Je start foto-editor, mediaspeler of tekstverwerker op, maar helaas, die unieke foto, die leuke audio- of videoclip of dat belangrijke document laat zich niet meer openen. Blijkbaar is het bestand corrupt geraakt. In paniek raken is nergens goed voor, veel beter is een methodische aanpak met de juiste technieken en tools!

Een bestand kan op verschillende manieren corrupt raken: door een bug in een programma, een systeemcrash, een elektriciteitsstoring, een gebrekkig medium, verstrooidheid van de gebruiker (usb-stick te snel verwijderd, bijvoorbeeld), een mislukte download, een vastloper, et cetera.

Of en in hoeverre zo’n corrupt bestand nog te redden valt, hangt van verschillende factoren af. In de eerste plaats van de hoeveelheid corrupte data, maar ook de precieze locatie van de beschadiging binnen het bestand kan een belangrijke rol spelen. Zo moet je weten dat de meeste bestanden uit (minstens) twee ‘delen’ bestaan: de bestandsheader, die diverse karakteristieken van het bestand beschrijft, en de eigenlijke bestandsgegevens. Raakt de bestandsheader – deels – corrupt, dan weigert de bijhorende applicatie doorgaans het bestand nog in te laden. Wie tussen de regels door leest, ziet echter al meteen een mogelijk lichtpunt in de duisternis. Inderdaad, het is niet uitgesloten dat een andere toepassing de bestandsheader minder strengt controleert (zie ook verder) of dat je er zelf(s) in slaagt een corrupte header te herstellen (zie kadertekst).

Verder zou het niet de eerste keer zijn dat een paniekerige gebruiker over het hoofd ziet dat er mogelijk nog een intacte versie van het probleembestand bestaat. Bijvoorbeeld in een backup die automatisch ’s nachts naar de nas wordt uitgevoerd, maar misschien ook via de Windows-functie Vorige versies, bereikbaar via het eigenschappenvenster van het bestand in de Verkenner. Misschien voorziet de applicatie zelf in een auto-savefunctie (autoherstel) en heeft hij netjes een reservekopie voor je klaarstaan op de standaardlocatie.

Weet je zeker dat je niet op een of andere backup kunt terugvallen, dan is er dus werk aan de winkel. Hoe je zo’n corrupt bestand precies aanpakt, zal vooral ook afhangen van het bestandstype. In dit artikel geven we je concrete richtlijnen voor diverse populaire types. In alfabetische volgorde zijn dat: avi, doc(x) (en bij uitbreiding ook wel andere Office-bestanden), jp(e)g, mp3, pdf en zip.

Tot slot nog deze tip: ook al is je bestand corrupt, voer het dataherstel op een kopie uit en niet op het originele exemplaar. Je weet nooit of je herstelpogingen het bestand nog verder verknoeien, waardoor bijkomende pogingen het alleen maar lastiger krijgen.

Manueel herstel

Lukt het je niet om met de (semi-)automatische hersteltechnieken uit dit artikel je corrupte bestand weer te herstellen, dan kun je ‘manueel herstel’ overwegen. We gaan er dan wel vanuit dat vooral de bestandsheader corrupt is geraakt. Je zult dus een manier moeten zien te vinden om bij die header te komen. Dat kan met behulp van een hexeditor: het gratis HxD is een een degelijke tool (http://mh-nexus.de/en/hxd). Je begrijpt natuurlijk dat daar enige kennis van de headerstructuur voor is vereist, maar googelen naar iets als ‘format <bestandsextensie> header’ zet je al snel op het juiste spoor. We tonen je in het kort hoe je met HxD aan de slag kunt. Start de tool op, ga naar het menu Bestand en haal via Open – een kopie van – het gewenste bestand op. Stel nu dat je de corruptie binnen zo’n header hebt gelokaliseerd en dat je die aan de hand van een soortgelijk bestand wilt proberen te herstellen. Open dan ook dat tweede, intacte bestand: dat verschijnt op een ander tabblad. Selecteer (met de muis) de bytes die je wilt kopiëren en kopieer die met Ctrl+C naar het klembord. Open nu het tabblad met het corrupte bestand, plaats de cursor nauwkeurig aan het begin (!) van de bytereeks die je wil overschrijven en druk op Ctrl+B – of ga naar het menu Editeer en kies Plakken schrijven. Gebruik niet Ctrl+V, want dan worden de bytes uit het klembord extra toegevoegd aan het bestand in plaats van de corrupte bytes te overschrijven. Overigens is HxD ook prima geschikt om de kwaliteiten van een hersteltool uit te testen: je maakt opzettelijk bestandsdelen corrupt en gaat na of de tool het bestand alsnog weet te herwinnen.

