud doucht. 

Wat is het gemiddelde waterverbruik in Nederland?

In 2021 was het gemiddelde watergebruik 129 liter per persoon per dag. Het gemiddelde waterverbruik per gezin was 275 liter: per jaar hebben we het dan over ruim 100.000 liter water. Dat is minder dan in 2020: toen was het gemiddeld waterverbruik per persoon 134 liter per dag. Dat is goed verklaarbaar doordat in 2020 corona de kop opstak, en de meeste mensen meer thuis waren door lockdowns. 

Er zit nauwelijks verschil in het waterverbruik tussen mannen en vrouwen. Nog een aantal leuke feitjes:

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Wat zijn de grootverbruikers van water in het huishouden? 

Het toilet zit bij de grootverbruikers in huishoudens. Dat komt doordat ieder lid van het huishouden het toilet elke dag gebruikt, als je de hele dag thuis bent vaak zeker een keer of vijf. Een toilet gebruikt ongeveer 6 liter per keer: het totale watergebruik voor het toilet is gemiddeld 30,2 liter per persoon per dag - ruim 11.000 liter per jaar.

De douche is ook een grootverbruiker. Een gemiddelde douchebeurt kost ruim 71 liter water. Voor het totale verbruik is de grootte van het huishouden belangrijk, en niet iedereen doucht elke dag. In bad gaan kost overigens nog meer water (133 liter), maar er zijn niet veel Nederlanders die dit dagelijks doen.* 

Water besparen = minder energie gebruiken

Je weet vast zelf wel waar je ongeveer zit als het gaat om waterverbruik: ben je veel thuis, douche je dagelijks en vrij lang? Er zijn natuurlijk nog veel andere factoren die meespelen, die niet direct met je huishouden te maken hebben: eet je (veel) vlees? En hoe zit het met je kleding? 

In huis kunnen we water besparen om daarmee de energierekening te drukken. Water is iets anders dan energie, zou je zeggen. Toch is dat niet helemaal waar. Hoeveel van het water dat je thuis gebruikt is koud? In de douche gebruik je warm water, om je handen te wassen, en je lekkere kop thee of koffie is ook opgewarmd. Ruim 20 procent van je gasverbruik gaat op aan warm water voor de badkamer en keuken. Minder water gebruiken betekent een kleinere energiebehoefte om dat water te verwarmen. Dat scheelt in de portemonnee!

©diy13 - stock.adobe.com

Tips om minder water te gebruiken (en daarmee energie te besparen)

In huis valt nog veel winst te behalen. Met de huidige energieprijzen is dat goed voor het milieu én voor je portemonnee. 

1. Water (en energie) besparen met de douche

De douche is een grootverbruiker op het gebied van water, maar ook energie. Daar kun je besparen met deze tips.

Installeer een waterbesparende douchekop 

Bijna de helft van de personen (49%) die meededen aan het onderzoek van CBS beschikt over een gewone douchekop, gevolgd door bijna 39 procent die over een waterbesparende douchekop en 24 procent die over een regendouche beschikt. Afhankelijk van het type douche verschilt het watergebruik tussen de 44,6 en 79,6 liter per douchebeurt. Volgens Milieu Centraal gebruik je met een spaardouche zo’n 7500 liter warm water minder per jaar, en dat levert je financieel ook voordeel op. 

Het gasverbruik bij douchen tijdens een gemiddelde douchebeurt van vijf minuten ligt ongeveer rond de 0,2 m³. Met de huidige gasprijzen kun je dus uitrekenen. Volgens de overheid betaalt een waterbesparende douchekop zich terug: een gemiddeld huishouden zorgt met een spaardouche voor eerdergenoemde waterbesparing van 7.500 liter warm water en bijna 44 m³ gas. 

Er zijn ook douches die het water hergebruiken. Het totale waterverbruik is hierdoor veel lager. Dit scheelt ook in energie. Om het water tijdens zo’n douchebeurt warm te houden, wordt heet water toegevoegd, ongeveer een liter per minuut. Zo blijft het douchewater warm met minder energiegebruik.

