Onmisbaar voor een schoon en fris huis: je stofzuiger. Helaas kan deze onmisbare huishoudhulp na verloop van tijd een vieze geur gaan verspreiden. Gelukkig zijn er manieren om nare luchtjes te verwijderen en te voorkomen dat de stofzuiger gaat stinken.

Lees ook: Stofzuiger zonder stofzak schoonmaken: zo doe je dat!

De oorzaken van stofzuigergeurtjes zijn divers. Vuil en stof hopen zich op in filters, op borstels en andere onderdelen. Ook blijven pluisjes en haren zitten in de rolborstel. Daarnaast veroorzaken vocht en bacteriën in de stofzuigerzak of (bij een zakloze stofzuiger) het opvangreservoir vieze geurtjes. Etensresten en kruimels die bederven stinken ook. Maar een geur kan er ook op wijzen dat er iets stuk is aan je stofzuiger.

Zo reken je af met een stinkende stofzuiger

Als je stofzuiger geurtjes en vieze luchtjes verspreidt, is het tijd om in te grijpen. Dat doe je op een aantal manieren:

Stofzuigergeur verwijderen = eerst schoonmaken!

Wat al enorm helpt, is wanneer je alle filters regelmatig goed uitklopt en schoonmaakt. Zit er een (uit)wasbaar filter in, dan kun je dat na het uitkloppen ook nog afspoelen onder de kraan. Laat het filter dan wel helemaal drogen voordat je het weer terugplaats in de stofzuiger.

Verder is het ook belangrijk om regelmatig de borstels en mondstukken te reinigen (tip: met een tandenstoker kun je makkelijk vastzittende haren of pluizen lospeuteren). Leeg verder de stofzak regelmatig (bij voorkeur na ieder gebruik) en vervang hem voordat hij helemaal vol zit. Heb je een stofzuiger zonder zak? Leeg dan de stofcontainer elke keer nadat je hebt gestofzuigd. . Verder is het belangrijk om de stofzuigerzak of -container na elk gebruik te legen. De binnenkant kun je schoonmaken worden met een vochtige doek en soda of azijn.

©Nedopekin Yuriy | maryviolet

Zorg voor een frisse geur

Strooi vervolgens wat baking soda in de stofzak of het reservoir. Dat absorbeert vieze luchtjes. Actieve kool doet hetzelfde. Heb je een aquarium, dan heb je dat waarschijnlijk al in huis. Ook zijn er speciale staafjes of zakjes verkrijgbaar, waardoor het tijdens het stofzuigen bijvoorbeeld gaat ruiken naar lavendel of citroen. Wat je ook kunt doen, is wat wasmiddelpoeder op de vloer strooien voordat je aan de slag gaat. Ook daarvan gaat het tijdens het stofzuigen lekker ruiken. Komt de vieze geur vooral uit de stofzuigerslang? Spuit daar dan een beetje parfum of luchtverfrisser in.

Vieze geurtjes voorkomen

Naast regelmatig schoonmaken en regelmatig lezen (hoe en wat lees je hierboven) zorg je er ook voor dat je de stofzuiger opbergt op een droge, koele plek. Tot slot is het verstandig regelmatig te controleren op etensresten. Zuig je die op, dan is het helemaal belangrijk om de stofzuiger na gebruik eerst goed te legen.

Met de GeForce RTX 5090 en RTX 5080 lanceert Nvidia twee nieuwe high-end videokaarten. Ze leveren indrukwekkende prestaties en bieden handige nieuwe functies. Tegelijkertijd komen ze met een hoger energieverbruik, een hoger prijskaartje en vooralsnog beperkte beschikbaarheid. Maar hoeveel beter is deze nieuwe generatie, en wanneer is het de moeite waard om te upgraden?

Nvidia staat door de AI-hype sterk in de belangstelling en is zelfs even het meest waardevolle bedrijf ter wereld geweest. Volgens Nvidia presteert de GeForce RTX 5070 met zijn adviesprijs van 654 euro ongeveer op hetzelfde niveau als de RTX 4090, die voor 1779 euro wordt aangeboden. Dat belooft veel goeds voor de RTX 5080 en RTX 5090, met adviesprijzen van respectievelijk 1190 en 2369 euro. Nvidia lijkt met de introductie van zijn nieuwe generatie videokaarten in ieder geval niet teleur te stellen. Hoewel? Inmiddels hebben we zowel de RTX 5080 als de RTX 5090 uitvoerig getest, en al snel blijkt dat de werkelijkheid iets complexer is dan Nvidia zelf presenteert.