AVI

Wil geen enkele mediaspeler plots die prachtige videoclip van je weekendtrip nog afspelen? Dan is de kans groot dat je met corrupte (freezing) frames te maken hebt. Vaak blijft het geluid dan nog wel doorspelen, maar krijg je geen nieuwe beelden meer te zien. In dat geval kun je het bestand eerst trachten te repareren met het gratis DivFix (www.divfix.org): veel meer dan de knop Rebuild Index aan te klikken hoef je niet te doen. Overigens bestaat voor mkv-bestanden (Matroska) een vergelijkbaar stukje freeware: Meteorite (http://meteorite.sourceforge.net). Houd er wel rekening mee dat andere vormen van corruptie, zoals headerfouten, niet worden aangepakt.

Lukt het niet met deze tool, dan kun je er nog DivXRepair op loslaten (http://divxrepair.sourceforge.net). Die detecteert én elimineert automatisch corrupte frames. Het komt er op neer dat je een of meer avi-bestanden toevoegt en vervolgens op Repair Files klikt. De tool analyseert de clip(s), haalt er de slechte stukken uit en stelt met de resterende stukken een nieuwe videoclip samen. Hopelijk komt je weekendtrip snel weer tot leven!

DOC(X)

We gaan van twee mogelijke scenario’s uit: (1) Word open het bestand wel, maar niet foutloos en (2) Word weigert pertinent het bestand in te lezen. We beginnen met het eerste scenario. Je kunt Word in deze situatie tot een herstelpoging dwingen. Start Word op en verwijs naar het probleembestand. Rechts van de knop Openen klik je op het kleine pijltje en selecteer je Openen en herstellen. Je kunt het ook proberen door het document naar een ander formaat te converteren (vanuit Word). Om niet te veel van je originele layout te verliezen, kies je best eerst voor rtf, en vervolgens voor html of odt. Het is evenmin uitgesloten dat sectiemarkeringen voor de inleesproblemen zorgen. Het komt er dan op aan het document opnieuw te creëren zonder die markeringen. Dat kan als volgt: selecteer alle stukken tekst tussen de diverse sectiemarkeringen, desnoods vanuit verschillende documentweergaves. Je tekstselectie(s) kopieer je vervolgens via Ctrl+C en Ctrl+V naar een blanco document.

Nu scenario twee, dat op het eerste gezicht erger lijkt dan het vorige, maar dat hoeft niet noodzakelijkerwijs zo te zijn. Je kunt proberen het document in een andere tekstverwerker, zoals OpenOffice.org Writer, in te lezen. Een alternatief is dat je het bestand in een al bestaand (leeg) Word-document tracht in te voegen. Start hiervoor een nieuw Word-document op, open de tab Invoegen, klik op het pijltje rechts van Object en kies Tekst uit bestand. Helpt dat allemaal niet, dan lukt het je mogelijk wel met het ingebouwde conversiefilter van Word. Kies Openen in Word en selecteer in bij Bestandstypes de optie Tekst uit een willekeurig bestand herstellen (*.*), waarna je naar het probleembestand verwijst. Mogelijk vind je Word op deze manier bereid alle tekst uit het document te halen. Voor docx-bestanden is er nog een andere mogelijkheid. Geef dit bestand de extensie .zip mee en pak het vervolgens uit (bijvoorbeeld met een van de tools besproken bij ZIP). Je zult merken: één van de uitgepakte mappen is Word. Open deze map en haal het bestand document.xml in een tekstverwerker op. Je hoort nu alle tekst terug te vinden tussen de tags <w:t> en </w:t> en in de submap Media vind je alle ingevoegde plaatjes terug. Zie trouwens ook de tool ZIP Repair.

