Facebook ligt al maanden onder vuur vanwege zijn moderatiebeleid, maar het sociale netwerk lijkt voorzichtige stappen te zetten zijn problemen op te lossen. Alleen... Kan dat überhaupt wel? En is Facebooks manier van het modereren van haatberichten en porno wel de juiste?

Al maanden wordt Facebook van alle kanten aangevallen als het gaat om het toestaan of juist verwijderen van berichten. De website lijkt telkens de verkeerde pagina's te verwijderen en ontoelaatbare dingen toch toe te staan. Om de controverse te stoppen heeft Facebook interne richtlijnen opgesteld, die nu door The Guardian naar buiten zijn gebracht. De richtlijnen geven een beeld van een bedrijf dat wanhopig op zoek is naar een oplossing voor een onmogelijk probleem.

Controversiële richtlijnen

In de richtlijnen is te lezen wanneer iets bijvoorbeeld wel tot porno is en wanneer niet, maar de uitgelekte regels zijn controversieel. Zo staat bijvoorbeeld te lezen dat kindermisbruik in sommige gevallen toegestaan is, zolang het maar niet seksueel is of als er 'een sadistische component aan zit'. Hetzelfde geldt voor dierenmisbruik, en livestreams van mensen die aan zelfkastijding doen.

De documenten laten ook een beeld zien van een sociaal netwerk dat overweldigd wordt door content waar het bijna niet tegenop kan vechten. Zo blijkt dat het bedrijf in een maand tijd meer dan 54,000 zaken van 'wraakporno' moest behandelen.

Spagaat in grijs gebied

Belangrijker nog is de spagaat waarin Facebook blijkt te zitten, waarin het bedrijf probeert de scheidslijn te vinden tussen de vrijheid van meningsuiting en het beschermen van zijn gebruikers en het volgen van verzoeken van overheden. Zo laat Facebook bijvoorbeeld voorbeelden van pestgedrag of kindermisbruik toe 'voor educatieve redenen' zodat gebruikers kunnen zien wat kindermisbruik met een kind doet. Zelfmutilatie op livestreams wordt ook niet geblokkeerd, omdat Facebook 'getroubleerde jongeren hun roep om aandacht niet weg wil nemen' - ook al zeggen organisaties dat zulk gedrag zeer schadelijk kan zijn voor jongeren.

Stap in goede richting

De richtlijnen zijn een voorzichtige maar controversiële stap in de goede richting voor het sociale netwerk, dat al jaren wordt geplaagd door controverse rondom zijn moderatiebeleid maar zeker de afgelopen maanden zwaar onder vuur kwam te liggen vanwege wat het wel of juist niet toeliet.

Anonimiteit geen garantie voor netheid

Facebook had lange tijd de filosofie dat het vooral de verantwoordelijkheid van de eindgebruiker was wat er op het sociale netwerk werd gepost. Het leek een goede oplossing voor websites die hun handen vol hadden aan het modereren van comments. Steeds meer websites maakten gebruik van de Facebook Reactions-module, waarbij lezers met hun Facebook-account konden reageren op artikelen. Het idee was dat lezers vanzelf hun toon zouden matigen wanneer hun naam en Facebook-profiel aan de reactie werd gekoppeld; zonder de anonimiteit van het internet zouden lezers zich vanzelf gaan gedragen.

Niets bleek minder waar. De afgelopen jaren bleek wel dat het reageren met naam en toenaam, openbaar voor de rest van de wereld, geen enkel obstakel was voor het uiten van de meest racistische en denigrerende commentaren.

Censuur van Facebook zelf

De grootste censuur op Facebook lijkt dan ook vanuit het sociale netwerk zelf te maken. Regelmatig komt er veel kritiek binnen op de dienst nadat er pagina's verwijderd werden of accounts geblokkeerd bleken van kunst (vanwege 'seksualiteit'), zoals deze:

Andere keren ging het over het pagina's van politici, pagina's van musea, of actiepagina's over Geert Wilders - uiteraard tot grote woede van diens achterban.

Facebook werd er constant om bekritiseerd, maar wist zichzelf jarenlang in een grijs gebied te plaatsen waarbij het zich niet voor of tegen zulke individuele zaken wilde uitspreken.

Rol in publieke debat

Inmiddels begint Facebook echter haar rol in het publieke debat te begrijpen. De website heeft immers grote invloed op wat meer dan een miljard gebruikers te zien krijgen. Die rol wordt alleen maar groter omdat Facebook via algoritmes cureert welke berichten je te zien krijgt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Twitter. Dat betekent dat Facebook gewild en ongewild veel invloed heeft op de denkwijze van zijn gebruikers. In 2014 bleek dat eens te meer, toen duidelijk werd dat Facebook regelmatig onderzoek uitvoert onder zijn gebruikers om te kijken waar goed of slecht op wordt gereageerd.

Verkiezingen beïnvloeden

Een belangrijke onthulling was dat Facebook actief verkiezingen kon beïnvloeden, en sterker nog, dat het dat ook had gedaan. Het ging weliswaar om lokale verkiezingen, maar Facebook kon door simpelweg aan bepaalde demografieën een oproep om te gaan stemmen te tonen al opkomstcijfers manipuleren. Door de oproep in een overwegend rechts georiënteerde omgeving te tonen, kon Facebook ervoor zorgen dat juist die burgers naar de stembus gingen.