Trucage met AI

Net als voorgaande jaren blijft Nvidia vernieuwen, vooral op het gebied van Deep Learning Super Sampling (DLSS). DLSS Upscaling heeft een flinke kwaliteitsverbetering gekregen: in veel gevallen kun je nauwelijks verschil zien met native rendering, terwijl je doorgaans twee tot drie keer betere prestaties behaalt. Maar deze keer ligt de focus op Multi Frame Generation. Waar de videokaarten uit de RTX 40-serie met Frame Generation één AI-frame tussen elk echt gerenderd frame toevoegden, genereren de RTX 50xx-kaarten er twee of drie extra tussen elk traditioneel frame. Game je op 4K met DLSS 4, dan betekent dat dat nog één van elke zestien pixels traditioneel wordt berekend, de rest wordt met AI ingevuld. Full HD wordt dankzij AI omgezet naar 4K en elk 4K-frame wordt vervolgens opgesplitst in vier frames.

Maar dan gaat Nvidia toveren: het telt het totaal aantal weergegeven frames op en stelt vervolgens dat de nieuwe generatie twee keer sneller is dan de vorige. Wij zijn het echter niet eens met die manier van rekenen. In de traditionele zin van ‘meer prestaties’ krijg je simpelweg meer frames in dezelfde tijd (en daarmee lagere latency), zonder dat er extra vertraging optreedt. Met Nvidia’s nieuwe aanpak lever je soms wat in op de beeldkwaliteit, omdat Frame Generation af en toe grafische onregelmatigheden toont. Bovendien kost het een klein beetje extra tijd om die berekeningen uit te voeren. Kortom, dit is appels met peren vergelijken.

Multi Frame Generation wordt gecombineerd met DLSS waardoor het zo kan zijn dat uiteindelijk 15 van 16 getoonde pixels door AI gegenereerd worden.

Toch waardevol

Toch heeft Nvidia niet volledig ongelijk, want in sommige situaties is Multi Frame Generation wel degelijk handig. Neem bijvoorbeeld Microsoft Flight Simulator, een game die vaak tegen cpu-limieten aanloopt. Met Frame Generation werk je hier op uitstekende manier omheen, omdat je in Flight Simulator niet op elke milliseconde hoeft te reageren. Dit maakt de extra latency ten opzichte van pure upscaling minder relevant. Frame Generation is niet altijd de beste keuze: als je puur op zoek bent naar een prestatieverbetering zonder nadelen, is de traditionele aanpak (meer ruwe prestaties) vaak verstandiger.

Helaas ligt er zo veel nadruk op MFG dat andere sterke punten van Nvidia onderbelicht blijven. Zo is de beeldkwaliteit van Nvidia DLSS Upscaling veel beter dan die van AMD FidelityFX Super Resolution (FSR), wat zeker bij games in 1440p en 4K een wereld van verschil maakt. Daarnaast zijn Nvidia’s encoders en decoders de logische keuze voor veel creatieve toepassingen, is Nvidia Broadcast handig voor videoconferenties en gesprekken, en is Nvidia Reflex bijna onmisbaar voor competitieve gamers. Allemaal mogelijkheden waar AMD geen echt antwoord op heeft.

Wel sneller

Laten we Frame Generation even voor wat het is, dan zien we dat de GeForce RTX 5090 zo’n 28 procent sneller is dan zijn voorganger in de 45 games die we getest hebben op 4K. De ‘oude’ RTX 4090 had al geen concurrentie en de RTX 5090 met deze boost al helemaal niet. Bovendien is de RTX 5090 met 32 GB geheugen ook een ideale kaart voor workstations. Dat daar een fors stroomverbruik (tot zo’n 575 watt) tegenover staat, doet wel een beetje pijn. Dat geeft aan dat de prestatie-per-watt van deze generatie, zonder Nvidia’s paradepaardje MFG, nauwelijks is verbeterd. Niet vreemd, want Nvidia maakt wederom gebruik van TSMC’s 4nm-proces, waardoor een significante efficiëntieslag lastig te realiseren is.

De GeForce RTX 5080 is zo’n 15 procent sneller dan de RTX 4080 Super, ondanks een iets hogere TDP (320 versus 360 watt), zonder dat het daadwerkelijke stroomverbruik wezenlijk verandert. Aangezien de adviesprijs ongewijzigd is, levert de RTX 5080 een bescheiden maar leuke vooruitgang. Voor sommigen zal het teleurstellend zijn dat de nieuwe RTX 5080 niet sneller is dan het topmodel van de vorige generatie: 15 procent sneller betekent immers dat de RTX 5080 nog altijd zo’n 15 procent trager is dan de RTX 4090.

De RTX 5080 is zo’n 15 procent sneller dan zijn voorganger in onze tests.