Blijkt geen van de bovengenoemde methodes succesvol? Dan zit er weinig anders op dan bij een gespecialiseerde tool aan te kloppen. Een gratis tooltje is Repair My Word (www.repairmyword.com), maar jammer genoeg vallen docx-bestanden hier (vooralsnog?) buiten de boot. Je kunt het ook proberen met office2txt (www.godskingsandheroes.info/software). Dit tooltje tracht alle leesbare tekst uit het bestand te lichten en naar een txt-bestand over te hevelen. Op de achtergrond worden daarvoor allerlei opdrachtregelcommando’s ingezet (waaronder CakeCmd: zie verderop bij ZIP). Het bestand kan tevens overweg met xls(x) en ppt(x) en met OffenOffice.org (odp, odt en ods). Met wat geluk weet het programma van deze laatste zelfs de corruptie ongedaan te maken.

Krachtigere tools, die net als office2txt ook met docx overweg kunnen, zijn onder meer Recovery Toolbox for Word (www.recoverytoolbox.com; circa € 19) en Recovery for Word (www.officerecovery.com/word; circa € 48). Van elk van beide kun je – experimentsgewijs – met een gratis demo aan de slag. De bediening spreekt grotendeels voor zich. Zoals bij alle hersteltools hangt het succes sterk af van de aard van de corruptie. Algemene uitspraken hiervoor zijn dus lastig. Merk overigens op dat je op beide vermelde sites ook terecht kunt voor allerlei andere herstelsoftware, waaronder zowat alle bestandstypes uit de MS Office-suite.

JP(E)G

Je wilt je foto’s bekijken van een van je geheugenkaartjes, maar dat blijkt niet helemaal te lukken: van sommige foto’s krijg je niets meer te zien of alleen sterk vervormd. De kans is groot dat het euvel bij de geheugenkaart zelf ligt: die kan bijvoorbeeld beschadigd zijn of per abuis (deels) geformatteerd. Een degelijke tool die specifiek zulke problemen aanpakt, is PhotoRescue (www.datarescue.com/photorescue). De gebruiksvriendelijkste variant kost circa € 20. Gevorderde gebruikers die er niet voor terugschrikken het herstelproces manueel bij te sturen, zien wellicht meer iets in Advanced-versie (circa € 69).

Ligt het probleem zich meer in afzonderlijke fotobestanden (bijvoorbeeld op je harde schijf), dan kun je het met PixRecovery proberen (www.officerecovery.com/pixrecovery). Deze gebruiksvriendelijke tool ondersteunt naast jpg ook nog gif, tif, bmp en png, evenals diverse raw-formaten. Maar let op: progressive jpeg’s worden niet ondersteund.

De herstelde afbeelding krijgt het bmp-formaat mee of je geeft aan dat je toch het originele bestandsformaat wil behouden. Met PixRecovery wordt overigens ook MediaHeal for Flash meegeleverd, dat (foto)bestanden van corrupte flashdrives tracht te verwijderen. Zowel van PhotoRescue als PixRecovery kun je een gratis demoversie downloaden.

MP3

Mp3-bestanden mogen dan erg populair zijn, het is tegelijk een bestandstype dat nauw luistert naar wat de header en metadata vertellen. Aangezien zulke bestanden frequent ‘herschreven’ worden door er allerlei tags of extra’s als albumart et cetera aan toe te voegen, is een corruptie snel gebeurd. Om maar enkele struikelblokken te noemen: corrupte tags of audio, ontbrekende vbr-header of trackinfo, foutieve plaatsing van ID3Vx-tags, et cetera. Ook hier weer het bekende devies: protesteert de ene applicatie, tracht de mp3 dan met een andere te openen.

Een prima mp3-dokter is in elk geval het – gratis – MP3 Diags (http://mp3diags.sourceforge.net). Wanneer je de tool opstart, merk je dat die, in tegenstelling tot andere ‘volautomatische’ hersteltools, toch ook een zekere inbreng van de gebruiker verwacht. De bedoeling is uiteraard dat je eerst de problematische mp3-bestanden inlaadt. In het middenvenster krijg je dan allerlei feedback (via de knop All notes). Let vooral op de (roodgekleurde) afkortingen aa, ae, ak, jb en kc. Vermoed je inderdaad dat een van de aangegeven punten de oorzaak van de bestandsproblemen is, dan kun je die met behulp van een van de ‘hamerknoppen’ oplossen. Klik je op de eerste knop met het groene pijltje, dan kies je zelf welke remedie je wil toepassen. Je kunt echter ook voor een zeg maar kant-en-klaar ‘genezingspakket’ kiezen (transformation pack) met behulp van een van de andere knoppen:

Met cijfer 1: lost vijf mogelijke problemen met de audio op;

Met cijfer 2: lost twee mogelijke problemen met de ID3V2-tags op;

Met cijfer 3: lost zeven mogelijke andersoortige problemen op;

Met cijfer 4: lost alle voorgaande problemen in één keer op.

