Wanneer je meerdere apparaten gebruikt, is het enorm handig wanneer de browser jouw surfgegevens synchroniseert. Dezelfde favorieten, wachtwoorden en geschiedenis heb je dan op zowel de desktop, smartphone als tablet bij de hand. Dat is nog eens prettig werken! Naast de synchronisatieopties van iedere browser, nemen we ook de basisfuncties onder de loep. Welke browser biedt het beste totaalplaatje?

Tegenwoordig verschijnt in een vers geïnstalleerde versie van Windows automatisch een browserkeuzescherm. Hierin kun je onder meer kiezen uit Internet Explorer, Chrome, Firefox, Safari en Opera. In deze test lees je precies welke browser het beste bij je past, waarbij we ook rekening houden met het gebruik van mobiele apparaten.

Het is het slimste om een browser op je computer te installeren waarvan ook versies beschikbaar zijn voor je smartphone en tablet. Je synchroniseert in dat geval namelijk surfgegevens, zodat je niet overal apart favorieten en wachtwoorden hoeft in te stellen. Inloggen met een persoonlijk account is voldoende om op alle pc’s en mobiele apparaten toegang tot een gepersonaliseerde browser te krijgen. Maar ook de basisfuncties van iedere browser spelen natuurlijk een belangrijke rol in welke keuze je maakt.

Internet Explorer 9

Internet Explorer is in Nederland al jarenlang de populairste browser. De reden hiervoor is simpel. Microsoft stopt in iedere Windows-versie standaard dit programma, waardoor het merendeel van de gebruikers uit gemak voor deze browser kiest. In dit geval zegt de populariteit dus helemaal niets over de kwaliteit van het programma.

Toch lijkt er op het eerste gezicht geen reden om naar een concurrent over te stappen. Internet Explorer 9 is gebruiksvriendelijk en kan in tegenstelling tot eerdere versies goed overweg met alle gangbare web-standaarden. De minimalistische gebruikersomgeving hebben de ontwikkelaars zorgvuldig uit Chrome overgenomen, waardoor er meer ruimte is voor de web-inhoud. Bovendien voelt de browser soepel aan en maakt gebruik van hardwareversnelling om websites met veel grafische inhoud weer te geven.

Opties

Handig is dat je veelgebruikte webdiensten als Gmail, YouTube en Facebook kunt vastpinnen aan de Taakbalk. Je roept ze op die manier snel op vanuit het besturingssysteem, zonder dat je eerst de startpagina van de browser moet openen. Via de functie Traceerbeveiliging verstuurt de browser een Do Not Track-header naar websites. Hierin worden online adverteerders verzocht om je surfgedrag niet te volgen via tracking cookies.

©PXimport

Gebruik de functie Traceerbeveiliging om online adverteerders te blokkeren.

Deze ‘volgbestanden’ belanden meestal via websites met banners op je pc. Een voordeel is dat je in Internet Explorer optioneel ook zwarte lijsten gebruikt om tracking cookies te blokkeren. Het programma bevat diverse opties om surfsessies aangenamer te maken. Zo voeg je rss-feeds aan de favorieten-werkbalk toe en voer je via de adresbalk rechtstreeks zoekopdrachten uit met Bing of een andere zoekmachine.

Synchronisatie

Tot zover het goede nieuws, want op het gebied van browsersynchronisatie valt Internet Explorer 9 enorm tegen. Microsofts programma biedt daarvoor namelijk helemaal geen opties! Persoonlijke surfgegevens op een andere computer of smartphone meenemen kun je dus vergeten. Gelukkig bevat Internet Explorer 10 op dit vlak de nodige verbeteringen (zie kader ‘Internet Explorer 10’).

Jammer is dat de ondersteuning voor plug-ins nogal achterblijft, zeker vergeleken bij Firefox en Chrome. Nog altijd maakt Microsoft het voor enthousiaste ontwikkelaars erg ingewikkeld om leuke plug-ins te ontwikkelen. Microsoft heeft ervoor gekozen om geen versie van Internet Explorer 9 uit te brengen voor Windows XP, dus gebruikers van dit besturingssysteem kunnen de browser niet installeren.