Zonder concurrentie aan top

Op papier is de RTX 5090 28 procent sneller dan zijn voorganger, maar kost hij ook 25 procent meer en verbruikt hij bovendien 25 procent meer stroom. De RTX 5080 levert daarentegen 15 procent meer prestaties voor hetzelfde geld als zijn voorganger. Beide kaarten zijn slecht leverbaar of worden voor absurde prijzen verkocht.

Ondanks de dramatisch slechte beschikbaarheid hebben we vijf RTX 5080-kaarten en zeven RTX 5090-kaarten getest. Omdat Nederlandse adviesprijzen ontbreken en straatprijzen leidend zijn, leggen we de nadruk op de verschillen in prestaties en mogelijkheden, vergeleken met historische prijsverschillen. We verwachten dat de prijzen uiteindelijk wel zullen dalen, maar dat kan nog een tijd duren.

RTX 5080-modellen

Nvidia GeForce RTX 5080 Founders Edition

De Nvidia Founders Edition is een prachtige, compacte en elegante kaart die, net als voorgaande varianten, grotendeels uit metaal vervaardigd is. De in het zwart uitgevoerde kaart is opvallend compact en slechts twee sloten dik; de meeste RTX 5080-kaarten zijn een stuk dikker. De Founders Edition is hiermee een van de betere opties voor ITX-behuizingen. Let er wel op dat beide ventilators lucht direct door de kaart blazen; een beetje ruimte direct achter je videokaart is dus wel handig.

Extra mogelijkheden ontbreken, denk een RGB-verlichting of een dubbele BIOS. De Founders Edition heeft als enige taak om de basis te vormen voor reviews en andere benchmarks. Dat doet hij keurig: de kaart is niet te luid en alle temperaturen blijven ruim binnen de marges. Daar hebben we niets op aan te merken. Grotere kaarten zijn soms nog wat stiller of koeler, maar dit model laat weinig te wensen over.

De Nvidia Founders Edition-kaarten zijn helaas zeer lastige kaarten om daadwerkelijk te kopen, maar het is een uitstekende optie als je hem weet te vinden.

Pluspunten

Minpunten

Palit GeForce RTX 5080 GamingPro OC

Ten opzichte van de Founders Edition heeft de GamingPro OC van Palit een iets grotere en traditionelere koeler met drie fans. De bouwkwaliteit is keurig, met een metalen frame en plastic ‘fan shroud’ (een ventilatorbehuizing die helpt de luchtstroom te richten voor een efficiëntere koeling). Verder heeft deze kaart zowel wat RGB-verlichting als een dubbele BIOS waarmee je kunt kiezen tussen een iets luidere en koelere modus of een iets stillere en marginaal minder koele modus.

Ongeacht de BIOS-keuze is de Palit GamingPro OC zowel iets koeler als iets stiller dan de Nvidia Founders Edition. Wat gameprestaties betreft ontlopen de kaarten elkaar niet veel, gemiddeld is de Palit zo’n 2 procent sneller dan de Founders Edition. Een meetbaar, maar niet praktisch merkbaar verschil.

De Palit GamingPro OC is interessant als je ruimte hebt voor een iets dikkere videokaart en je de kaart weet te vinden voor een schappelijke prijs. In theorie zou dit model nauwelijks meer moeten kosten dan de Founders Edition.

Pluspunten

Minpunten

Gigabyte GeForce RTX 5080 Gaming OC

De Gaming OC van Gigabyte kost normaliter iets meer dan de basisadviesprijs van Nvidia’s referentiekaart, maar daar krijg je wel het nodige voor terug: een grotere koeler, een dubbele BIOS, een opvallend RGB-effect achter de ventilators en een jaar extra garantie. Daarmee heb je in totaal vier jaar garantie en dat is een prettige extra zekerheid voor zo’n stevige investering.

De gameprestaties liggen zo’n twee procent boven die van de Palit, wat wederom slechts een klein verschil is. Maar de flink grotere en dikkere koeler presteert wel merkbaar beter. In de standaard-BIOS is de kaart koeler en iets stiller dan de (in theorie goedkopere) Founders Edition en Palit GamingPro. In de tweede stillere BIOS presteert hij nog altijd uitstekend, terwijl hij nagenoeg onhoorbaar is. Als je een zeer stille kaart wilt omdat je er hele dagen naast zit en je de extra garantie kunt waarderen, dan is de Gigabyte Gaming OC een prima optie.

Pluspunten

Minpunten

MSI GeForce RTX 5080 Suprim SOC

De Suprim SOC-variant van MSI is een van de grootste en indrukwekkendste videokaarten ooit. De grote videokaart is niet overdreven vormgegeven, maar juist aantrekkelijk en stevig gebouwd met een gewicht van ruim 2,6 kilo. Er zitten wat RGB-ledjes op die standaard een bescheiden wit licht afgeven. Qua mogelijkheden is dit model ook compleet: er is een dubbele BIOS aanwezig en je krijgt een gpu-houder (wat geen overbodige luxe is met dit gewicht).