Bekijk en vergelijk alle waterbesparende douchekoppen op Kieskeurig.nl

©torwaiphoto

Douche korter 

Door de helft van de tijd te douchen, gebruik je ook de helft van het water en de helft van de energie. Logisch! De gemiddelde Nederlander doucht dagelijks 7,4 minuten. Dat kan best korter (dat is ook nog eens beter voor je huid). De timer op je telefoon of een kookwekker zijn goede hulpmiddelen. Je kunt ook minder vaak douchen, bijvoorbeeld door je één of twee keer in de week bij de wastafel te wassen. Of de douche even uitzetten tijdens het inzepen.

Thermostaatkraan

Kijk of je een thermostatische mengkraan kunt installeren. Deze heeft het water sneller op temperatuur. Zo verspil je geen water terwijl je wacht tot het warm is en wordt flink wat energie bespaard. 

Bekijk en vergelijk alle thermostaatkranen op Kieskeurig.nl

2. Toilet: gedeeltelijk doorspoelen door spoelkeuzeknop

De meeste moderne toiletten beschikken inmiddels over een spoelkeuzeknop: een knop voor de kleine en een knop voor de grote boodschap. Soms zit daar nog een spoelonderbreker bij, om niet meer water te gebruiken dan nodig is. Dat scheelt: bij het volledig doorspoelen van een toilet kost dat gemiddeld 6,7 liter per keer en bij het gedeeltelijk doorspoelen hebben we het over 3,7 liter. Dit scheelt enorm in het waterverbruik, het kan wel oplopen tot bijna 5.500 liter per jaar, maar minder in energie. We spoelen de wc natuurlijk door met koud water. 

©alexanderuhrin - stock.adobe.com

3. Draai minder wasjes

Door een keer minder te wassen per week bespaar je al 200 liter water per maand. Daarbij moet het water opgewarmd worden én moet de machine zelf van energie worden voorzien. Dat loopt flink op in stroomverbruik. 

Lukt het niet om minder vaak te wassen? Probeer dan eens om minder heet te wassen. Een wasje draaien op 90 graden is bijna 7 keer zo duur als een wasje op 15 graden. Een was op 15 graden kost aan energie gemiddeld 0,23 euro een was op 90 graden gemiddeld 1,53 euro. Vervang je dus één was in de week die je normaal heet wast voor een 15 graden was, dan bespaar je jaarlijks al 70 euro aan alleen energie. Vaak wordt je kleding net zo schoon. Zorg ook dat je pas een was aanzet als je een trommel vol hebt. 

Andere tips: een kort wasprogramma kost gemiddeld meer energie, onder andere doordat we de trommel vaak niet vol doen. Ook fijne-wasprogramma's gebruiken per kilo wasgoed meer water en stroom.

Kijk voor alle wasmachines op Kieskeurig.nl

4. Draai de kranen dicht

Tijdens het tandenpoetsen of handen wassen is het natuurlijk een heel goed idee om de kraan dicht te draaien. Helemaal als je hiervoor ook nog eens warm water gebruikt. Je kunt 6 liter per minuut besparen terwijl je aan het poetsen bent. Repareer ook lekkende kranen zo snel mogelijk. 

5. Minder water en energie gebruiken met de vaat

Een vaatwasser gebruikt minder water dan met de hand afwassen. Om water te besparen kun je dus beter een vaatwasser inzetten (en het is natuurlijk wel zo makkelijk). Toch geldt het niet voor energiegebruik. Let goed op het energielabel van je vaatwasmachine: een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar maar liefst 1,5 kWh in klasse C of D. Veel vaatwassers hebben een eco-stand: gebruik die. Zet de vaatwasser altijd helemaal vol en schraap je vaat goed af, zonder het eerst af te spoelen: dat zorgt voor dubbele kosten. 