Internet Explorer 10

Met de introductie van Windows 8 op 28 oktober jongstleden is er tegelijkertijd ook een nieuwe versie van Internet Explorer verschenen. Microsoft heeft aan versie 10 allerlei nieuwe snufjes toegevoegd. Zo is er eindelijk browsersynchronisatie mogelijk, waarmee gebruikers favorieten, voorkeuren en de surfgeschiedenis kunnen meenemen op verschillende systemen. Hiervoor hebt u wel een Microsoft-account nodig. Favoriete websites voegt u als aparte app toe aan de Metro-interface van Windows 8, zodat veelgebruikte webdiensten snel bereikbaar zijn. Opvallend is dat Internet Explorer 10 standaard een Do Not Track-header stuurt naar bezochte websites. Deze functie hoeft u dus niet apart aan te zetten. Daarnaast bevat de nieuwste versie spellingscontrole, wat het aantal typefouten ten goede komt. Microsoft heeft ook een tablet-versie van de browser ontwikkeld met grotere pictogrammen en een adresbalk onder aan het venster. Het softwarebedrijf brengt Internet Explorer 10 uitsluitend uit voor Windows 7 en 8.

Van alle mobiele apparaten is er alleen ondersteuning voor Windows Phone. Een opmerkelijk verschil met de desktop-versie is dat de adresbalk onder in het scherm is genesteld. Je kunt met Internet Explorer Mobile alles doen wat je van een browser mag verwachten, zoals favorieten opslaan, cookies uitzetten en de surfgeschiedenis wissen. Een pluspunt is dat je eenvoudig webpagina’s aan het startscherm van Windows Phone vastmaakt.

Internet Explorer 9

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7

Mobiel Windows Phone

Systeemeisen 1GHz-processor, 512 MB RAM, 70 MB harde-schijfruimte (120 MB voor 64bit-versie), minimale beeldschermresolutie 800 x 600

Pluspunten

Webdiensten vastpinnen

Adverteerders blokkeren

Minpunten

Geen browsersynchronisatie mogelijk

Weinig plug-ins

SCORE: 7/10

Google Chrome 21

Hoewel Chrome de jongste browser is uit deze test, heeft het inmiddels een behoorlijk marktaandeel verworven. Vooral de kale gebruikersomgeving, snelle laadtijden en vlotte bediening waren een paar jaar geleden een verademing. Nu andere browsers deze zaken hebben overgenomen, probeert Google ook met interessante functies uit te blinken.

Opties

Als enige browser ondersteunt Chrome twee HTML5-videocodecs, namelijk H.264 en WebM. Hoewel Google de voorkeur geeft aan laatstgenoemde codec, kan de browser dus webvideo’s in beide formaten afspelen. Gebruikers breiden de browser gemakkelijk uit met extra functies, want er zijn duizenden plug-ins beschikbaar.

Een minpunt is dat Chrome geen geïntegreerde rss-lezer bevat. Om nieuwsstromen van websites alsnog via rss te volgen, installeer je als alternatief een plug-in. Op het moment van schrijven ondersteunt Chrome nog geen Do Not Track. Wel heeft Google aangekondigd deze functie op korte termijn te introduceren. Je hoeft niet handmatig nieuwe versies van Chrome te installeren, want de browser werkt zichzelf automatisch bij. Je zet tabbladen van webdiensten eventueel vast aan de tabbladstrook. Wanneer je bijvoorbeeld dagelijks je webmail raadpleegt, kun je het postvak via deze optie razendsnel openen.

Synchronisatie

De synchronisatieopties zijn in Chrome prima uitgewerkt. Je kunt met zowel een Android- als iOS-systeem de browser gebruiken. Zodra je Chrome voor de eerste keer opent, verschijnt er een aanmeldscherm. Na het typen van het e-mailadres en wachtwoord, beland je meteen in de persoonlijke surfomgeving.

©PXimport

U geeft zelf aan welke gegevens u wilt synchroniseren.

Wijzigingen worden vrijwel direct op andere apparaten verwerkt waarop je je aanmeldt in Chrome. Als je inlogt op je Google-account, kun je op al jouw apparaten je eigen favorieten, instellingen, wachtwoorden en surfgeschiedenis gebruiken. Een uitzondering hierop zijn plug-ins, want die werken niet op tablets en smartphones. Overigens bepaal je helemaal zelf welke gegevens je synchroniseert. Prettig is dat je ook geopende tabbladen kunt overzetten. Als je een surfsessie plotseling afbreekt, kun je later op een andere computer, tablet of smartphone op hetzelfde punt weer verdergaan.

De mobiele versie van Chrome functioneert uitstekend in Android en iOS, waarbij webpagina’s opvallend snel laden. Nuttig is dat je via de privémodus mobiel kunt surfen zonder gebruikerssporen op het toestel achter te laten.