Op prestatievlak is de MSI Suprim de meest overtuigende kaart in de test. In de stille BIOS is hij praktisch onhoorbaar, en in beide BIOS-varianten laat hij de beste balans tussen geluidsproductie en temperaturen zien. Ook is het stroomverbruik van deze MSI-kaart gemiddeld het laagst, terwijl hij qua prestaties alsnog uitstekende scores neerzet en circa 3 procent sneller is dan de Founders Edition.

De vraag is wat de meerprijs op termijn gaat zijn. Op papier heeft MSI met de Suprim SOC de beste RTX 5080-koeler in huis, maar als de meerprijs te groot wordt, is het verschil met onder andere de Palit GamingPro of de ROG Astral niet significant genoeg. Als MSI de meerprijs binnen de perken houdt, is dit het model om in de gaten te houden, vooropgesteld dat je ruimte hebt voor deze megakaart.

Pluspunten

Minpunten

ASUS ROG Astral GeForce RTX 5080

Hét topmodel van ASUS is normaliter iets om naar uit te kijken en de ROG Astral-variant van de RTX 5080 stelt op fysiek vlak zeker niet teleur. Het is een gigantische kaart met een gewicht van ruim 2,8 kilo, drie fans aan de voorzijde plus een vierde fan aan de achterzijde. Met RGB-verlichting, een dubbele BIOS en een gpu-houder worden alle vinkjes keurig gezet.

Met de stille BIOS actief meten we bij de ROG Astral nét aan de laagste geluidsdruk, met nog altijd prima temperaturen. Toch is het een beetje jammer voor ASUS dat de MSI Suprim met een bijna gelijke geluidsdruk nog iets betere temperaturen laat zien. Dat zal deels komen doordat ASUS het stroomverbruik iets opvoert voor net wat betere resultaten, maar we vragen ons hardop af of 6 procent meer prestaties ten opzichte van de Founders Edition of 3 procentpunt boven de MSI-versie, een significante toename in verbruik goedpraat.

We zien in de praktijk dat kopers een merk graag trouw blijven, bijvoorbeeld vanwege de software-integratie, maar kijken we puur naar testresultaten dan moet ASUS eigenlijk zorgen dat de Astral niet duurder is dan de MSI Suprim SOC. Uit het verleden blijkt echter dat ASUS vaak wat meer vraagt voor zijn ROG-producten.

Pluspunten

Minpunten

RTX 5090-modellen

Inno3D GeForce RTX 5090 X3

De Inno3D X3 is een model dat op papier voor dezelfde basisadviesprijs zou moeten worden verkocht als de Nvidia Founders Edition (die hierna volgt). Op een aantal fronten zie je dat terug, zo heeft dit model geen dubbele BIOS, geen RGB-verlichting, en geen doos vol extra’s en accessoires.

Kijken we naar het product zelf en de prestaties, dan is het verschil met duurdere uitvoeringen een stuk minder merkbaar. Het is geen enorm grote kaart, maar hij zit keurig stevig in elkaar en veel belangrijker: hij presteert goed. De geluidsproductie zit grofweg op het niveau van de Founders Edition, maar hij is wel significant koeler. Wat prestaties betreft zit hij op circa 1 procent verschil met Nvidia’s eigen kaart, daar merk je niets van.

Inno3D heeft een betere reputatie wat beschikbaarheid betreft en een goede historie om de prijs relatief laag te houden. Als je gewoon een RTX 5090 wilt die goed presteert en je wilt geen premium betalen, dan kun je niet om dit model heen.

Pluspunten

Minpunten

Nvidia GeForce RTX 5090 Founders Edition

De Founders Edition van de GeForce RTX 5090 heeft hetzelfde ontwerp (dat maar twee sloten in beslag neemt) als bij de eerder besproken RTX 5080. Dat maakt hem ongekend dun voor een videokaart met een maximumverbruik van 575 watt. Toch blijkt Nvidia’s ontwerp eenvoudig in staat om al deze warmte met een bescheiden geluidsproductie af te voeren. Het is enkel spijtig dat dit RTX 5090-model wat coil whine produceert (het hoogfrequent zoemen van de spoelen); dat irritante geluid verpest die indrukwekkende prestaties een beetje.

Dat Nvidia op papier zijn eigen kaart voor de basisadviesprijs verkoopt, zet druk op alle modellen die een meerprijs vragen, maar ook hier is de kans dat je er daadwerkelijk één kunt kopen heel klein, ook op lange termijn.