De auteur wijst er wel fijntjes op dat je beter niet meteen op optie 4 mikt: het valt nooit uit te sluiten dat zo’n ‘drastische’ ingreep niet het gewenste resultaat oplevert. Belangrijk om weten is dat de gekozen aanpassingen standaard op alle ingeladen mp3’s wordt uitgevoerd, tenzij je bij de selectie van de aanpassing(en) de Shifttoets ingedrukt houdt. In dat geval  blijven de ingrepen tot de geselecteerde mp3(’s ) beperkt.

PDF

Ook pdf-bestanden zijn niet ongevoelig voor corruptie, temeer daar ze frequent over en weer gekopieerd worden via e-mail of internet. Lukt het je niet om een pdf-bestand met je vertrouwde pdf-lezer te openen, dan staat niets je in de weg om het met een alternatief programma te proberen, zoals de gratis tools Nitro PDF Reader (www.nitoreader.com) of PDF-XChange Viewer (www.tracker-software.com/product/pdf-xchange-viewer).

Voor specifieke hersteltools kun je onder meer op www.recoverytoolbox.com (circa € 19; zie ook hierboven) en www.pdf-repair.com (€ 137,20) terecht. Beide zijn commerciële toepassingen, maar laten je wel toe een en ander uit te proberen met een gratis demo. Verder kun je nog online terecht op https://www.pdf-tools.com/osa/repair.aspx − de gratis versie plaatst wel een watermerk in je document.

Ook hier weer geldt dat de kansen op succes sterk afhangen van de aard van de corruptie en… van de creativiteit van het herstelprogramma. Bij wijze van experiment wijzigden we (met HxD) bijvoorbeeld alleen de eerste vier bytes van de pdf-header (die aangeeft dat het om een pdf-bestand gaat) en daar beet de online tool grondig de tanden op stuk. De twee andere hersteltools hadden daar gelukkig geen moeite mee.

ZIP

Een corrupte zip is vaak nog erger, aangezien zo’n archiefbestand gewoonlijk verschillende andere bestanden bevat. Zeker hier geldt de intussen beproefde methode: probeer het bestand eerst met een alternatieve ‘uitpakker’ te openen. We kunnen je CakeCMD (http://s2services.com/hosted-freeware/Cake_Command_Line_0_3.zip) en vooral ook No-Frills Unzipper (www.godskingsandheroes.info/software/no-frills-unzipper.zip) aanbevelen, omdat die zich weinig aantrekken van (licht) beschadigde archiefbestanden. Het gaat in beide gevallen om opdrachtregelcommando’s. Je zet ze als volgt in gang: cakecmd extract <zip-bestand> * <doelmap> (bijvoorbeeld: cakecmd extract test.zip * testuitpak_map) en no-frills <zip-bestand>.  Lukt het niet met de ene, dan raden we je aan het met de andere te proberen: een kleine test met een zip waarvan we de eerste 30 bytes van de header corrupt hadden gemaakt, bleek een brug te ver voor CakeCMD, maar na enig protest lukte het wel met No-Frills Unzipper – en trouwens ook met PeaZip (http://peazip.org).

Uiteraard bestaan er ook voor zip-archieven de nodige hersteltools. Wij hebben goede ervaringen met het gratis DiskInternals ZIP Repair (www.diskinternals.com/zip-repair), waarbij je niets meer hoeft te – of kunt – doen dan verwijzen naar het corrupte zip-bestand en naar de doellocatie voor het herstelde (?) exemplaar. Het programma toont je nog voor de eigenlijke reparatie de bestanden die het in het archief meent te herkennen. Goed om weten: ZIP Repair kan ook met ‘spanned’ zip-bestanden overweg en zelfs met bestandstypes als docx, xlsx en pptx− immers, ook dat zijn verborgen zip-archieven (zie ook boven). Na de hersteloperatie moet je dan wel even de extensie .zip wijzigen in de juiste Office-extensie. Een min of meer vergelijkbare tool is Object Fix Zip, eveneens freeware (www.essentialdatatools.com/products/objectfixzip). Die kan weliswaar zip-archieven ook in batch verwerken, maar het is onze ervaring dat die vaker dan Zip Repair over bepaalde fouten struikelt.

