Internetencyclopedie Wikipedia is een van de meest bezochte websites ter wereld. Tijdens Wikipedia Day werd begin dit jaar het zestienjarig bestaan van de site uitgebreid gevierd. Maar kan het privacybeleid van Wikipedia ook worden toegejuicht?

Lees ook: Privacy en tweedehands kopen: Is Marktplaats veilig?

Wikipedia is in de basis heel transparant. Niet alleen de software waar Wikipedia op draait, maar ook de inhoud van de internetencyclopedie is voor iedereen inzichtelijk. Bezoekers zien in één oogopslag wie wat heeft geschreven en kunnen een watchlist instellen zodat ze bericht krijgen wanneer bepaalde pagina’s worden gewijzigd. Omdat Wikipedia zich profileert als “the encyclopedia anyone can edit” wil je als bezoeker weten of dit ook voor de privacyvoorwaarden geldt: dat is gelukkig niet het geval.

Wel wordt er sterk rekening gehouden met de mening van websitebezoekers. Nieuw privacybeleid wordt dertig dagen in verschillende talen open gesteld voor eventuele input uit de Wikipediacommunity. Ook kleine wijzigingen in het beleid worden vooraf aangekondigd. Wikipedia biedt dus een goede basis als het om privacy gaat.

Geen reclame-trackers

Wat opvalt is dat Wikipedia niet draait op basis van advertenties. Er zijn dan ook geen trackers voor reclamedoeleinden, sociale media buttons of cookies van derden actief op de site. Toch word je als bezoeker wel in lichte mate in de gaten gehouden. Volgens het privacybeleid wordt informatie over het apparaat waarmee je de site bezoekt opgevraagd, samen met het type browser en het versienummer daarvan.

Daarnaast worden onder andere je taalinstelling, naam van de provider, de website waar je vandaan kwam, de pagina’s die je bezoekt en de datum en tijd van het bezoek opgeslagen. Wikipedia geeft een helder overzicht van het gegevensbeleid en de bewaartermijnen, maar zou kunnen overwegen bepaalde gegevens zoals e-mailadressen en accountgegevens eerder te verwijderen. Deze worden in de huidige situatie namelijk niet weggehaald na verloop van tijd.

Anonimiteit

Aan de hand van gegevens zoals de naam van een provider en de onderwerpen waaraan is bijgedragen zou de identiteit van iemand op Wikipedia misschien kunnen worden herleid. Dit lijkt op zich geen probleem bij een kenniswebsite als Wikipedia, maar in sommige landen waar het recht op vrijheid van informatievergaring onder druk staat kan dit heel riskant zijn. In het privacybeleid staat expliciet dat mensen hun echte naam niet hoeven op te geven bij het registeren van een gebruikersnaam. Wel moet het IP-adres worden afstaan.

Volledig anoniem teksten aanleveren is lastig. Zo worden gebruikers van TOR (The Onion Router) geblokkeerd. Wikipedia kiest bij de bescherming van de inhoud voor een privacyvriendelijke optie: door het handhavingsbeleid niet te baseren op persoonsnamen maar op IP-adres worden er zo min mogelijk privacygevoelige gegevens verzameld en kunnen internettrollen worden geweerd.

©PXimport

Het privacybeleid van Wikipedia kun je niet alleen in verschillende talen terugvinden, maar de Wikipedia’s van landen zijn ook van elkaar losgekoppeld. Als gevolg hiervan kan bijvoorbeeld de Chinese Wikipedia worden geblokkeerd als de inhoud daarvan in strijd is met het Chinese recht, maar blijft de Engelse versie van Wikipedia gewoon beschikbaar in China.

Zo werd in Rusland een pagina over het maken van hasj ontoegankelijk gemaakt, terwijl deze pagina in Nederland wel beschikbaar bleef. Wikipedia zou dit verschil duidelijker kunnen aangeven op de website. Bezoekers moeten namelijk weten op basis van welk recht de artikelen worden beoordeeld.

Uitwisseling persoonsgegevens

Uit de rechtszaak die Wikimedia Foundation tegen de National Security Agency (NSA) heeft aangespannen over onrechtmatige surveillance blijkt wel dat Wikimedia tegen doorgifte van persoonsgegevens op grote schaal is.

Helaas voor Wikimedia was de rechter van oordeel dat de organisatie niet kon bewijzen direct geraakt te zijn door het spioneren van de Amerikaanse overheid. Door rechtszaken aan te spannen, privacyvriendelijk beleid te voeren en persoonsgegevens niet voor de hoogste prijs te verkopen komt Wikimedia Foundation en daarmee Wikipedia op voor de privacyrechten van websitebezoekers.