* Deze cijfers zijn gebaseerd op data uit 2016, maar het verbruik per toepassing zal logischerwijs niet veel veranderd zijn. Schattingen van het CBS rekenen voor een douchebeurt een verbruik van 46,2 liter en een dagelijks waterverbruik voor toiletgebruik per persoon van 30,2 liter.

Philips introduceert de Baristina Plus Stainless Steel, een semi-automatische koffiemachine met een roestvrijstalen design en iced coffee-functie. Dit derde apparaat in de Baristina-lijn combineert een robuuste uitstraling met veel gebruiksgemak. Kan er echt niks verkeerd gaan? ID.nl testte het uit.

Ontwerp & specificaties

De Baristina Plus Stainless Steel is een matte, zilverkleurige koffiemachine waarmee je espresso, lungo en cold brew kunt maken van je eigen gewenste soort koffiebonen. In het apparaat zit een grinder die de bonen maalt, de gemalen koffie komt in het portafilter terecht en daarmee zet de Baristina een kop koffie in de gewenste sterkte. De machine is met zijn 5,8 kilo makkelijk te verplaatsen en niet overdreven groot: 35 centimeter hoog, 38 centimeter diep en 15 centimeter breed. De buitenzijde is uitgevoerd in RVS. Smaakvol, maar wel gevoelig voor vingerafdrukken (zoals alle apparaten van roestvrij staal).

©Versuni

Plaats in de Baristina-lijn & techniek

Deze machine is de derde variant in de Baristina-lijn. De eerste, de Baristina, bood in vergelijking met dit apparaat geen ice koffie en was eenvoudiger uitgevoerd. De tweede, de Baristina met Bean swap, bood de gebruikers de keuze om bij elke bak koffie te kiezen tussen twee soorten bonen, of een mix van beide. Dit derde, nieuwe apparaat is een premium-machine die naast een luxe uitstraling de kwaliteit van versgemalen koffie combineert met gebruiksgemak. Als extraatje vergeleken met het instapmodel is er dus de ice coffee-optie. Voor het koffiezetten zet de machine 16 bar pompdruk in voor optimale extractie.

Uitpakken & installatie

De machine zit deugdelijk verpakt in een grote doos met kartonnen bescherming. Er zit geen handleiding bij, alleen een sticker met iconen die aangeven wat er ongeveer moet gebeuren. We vinden dat echt een minpunt; wie nieuw is 'in de koffie' heeft toch wat meer informatie nodig over wat de machine precies kan.

Monteren is een groot woord voor wat je zelf nog moet doen om je eerste kop koffie te zetten. Je pakt het portafilter uit, spoelt het goed om en vult het waterreservoir van 1,2 liter. Dat kan door het reservoir los te halen uit de machine en onder de kraan te vullen. Handiger is het om het klepje bovenaan even open te doen en dan met een kan of maatbeker het water aan te vullen. Bovenin zit een reservoir voor koffiebonen. Ook dit open je met een klepje en vul je tot de rand. Dat is alles!

Bediening & functies

Dit apparaat is duidelijk ontwikkeld voor de koffieliefhebber die houdt van gemak en kwaliteit. De kwaliteit heb je natuurlijk deels zelf in de hand door het type koffiebonen dat je gebruikt. Het gemak uit zich in de bediening van de machine. Aan de bovenzijde zitten verschillende knoppen: een voor espresso, een voor lungo, een voor koffie waar je een ijskoffiedrank mee wilt maken, en een knop voor extra sterke koffie, voor als de standaardinstelling niet voldoende voor je is. Voor de ice coffee wordt de koffie eerst warm gebouwen waarna het doorstroomproces traag verloopt zodat de koffie langzaam afkoelt tijdens het zetten.

De instelling van de molen is niet aanpasbaar, het volume van de koffie in het kopje wel. Hier uit zich het gemis aan een handleiding, deze functie ontdekten we pas toen we op het YouTube-kanaal van Philips wat filmpjes bekeken over de bediening en functies. HIER vind je de betreffende video.

