ID.nl logo
Huis

Privacy en Wikipedia: Hoe veilig is de online encyclopedie?

Internetencyclopedie Wikipedia is een van de meest bezochte websites ter wereld. Tijdens Wikipedia Day werd begin dit jaar het zestienjarig bestaan van de site uitgebreid gevierd. Maar kan het privacybeleid van Wikipedia ook worden toegejuicht?

Lees ook:Privacy en tweedehands kopen: Is Marktplaats veilig?

Wikipedia is in de basis heel transparant. Niet alleen de software waar Wikipedia op draait, maar ook de inhoud van de internetencyclopedie is voor iedereen inzichtelijk. Bezoekers zien in één oogopslag wie wat heeft geschreven en kunnen een watchlist instellen zodat ze bericht krijgen wanneer bepaalde pagina’s worden gewijzigd. Omdat Wikipedia zich profileert als “the encyclopedia anyone can edit” wil je als bezoeker weten of dit ook voor de privacyvoorwaarden geldt: dat is gelukkig niet het geval.

Wel wordt er sterk rekening gehouden met de mening van websitebezoekers. Nieuw privacybeleid wordt dertig dagen in verschillende talen open gesteld voor eventuele input uit de Wikipediacommunity. Ook kleine wijzigingen in het beleid worden vooraf aangekondigd. Wikipedia biedt dus een goede basis als het om privacy gaat.

Geen reclame-trackers

Wat opvalt is dat Wikipedia niet draait op basis van advertenties. Er zijn dan ook geen trackers voor reclamedoeleinden, sociale media buttons of cookies van derden actief op de site. Toch word je als bezoeker wel in lichte mate in de gaten gehouden. Volgens het privacybeleid wordt informatie over het apparaat waarmee je de site bezoekt opgevraagd, samen met het type browser en het versienummer daarvan.

Daarnaast worden onder andere je taalinstelling, naam van de provider, de website waar je vandaan kwam, de pagina’s die je bezoekt en de datum en tijd van het bezoek opgeslagen. Wikipedia geeft een helder overzicht van het gegevensbeleid en de bewaartermijnen, maar zou kunnen overwegen bepaalde gegevens zoals e-mailadressen en accountgegevens eerder te verwijderen. Deze worden in de huidige situatie namelijk niet weggehaald na verloop van tijd.

Anonimiteit

Aan de hand van gegevens zoals de naam van een provider en de onderwerpen waaraan is bijgedragen zou de identiteit van iemand op Wikipedia misschien kunnen worden herleid. Dit lijkt op zich geen probleem bij een kenniswebsite als Wikipedia, maar in sommige landen waar het recht op vrijheid van informatievergaring onder druk staat kan dit heel riskant zijn. In het privacybeleid staat expliciet dat mensen hun echte naam niet hoeven op te geven bij het registeren van een gebruikersnaam. Wel moet het IP-adres worden afstaan.

Volledig anoniem teksten aanleveren is lastig. Zo worden gebruikers van TOR (The Onion Router) geblokkeerd. Wikipedia kiest bij de bescherming van de inhoud voor een privacyvriendelijke optie: door het handhavingsbeleid niet te baseren op persoonsnamen maar op IP-adres worden er zo min mogelijk privacygevoelige gegevens verzameld en kunnen internettrollen worden geweerd.

©PXimport

Het privacybeleid van Wikipedia kun je niet alleen in verschillende talen terugvinden, maar de Wikipedia’s van landen zijn ook van elkaar losgekoppeld. Als gevolg hiervan kan bijvoorbeeld de Chinese Wikipedia worden geblokkeerd als de inhoud daarvan in strijd is met het Chinese recht, maar blijft de Engelse versie van Wikipedia gewoon beschikbaar in China.

Zo werd in Rusland een pagina over het maken van hasj ontoegankelijk gemaakt, terwijl deze pagina in Nederland wel beschikbaar bleef. Wikipedia zou dit verschil duidelijker kunnen aangeven op de website. Bezoekers moeten namelijk weten op basis van welk recht de artikelen worden beoordeeld.

Uitwisseling persoonsgegevens

Uit de rechtszaak die Wikimedia Foundation tegen de National Security Agency (NSA) heeft aangespannen over onrechtmatige surveillance blijkt wel dat Wikimedia tegen doorgifte van persoonsgegevens op grote schaal is.

Helaas voor Wikimedia was de rechter van oordeel dat de organisatie niet kon bewijzen direct geraakt te zijn door het spioneren van de Amerikaanse overheid. Door rechtszaken aan te spannen, privacyvriendelijk beleid te voeren en persoonsgegevens niet voor de hoogste prijs te verkopen komt Wikimedia Foundation en daarmee Wikipedia op voor de privacyrechten van websitebezoekers.