Pluspunten

Minpunten

Palit GeForce RTX 5090 GameRock

De GameRock van Palit gooit het over een compleet andere boeg, deze kaart zet namelijk vol in op RGB-verlichting en ‘bling’. Met een glimmende, reflecterende voorzijde en uitgebreide RGB-verlichting is het een van de meest visueel opvallende RTX 5090-kaarten. Zeker in een behuizing waar je naar de voorzijde kijkt, kan dat een leuke overweging zijn.

Fysiek zit de GameRock OC keurig in elkaar en is hij iets stiller en koeler dan de Founders Edition, en iets stiller maar marginaal warmer dan de Inno3D X3. Qua gameprestaties zit deze kaart een procentje boven de Nvidia Founders Edition. Aangezien de GameRock meer zal kosten, zal die dat dus vooral moeten goedmaken met de uitstraling die je daarvoor terugkrijgt.

Pluspunten

Minpunten

Gigabyte Aorus GeForce RTX 5090 Master Ice

De Aorus Master-uitvoering van Gigabyte zet ook vol in op het uiterlijk. Met RGB-verlichting achter de fans en een klein schermpje op de zijkant valt de kaart goed op, helemaal in de geteste witte Ice-uitvoering. Vooral dat laatste maakt hem uniek, want de meeste andere fabrikanten brengen geen witte RTX 5090 uit. Wil je zo’n witte kaart, dan kun je nauwelijks om de Gigabyte heen. Ook hier zit een jaar extra garantie bij de prijs inbegrepen.

De Master Ice is verder gewoon een uitstekende kaart, die zowel significant koeler en stiller kan zijn dan de Founders Edition, de X3 en de GameRock. Zolang de meerprijs niet té extreem wordt, is dit een uitstekende kaart om in de gaten te houden.

Pluspunten

Minpunten

MSI GeForce RTX 5090 Suprim SOC

Net als bij de RTX 5080 is de RTX 5090-uitvoering van de MSI Suprim SOC gewoon uitstekend. Hij heeft de beste balans tussen stilte en koeling. Ook biedt deze kaart objectief de stilste modi, terwijl de prestaties daarbij nog altijd uitstekend zijn. Bij het hogere verbruik van de RTX 5090 vergeleken met de RTX 5080 onderscheidt deze kaart zich enkel nog verder.

Ook bij deze MSI RTX 5090 meten we gemiddeld het laagste energieverbruik, terwijl er sprake is van een aardige prestatiewinst van zo’n 4 à 5 procent ten opzichte van de Founders Edition. De prestaties liggen ongeveer op het niveau van de Aorus Master en de ROG Astral. Ook hier geldt dus: als je dit model weet te vinden voor een meerprijs die jij acceptabel vindt, is dit een van de beste, zo niet dé beste RTX 5090. Een uitstekende keuze als je bewust zo’n enorm grote en dikke videokaart zoekt en het uiterlijk je aanspreekt.

Pluspunten

Minpunten

ASUS ROG Astral GeForce RTX 5090 OC

Ook de ASUS ROG Astral lijkt beter uit de verf te komen met een veel hetere RTX 5090-chip erin. ASUS’ gigantische constructie heeft totaal geen probleem met het hogere verbruik en houdt zo’n chip koel én stil. De strijd is hier een stuk spannender tussen de Astral, de Suprim en de Aorus Master: in de praktijk is niet veel verschil tussen de topmodellen van elk merk. Je keuze wordt waarschijnlijk eerder bepaald doordat je een merkvoorkeur hebt of je videokaart graag afstemt op je moederbord en één softwarepakket wil aanhouden,. Stuk voor stuk zijn ze indrukwekkend, het is vooral het uiterlijk waarin ze echt enorm verschillen. En op dat vlak is deze ROG Astral wel een beest van een kaart.

Onze ervaring is dat ROG-kaarten tot de duurdere op de markt behoren en we willen herhalen dat enorme meerprijzen uitgeven voor welke videokaartchip dan ook technisch gezien echt niet nodig is. Maar we hebben een sterk vermoeden dat ASUS deze kaart niet maakt voor mensen die er zo pragmatisch naar kijken, maar vooral voor zijn eigen doelgroep die dit puur koopt omdat het kan.