©Versuni

Workflow: van boon tot kop

Je duwt het portafilter in de gleuf links tot deze vastklikt. Dan kies je de gewenste drank, en beweegt (swipet) het portafilter helemaal naar rechts, waar de grinder zit. Het filter zit dan vast en de machine maalt de koffiebonen. Dat maakt uiteraard geluid, vergelijkbaar met andere koffiezetapparaten. Het filter spring terug naar de beginpositie, en de machine zet de gewenste hoeveelheid koffie. Stopt de keuzeknop met knipperen, dan is je 'bakkie' klaar. Het portafilter kun je dan loshalen, ondersteboven boven de vuilnisbak houden en met een druk op de knop de koffiedrab eruit werpen. Dat is alles.

Hier zie je in een Duitstalige video precies hoe dit werkt:

Praktijktest

Koffiemachines moeten natuurlijk getest worden en het liefst door veel verschillende mensen. Ons testexemplaar beleefde de vuurdoop tijdens een drukke verjaardagsvisite, waarbij alle koffiedrinkende bezoekers een kopje Baristina kregen. De vraag was of de machine snel genoeg zou zijn om mensen niet nodeloos lang te laten wachten, en of het geluid van het malen de gesprekken niet zou overstemmen. Voor beide aspecten slaagde de machine met vlag en wimpel. Iedereen was erg te spreken over de smaak van de koffie. Het waterreservoir van 1,2 liter is natuurlijk na enige tijd leeg, dus moet tijdens zulke bijeenkomsten tussentijds wel worden bijgevuld.

Aandachtspunt

Wel dook er een klein aandachtspunt op. Na enige tijd kwam er nogal waterige koffie met een raar kleurtje uit de machine en klonk het malen ook een beetje gek. De koffiebonen bleken op te zijn. Daar komt verder geen signaal of melding van, maar is iets om in de gaten te houden. Het deksel van het koffiebonen-reservoir is semi-transparant, dus normaliter zou je dat wellicht snel zien. Echter, de machine wordt niet geleverd met een handleiding, maar... met een paarse sticker precies op die plek! Als je die er niet afhaalt, zie je dus niet hoe het gesteld is met de voorraad koffiebonen.

Onderhoud & schoonmaak

De machine heeft verder weinig nodig aan energie van de gebruiker. Het lekbakje is afneembaar en kun je periodiek schoonmaken. Als je zorgt voor voldoende water en bonen en het portafilter elke keer leegmaakt na het zetten van een kopje koffie, kun je een tijd vooruit. Overigens: als je vergeet de drab weg te gooien en aan een nieuwe bak koffie wilt beginnen, kun je het portafilter niet naar de grinder bewegen, dan zit 'ie vast. Je kunt dus nooit verse koffie gemaald krijgen over de drab van een eerdere sessie.

©Versuni

Eindoordeel & alternatieven

Deze machine blinkt uit in gebruiksgemak en het robuuste design zal zeker een grote groep koffiedrinkers aanspreken. Het reservoir bevat genoeg water om de dag door te komen, en er kan eigenlijk niets misgaan tijdens het gebruik. De prijs is stevig vergeleken met de eerder uitgebrachte Baristina Bean Swap, die geen optie heeft voor ice koffie, maar wel weer de keuze biedt uit twee soorten koffiebonen. Ben je erg prijsbewust en wil je wel de genoemde functies voor espresso, lungo en ice koffie, maar geef je niks om verse bonen, dan is de L'OR Barista Absolu zeker een optie. Die werkt met cups maar is in functionaliteit identiek. Kies je voor je eigen bonen, stijl en gebruiksgemak, dat is de Baristina Plus Stainless Steel een goede keuze.

☕ Bekijk alle koffieapparaten van Philips op Kieskeurig.nl

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.