Bij ID.nl zijn we gek op apparaten die het dagelijks leven nét een beetje makkelijker maken. En wat is er nu – zeker tijdens warme dagen – makkelijker dan altijd ijsblokjes of ijskoud water binnen handbereik? We zetten vijf modellen op een rij die uitblinken in comfort en gebruiksgemak.

Samsung RS6HA8880B1 (Family Hub)

Ben je op zoek naar een koelkast die meer doet dan alleen koelen? De Samsung RS6HA8880B1 is een slimme Amerikaanse koelkast met een indrukwekkende inhoud van 614 liter. Dankzij SpaceMax-technologie blijft de buitenmaat compact, terwijl de binnenkant verrassend ruim is. Het geïntegreerde Family Hub-scherm doet dienst als digitaal prikbord, kookassistent en entertainmenthub. Met camera's binnenin zie je zelfs onderweg wat er nog in de koelkast ligt. De ijs- en waterdispenser is aangesloten op de waterleiding en bevat een UV-nanofilter voor optimale hygiëne. Twin Cooling Plus zorgt voor aparte luchtstromen in het koel- en het vriesgedeelte, wat de versheid van jouw voedsel ten goede komt.

Hisense RS694N4TFE

Zoek je een ruime en betaalbare koelkast met ijsdispenser? Dan zit je goed met de Hisense RS694N4TFE. Deze stijlvolle zwarte side-by-side heeft een inhoud van 562 liter, verdeeld over een koel- en een vriesgedeelte. Het apparaat beschikt over Total No Frost, wat handmatig ontdooien overbodig maakt. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige temperatuurverdeling, wat bederf tegengaat. Handig: de ijs- en waterdispenser werkt met een intern waterreservoir van 4,5 liter, zodat een vaste aansluiting niet nodig is.

LG GSXE90EVDD

Deze ruime Amerikaanse koelkast van LG biedt met 628 liter voldoende plek voor alles wat je gekoeld wilt bewaren. Het model combineert een fraai zwart design met slimme technologie zoals LinearCooling, waarmee temperatuurschommelingen worden geminimaliseerd. Dankzij No Frost en de water- en ijsdispenser met waterleidingaansluiting geniet je van optimaal gemak. De inverter-compressor maakt het apparaat stil en energiezuinig. Dit model is bovendien voorzien van de InstaView-functie, waarbij je door twee keer kloppen de inhoud kunt bekijken zonder de deur te openen.

Bosch KAD93AIDP (Serie 6)

De Bosch KAD93AIDP is een solide en stijlvolle keuze met een netto-inhoud van 533 liter. Dankzij de anti-fingerprint RVS-look blijft hij er netjes uitzien, ook bij intensief gebruik. De VarioZone-indeling biedt flexibiliteit, met uitneembare plateaus en lades. De ijs- en waterdispenser levert zowel ijsblokjes als crushed ice, en is aangesloten op een vaste waterleiding. Total No Frost voorkomt ijsvorming, en met functies als superkoelen en supervriezen ben je altijd voorbereid op grotere hoeveelheden boodschappen.

Siemens KF96DAXEA (iQ500)

Met zijn French-door ontwerp en een inhoud van 574 liter biedt de Siemens KF96DAXEA een moderne uitstraling en veel gebruiksgemak. Deze koelkast beschikt over een hyperFresh-lade op 0 °C voor vlees en vis, en houdt dankzij multiAirflow een constante temperatuur. De water- en ijsdispenser werkt via een vaste aansluiting, en levert naast ijsblokjes ook crushed ice. Het model is voorzien van ledverlichting, een digitaal display en een deur-alarm. Met een geluidsniveau van 39 dB is hij bovendien opvallend stil.

Wanneer je naar Windows 11 overstapt, zijn er ongetwijfeld zaken waaraan je moet wennen. Maar soms kunnen die dingen ronduit irritant zijn. Daarom bekijken we de grootste ergernissen van Windows 11 én de manieren om ze te verhelpen.