Nepnieuws

Ook in de huidige verkiezingen heeft Facebook een grote rol gehad. 'Nepnieuws' werd een begrip, en niet alleen door de schreeuwerige valse beschuldigingen van Donald Trump aan het adres van traditionele media zoals CNN en de New York Times. Duizenden 'ondernemers' zagen de polarisering van het politieke landschap als goed verdienmodel met het opzetten van websites gevuld met oproerkraaiende nieuwsberichten over dingen die niet gebeurd waren. De belangrijkste verspreidingsmethode bleken de boze burgers op het sociale netwerk te zijn, die berichten veel sneller delen wanneer dat binnen hun denkwijze valt - zonder te controleren of het nieuws wel echt gebeurd was.

Het is te makkelijk te zeggen dat Donald Trump de Amerikaanse presidentsverkiezingen dankzij dit nepnieuws heeft gewonnen, maar sociale media (met Facebook voorop) heeft zonder twijfel een significante rol gespeeld.

Dubieuze livestreams

De verkiezingen zijn niet het enige probleem van Facebook, dat 2 jaar geleden een eigen livestreaming-dienst begon. Facebook Live bleek net zo'n hoofdpijndossier voor Facebook te zijn als nepnieuws. Al snel werd de mogelijkheid misbruikt voor allerhande louche zaken, met als dieptepunt een man die zijn dochter live vermoordde. De klopjacht die volgde eindigde in zelfmoord, en Facebook moest diep door het stof én met oplossingen komen om zulke incidenten te voorkomen.

Wraakporno

Nog een woord dat misschien niet door Facebook in het lexicon kwam maar wel door het sociale netwerk werd grootgemaakt is 'wraakporno', waarbij ex-vriendjes (of vriendinnetjes) foto's en video's van hun voormalige relaties op internet zetten. Ook dat kwam tot een fameuze zaak, waarbij Facebook werd aangeklaagd door een Nederlandse vrouw die in zo'n video op internet verscheen. Het meisje, Chantal, eiste van Facebook dat het de uploader van de video bekend maakte, en na een lange juridische strijd gaf Facebook toch toe.

Europese richtlijnen

Facebook en de slachtoffers van online intimidatie zijn niet de enigen die iets willen doen aan dergelijke wanpraktijken. Ook op Europees niveau wordt er gesproken over regels om internetbedrijven te verplichten haatdragende berichten te verwijderen, en de Europese Commissie stelde vorig jaar al gedragsregels op waar bedrijven zich aan moesten houden. In Duitsland ligt wetgeving klaar waarbij Facebook miljoenenboetes kan krijgen als het niet onmiddellijk bepaalde haatzaaiende berichten offline haalt.

Oplossingen

Facebook beseft inmiddels dat het niet meer weg komt met het negeren van zijn rol in de echte wereld. Het bedrijf moet en wil optreden tegen nepnieuws, maar komt er maar niet achter hoe. Voor Facebook, met bijna 2 miljard gebruikers en vele miljarden gigabytes aan data, is machine learning een logische keus. Slimme algoritmes die automatisch kunnen detecteren wanneer een bericht nep is, of aanstootgevend, of pornografisch. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want die algoritmes maken juist nu de verkeerde keuzes die zo vaak tot irritatie leiden. Zo kan een borst op een standbeeld door al die machine learning automatisch worden verwijderd, maar kan het wel gebeuren dat er porno op het netwerk verschijnt als daar maar geen geslachtsdelen in te zien zijn.

Facebook kiest daarom voor de meer archaïsche manier: het handmatig controleren van berichten. Onder druk van alle commotie maakte het bedrijf vorige maand bekend niet minder dan 3.000 nieuwe werknemers in te zetten die livestreams zouden controleren en uploads moeten modereren.

Duizenden psychologisch beschadigde medewerkers

Ook daar komt echter kritiek op. Facebook wil namelijk niet zeggen wie die 3.000 medewerkers zijn en waar ze gaan werken. De 3.000 medewerkers zijn niet de eerste die door Facebook worden aangenomen, en als het verleden een goede indicatie is hebben die moderators geen droombaan. In 2014 schreef Wired bijvoorbeeld een aangrijpend verhaal over Filippijnse medewerkers die de hele dag tegen minimumloon in een grote hangar alle kinderporno, onthoofdingen en andere gruwelijkheden van de Facebook-servers moeten verwijderen - grotendeels zonder de broodnodige psychologische begeleiding.

Toekomstoplossing?

Het lijkt er niet op dat Facebook voorlopig een goed antwoord heeft op wat het moet doen tegen de gigabytes aan misbruik, mysogonie, racisme en porno die dagelijks door de 1,7 miljard worden geüpload. Gelukkig is het netwerk zich inmiddels bewust van hoe belangrijk moderatie is, en of de richtlijnen die het heeft opgesteld de juiste zijn is minder belangrijk dan het feit dat het eindelijk actie onderneemt. Een goed begin...

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?

Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

• Je hebt direct een oogstbare plant

• Je ziet meteen of de plant gezond is

• Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

• Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

• Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

• Leuk om te doen in de lente

• Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

2. Tijm

3. Munt

4. Bieslook

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

Rupsen:

Vogels:

©APISIT Wilaijit

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.