Cursus: Bouw je eigen medianetwerk - Deel 1
Een medianetwerk thuis heeft als voordeel dat je bestanden op verschillende apparaten beschikbaar zijn, zoals een computer, tv, mediaspeler, smartphone, tablet en Android-stick! Helaas is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan. Er komt namelijk nogal veel bij kijken om alles echt goed te regelen. Het is om te beginnen een heel karwei om een enorme hoeveelheid gedownloade mediabestanden te organiseren en beschikbaar te stellen voor andere apparaten. Om je hierbij te helpen, lees je in deel 1 van dit tweeluik precies hoe je dat aanpakt. Verder bespreken we ook hoe je een volmaakt downloadcentrum inricht via usenet.
Deel 1: Films, muziek en foto’s organiseren
Downloadcentrum inrichten
Voordat je een medianetwerk aanlegt, heb je natuurlijk eerst leuke films en muziek nodig. Cd’s, dvd’s en blu-rays rip je desgewenst naar je pc, maar dat is erg veel werk. Het is vaak sneller en makkelijker om rechtstreeks digitale versies binnen te halen op je harde schijf. Usenet leent zich hier uitstekend voor! Met dit downloadnetwerk bouw je snel een indrukwekkende mediaverzameling op.
Usenet
Usenet bestaat uit een groot web van allerlei nieuwsservers die continu audio- en videobestanden met elkaar uitwisselen. Een film die naar een server wordt geüpload, is op die manier automatisch ook op andere gekoppelde servers beschikbaar. Het aanbod op usenet is hierdoor enorm. Je hebt een abonnement bij een usenetprovider nodig om toegang te krijgen tot de mediabestanden.
Sommige internetproviders bieden als extra service een nieuwsserver aan. Je kunt echter beter een abonnement nemen bij een gespecialiseerde aanbieder, zoals Eweka, Extreme Usenet of Hitnews. Enkele providers probeer je eerst gratis uit. Het voordeel van een betaalde usenetprovider is dat de mediabestanden langer op de server blijven staan. Bovendien geldt er vaak geen data- en snelheidslimiet. Kijk bij het afsluiten van een abonnement daarom altijd naar de retentie en downloadsnelheid.
Een betaalde usenetserver bewaart mediabestanden meestal honderden dagen op zijn nieuwsserver.
Spotnet
Je hebt een programma nodig waarmee je mediabestanden downloadt vanaf usenet. Diverse freeware en betaalde software vervult moeiteloos deze functie. Ga je voor gebruiksgemak en heb je geen zin om extra te betalen, dan kies je voor Spotnet.
Na de installatie vul je onder meer het adres en de inloggegevens van jouw usenetprovider in, waarna het programma de database met film- en muziekspots ophaalt. Zowel recente titels als klassiekers die een tijdje geleden zijn uitgebracht kan je in Spotnet vinden. Belangrijk is dat je de gewenste opslaglocatie selecteert via Bewerken / Downloadmap.
Zodra je een leuke spot hebt opgespoord, hoef je rechtsboven alleen maar op de blauwe downloadknop te klikken. Overigens is het downloaden van mediabestanden vanaf usenet volkomen legaal, zolang je maar geen bestanden deelt met andere gebruikers.
Je vindt in Spotnet veel kopieën van blu-rays.
Bittorrent
Mocht je een bepaalde film of een muziekalbum niet op usenet vinden, dan kan je eens een blik werpen op bittorrent. Met dit peer-to-peer-netwerk wissel je bestanden uit met andere gebruikers. Hierin schuilt meteen ook het gevaar, want je mag films en muziek met copyright niet openbaar maken. Door het peer-to-peer-karakter van bittorrent gebeurt dit wel. Zodra je een film downloadt, stel je hiervan data al tijdens het downloaden automatisch beschikbaar aan andere gebruikers. Wil je bittorrent toch eens op eigen risico uitproberen? Zoek dan naar films of muziek die rechtenvrij zijn. Je vindt torrents via www.torrentz.eu en je gebruikt het programma µTorrent om de bestanden te downloaden.
Media opslaan
Het is belangrijk dat je mediabestanden op een plek bewaart waar je met alle apparaten bij kunt komen. Een pc ligt natuurlijk voor de hand, omdat je hier waarschijnlijk het meest op werkt. Toch is het zinvol om je ook te verdiepen in een NAS. Dit opslagapparaat is namelijk voor fanatieke mediagebruikers bij uitstek geschikt om een grote mediacollectie op te bergen.