Wat voor de een ergernis is, kan voor de ander simpelweg een verrassende functie zijn. Alles draait om persoonlijke perceptie. We zijn in de fora van Windows 11-gebruikers gedoken om de pijnpunten te vinden. De belangrijkste klachten zijn: de dagelijkse prestatieproblemen die worden veroorzaakt door te veel achtergrondprocessen, Microsoft stuurt je voortdurend richting haar betaalde diensten en overdreven bemoeizucht bij meldingen, badges en reclame. In plaats van te klagen, zorgen wij voor een oplossing. 

Opstartvertraging

Onnodige opstartapps zijn altijd al een bron van ergernis geweest in Windows. Ze belasten de pc doordat ze waardevolle cpu-bronnen aanspreken en zorgen voor een opstartvertraging. Windows 11 bevat zelfs meer bloatware dan Windows 10. Bloatware is een term voor toepassingen die je niet nodig hebt en die het systeem afremmen. Deze toepassingen worden vaak voor de aankoop op nieuwe apparaten geïnstalleerd of ze sluipen op je pc via downloads waarin ze gebundeld zitten. Hoe meer programma’s je hebt, hoe meer achtergrondprocessen die het opstarten kunnen vertragen.

Je kunt ze te slim af zijn door ze te beëindigen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies voor Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op alle processen die zijn gekoppeld aan ongebruikte applicaties en gebruik de opdracht Beëindigen. Daarna schakel je de onnodige opstartapps definitief uit. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen. Ga naar Apps / Opstarten en zet de apps uit waarvan je niet wilt dat ze samen met het systeem automatisch opstarten.

Wees terughoudend wat betreft toepassingen die automatisch opstarten.

Nieuwsfeeds uitschakelen

Widgets zijn een soort mini-apps. Ze tonen bijvoorbeeld de weersverwachting, een overzicht van je agenda-afspraken of de voetbalresultaten. Standaard toont Microsoft ook zijn nieuwsfeed van het MSN-netwerk, wat doorgaans geen toegevoegde waarde heeft. Oorspronkelijk waren widgets bedoeld om nieuwsfeeds en sociale media in het besturingssysteem te integreren.

Sommige gebruikers houden ervan, anderen haten de widgets hartgrondig, omdat er toch al van alle kanten steeds meer nieuws en sociale info op ons afkomen. Wie zit te wachten op de volgende vondst die meer van hetzelfde levert? Als je tot deze laatste groep behoort, dan kun je de functie uitschakelen. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Taakbalkitems en schakel daar Widgets uit.

Gebruik je de widgets zelden of nooit, zet ze dan uit.

OneDrive beperken

Microsoft heeft er een handje van om je met zachte hand naar haar online opslagdienst OneDrive te dirigeren. Bij de eerste set-up krijg je de vraag om OneDrive te gebruiken en daarna maakt OneDrive automatisch en zonder waarschuwing verschillende back-upmappen op OneDrive aan. Dat lijkt op een assertieve dienstverlening, maar de waarheid is dat je als gebruiker op die manier sneller tegen de limiet van 5 gigabyte gratis OneDrive-opslagruimte aanbotst. Het is een marketingtactiek van Microsoft waardoor je gedwongen wordt om te upgraden. Hierdoor ga je sneller overwegen om een betaald abonnement te nemen. Met een Personal Microsoft 365-account krijg je 1 TB aan opslag en 6 TB met een Microsoft Family-abonnement.

Je kunt je overigens afvragen in hoeverre hier een loopje wordt genomen met je privacy. Online back-ups zijn handig, maar ben je ermee gediend dat je gegevens op de servers van Microsoft worden opgeslagen? Misschien wil je liever gebruikmaken van een andere online back-updienst? Nu wordt de indruk gewekt dat de concurrentie tweede keuze is. Ben je het niet eens met deze overijverige OneDrive-synchronisatie, dan klik je met rechts op het pictogram van OneDrive in het systeemvak. Vervolgens selecteer je het tandwieltje rechtsboven om de Instellingen van OneDrive te openen om naar het tabblad Synchroniseren en back-up maken te gaan. Dan klik je op Back-up beheren. Daar kun je aangeven om documenten, afbeeldingen of je bureaublad niet online te bewaren.

Bepaal zelf de mappen waarvan OneDrive een back-up moet maken.

