ID.nl logo
5 tips om water (en energie) te besparen
© NIKITA SOBOLKOV
Huis

5 tips om water (en energie) te besparen

Hoe kun je het waterverbruik verminderen in huis, om daarmee ook de energierekening te drukken? Slimme tips die goed zijn voor het milieu en geld besparen.

Om met het goede nieuws te beginnen: het gaat goed met het waterverbruik in Nederland. Maar we zijn er nog niet. Water wordt schaars, dus we moeten er nog zuiniger mee omgaan. Bovendien is dat goed voor de portemonnee, want waterverbruik gaat hand in hand met energiegebruik. Tenzij je fanatiek Wim Hof-aanhanger bent en iedere dag koud doucht. 

Wat is het gemiddelde waterverbruik in Nederland?

In 2021 was het gemiddelde watergebruik 129 liter per persoon per dag. Het gemiddelde waterverbruik per gezin was 275 liter: per jaar hebben we het dan over ruim 100.000 liter water. Dat is minder dan in 2020: toen was het gemiddeld waterverbruik per persoon 134 liter per dag. Dat is goed verklaarbaar doordat in 2020 corona de kop opstak, en de meeste mensen meer thuis waren door lockdowns. 

Er zit nauwelijks verschil in het waterverbruik tussen mannen en vrouwen. Nog een aantal leuke feitjes:

  • Het waterverbruik verandert per leeftijdsgroep en is het minst in de leeftijdscategorie 0-15 (102 liter p.p.p.d.).

  • Het hoogst is het bij de 65-plussers  (143 liter p.p.p.d.).

  • In een eenpersoonshuishouden is het waterverbruik per persoon het hoogst (wat logisch is, watergebruik is deels gezamenlijk in een huishouden).

  • Watergebruik per huishouden loopt iets op naarmate het gezamenlijke inkomen hoger wordt.

  • Het watergebruik in niet-stedelijke gebieden is gemiddeld hoger dan in de stad.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Wat zijn de grootverbruikers van water in het huishouden? 

Het toilet zit bij de grootverbruikers in huishoudens. Dat komt doordat ieder lid van het huishouden het toilet elke dag gebruikt, als je de hele dag thuis bent vaak zeker een keer of vijf. Een toilet gebruikt ongeveer 6 liter per keer: het totale watergebruik voor het toilet is gemiddeld 30,2 liter per persoon per dag - ruim 11.000 liter per jaar.

De douche is ook een grootverbruiker. Een gemiddelde douchebeurt kost ruim 71 liter water. Voor het totale verbruik is de grootte van het huishouden belangrijk, en niet iedereen doucht elke dag. In bad gaan kost overigens nog meer water (133 liter), maar er zijn niet veel Nederlanders die dit dagelijks doen.* 

Water besparen = minder energie gebruiken

Je weet vast zelf wel waar je ongeveer zit als het gaat om waterverbruik: ben je veel thuis, douche je dagelijks en vrij lang? Er zijn natuurlijk nog veel andere factoren die meespelen, die niet direct met je huishouden te maken hebben: eet je (veel) vlees? En hoe zit het met je kleding? 

In huis kunnen we water besparen om daarmee de energierekening te drukken. Water is iets anders dan energie, zou je zeggen. Toch is dat niet helemaal waar. Hoeveel van het water dat je thuis gebruikt is koud? In de douche gebruik je warm water, om je handen te wassen, en je lekkere kop thee of koffie is ook opgewarmd. Ruim 20 procent van je gasverbruik gaat op aan warm water voor de badkamer en keuken. Minder water gebruiken betekent een kleinere energiebehoefte om dat water te verwarmen. Dat scheelt in de portemonnee!

Tips om minder water te gebruiken (en daarmee energie te besparen)

In huis valt nog veel winst te behalen. Met de huidige energieprijzen is dat goed voor het milieu én voor je portemonnee. 

1. Water (en energie) besparen met de douche

De douche is een grootverbruiker op het gebied van water, maar ook energie. Daar kun je besparen met deze tips.

Installeer een waterbesparende douchekop 

Bijna de helft van de personen (49%) die meededen aan het onderzoek van CBS beschikt over een gewone douchekop, gevolgd door bijna 39 procent die over een waterbesparende douchekop en 24 procent die over een regendouche beschikt. Afhankelijk van het type douche verschilt het watergebruik tussen de 44,6 en 79,6 liter per douchebeurt. Volgens Milieu Centraal gebruik je met een spaardouche zo’n 7500 liter warm water minder per jaar, en dat levert je financieel ook voordeel op. 

Het gasverbruik bij douchen tijdens een gemiddelde douchebeurt van vijf minuten ligt ongeveer rond de 0,2 m³. Met de huidige gasprijzen kun je dus uitrekenen. Volgens de overheid betaalt een waterbesparende douchekop zich terug: een gemiddeld huishouden zorgt met een spaardouche voor eerdergenoemde waterbesparing van 7.500 liter warm water en bijna 44 m³ gas. 