Pluspunten

Minpunten

MSI GeForce RTX 5090 Suprim Liquid SOC

De Suprim Liquid SOC-variant van MSI is een iets ander beestje dan de overige kaarten: wat compacter met een externe 360mm-radiator en voorzien van waterkoeling. Dat heeft wat voordelen: zo zien we in de testresultaten dat deze kaart zowel de allerstilste als de allerkoelste kan zijn. Een grote radiator voert warmte nu eenmaal beter af. Dat heeft ook voordelen in een behuizing, waarbij je de warmte die gepaard gaat met 500 watt (of meer) energieverbruik direct de kast uitpompt in plaats van die warmte rond te circuleren. Zo zien we dat de cpu-temperatuur in een vergelijkbare opstelling met de Suprim Liquid eenvoudig tien graden (of meer!) lager zijn dan met een luchtgekoelde kaart. Watergekoelde gpu’s zijn niet altijd zinvol, maar met een verbruik van 500 watt of meer toont dit ontwerp absoluut zijn meerwaarde.

De keerzijde is de prijs: dit model wordt nooit goedkoop. Daarnaast is de pomp een mechanisch onderdeel dat kapot kan gaan en lastiger te vervangen is dan een simpele ventilator. Er valt zeker wat te zeggen voor de prestaties van deze kaart en de uitstraling, maar wees je bewust van het risico en de prijs.

Pluspunten

Minpunten

Conclusie

Zodra de markt stabiliseert, zal de GeForce RTX 5080 de positie van de RTX 4080 (Super) overnemen als dé kaart rond de 1200 euro. Zodra dat het geval is, is ons nuchtere advies om een model rond de basisadviesprijs van Nvidia te zoeken, bijvoorbeeld de Founders Edition of de Palit GamingPro (OC). Ook dergelijke instapmodellen zijn gewoon prima koel en meestal stil genoeg.

Natuurlijk kun je ervoor kiezen om wat extra geld te betalen voor een kaart die echt onhoorbaar is, zeker als je ook werkt op diezelfde pc. Iets wat de Gigabyte Gaming OC, MSI Suprim SOC en ROG Astral allemaal kunnen zijn. Ook kunnen we ons voorstellen dat je wat meer wilt betalen voor een specifiek uiterlijk. Die twee zaken zul je zelf moeten afwegen tegen de meerprijs.

Voor de RTX 5090 geldt eigenlijk hetzelfde. Basismodellen zoals de Founders Edition en de Inno3D X3 zijn dusdanig goed dat alle duurdere modellen onder druk staan. Aan de andere kant zijn alle RTX 5090-kaarten prijzig, dus een kleine meerprijs voor iets luxers valt voor de doelgroep vast te overzien. Aangezien geen enkel premiummodel echt noodzakelijk is, adviseren we hier hetzelfde: denk goed na óf je een luxere uitvoering wilt. Zo ja, pak dan het ontwerp of het merk dat jou aanspreekt en bij de rest van je systeem past. Want als je de kaarten zelf niet naast elkaar kunt testen, is het verschil in de praktijk vaak niet of nauwelijks merkbaar.

Tools met AI-technieken zijn zeker niet beperkt tot de desktopcomputer. Ook op mobiele apparaten kun je ze volop benutten. Of het nu via een specifieke app is of via een webapplicatie in je mobiele browser, de mogelijkheden zijn legio. En je zult merken dat er meer bestaat dan alleen ChatGPT.

1 Google Foto’s

De app Google Foto’s is al langer beschikbaar, maar heeft nu ook enkele handige AI-updates, geschikt voor Android 8 en iOS 15, en hoger. Bij het selecteren van een foto kun je onderaan verschillende AI-functies kiezen. Met Magische editor verplaats en schaal je geselecteerde objecten, terwijl je via Tools met Magische gum objecten of personen verwijdert en vervolgens een passende achtergrond toevoegt. Scherp maken verbetert wazige foto’s door details duidelijker te maken, terwijl Portretvervaging juist alles vervaagt behalve het ingestelde focuspunt.

Wil je meer lezen over de AI-functies in Google Foto's, lees dan dit artikel: AI in Google Foto's: van snapshot naar showstopper

Magische editor: objecten verplaatsen en schalen.

2 Google Gemini

Google introduceert met Gemini, de opvolger van Google Assistent, nieuwe AI-functies. Door op het microfoonpictogram te drukken, kun je vragen inspreken, waarna het LLM (zoals Gemini 2.0 Flash Experimental) antwoorden hardop voorleest. Met het menupictogram (met drie verticale streepjes) activeer je Gemini Live, waarmee je natuurlijke, doorlopende gesprekken voert en tijdens het gesprek van onderwerp kunt wisselen. Deze functie is momenteel beschikbaar voor Android-gebruikers met een Gemini Advanced-abonnement. Met het fotopictogram kun je ook foto’s van je camera of uit de galerij aan je prompt toevoegen.

Je kunt je vragen ook inspreken en (mogelijk) zelfs heuse conversaties houden.