Er worden dan ook relatief weinig persoonsgegevens uitgewisseld via de site. Wikipedia geeft in het privacybeleid wel aan verplicht te zijn mee te werken met het verstrekken van persoonsgegevens als dat op basis van een rechtelijk bevel of wettelijke plicht moet.

Kritiek

Wikipedia probeert zoveel mogelijk een neutrale encyclopedie te zijn. Dit ondanks bijvoorbeeld pogingen vanuit het Amerikaanse Congres in 2006 om pagina’s in verkiezingstijd te herschrijven. Beheerders gebruiken regelmatig de mogelijkheid om IP-adressen te blokkeren. Volgens Wikipedia-criticus Gregory Kohs is de rol van Wikipediabeheerders niet zo neutraal als het lijkt.

Kohs, die werd geblokkeerd omdat hij het verdienmodel van zijn bedrijf op Wikipedia had gebaseerd, stelde dat hij door beheerders in de gaten werd gehouden tot de Thanksgiving-maaltijd bij zijn ouders aan toe. Dit om zijn locatie vast te stellen en daarmee zijn ip-adres te kunnen blokkeren. Kohs is een van de weinigen die kritiek heeft op Wikipedia in de praktijk.

Wat het toekomstige beleid betreft moet Wikipedia erop letten dat technologische vernieuwing een grote impact zal hebben op de privacy. Door opties als voice search open te stellen moet er ook scherp op worden gelet dat het stemgeluid een extra gevoelig persoonsgegeven is dat op tijd moet worden verwijderd.

Conclusie

Wikipedia is een schoolvoorbeeld wat privacy betreft en krijgt een zeer positief eindoordeel op onze Privacymeetlat. De encyclopedie is zeer transparant over het beleid en er worden relatief weinig bezoekersgegevens verzameld, sommige gegevens kunnen eerder worden verwijderd door Wikipedia. Als we toch een puntje van kritiek moeten noemen, dan mogen bezoekers duidelijker worden geïnformeerd over het feit dat het privacybeleid in elk land anders wordt ingevuld.

Tekst: Suzanne Hartholt

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 sfeervolle slimme verlichtingssets
© Signify
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 sfeervolle slimme verlichtingssets

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar betaalbare slimme verlichting voor jouw woonkamer of tuin? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Philips Hue White and Color Ambiance Festavia

Met dit slimme lichtsnoer van twintig meter kun je een tuin of kamer sfeervol verlichten. Vanuit de Philips Hue-app stuur je de 250 leds aan. Bepaal welke kleuren en scènes je wilt weergeven, waarbij je fraaie tinten in elkaar laat overlopen. Pas verder het dimniveau en de helderheid aan. Dankzij de lengte creëer je opvallende effecten op de gevel of binnenmuur. Daarnaast hang je het snoer net zo makkelijk in een flinke kerstboom. De zwarte kabel valt in dat geval niet op. De configuratie is niet moeilijk, want het verlichtingssysteem communiceert via bluetooth rechtstreeks met een smartphone.

Je kunt de Philips Hue White and Color Ambiance Festavia ook op een geschikte bridge aansluiten. Dat heeft als voordeel dat je de lampjes overal op afstand kunt bedienen. Bovendien laat je de lampjes eventueel met andere slimme apparaten samenwerken. Je gebruikt de lichtslinger zowel binnen als buiten, want de leds zijn weerbestendig. Naast deze uitvoering van twintig meter is er tegen een meerprijs ook een lichtslinger van veertig meter (500 leds) te koop.

Philips Hue White GU10 (2-pack)

Deze slimme spotjes zijn een goed alternatief voor 'domme' ledspots of energieslurpende halogeenlampjes. Ze passen in een standaard GU10-fitting, waardoor je alle oude ledspots een-op-een kunt vervangen. Zeker wanneer je meerdere lampjes combineert, is de opbrengst van 400 lumen per stuk behoorlijk fel. De kleurtemperatuur voor wittinten loopt tot 2700 kelvin. Deze lamp ondersteunt geen kleurenweergave.