Computer
Uiteraard is je computer erg geschikt om te dienen als centrale opslagplaats voor jouw mediabestanden. Het is verstandig om niet her en der mediaresten op de harde schijf te bewaren. Kies in plaats daarvan één schijflocatie uit en maak daarin mappen, bijvoorbeeld voor video’s, muziek en foto’s. Je vindt dan alles gemakkelijk terug. Zorg er daarnaast voor dat je muziekbestanden volledige tags bevatten. Op die manier zijn de juiste gegevens over ieder liedje zichtbaar op je favoriete afspeelapparaat. Je doet hiervoor een beroep op het programma TagScanner.
Wanneer je alle media op je computer hebt staan, is het voor andere apparaten in het netwerk alleen mogelijk om de mediacollectie te benaderen wanneer de computer is ingeschakeld. Voor je energierekening is dat wellicht niet zo gunstig. Als je vaak gebruikmaakt van je medianetwerk, dan is het om die reden beter om over te stappen op een NAS.
Dankzij TagScanner bewaar je muziekbestanden met de juiste tags op jouw pc.
NAS
Een NAS is een slim kastje met veel opslagruimte, dat je aansluit in je thuisnetwerk. Er is een besturingssysteem aanwezig, zodat je media gemakkelijk kunt beheren. Omdat deze apparaatjes een laag stroomverbruik hebben, zijn ze prima geschikt om dag en nacht aan te staan. Je mediabestanden zijn hierdoor op elk moment beschikbaar voor alle gekoppelde apparaten.
Een NAS heeft minimaal één harde schijf aan boord. Een exemplaar met meerdere schijven heeft echter de voorkeur, omdat je dan via RAID-technologie veilige back-ups maakt. Gaat er een schijf kapot, dan verlies je in elk geval geen foto’s, muziek en films.
Een NAS is een betrouwbare opslagplaats, en functioneert vaak ook moeiteloos als downloadcentrum. Je hebt dan helemaal geen computer meer nodig! Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld de usenet-programma’s SABnzbd of NZBGet.
Een NAS is vanwege het lage stroomverbruik bij uitstek geschikt om als kloppend hart voor je mediaverzameling te dienen.
Externe harde schijf
Heb je geen zin om een compleet medianetwerk te bouwen, maar speel je wel graag muziek en films af op verschillende apparaten? Zet dan je mediaverzameling op een externe harde schijf! Veel afspeelapparatuur beschikt tegenwoordig over een usb-poort. Denk bijvoorbeeld maar aan moderne tv’s, AV-receivers, mediaspelers, blu-ray-spelers en spelcomputers.
Media delen
Zodra alle gewenste mediabestanden zijn gedownload en opgeslagen op je computer of NAS, hoef je de map alleen nog maar beschikbaar te stellen voor andere apparaten. Hiervoor zijn er diverse protocollen beschikbaar. Voor veel mediaspelers en televisies is het voldoende wanneer je een Windows-map deelt. Via het netwerk streamen deze apparaten films en muziek vanaf je harde schijf. Verder zijn de protocollen UPnP en DLNA zeer interessant, omdat je hiermee zonder ingewikkelde instellingen je favoriete bestanden deelt.
Samba
Met name mediaspelers zien via het netwerk probleemloos de inhoud van gedeelde mappen op je pc of NAS. Het SMB-protocol is oorspronkelijk bedoeld om communicatie tussen Windows-pc’s mogelijk te maken, maar tegenwoordig werkt het ook met andere apparatuur via het Samba-project. In de praktijk detecteren alle apparaten met Samba-ondersteuning gedeelde mappen van Windows-pc’s. Wel moet je een aantal zaken op je pc aanpassen. We beschrijven de werkwijze voor Windows 7 en 8.
Mappen delen
Om mappen te delen in het netwerk, open je het Configuratiescherm en ga je naar Netwerk en internet / Netwerkcentrum / Geavanceerde instellingen voor delen wijzigen. Klap het onderdeel Openbaar open. Mogelijk is het hiervoor noodzakelijk dat je naar beneden scrolt. Kies achtereenvolgens de instellingen Netwerkdetectie inschakelen, Bestands- en printerdeling inschakelen, Openbare mappen delen uitschakelen en Met wachtwoord beveiligd delen uitschakelen. Bevestig met Wijzigingen opslaan.