Google Chrome 21

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7/XP; Mac OS X 10.5.6 of hoger; Linux

Mobiel Android, iOS

Systeemeisen Intel Pentium 4-processor, 128 MB RAM, 100 MB harde-schijfruimte

Pluspunten

Uitstekende synchronisatieopties

Platformonafhankelijk

Tabbladen vastzetten

Privémodus mobiele versie

Minpunten

Geen rss-lezer

Geen Do Not Track

SCORE: 9/10

Firefox 15

Firefox houdt zich al jaren prima staande tussen al het browsergeweld. Ontwikkelaar Mozilla volgt alle trends netjes op, waardoor gebruikers altijd over een modern internetprogramma beschikken. Een opmerkelijk verschil met Internet Explorer en Chrome is dat Firefox nog steeds vasthoudt aan een apart zoekveld naast de adresbalk. Die is eigenlijk overbodig, aangezien je ook via het adresveld Google laat zoeken op trefwoorden.

Opties

Mozilla geeft zijn gebruikers de gelegenheid om de werkbalk naar eigen wens in te richten. Verder voeg je eenvoudig knoppen toe die standaard niet in de werkbalk aanwezig zijn, zoals rss-feeds en tabbladgroepen en opties voor afdrukken en zoomen. Je kunt ook optioneel een Do Not Track-header naar websites sturen. Hiermee maak je kenbaar dat je liever geen tracking cookies ontvangt.

Net als bij Chrome het geval is, geef je veelgebruikte favorieten een permanente plek in de tabbladenstrook. Het aantal beschikbare plug-ins voor Mozilla’s browser blijft onverminderd groot. In de online catalogus vind je duizenden bruikbare uitbreidingen, waarmee je leuke functies toevoegt. Een aangename vernieuwing is dat de browser zichzelf bijwerkt naar de meest recente versie. Behalve dat je geen updates handmatig meer hoeft te installeren, merk je daar verder niets van.

Synchronisatie

De functie Firefox Sync stelt je in staat om maximaal 25 MB aan gegevens te synchroniseren met andere pc’s en Android-toestellen. Je eigen wachtwoorden, favorieten, plug-ins, voorkeuren, surfgeschiedenis en openstaande tabbladen staan dan op iedere pc en geschikte smartphone voor je klaar. Het gebruik van de synchronisatieopties voelt iets omslachtiger aan vergeleken met Chrome. De functie is weggestopt in het menu en je dient zelf actie te ondernemen om de boel in werking te zetten.

©PXimport

Firefox is een zeer flexibele browser. U past de werkbalk naar eigen wens aan.

Andere pc’s en geschikte apparaten voeg je toe met een unieke code of via de inloggegevens van het Sync-account. Soms is niet direct duidelijk waar je de code kunt vinden. Maar als alles eenmaal is ingesteld, werkt de synchronisatie vlekkeloos en in twee richtingen.

Een sterk onderdeel van Firefox is dat je in de mobiele versie plug-ins kunt installeren, zoals Adblock Plus. Surfen in de privémodus is helaas niet mogelijk. Wel kun je, ook op een mobiel toestel, met de Do Not Track-header aangeven dat je niet gevolgd wilt worden.

Firefox 15

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7/XP; Mac OS X 10.5.5 of hoger; Linux

Mobiel Android

Systeemeisen Intel Pentium 4-processor (met SSE2-ondersteuning), 512 MB RAM, 200 MB harde-schijfruimte

Pluspunten

Uitgebreide catalogus plug-ins

Automatische updates

Aanpasbare werkbalk

Minpunten

Apart zoekveld

Aanmeldprocedure Firefox Sync omslachtig

SCORE: 8/10

Safari 5

Wie Safari op een Windows-pc wil installeren, zal tevergeefs zoeken naar een downloadlink. Apple stelt de browser sinds enkele maanden niet meer beschikbaar op zijn website en levert aan bestaande gebruikers geen updates meer. Het Amerikaanse elektronicabedrijf heeft nog geen reden naar buiten gebracht, maar de kans is reëel dat de ontwikkeling helemaal is stopgezet. Dat zou een slechte keus zijn, want er zijn heel wat Windows-gebruikers die surfgegevens willen synchroniseren met een iPad of iPhone. Wie goed zoekt op internet, pikt de laatste versie van Safari (5.1.7) elders op.

Opties

Hoewel de gebruikersomgeving er netjes uitziet, is Safari voor Windows-gebruikers niet zo’n aantrekkelijke optie. De hoeveelheid plug-ins is vergeleken met andere browsers erg beperkt en het programma is dus al maanden niet meer bijgewerkt. Ook veel functies waarmee andere browsers pronken, zijn in Safari niet beschikbaar. Op de iPad en iPhone kun je nog wel prima uit de voeten met Safari.