De Philips Hue White GU10 communiceert via bluetooth met de Philips Hue-app op je smartphone. Selecteer vervolgens de gewenste helderheid of kies een mooie lichtscène. Zo bevat de app schema's die je helpen om je beter te concentreren of te relaxen. Houd er wel rekening mee dat het bereik van bluetooth beperkt is. Als je de slimme ledspots alsnog vanaf elke plek wilt bedienen, kun je de Philips Hue Bridge overwegen. Hierop sluit je tot vijftig geschikte lampen aan. Je hebt dan ook toegang tot meer functies, zoals geofencing. Kom je 's avonds bijvoorbeeld laat thuis, dan springen de ledspots vanzelf aan.

WiZ A60 (2-pack)

Gebruik deze betaalbare verlichtingsset voor bestaande lampen. Je draait de E27-fitting gewoon in de armatuur van bijvoorbeeld een vloer-, bureau- of tafellamp. Via de WiZ Connected-app verbind je beide peertjes rechtstreeks met jouw wifi-netwerk. Het gebruik van een bridge is dus niet nodig, terwijl je de lampen vanaf overal ter wereld kunt bedienen. Is er geen draadloos netwerk beschikbaar? Geen probleem, want als alternatief stuur je ze via een bluetooth-verbinding aan.

In de app kies je tussen zo'n zestien miljoen kleuren, al kun je ook een warme wittint selecteren. Ook kun je effecten en routines instellen. De lichtsterkte van 806 lumen is voor een doorsnee (woon)kamer ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat dit WiZ-product met verschillende smarthomeplatformen overweg kan, waaronder Google Home en Apple HomeKit. Je schaft de twee E27-lampen tegen een kleine meerprijs eventueel inclusief afstandsbediening aan. Hiermee switch je eenvoudig tussen vier vooraf geprogrammeerde scènes en dim de verlichting.

Lees ook: 10 vragen over slimme verlichting

Twinkly Light Tree 3D

Deze lichtgevende kerstboom maakt van jouw tuin een heuse bezienswaardigheid. Met een mast en haringen zet je de slinger met 750(!) ledlampjes stevig vast. Prik vervolgens de bijgesloten stekker in het stopcontact om deze vier meter hoge kerstboom te verlichten. Je kunt als alternatief ook een uitvoering van drie meter of zelfs zes meter kopen. Het product voldoet aan de eisen van de IP44-norm en kan een spatje regen dus prima verdragen.

Zodra de mast eenmaal staat, gebruik je de Twinkly-app op je smartphone om de verlichting te configureren. Dat werkt via een rechtstreekse bluetooth- of wifiverbinding. Je hebt hierbij keuze tussen alle kleuren van de regenboog, maar je kunt desgewenst ook voor warm wit licht kiezen. In de app staan er tientallen fraaie (knipperende) lichteffecten voor je klaar. Bovendien creëer je eventueel ook eigen effecten. Vind je de lampjes te fel, dan verlaag je de helderheid ervan. Stel verder een tijdschema in. Een leuke optie is dat de Light Tree 3D optioneel met andere Twinkly-verlichtingssystemen samenwerkt.

TP-Link Tapo L630 (4-pack)

Voeg met dit prijsvriendelijke 4-pack in één klap kleurenverlichting toe aan bijvoorbeeld je plafond of keuken. Wie niet zoveel lampjes nodig heeft, kan ook een 2-pack overwegen. De TP-Link Tapo L630 heeft een gangbare GU10-fitting, waardoor je oude spotjes in huis eenvoudig kunt vervangen. In de behuizing bevindt zich een wifi-adapter. Hierdoor verbind je de lampen rechtstreeks met het draadloze thuisnetwerk. In tegenstelling tot veel andere slimme verlichtingssystemen heb je dus geen bridge of basisstation nodig.

De kleurtemperatuur loopt van 2200 tot 6500 kelvin, zodat je volop kunt variëren tussen koele en warme wittinten. Verder stel je net zo makkelijk een vrolijk kleurtje in, want je hebt keuze tussen zestien miljoen kleuren. De GU10-spotjes ondersteunen een behoorlijke lichtsterkte van maximaal 350 lumen, maar je kunt ze naar behoefte dimmen. Handig is dat je in de TP-Link Tapo-app desgewenst diverse schema's instelt. Op die manier springt de verlichting 's avonds vanzelf aan. Het is zelfs mogelijk om de lampen af te stemmen op de zonsopgang en -ondergang. Even geen smartphone bij de hand? Geen probleem, want je bedient de Tapo L630 net zo makkelijk met je stem. Dat werkt via Amazon Alexa of Google Assistent.