Er worden dan ook relatief weinig persoonsgegevens uitgewisseld via de site. Wikipedia geeft in het privacybeleid wel aan verplicht te zijn mee te werken met het verstrekken van persoonsgegevens als dat op basis van een rechtelijk bevel of wettelijke plicht moet.

Kritiek

Wikipedia probeert zoveel mogelijk een neutrale encyclopedie te zijn. Dit ondanks bijvoorbeeld pogingen vanuit het Amerikaanse Congres in 2006 om pagina’s in verkiezingstijd te herschrijven. Beheerders gebruiken regelmatig de mogelijkheid om IP-adressen te blokkeren. Volgens Wikipedia-criticus Gregory Kohs is de rol van Wikipediabeheerders niet zo neutraal als het lijkt.

Kohs, die werd geblokkeerd omdat hij het verdienmodel van zijn bedrijf op Wikipedia had gebaseerd, stelde dat hij door beheerders in de gaten werd gehouden tot de Thanksgiving-maaltijd bij zijn ouders aan toe. Dit om zijn locatie vast te stellen en daarmee zijn ip-adres te kunnen blokkeren. Kohs is een van de weinigen die kritiek heeft op Wikipedia in de praktijk.

Wat het toekomstige beleid betreft moet Wikipedia erop letten dat technologische vernieuwing een grote impact zal hebben op de privacy. Door opties als voice search open te stellen moet er ook scherp op worden gelet dat het stemgeluid een extra gevoelig persoonsgegeven is dat op tijd moet worden verwijderd.

Conclusie

Wikipedia is een schoolvoorbeeld wat privacy betreft en krijgt een zeer positief eindoordeel op onze Privacymeetlat. De encyclopedie is zeer transparant over het beleid en er worden relatief weinig bezoekersgegevens verzameld, sommige gegevens kunnen eerder worden verwijderd door Wikipedia. Als we toch een puntje van kritiek moeten noemen, dan mogen bezoekers duidelijker worden geïnformeerd over het feit dat het privacybeleid in elk land anders wordt ingevuld.

Tekst: Suzanne Hartholt

Onophoudelijke niesbuien, branderige ogen en een niet te tackelen vermoeidheid: voor hooikoortspatiënten is de lente lang niet altijd een pretje. Gelukkig zijn er apparaten die je klachten kunnen verlichten. Wij vertellen je wat het beste werkt: een luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger.

Lees ook: Hatsjoe! 💦 Last van hooikoorts? Deze apparaten kunnen je klachten verminderen

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen, oftewel stuifmeel van grassen, planten of bomen. Wanneer de temperaturen beginnen te stijgen en de natuur na een koude winter tot bloei komt, verspreiden deze pollen zich via wind in een rap tempo door de lucht. Wie dan op een zonnige dag de deuren en ramen open zet, kan rekenen op een ontelbare hoeveelheid ronddwarrelende pollen in huis. Dat zorgt niet alleen overdag voor vervelende hooikoortsklachten binnenshuis, maar ook je nachtrust kan er flink onder lijden.

Om allergische klachten in huis te verlichten, kun je een aantal dingen doen. Horren plaatsen voor deuren en ramen bijvoorbeeld: die houden een deel van de pollen tegen, maar helaas niet alle. Ook met regelmatig stofzuigen haal je een deel van de pollen weg, al geldt dat alleen voor de pollen die al op de grond liggen. Om pollen uit de lucht te verwijderen, kun je een luchtreiniger overwegen. Dit apparaat trekt stof en pollen uit de lucht en blaast vervolgens schone lucht de ruimte in. Ook een luchtbevochtiger of luchtontvochtiger kan helpen bij hooikoortsklachten, afhankelijk van de luchtvochtigheid in je woning en jouw specifieke allergieën.

Luchtbevochtiger

Te droge lucht in huis is absoluut niet fijn bij hooikoorts. Droge lucht veroorzaakt irritatie aan de slijmvliezen, waardoor deze minder goed in staat zijn om stofdeeltjes en allergenen te weren. Bestaande hooikoortsklachten, zoals droge ogen, een kriebelkeel en benauwdheid, kunnen daardoor erger aanvoelen. Bovendien kunnen pollen in een droge ruimte makkelijker blijven rondzweven dan in een goed bevochtigde ruimte. Ga maar na: hoe minder regen er valt, hoe heviger je hooikoortsklachten (waarschijnlijk) zijn. Dat komt omdat pollen er zonder regen langer over doen om naar beneden te komen en je ze dus makkelijker blijft inademen.