Er zijn ook douches die het water hergebruiken. Het totale waterverbruik is hierdoor veel lager. Dit scheelt ook in energie. Om het water tijdens zo’n douchebeurt warm te houden, wordt heet water toegevoegd, ongeveer een liter per minuut. Zo blijft het douchewater warm met minder energiegebruik.

Bekijk en vergelijk alle waterbesparende douchekoppen op Kieskeurig.nl

©torwaiphoto

Douche korter 

Door de helft van de tijd te douchen, gebruik je ook de helft van het water en de helft van de energie. Logisch! De gemiddelde Nederlander doucht dagelijks 7,4 minuten. Dat kan best korter (dat is ook nog eens beter voor je huid). De timer op je telefoon of een kookwekker zijn goede hulpmiddelen. Je kunt ook minder vaak douchen, bijvoorbeeld door je één of twee keer in de week bij de wastafel te wassen. Of de douche even uitzetten tijdens het inzepen.

Thermostaatkraan

Kijk of je een thermostatische mengkraan kunt installeren. Deze heeft het water sneller op temperatuur. Zo verspil je geen water terwijl je wacht tot het warm is en wordt flink wat energie bespaard. 

Bekijk en vergelijk alle thermostaatkranen op Kieskeurig.nl

2. Toilet: gedeeltelijk doorspoelen door spoelkeuzeknop

De meeste moderne toiletten beschikken inmiddels over een spoelkeuzeknop: een knop voor de kleine en een knop voor de grote boodschap. Soms zit daar nog een spoelonderbreker bij, om niet meer water te gebruiken dan nodig is. Dat scheelt: bij het volledig doorspoelen van een toilet kost dat gemiddeld 6,7 liter per keer en bij het gedeeltelijk doorspoelen hebben we het over 3,7 liter. Dit scheelt enorm in het waterverbruik, het kan wel oplopen tot bijna 5.500 liter per jaar, maar minder in energie. We spoelen de wc natuurlijk door met koud water. 

3. Draai minder wasjes

Door een keer minder te wassen per week bespaar je al 200 liter water per maand. Daarbij moet het water opgewarmd worden én moet de machine zelf van energie worden voorzien. Dat loopt flink op in stroomverbruik. 

Lukt het niet om minder vaak te wassen? Probeer dan eens om minder heet te wassen. Een wasje draaien op 90 graden is bijna 7 keer zo duur als een wasje op 15 graden. Een was op 15 graden kost aan energie gemiddeld 0,23 euro een was op 90 graden gemiddeld 1,53 euro. Vervang je dus één was in de week die je normaal heet wast voor een 15 graden was, dan bespaar je jaarlijks al 70 euro aan alleen energie. Vaak wordt je kleding net zo schoon. Zorg ook dat je pas een was aanzet als je een trommel vol hebt. 

Andere tips: een kort wasprogramma kost gemiddeld meer energie, onder andere doordat we de trommel vaak niet vol doen. Ook fijne-wasprogramma's gebruiken per kilo wasgoed meer water en stroom.

Kijk voor alle wasmachines op Kieskeurig.nl

4. Draai de kranen dicht

Tijdens het tandenpoetsen of handen wassen is het natuurlijk een heel goed idee om de kraan dicht te draaien. Helemaal als je hiervoor ook nog eens warm water gebruikt. Je kunt 6 liter per minuut besparen terwijl je aan het poetsen bent. Repareer ook lekkende kranen zo snel mogelijk. 

5. Minder water en energie gebruiken met de vaat

Een vaatwasser gebruikt minder water dan met de hand afwassen. Om water te besparen kun je dus beter een vaatwasser inzetten (en het is natuurlijk wel zo makkelijk). Toch geldt het niet voor energiegebruik. Let goed op het energielabel van je vaatwasmachine: een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar maar liefst 1,5 kWh in klasse C of D. Veel vaatwassers hebben een eco-stand: gebruik die. Zet de vaatwasser altijd helemaal vol en schraap je vaat goed af, zonder het eerst af te spoelen: dat zorgt voor dubbele kosten. 

* Deze cijfers zijn gebaseerd op data uit 2016, maar het verbruik per toepassing zal logischerwijs niet veel veranderd zijn. Schattingen van het CBS rekenen voor een douchebeurt een verbruik van 46,2 liter en een dagelijks waterverbruik voor toiletgebruik per persoon van 30,2 liter.

▼ Volgende artikel
Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11
© ID.nl
Huis

Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Het verborgen tweede Startmenu van Windows 11

We geven toe: 'verborgen' is misschien iets te sterk uitgedrukt. Maar feit blijft dat de meeste mensen het nog niet zullen kennen, simpelweg omdat Microsoft zelf er nooit actief de aandacht op heeft gevestigd. Hoog tijd om dit superhandige Windows 11-onderdeel te leren kennen – én te gaan gebruiken!