OneDrive ontkoppelen

Wanneer je OneDrive niet vaak gebruikt, kun je deze dienst op je Windows-apparaat ontkoppelen en zelfs verwijderen. Door de koppeling met je Microsoft-account zijn de persoonlijke bestanden in OneDrive beschikbaar op elk apparaat waarop je bent ingelogd met hetzelfde Microsoft-account. Je bent dus niet meer aan een vaste werkplek gebonden. Door te ontkoppelen weet je zeker dat de lokale map niet meer kan synchroniseren met de online opslag.

Klik met rechts in het systeemvak op het pictogram van OneDrive (het wolkje). Kun je dit pictogram niet zien? Klik dan eerst op het PijltjeOmhoog van het systeemvak. Daarna open je het instellingenvenster van OneDrive en ga je naar het tabblad Account. Onder je account selecteer je Deze pc ontkoppelen / Account ontkoppelen. De gegevens die al in OneDrive staan, blijven hierdoor onaangeroerd en de speciale OneDrive-map op de computer verandert in een normale map. Je kunt er bestanden in plaatsen, verwijderen en verplaatsen, maar ze worden niet langer automatisch gesynchroniseerd in de cloud.

Ook al ontkoppel of verwijder je OneDrive, de virtuele map blijft staan in het navigatievenster van Windows Verkenner.

Weg met OneDrive en Edge

Ben je OneDrive echt helemaal beu? Weet dan dat je OneDrive zelfs kunt verwijderen. Het zal je Windows-pc niet beschadigen. Ga naar Instellingen / Apps en open het lijstje met Geïnstalleerde apps. Daar vind je Microsoft OneDrive. Klik op de drie puntjes achter de naam van deze app en selecteer Verwijderen net zoals je dat met elk ander programma zou doen. Het duurt een paar seconden voor de app is verwijderd. Ondertussen heeft Microsoft er ook voor gezorgd dat je op dezelfde manier de browser Edge kunt verwijderen. In het begin van Windows 11 was deze functie nog lichtgrijs gemarkeerd.

Dankzij de nieuwe antimonopoliewet kun je sinds maart 2024 ook de browser van Microsoft verwijderen.

Game Bar voor niet-gamers

De instellingen van Windows 11 bevatten een speciaal onderdeel bedoeld voor gaming. Wanneer je de toetscombinatie Windows-toets+G gebruikt, open je de Windows Game Bar. Daarmee kun je schermafdrukken en clips vastleggen van games die door Microsoft zijn geverifieerd. Eigenlijk is deze functie bedoeld voor het vastleggen van Xbox-games, maar je kunt hem ook gebruiken voor schermopnames van gewone programma’s.

Geen kwaad woord over de Windows Game Bar. Maar als je geen of zelden games speelt, heeft het geen zin om de Game Bar en Game Mode op de computer in te schakelen. Bovendien kan deze applicatie veel cpu en geheugen gebruiken. Om de Game Bar uit te schakelen, ga je weer naar het instellingenvenster van Windows. Daar kies je Gaming / Game Bar. Vervolgens schakel je bovenaan de optie uit bij Je controller mag Game Bar openen. Daarna ga je terug naar het venster Gaming en je kiest het tabblad Gamemodus om ook hier de optie Gamemodus uit te zetten.

Ben je geen gamer, schakel dan de Game Bar uit.

Badges in de kiem smoren

Windows 11 toont voortdurend meldingen op de taakbalk die je waarschuwen voor onder meer updates en nieuwe e-mail. Deze zogenaamde badges staan standaard ingeschakeld. Ze blijven eindeloos opduiken. Bankwebsites sturen je constant badges, maar ook browserextensies doen dat. Het wordt snel te veel van het goede. Nogal wat gebruikers ergeren zich hieraan, wat heel begrijpelijk is.

Je kunt de badges uitschakelen door met rechts op de taakbalk te klikken en dan te kiezen voor Taakbalkinstellingen. Scrol aan de rechterkant naar beneden en klik op Taakbalk. Vervolgens scrol je nog wat verder naar beneden tot je bij Gedrag van taakbalk bent. Hier kun je de optie uitschakelen bij Badges weergeven in taakbalk-apps. Dit is trouwens ook de plaats waar je de uitlijning van de taakbalk wijzigt. Standaard staan de pictogrammen gecentreerd op de taakbalk. Hier kun je aangeven dat die links moeten worden uitgelijnd. Hierdoor wordt het Startmenu aan de linkerkant weergegeven zoals vroeger.

In de taakbalk kun je de badges verbergen.