3 Obsidentify

Obsidentify is een gebruiksvriendelijke app waarmee je snel wilde planten, dieren en paddenstoelen identificeert door een foto te maken of te uploaden. De app gebruikt AI-technologie, specifiek beeldherkenning, om waarnemingen nauwkeurig te analyseren en te matchen met een uitgebreide soorten-database. Na identificatie ontvang je directe informatie over de soort, zoals naam en kenmerken.

Waarnemingen kun je opslaan, delen en koppelen aan je Obsidentify-account, waarmee je ook bijdraagt aan onderzoek en natuurbescherming. Verder krijg je een overzicht van je persoonlijke ontdekkingen, die je kunt bijhouden via www.waarneming.nl of www.waarnemingen.be.

Upload een duidelijke foto en de kans is groot dat de plant of het dier meteen wordt geïdentificeerd.

4 StarryAI

StarryAI is een gebruiksvriendelijke AI-tool waarmee je binnen enkele seconden leuke afbeeldingen kunt maken. Door simpelweg een tekstprompt in te voeren, genereert de app fraaie beelden op basis van je beschrijving. Daarnaast biedt StarryAI diverse functies zoals het verbeteren en vergroten van beelden, het verwijderen van achtergronden, en Magic Fusion, waarmee je verschillende stijlen kunt combineren. Je kunt ook eigen beelden uploaden en verder aanpassen. De app laat je bovendien uit talrijke artistieke stijlen kiezen. De krachtiger Pro-versie kost circa 8 euro per week.

Een vegetarisch wrattenzwijn met StarryAI.

5 Wonder (AI Art Generator)

Net als StarryAI kun je ook met Wonder allerlei artistieke afbeeldingen genereren op basis van tekstinvoer. Je kunt daarbij kiezen uit verschillende stijlen, zoals Hyper Realistic, Photo, Tattoo en Oil Painting. Je kunt ook je eigen foto omzetten naar uiteenlopende animes of naar digitale portretten, handig voor wie naar een originele avatar zoekt.

Wonder blijkt vooral goed te werken bij minder complexe prompts. Je kunt de gratis versie beperkt gebruiken; de Pro-versie kost zo’n 36 euro.

Je kunt dezelfde prompt in uiteenlopende visuele stijlen gieten.

6 Microsoft Designer

Microsoft Designer biedt veelzijdige tools waarmee je creatieve ontwerpen snel kunt realiseren, ondersteund door AI. Met de functie Maken met AI kies je uit diverse sjablonen, zoals sociale posts, uitnodigingen en stickers, die je eenvoudig personaliseert. Bewerken met AI biedt praktische functies zoals Generatief wissen, Achtergrond verwijderen en Afbeelding kadreren. Daarnaast kun je ontwerpen helemaal zelf samenstellen door specifieke kenmerken te selecteren. De mogelijkheden zijn ook afhankelijk van je Microsoft-abonnement.

AI kan je op diverse manieren helpen bij het optimaliseren van je afbeeldingen.

7 Perplexity AI

Perplexity AI is een chatbot die veel lijkt op ChatGPT, maar ook kenmerken heeft van een zoekmachine, min of meer vergelijkbaar met ChatGPT met de wereldbolfunctie. Boven en tussen de antwoorden staan de aanklikbare, vaak actuele bronnen waarop het antwoord is gebaseerd. De app haalt ook informatie uit sociale media zoals Reddit en X.

Met de mediaknop bekijk je gerelateerde foto’s en video’s. Onderaan verschijnen opvolgvragen die aansluiten bij je eigen hoofdvraag. Zowel vragen als antwoorden zijn beschikbaar in meerdere talen, waaronder Nederlands. De Pro-versie (ca. 22 euro per maand) biedt krachtiger zoekopdrachten, laat je een onbeperkt aantal bestanden (ter analyse) uploaden en laat je uit diverse AI-modellen kiezen.

Een geslaagde combinatie van AI-chatbot en zoekmachine

8 Character AI

Character.ai is een chatbot waarmee je uit honderden personages kunt kiezen om mee te chatten. Dankzij AI sluiten de reacties naadloos aan bij de stijl van het gekozen personage. Dit kunnen zowel fictieve als historische figuren zijn, met thema’s als Taalonderwijs, Religie, Geschiedenis en Dieren. Je kunt ook eigen personages ontwerpen en hun persoonlijkheid en spreekstijl aanpassen. Daarnaast kun je een personage bellen voor gesproken conversaties. Je spreekt bijvoorbeeld Nederlands, terwijl het personage in het Engels antwoordt.

Een diepgaand filosofisch gesprek met Socrates of Nietzsche? Je kiest maar.

9 Replika

Replika biedt een interactieve AI-chatpartner die je volledig persoonlijk kunt samenstellen. Je kiest de outfit, stem, persoonlijkheid en interesses van je partner en voert gesprekken, voornamelijk in het Engels (de Nederlandse uitspraak is minder overtuigend). Het personage reageert natuurlijk en leert van eerdere interacties.

