Haal verloren foto's en documenten eenvoudig terug

1 Hoe werkt een schijf?

Voor we aan de slag gaan, leggen we even uit hoe een harde schijf werkt. Een heel sprekende manier, is door de harde schijf te vergelijken met een boek. Er zijn een hoop pagina's (bestanden) en er is een inhoudsopgave. De computer kijkt alleen naar de inhoudsopgave, waar informatie over de locatie van de pagina's staat. Zodra je een pagina (bestand) weggooit, verwijder je eigenlijk alleen de verwijzing in de inhouds-opgave. Zolang er geen nieuwe inhoud op de verwijderde pagina in de plaats wordt gezet, zal de pagina gewoon blijven bestaan. Lees ook: Welke SSD-schijf moet ik kopen?

2 Niets overschrijven

De eerste regel bij dataverlies is dat je de harde schijf zo min mogelijk gebruikt. Gebruik zo min mogelijk bestanden, ga de schijf niet formatteren en sla geen nieuwe bestanden op. Wanneer je dit wel doet, is de kans namelijk groot dat de computer de verwijderde gegevens overschrijft. Download en installeer ook niet zomaar herstelsoftware als het probleem zich op de schijf met het besturingssysteem voordoet. Download op een andere computer een portabele versie van de herstelsoftware (zie stap 4) naar een usb-stick, en start de software vanaf de usb-stick.

3 Kapotte schijf

We gaan eerst aan de slag met een harde schijf. Maakt deze rare geluiden? Is hij kapot door waterschade of blikseminslag? Koppel de schijf dan direct los als de gegevens je lief zijn. Schroef hem nooit zelf open. Hoewel het op internet veel wordt gesuggereerd, is het vrijwel zeker dat je de gegevens definitief verliest. Hoe meer je een kapotte schijf laat werken, hoe groter de kans wordt dat je gegevens onherstelbaar verloren gaan. Laat de schijf door een gespecialiseerd bedrijf controleren, zij proberen in een cleanroom (stofvrij lab) de schijf voor je op te lappen.

4 Gegevens herstellen

Maakt de schijf geen rare geluiden, maar heb je per ongeluk gegevens verwijderd? Dan gaan we aan de slag met herstelsoftware. Het klinkt misschien betuttelend, maar kijk eerst even in de prullenbak, wellicht vind je je verloren bestanden daar nog terug. Download op een ander systeem de portabele versie van Recuva. Pak het zip-bestand uit en kopieer de inhoud van het archief naar een usb-stick. Start op het systeem in nood het bestand recuva.exe vanaf de usb-stick.

5 Recuva gebruiken

Zodra Recuva is opgestart klik je op Volgende. Kies in de lijst het bestandstype dat je wilt herstellen, als je niet weet wat voor bestand het is, kies je voor Alle bestanden en klik je op Volgende. Hier kun je de bestandslocatie kiezen. Kies voor Op een specifieke locatie om een map of een ander schijfstation te selecteren en druk hier op Bladeren. Als het wat langer geleden is dat het bestand is verwijderd, kies je in het volgende venster voor Uitvoerige scan. Druk op Start. Na het scannen selecteer je de bestanden die je wilt herstellen en druk je op de knop Terughalen. Kies een locatie om de teruggehaalde bestanden op te slaan. Kies hiervoor niet het station waar je vanaf herstelt, om nog steeds deze schijf zo min mogelijk te laten doen.

6 Geavanceerde modus

Vraagt Windows om het opslagmedium te formatteren, waardoor je het niet meer kunt lezen, dan kun je nog terecht bij de geavanceerde modus van Recuva. Start Recuva en klik in de wizard direct op Annuleren. In de geavanceerde modus klik je links op het keuzemenu en selecteer het opslagmedium. In het zoekvak Bestandsnaam of pad kun je aangeven wat voor bestandstype je wil herstellen, door bijvoorbeeld .jpg in te tikken. Druk op Scan. Herstel de gegevens op dezelfde manier als in stap 5. Heb je de gegevens van een nagenoeg kapotte harde schijf weten te redden, gebruik de schijf dan niet meer opnieuw! Laat deze vernietigen of deponeer deze bij het chemisch afval.

7 Kapotte geheugenkaart

Geheugenkaartjes hebben soms een eigen willetje. Weigert je kaartje, kijk dan eerst eens of het schuifje op 'lock' staat. Het gebeurt ook weleens dat een kaartje alleen gelezen kan worden vanuit het apparaat waarin het voor het laatst is gebruikt. In zo'n geval kun je de gegevens redden door bijvoorbeeld je camera op de usb-poort aan te sluiten. Heb je per abuis de foto's op het kaartje gewist, dan kun je tijdens de stappen van Recuva kiezen voor de optie Op mijn mediakaart of iPod. Wordt de kaart helemaal niet meer gelezen, dan kun je de geavanceerde modus zoals in stap 6 beschreven toepassen.

8 Grondiger

Recuva kan een hoop, maar er zijn programma's die nog dieper op een schijf kunnen zoeken. Om het boek als voorbeeld te nemen, Active@ File Recovery gaat niet alleen bladzijde voor bladzijde na wat er stond, maar ook letter voor letter. Hierdoor behaalt het meer resultaat. Het programma is niet gratis, de eenvoudigste versie is goed genoeg en kost een kleine 30 dollar. Je kunt natuurlijk eerst een gratis demo downloaden om te zien of jouw bestanden gevonden worden. Als de bestanden gevonden worden, kun je nog beslissen of je de volledige versie wilt aanschaffen.

9 Herstellen met Active@

Active@ File Recovery kent drie herstelniveaus. De QuickScan voor recent verwijderde bestanden. Een SuperScan voor lastiger te vinden bestanden en Last Chance voor een echt diepe scan als laatste redmiddel. Om een scan uit te voeren, selecteer je het opslagmedium en klik je op een van de knoppen boven in het venster. Kies bijvoorbeeld voor SuperScan en klik op Scan. Zodra de het scannen begint, verschijnt het extra tabblad Signature Files. Onder dit tabblad zijn de gevonden bestanden gecategoriseerd op bestandstype. Selecteer de gewenste bestanden en kies in het contextmenu voor Recover. Kies een opslaglocatie en klik op Recover.

Andere software

Op internet zijn nog veel meer herstelprogramma's te vinden, maar niet allemaal geven ze het gewenste resultaat. Wij hebben naast besproken programma's ook goede ervaringen met UFS Explorer. Dit programma is wat geavanceerder en kan bijvoorbeeld ook wat onbekendere bestandssystemen herkennen. Dit is vooral handig als je NAS bijvoorbeeld gecrasht is. Heb je een beschadigde cd, dvd of blu-ray, dan kun je het programma CDRoller uitproberen. Dit programma kan de onleesbare bestanden op de optische schijf overslaan en de leesbare data nog redden.