Terug naar bekend startmenu

Mis je het startmenu van Windows 10? Er is een interessante tweak waarbij je het Windows 11-startmenu vervangt door het type uit Windows 10. Download Open-Shell van de GitHub-website. De laatste versie op het moment van schrijven is OpenshellSetup 4.4.195. Je hebt de keuze tussen een zelfuitvoerbaar exe-bestand of een gecomprimeerd 7Z-bestand. Wij gaan voor het exe-bestand.

In de set-upwizard schakel je de opties Classic Explorer en Classic IE uit. De optie Create a start menu folder moet aangevinkt blijven. Zodra het installatieproces voltooid is, open je via Windows Zoeken de Open-Shell Menu Settings. Daarna kun je kiezen tussen de Classic Style, Classic with two columns of Windows 7 style.

Misschien wil je ook de knop naar het startmenu aanpassen zodat deze op die van Windows 10 lijkt. Hiervoor vink je de optie Replace start button aan. Vervolgens kies je een van de drie voorstellen uit, of je klikt op Pick Image. Zoek op het web naar een afbeelding van het Windows 10-startmenu en selecteer die. Wil je op je schreden terugkeren en Open-Shell verwijderen? Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Selecteer Open-Shell en gebruik de optie Verwijderen.

Geef het startmenu zijn oude look terug.

Advertenties uitschakelen

Windows 11 genereert een unieke identifier, een zogenaamde reclame-ID, om je activiteiten te volgen. Hiervoor gebruikt Microsoft je zoekopdrachten, eerdere aankopen van Microsoft-producten en online activiteiten die gekoppeld zijn aan je Microsoft-account. Adverteerders kunnen die gebruiken om jou gerichte advertenties te sturen wanneer je apps gebruikt. Ben je gevoelig voor je privacy, dan zet je hier ook het mes in.

Open Instellingen en ga naar Privacy en beveiliging. Klik rechts op het onderdeel Algemeen. Zet de schakelaar uit bij Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Doe hetzelfde bij Websites hebben toegang tot mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie. Optioneel schakel je ook de optie daaronder uit: Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door app-lanceringen bij te houden. Tot slot zet je ook de vierde optie uit: Suggesties voor inhoud in de app Instellingen weergeven.

Draag zorg voor je privacy en schakel reclamemeldingen uit.

Meldingen uitschakelen

In het Berichtencentrum komen ook systeemwaarschuwingen, ongelezen berichten, nieuwe artikelen van je favoriete websites en meer meldingen binnen. Deze kunnen nuttig zijn om je op de hoogte te houden van wat er gebeurt, maar het is best mogelijk dat de hoeveelheid meldingen en geluiden overweldigend is en op je zenuwen gaat werken. Daarom kun je meldingen uitschakelen om afleiding te minimaliseren. Open de Instellingen en klik op Systeem. Aan de rechterkant klik je op de pagina Meldingen. Hier kun je de schakelaar Meldingen uitschakelen omzetten. Wil je nog verder gaan, dan zet je de schakelaar Niet storen aan.

Zo, dat scheelt een hoop afleiding.

Snoeien in bloatware

Een nieuwe pc komt met een hoop bloatware en bij Windows 11 is dat niet anders. Het gaat om software waar je niet om hebt gevraagd. Bloatware neemt niet alleen geheugenruimte in beslag, hij verslechtert ook de prestaties van het systeem. Meestal gaat het om spelletjes, testversies van beveiligingssuites en virusscanners, cloudservices en zelfs fotoboeken.

Er zijn freewaretools die scannen naar bloatware, ook wel crapware genoemd, om die automatisch te verwijderen. Maar als je er niet goed in thuis bent, kun je hiermee meer kwaad dan goed doen. Sommige applicaties zijn immers noodzakelijk voor de goede werking van het systeem. De website Should I Remove It is gespecialiseerd in het vinden en verwijderen van bloatware. Hier vind je uitgebreide overzichten van bloatware bij alle belangrijke computermerken. Neem bijvoorbeeld Toshiba, die heeft meer dan dertig applicaties die als testversie worden geïnstalleerd. Snoei de bloatware dus handmatig. Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Daar zie je alle programma’s die op de machine zijn geïnstalleerd. Blader door de lijst en controleer welke programma’s je kunt verwijderen.

Volgens de website Should I Remove It bevat een Toshiba de meeste bloatware.