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt


Menu-onderdeelFunctieWat je ermee kunt
Geïnstalleerde appsSoftware beherenProgramma's verwijderen of aanpassen
MobiliteitscentrumSnel toegang tot laptopinstellingenHelderheid, volume, batterijmodus, schermprojectie en presentatiemodus aanpassen
EnergiebeheerEnergie-instellingen beherenInstellen hoe je laptop omgaat met batterij, schermtijd, slaapstand en aan-uitknoppen
LogboekenSysteemlogboeken bekijkenBekijken van systeemgebeurtenissen, waarschuwingen en foutmeldingen
SysteemSysteeminformatie bekijkenSysteemtype, prestaties en apparaatdetails bekijken
ApparaatbeheerHardware beheren en drivers controlerenApparaten beheren, stuurprogramma's bijwerken en hardwareproblemen oplossen
NetwerkverbindingenNetwerkinstellingen aanpassenWifi- en ethernetinstellingen beheren of aanpassen
SchijfbeheerPartities en schijven beherenSchijven formatteren, partities aanmaken of volumes wijzigen
ComputerbeheerGeavanceerd systeembeheerToegang tot gebruikersbeheer, logboeken en taakplanning
TerminalOpdrachtregel openenPowerShell of opdrachtprompt openen voor systeembeheer
Terminal (Beheerder)Opdrachtregel openen als beheerderZelfde als Terminal, maar met beheerdersrechten
TaakbeheerProcessen en prestaties beherenTaken beëindigen, opstartprogramma's beheren en prestaties volgen
InstellingenSysteeminstellingen openenAlle standaard Windows-instellingen openen
VerkennerBestanden en mappen openenNavigeren door mappen en bestanden op je pc
ZoekenZoeken in apps, bestanden en instellingenZoeken naar programma's, documenten of instellingen
UitvoerenProgramma's of opdrachten handmatig startenSnel programma's starten via bestandsnaam of commando
Afsluiten of afmeldenSysteem afsluiten, opnieuw opstarten of afmeldenKeuzes voor slaapstand, afsluiten of opnieuw opstarten maken
BureaubladAlle vensters minimaliseren om bureaublad te tonenSnel terug naar het bureaublad zonder vensters te sluiten

Losse muis nodig?

(dat werkt soms net wat handiger)

▼ Volgende artikel
Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon
© Shi
Huis

Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

In dit artikel lees je:

  • Waarom het belangrijk is om je wasdroger schoon te maken
  • Hoe vaak je dat idealiter moet doen
  • Een stappenplan om je wasdroger grondig schoon te maken
  • Handige schoonmaaktips voor specifieke onderdelen
  • Welke schoonmaakmiddelen geschikt zijn
  • Antwoord op veelgestelde vragen over wasdroger schoonmaken

Ook interessant: 9 veelgemaakte fouten bij het drogen van je was

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Wanneer moet je de wasdroger schoonmaken?
Experts adviseren om je wasdroger om de 3 à 4 maanden grondig schoon te maken. Doe je dat niet, dan is eens per jaar zeker een must. Je zult merken dat je wasdroger na het schoonmaken weer werkt als nieuw. De meeste storingen worden trouwens ook verholpen met een goede schoonmaakbeurt.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

Belangrijk bij het schoonmaken:

  • Maak alle afneembare onderdelen regelmatig schoon, zoals filters en condenser.
  • Gebruik milde schoonmaakmiddelen en voorkom schurende materialen.
  • Droog alle onderdelen goed voordat je ze terugplaatst.
  • Voer na elke schoonmaakbeurt een lege droogcyclus uit.
  • Ventileer je wasdroger goed na gebruik en reiniging.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

  • Pluizenfilters: om de 1 à 2 maanden
  • Condensor: 2 à 4 keer per jaar
  • Afvoerslang: 2 à 4 keer per jaar
  • Binnenzijde trommel: 2 à 4 keer per jaar
  • Buitenzijde: indien nodig

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

Condensorkit reinigen
Week de lamellen 15 minuten in een sopje van warm water en afwasmiddel.
Spoel met water en wrijf de lamellen schoon.
Spoel na met schoon water en laat goed drogen voordat je terugplaatst.
Wasmiddelbakje reinigen
Maak wekelijks het bakje leeg en spoel schoon.
Week jaarlijks in warm water met afwasmiddel. Wrijf daarna schoon met een borstel.
Spoel goed na en laat drogen voor je terugplaatst.
Deurrubber reinigen
Veeg maandelijks stof en pluis van het rubber af.
Reinig jaarlijks grondig met warm sopje en spons.
Spoel na en dep droog met zachte doek.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.