©PXimport

Safari heeft teveel beperkingen op Windows-computers, waardoor u beter kunt uitwijken naar een ander programma.

Synchronisatie

Voor de synchronisatieopties heb je ook niets aan Safari, want die zijn voor Windows-pc’s niet beschikbaar. Vanaf een Mac kun je via iCloud wel favorieten en openstaande tabbladen meenemen op een iPhone of iPad, al is het dus niet mogelijk om gegevens te synchroniseren met Windows-machines.

Safari 5

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7/XP; Mac OS X

Mobiel iOS

Systeemeisen Onbekend

Pluspunten

Mooie vormgeving

Minpunten

Onduidelijke toekomst Windows-versie

Geen browsersynchronisatie

HTML5-videotag ontbreekt

SCORE: 4/10

Opera 12

De onbekendste browser in dit overzicht is ongetwijfeld Opera. Eigenlijk is dat zonde, want het programma biedt een aantal leuke, aparte mogelijkheden.

Opties

Op het gebied van plug-ins legt Opera het ruimschoots af tegen Firefox en Chrome, want er zijn relatief weinig uitbreidingen beschikbaar. Net zoals in de andere browsers, geef je web-diensten een vast plekje in de interface door ze vast te pinnen. Evenals in Firefox, is er in Opera nog sprake van een apart zoekvak, terwijl je ook in het adresveld de zoekopdracht kunt invoeren.

Maar Opera heeft meer interessante functies: zo haal je rechtstreeks films en muziek vanaf bittorrent op zonder dat je een extern downloadprogramma nodig hebt. Zodra je klikt op een torrentbestand, haalt Opera meteen de gewenste mediabestanden binnen. De optie Opera Turbo maakt het mogelijk om gecomprimeerde versies van websites te laden. Vooral wanneer je surft via een trage internetverbinding levert dat volgens de makers snelheidswinst op. Verder vind je in de browser een rss-lezer en een e-mailclient. Binnen hetzelfde programma voer je dus allerlei internettaken uit, waarvoor je normaal gesproken extra software nodig hebt.

©PXimport

Met de geïntegreerde e-mailclient van Opera haalt u eenvoudig rss-feeds van websites op.

Synchronisatie

De mobiele versie van Opera bevalt prima. Via een duidelijke menuknop pas je de instellingen aan en open je favoriete websites. De synchronisatieopties mogen dan wel niet erg uitgebreid zijn, de functie is wel de moeite waard omdat het erg prettig werkt. Je hoeft alleen maar een account aan te maken, waarna je aangeeft welke gegevens je wilt synchroniseren. Je kunt echter geen plug-ins en openstaande tabbladen naar een andere pc, tablet of smartphone meenemen.

Opera 12

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7/XP; Mac OS X 10.5 of hoger; Linux

Mobiel Android, iOS, BlackBerry, Symbian

Systeemeisen Intel Pentium II-processor, 128 MB RAM, 30 MB harde-schijfruimte

Pluspunten

Veel extra functies

Simpel synchronisatie instellen

Minpunten

Minder synchronisatieopties

Weinig plug-ins

SCORE: 8/10

Conclusie

Als je een browser alleen op een pc gebruikt zonder plug-ins, kun je met Internet Explorer 9 prima uit de voeten. Wil je meer doen met een browser, dan voldoet het programma van Microsoft niet. Een beter alternatief is Chrome. Dit programma is voor een grote hoeveelheid (mobiele) platformen beschikbaar. Via een Google-account synchroniseer je allerlei surfgegevens tussen apparaten en pc’s, zodat je overal dezelfde favorieten en wachtwoorden bij de hand hebt.

Ook Opera biedt een brede platformondersteuning, maar de synchronisatieopties blijven, vergeleken bij Chrome, helaas iets achter. Gebruikers van Android kunnen ook een beroep doen op Firefox om browsergegevens vanaf de desktop over te hevelen. Het kost wat moeite om Firefox Sync op te starten, maar daarna werkt het prima. Safari lijkt zijn beste tijd op Windows-systemen te hebben gehad, want deze browser is al een tijdje niet meer bijgewerkt.

Samenvattend biedt Chrome naar onze mening de beste synchronisatieopties, terwijl ook alle basisfuncties uitstekend werken. Bovendien scoort dit programma het hoogst op de Peacekeeper-benchmark. Om deze redenen verdient Chrome het Best Getest-predikaat.

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.