©HN Works

Het voordeel van een luchtbevochtiger lijkt dus tweeledig: het vermindert klachten door geïrriteerde slijmvliezen én het voorkomt dat pollen in huis blijven circuleren. Toch zijn luchtbevochtigers meestal niet de eerste keuze als het om hooikoorts gaat. Hun vermogen om pollen daadwerkelijk uit de lucht te halen lijkt beperkt, en bovendien zijn huizen in de lente en zomer – wanneer hooikoortsklachten het ergst zijn – vaak eerder te vochtig dan te droog. Plaats je een luchtbevochtiger in een al vochtig huis, dan kunnen allergische klachten door een toename van schimmels juist verergeren. Een luchtbevochtiger heeft alleen zin bij hooikoortsklachten als de luchtvochtigheid in je woning lager is dan 40 procent. Met een hygrometer kun je dit eenvoudig meten. 

Luchtontvochtiger

Omdat warme lucht vocht vasthoudt, hebben veel huizen in de lente en zomer last van een te hoge luchtvochtigheid. Huisstofmijt en schimmels zijn dol op vochtige omgevingen, wat bijvoorbeeld verklaart waarom je in de zomer doorgaans meer schimmelplekken in huis opmerkt. Voor hooikoortspatiënten is dat helaas (extra) slecht nieuws. Vaak reageert hun overgevoelige immuunsysteem niet alleen op pollen, maar ook op schimmelsporen, mijten en dierenharen. Die combinatie van allergenen zorgt dan voor een extra belasting van het immuunsysteem, waardoor hooikoortsklachten kunnen verergeren. 

Een luchtontvochtiger onttrekt vocht uit de lucht en lijkt dus een goede keuze als je met hooikoorts én een te vochtige woning kampt. Toch kent ook dit apparaat zijn beperkingen als het om hooikoorts gaat. Zo filtert een luchtontvochtiger geen pollen uit de lucht zoals een luchtreiniger dat doet. Daarnaast werkt een luchtontvochtiger alleen als de luchtvochtigheid in huis daadwerkelijk te hoog is, oftewel meer dan 60 procent. Is dat niet het geval, dan loop je het risico dat de lucht in huis juist te droog wordt, waardoor klachten als benauwdheid en een droge keel alleen maar verergeren.

©Sue Tansirimas

Luchtreiniger

Er is één apparaat waar vrijwel iedere hooikoortspatiënt baat bij heeft: de luchtreiniger. Luchtreinigers zijn speciaal ontwikkeld om stof, pollen en andere allergenen uit de lucht te halen. Dat doen ze door verontreinigde lucht aan te zuigen, deze te filteren en vervolgens weer schone lucht uit te blazen. Er zijn verschillende soorten luchtreinigers met elk hun eigen werking, dus als hooikoortspatiënt is het goed om extra aandacht te besteden aan wat voor type luchtreiniger je in huis haalt.

Kies in elk geval een luchtreiniger met HEPA-filter. Dit type filter haalt zelfs de kleinste stofdeeltjes en pollen uit de lucht én voorkomt dat deze opnieuw de lucht in worden geblazen. Ook nuttig bij hooikoortsklachten is een luchtreiniger met ionisator: die voegt negatief geladen deeltjes toe aan de lucht, waardoor pollen onschadelijk worden gemaakt en naar beneden vallen. Met een ionisator is de kans heel klein dat er toch nog pollen in de lucht blijven zweven.

Of kies beide

Soms is een combinatie van apparaten het beste om je hooikoortsklachten aan te pakken. Is de lucht in jouw woning te droog? Zet dan een luchtreiniger én luchtbevochtiger neer. Bij een te hoge vochtigheid kies je voor een luchtreiniger en luchtontvochtiger. Zo pak je het probleem aan twee kanten aan en zul je waarschijnlijk de meeste verlichting merken.

Als je gezonde verse sapjes wilt maken, heb je een sapcentrifuge of slowjuicer nodig. Hoewel deze apparaten op het eerste gezicht erg op elkaar lijken, zijn ze zeker niet hetzelfde. Weet je niet welk van de twee je moet kiezen? Wij helpen je op weg! 

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Voor de duidelijkheid: er is een verschil tussen sapjes en smoothies. Smoothies maak je met een blender en bestaan meestal uit gepureerd fruit met een vloeistof, zoals water, melk of yoghurt. Omdat in een blender hele stukken fruit of groenten worden verwerkt, is de structuur van een smoothie wat dikker. Een sapje is daarentegen vloeibaar en vaak helder. Je maakt het met een sapcentrifuge of slowjuicer. Het verschil tussen die twee? Een sapcentrifuge creëert helder sap met weinig vezels, een slowjuicer maakt geconcentreerd sap waarin de vezels behouden blijven. Daardoor is het sap uit een slowjuicer iets gezonder, maar een slowjuicer is ook duurder. Daarnaast vindt niet iedereen het sap uit een slowjuicer vanwege de vezelige structuur even lekker. 