▼ Volgende artikel
Sinterklaasje, kom maar binnen met je… airfryer! Snelle feesthapjes voor pakjesavond en kerst
© ID.nl
Huis

Sinterklaasje, kom maar binnen met je… airfryer! Snelle feesthapjes voor pakjesavond en kerst

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Dit gaan we doen:

In dit artikel vind je ideeën voor zoete en hartige tussendoortjes uit de airfryer, perfect voor pakjesavond, kerst of oud en nieuw. We laten zien hoe je hapjes snel bereidt, hoe je zorgt dat alles krokant wordt en hoe je met een beetje creativiteit een complete feesttafel vult.

Lees ook: Nou dát is handig: ontdek de verborgen talenten van je airfryer!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

Extra krokant

De meeste hapjes worden vanzelf krokant door de hete lucht. Is iets te droog, spray dan een klein beetje olie met een verstuiver over het eten. Daarmee gebruik je minder olie dan wanneer je het eten zou bestrijken – terwijl je wel hetzelfde knapperige resultaat hebt.

Recept: kruidnoten uit de airfryer

Zelf kruidnoten maken is leuk en makkelijk. Extra bonus: heel je huis ruikt meteen naar Sinterklaas! Meng 250 gram zelfrijzend bakmeel met 125 gram bruine basterdsuiker, twee theelepels speculaaskruiden, een snuf zout, 150 gram roomboter(ongezouten) in blokjes en vier eetlepels melk. Kneed tot een soepel deeg, rol er kleine bolletjes van en leg die met wat tussenruimte in het mandje van de airfryer. Bak ze in circa 10 tot 12 minuten op 180 graden goudbruin. Schud halverwege even met de mand zodat ze rondom gelijk kleuren. Laat de kruidnoten daarna volledig afkoelen; dan worden ze knapperig.

Wil je er chocoladekruidnoten van maken, smelt dan pure, melk- of witte chocolade au bain-marie. Haal de afgekoelde kruidnoten door de gesmolten chocolade, leg ze op bakpapier en laat ze uitharden. Een uurtje in de koelkast is voldoende.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

Recept: bladerdeegsterren met kerstige vullingen

Bladerdeegsterren zien er feestelijk uit en zijn eenvoudig te maken. Snijd vierkante plakjes bladerdeeg diagonaal in om de punten te vormen, vouw de hoeken om en druk het midden iets in met een lepel zodat er na het bakken een klein 'bakje' ontstaat. Bak de sterren in de airfryer op 180 graden gedurende 8 tot 10 minuten tot ze goudbruin en luchtig zijn. Laat ze even afkoelen voordat je ze vult.

Drie combinaties die goed werken: 🧀 brie met cranberry en walnoot, 🐟 zalm met roomkaas en dille, of 🐐 geitenkaas met honing en tijm. Schep de vulling in het midden, garneer eventueel met wat rucola of peterselie en serveer ze warm of lauw. Op een rooster blijven ze het langst krokant. Tip: je kunt de brie of geitenkaas ook een paar minuten voor het einde van de baktijd toevoegen. De kaas smelt dan een beetje, wat extra lekker is.

©ID.nl

Hapjes warmhouden in de airfryer

De airfryer houdt hapjes goed warm als je de temperatuur laag zet. Kies 80 graden zodat ze niet verder bruin worden of uitdrogen. Laat de hapjes in één laag in het mandje liggen, dan blijft de luchtstroom gelijkmatig. Beperk de tijd tot ongeveer twintig minuten, want daarna worden ze merkbaar minder knapperig. Werk je in rondes, warm dan de volgende portie pas op wanneer de vorige bijna geserveerd wordt. Hierdoor blijft alles zo vers mogelijk.

Recept: mini-kaaskroketjes voor oud en nieuw

Ook voor oudejaarsavond is de airfryer een uitkomst. Mini-kaaskroketjes worden er precies goed in: knapperig van buiten en romig van binnen. Je kunt een kant-en-klare diepvriesvariant gebruiken, maar zelf maken kan ook. Dat kost wel wat meer tijd. Begin een dag van tevoren. Maak een dikke kaassaus door boter te smelten op matig vuur, bloem erdoor te roeren en geleidelijk melk toe te voegen terwijl je blijft roeren. Laat de saus binden, roer er geraspte oude kaas doorheen tot die gesmolten is en breng op smaak. Laat de massa volledig afkoelen en zet minimaal 4 uur (of een nacht) in de koelkast. Rol de volgende dag kleine balletjes of rolletjes van het afgekoelde mengsel, haal ze achtereenvolgens door bloem, eigeel en paneermeel en bak ze in de airfryer op 200 graden in ongeveer 7 minuten goudbruin. Serveer ze met mosterd of een pittige dipsaus.

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

🎄 Maak het extra feestelijk

Het mooiste kerstservies