De gratis versie heeft helaas flink wat beperkingen. Met de betaalde Pro-variant (ongeveer 22 euro per maand) krijg je toegang tot krachtigere modellen, onbeperkte stemberichten en extra functies zoals specifieke rollenspellen en andere activiteiten.

Mijn AI-gesprekspartner vindt het niet zo leuk dat ik ander gezelschap wil.

10 Suno (AI music)

Met Suno kun je – ook zonder muzikale achtergrond – eenvoudig nummers maken. Beschrijf waar het lied over moet gaan, en kies of het instrumentaal wordt of met vocals (mannelijk of vrouwelijk). In Custom mode bepaal je tempo, sfeer en muziekstijl. Je kunt eigen ideeën voor de songtekst invoeren of de knop Make Random Lyrics gebruiken. Het gegenereerde lied, inclusief songtekst en passende cover art, kun je direct beluisteren en delen. Je dient je bij deze app wel aan te melden, en eerder gegenereerde nummers worden in je persoonlijke bibliotheek bewaard.

Je eerder gemaakte liedjes worden in je persoonlijke bibliotheek opgeslagen.

11 Kaiber

Met Kaiber genereer je eenvoudig indrukwekkende videobeelden. Geef een beschrijving en kies een stijl zoals Cinematic, Photorealistic, Watercolour of Oil painting. Je kunt ook eigen beelden of video’s uploaden om te animeren of van stijl te veranderen. Het renderen kan tot een halfuur of langer duren, maar je kunt een notificatie instellen voor wanneer het klaar is. Voor meer, langere of kwalitatief betere video’s zonder watermerk kun je een abonnement nemen vanaf 5,49 euro per maand voor Kaiber Explorer.

Mijn werkruimte, voorgesteld in een wat psychedelische videoclip.

Lees ook: Dit zijn de populairste AI-tools voor het creëren van video's

12 CapCut

CapCut, afkomstig van Bytedance, omschrijven we als een video-composer die op de eerste plaats is gericht op sociale media. Je kunt namelijk uit verschillende media en formaten kiezen, met opties zoals For Reels, For TikTok, Memes en Fandom. Vervolgens selecteer je een geschikt sjabloon en vul je dit met eigen foto’s en video’s. Afhankelijk van het model kun je ook eigen tekst toevoegen en deze naar wens vormgeven, of je zorgt voor een aangepast achtergrondmuziekje. Er zijn ook extra effecten mogelijk, zoals keyframe-animatie, slow-motion en stabilisatie.

Van foto of videoclip naar reel, meme en meer.

13 Speechify

Moet je vaak teksten doornemen, bijvoorbeeld voor je werk, dan kun je Speechify gebruiken om deze luidop te laten voorlezen, ook in het Nederlands. Je geeft eerst informatie op over jezelf, zoals de soorten teksten die je leest en hoeveel tijd je hieraan besteedt. Vervolgens kies je een luisterstem en stel je de snelheid in (bijvoorbeeld 1,2x). Daarna verwijs je naar een online document of een Word- of pdf-bestand in je cloudopslag. De app is drie dagen gratis te gebruiken, daarna kost hij 9,17 euro per maand).

Vind je lezen te tijdrovend? Laat je teksten dan gewoon luidop voorlezen!

14 Otter

Otter biedt automatische transcriptie van spraak naar tekst. Met de gratis versie kun je tot 300 minuten per maand opnemen en transcriberen. Je kunt ook audio-opnames uploaden voor transcriptie en deze als txt-bijlage via e-mail versturen. De app ondersteunt vooral Engels, Spaans en Frans, en sinds kort ook Nederlands (nog niet beschikbaar op onze app tijdens het testen). Daarnaast kan Otter online meetings via Zoom, Google Meet en Microsoft Teams opnemen en automatisch transcriberen. Vaak gebruikte woorden die Otter niet herkent kun je toevoegen aan een woordenboek.

Audio kun je zowel live als opgenomen laten transcriberen.

15 Seeing AI

Deze app, afkomstig van Microsoft, is speciaal ontwikkeld om mensen met een visuele beperking te helpen hun omgeving te verkennen. Richt de camera op een tekst en deze wordt direct voorgelezen (ook in het Nederlands). Of je scant streepjescodes en de app vertelt welk product het is. Maak een foto van je omgeving en ontvang een korte beschrijving inclusief een inschatting van afstanden. Verder is er nog een functie om valuta en kleuren te herkennen, en om via toonhoogtes de actuele lichtsterkte in je omgeving aan te duiden.

Seeing AI helpt je de omgeving te verkennen.