Benieuwd naar de grootste verschillen tussen sapcentrifuges en slowjuicers? Dit zijn ze! 

Werking

Sapcentrifuges en slowjuicers persen beide op een andere manier. In een sapcentrifuge zit een rasp die snel ronddraait. Gooi je een stuk fruit in de vulopening, dan begint de rasp te draaien en wordt het sap uit het fruit geperst. De natte pulp die daarbij overblijft, wordt van het sap gescheiden. Het resultaat is een helder gekleurd sapje waar je bijna doorheen kunt kijken. Een sapcentrifuge werkt heel snel; binnen enkele seconden tot een minuut staat er een heerlijk vitaminebommetje voor je klaar. En dankzij de brede vulopening hoef je je fruit en groenten niet eerst te snijden – ook wel zo makkelijk. 

©279photo

Een slowjuicer is, zoals de naam al zegt, een stuk minder snel. In dit apparaat worden ingrediënten heel langzaam gekneusd met een vijzel. Op die manier komt er tijdens het persen minder warmte en oxidatie vrij, waardoor vitaminen, vezels en antioxidanten zo goed mogelijk behouden blijven. Daardoor blijft er ook iets meer pulp in het sap van een slowjuicer achter dan in het sap van een sapcentrifuge. Een slowjuicer vergt door zijn kleine vulopening daarnaast iets meer voorbereidend werk; je moet je groenten en fruit eerst in grove stukken snijden voordat je ze in het apparaat stopt. Maar daar krijg je dus wel wat voor terug: een sapje bomvol vitaminen en vezels. 

Soorten groenten en fruit 

Een ander voordeel aan slowjuicers is dat je er heel veel kanten mee op kunt. De vijzel in een slowjuicer werkt namelijk zo krachtig en zorgvuldig dat hij zelfs uit de meest vochtarme groenten en fruit sap weet te persen. Je kunt met een (goede) slowjuicer dus ook sap maken uit bladgroenten en bananen. Als je wilt, kun je er zelfs notenpasta mee maken. Een sapcentrifuge krijgt door zijn snelle en lichtere werking alleen sap uit groenten en fruit met een hoog vochtgehalte, zoals appels, sinaasappelen en bleekselderij. 

Gezondheid

Zoals gezegd is het sap uit een slowjuicer iets gezonder dan het sap uit een sapcentrifuge. Dat komt omdat in het sap uit een slowjuicer naast de vitaminen ook de vezels beter behouden blijven. Vezels zijn goed voor de spijsvertering en zorgen voor een langzamere opname van de natuurlijke suikers in fruit, waardoor de bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Maar dat betekent niet dat het sap uit een sapcentrifuge helemaal niet gezond is. Je profiteert immers nog steeds van de vele vitaminen en antioxidanten. En zolang je niet te veel fruit ten opzichte van groente in je sapje verwerkt, zal het met die schommelende bloedsuikerspiegel wel meevallen. Een goede verhouding is 70 procent groenten, 30 procent fruit. 

©Maridav

Prijs 

Aan de krachtige pers van een slowjuicer en de supergezonde sapjes die daaruit komen, hangt wel een flink prijskaartje. Voor een goede slowjuicer leg je namelijk al snel zo'n 200 tot 400 euro neer. Er zijn ook slowjuicers van slechts een paar tientjes, maar het risico van deze goedkopere modellen is dat ze vaak minder efficiënt persen en sneller stukgaan. Een goede sapcentrifuge heb je daarentegen al voor nog geen 100 euro of iets meer dan dat. Maar laat het prijskaartje nooit leidend zijn: uiteindelijk gaat het erom wat je wilt met het apparaat. Het zou zonde zijn als een sapcentrifuge voor jou uiteindelijk toch te beperkt blijkt en je alsnóg een dure slowjuicer moet aanschaffen. 

Dus: wat kies je? 

Een sapcentrifuge is fijn als je van helder sap houdt, je alleen fruit en groenten met een hoog vochtgehalte gaat persen en je niet te veel geld wilt uitgeven. Een slowjuicer kies je als je extra gezonde, vezelrijke sapjes wilt en je ook van plan bent bladgroenten, vochtarm fruit en eventueel noten te gaan persen. Kies je voor een sapcentrifuge, maar wil je toch af en toe vochtarme ingrediënten in je sapjes verwerken? Maak dan eerst sap met je sapcentrifuge en doe dit vervolgens samen met de vochtarme ingrediënten in een blender. Heeft een slowjuicer jouw voorkeur, maar houd je niet zo van vezelige sapjes? Zeef je sapje na het juicen nog eens door een fijne zeef of theedoek. Zo heb je alsnog een helder sapje zonder pulp.