Als je enkele instellingen op je computer wijzigt, kan je met de meeste mediaspelers de inhoud van gedeelde mappen afspelen.
Het is nu alleen nog nodig om een map te delen. Klik met de rechtermuisknop in Windows Verkenner op een map en kies voor Eigenschappen / Delen / Geavanceerd delen. Vink de optie Deze map delen aan en bedenk eventueel onder welke naam je de map wilt weergeven in het netwerk. Geef via Machtigingen aan wie je toegang wilt geven tot de map. Klik op OK en nogmaals op OK om de wijzigingen te bevestigen. Apparaten die Samba ondersteunen, herkennen nu als het goed is de gedeelde mappen op je pc.
Deel specifieke mappen om deze beschikbaar te maken op andere apparaten.
UPnP- en DLNA-server
UPnP en DLNA zijn twee verwante protocollen waarmee je media kunt delen. DLNA is een officieel certificaat dat fabrikanten kunnen aanschaffen voor hun producten. Veel technologiebedrijven hebben daar geen geld voor over, waardoor het DLNA-logo dan op de productdoos ontbreekt. Technische verschillen tussen beide protocollen op het gebied van video en audio zijn er niet, dus onderlinge communicatie vormt geen enkel probleem. De protocollen hebben ze ontworpen om netwerkapparaten beter met elkaar samen te laten werken, zonder dat er allerlei ingewikkelde instellingen nodig zijn.
Een UPnP- of DLNA-server stelt mediabestanden ter beschikking aan allerlei geschikte apparaten (clients) in het thuisnetwerk. Stel dat je jouw pc ombouwt tot zo’n server, dan kunnen blu-ray-spelers, televisies, AV-receivers, smartphones en mediaspelers de bestanden afspelen die op de harde schijf van jouw computer staan opgeslagen.
Er zijn diverse programma’s die je helpen om een UPnP- of DLNA-server te creëren op je pc. De meest voor de hand liggende keuze is Windows Media Player. Bekende alternatieven zijn onder meer TVersity en PS3 Media Server.
Moderne NAS’en hebben een mediaserver, zodat je films en muziek via UPnP of DLNA beschikbaar stelt aan andere apparaten.
Windows Media Player
Je deelt met Windows Media Player 12 eenvoudig mediabestanden met UPnP- en DLNA-clients in je netwerk. Ga naar Streamen en klik tweemaal op Mediastreaming inschakelen. Geef aan onder welke naam je de server in je netwerk wilt weergeven. Het programma herkent automatisch alle ingeschakelde clients in je netwerk. Selecteer welke apparaten toegang mogen hebben tot de mediaserver en bevestig met OK. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat je alle gewenste foto’s, films en muziekalbums hebt toegevoegd aan Windows Media Player.
Overigens hebben de meeste NAS’en ook een mediaserver in huis, waardoor gedeelde mappen via Samba, UPnP of DLNA bereikbaar zijn. Handig is dat je zelf kunt instellen naar welke apparaten je de bestanden wilt streamen. Verder zijn er enkele mediaspelers op de markt die je als UPnP- of DLNA-server kunt inzetten, zoals de WD TV Live Hub.
Je bepaalt in Windows Media Player zelf met welke clients je films en muziek deelt.
Database voor mediaspeler
Zeker als je een enorme verzameling met films op je computer of NAS bewaart, loont het de moeite om een kant-en-klare database aan te leggen voor je mediaspeler. Je kunt dan films gemakkelijker terugvinden. Bovendien zijn er allerlei extra gegevens beschikbaar, zoals een samenvatting en hoesafbeeldingen. Bekende programma’s waarmee je dat voor elkaar krijgt, zijn ThumbGen en YAMJ. Deze tooltjes halen informatie op van internet en bewaren de gegevens op de schijf. Door de mediamap vervolgens te delen met je mediaspeler, is alle informatie op dit apparaat beschikbaar. ThumbGen en/of YAMJ werken met de meeste mediaspelers van bekende merken zoals Xtreamer, Western Digital en Mede8er. De configuratie verschilt wel per merk, dus raadpleeg de handleiding van het apparaat voor gedetailleerde instructies.
Volgende week verschijnt deel 2 van deze cursus. Daarin laten we zien met welke soft- en hardware je alle bestandsformaten soepel afspeelt in je thuisnetwerk.