Privacy- en beveiligingsinstellingen in Windows 11

Er zijn verschillende momenten waarop je de instellingen voor privacy en beveiliging kunt opgeven. Voer je een schone installatie van Windows 11 uit? Tijdens het installatieproces worden enkele privacy- en beveiligingsgerelateerde vragen gesteld. Heb je Windows 11 al geïnstalleerd of is er een upgrade van Windows 10 uitgevoerd? Dan kun je de instellingen alsnog aanpassen. Je maakt hiervoor gebruik van het instellingenvenster. Open het Startmenu en typ Instellingen of gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I. Kies voor de sectie Privacy & beveiliging.

01 Categorieën

De instellingen voor privacy en beveiliging zijn opgedeeld in drie hoofdcategorieën: Beveiliging, Windows-machtigingen en App-machtigingen. De sectie Beveiliging bevat de algemene instellingen voor zowel hardware als software. Hier vind je onder meer de instellingen voor de firewall en antivirus, maar ook opties voor apparaatversleuteling. In de sectie Windows-machtigingen vind je hoofdzakelijk opties die te maken hebben met het bijhouden van het computergebruik, zoals diagnostische gegevens en activiteitsgeschiedenis. De instellingen in de sectie App-machtigingen bepalen welke rechten de individuele apps binnen Windows hebben.

02 Windows-beveiliging

Kies voor Windows-beveiliging. Via dit onderdeel roep je een overzicht op van de verschillende gebieden van Windows die worden beveiligd: zo zie je onder meer of de firewallbeveiliging actief is en of de computer wordt beschermd tegen virussen. Naast elk onderdeel vind je een pictogram dat de status van de beveiliging duidelijk maakt. Zie je een pictogram met een uitroepteken? Dan beveelt Windows 11 een bepaalde ‘actie’ aan. Klik op het beveiligingsgebied om de details te tonen. Bij de details zie je direct wat je kunt doen om het euvel te verhelpen, bijvoorbeeld het inschakelen van een beveiliging die voorheen was uitgeschakeld.

Windows 11: tips, nieuws, systeemeisen en meer

03 Mijn apparaat zoeken

Verlies je je computer onverhoopt (bijvoorbeeld bij diefstal), dan kun je de functie Mijn apparaat zoeken gebruiken om het apparaat te lokaliseren. Om de functie te laten werken, moet je zijn aangemeld met een Microsoft-account en is het nodig om de huidige locatie telkens met Microsoft te delen. Zet de schuif op Aan als je de functie wilt gebruiken. Gebruik je meerdere computers? Via de optie Alle apparaten weergeven die aan uw account zijn gekoppeld vraag je een overzicht op van alle geregistreerde computers. Dit hoeven niet per se Windows 11-apparaten te zijn. Ook computers met Windows 10 worden in het overzicht getoond. Gebruik je een pen (stylus) voor de bediening van Windows, dan kun je optie Uw pen zoeken gebruiken om de pen bij verlies terug te vinden.

In geval van nood

04 Apparaatversleuteling

Het is belangrijk om de gegevens op de computer altijd zo goed mogelijk te beveiligen. De functie Apparaatversleuteling kan hier een steentje aan bijdragen. Zet de schuif op Aan bij Apparaatversleuteling. Afhankelijk van de gebruikte editie van Windows 11, vind je in dezelfde sectie aanvullende opties voor BitLocker-stationsversleuteling (in de sectie Gerelateerd). Klik op BitLocker-stationsversleuteling om de BitLocker-beveiliging in en uit te schakelen. Klik op Vind uw BitLocker-herstelsleutel voor een overzicht van de manieren waarop je de herstelsleutel terugvindt. Deze heb je nodig voor situaties waarin je geen toegang meer hebt tot de computer. Heb je de Home-editie van Windows 11, dan beschik je alleen over de standaard apparaatversleuteling en niet over BitLocker.

Voor ontwikkelaars?

05 Algemene machtigingen

Bij het onderdeel Windows-machtigingen kun je zien welke rechten apps hebben op het gebied van gegevensverzameling. De manier waarop je de computer gebruikt, is interessant voor de makers van Windows 11, maar ook voor adverteerders. Op basis van deze gebruikersgegevens kunnen adverteerders bijvoorbeeld gepersonaliseerde advertenties in de browser tonen. Ook kan Windows ‘suggesties’ doen voor nieuwe apps, gebaseerd op je interessegebieden. Via de sectie Algemeen houd je dat gedrag in toom. Zet de schuif op Uit bij de instellingen waar je geen behoefte aan hebt, bijvoorbeeld Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door applanceringen bij te houden. Wil je niet dat er persoonlijke advertenties worden getoond, dan deactiveer je bovendien de optie Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken.

06 Online spraakherkenning

Deze sectie bepaalt of je gebruik wilt maken van online spraakherkenning. Het gaat hierbij overigens niet om de ingebouwde spraakherkenning van Windows 11, maar om een online technologie van Microsoft die soms door externe apps die in Windows 11 zijn geïnstalleerd, kan worden gebruikt. Het inschakelen van de optie is alleen nuttig als je online spraakherkenning gebruikt. In andere gevallen schakel je deze uit privacyoverwegingen het best uit; fragmenten van je stem kunnen bij instemming namelijk worden gebruikt voor analyse om de dienst beter te maken.

07 Persoonlijke instellingen voor handschrift en typen

Gebruik je een pen (stylus) en handschriftherkenning bij het bedienen van de computer? Dan kun je Windows 11 een persoonlijke woordenlijst laten maken, waarvoor de typegeschiedenis en handschriftpatronen van jezelf als bron worden gebruikt. Zet de schuif op Aan bij Persoonlijk woordenboek voor handschrift en inkt. Klik op Persoonlijk woordenboek om de woordenlijst te tonen. Je kunt deze op elk moment leegmaken: klik op de knop Uw persoonlijke woordenlijst wissen. De database met opgeslagen woorden wordt lokaal op de computer opgeslagen. Maar wanneer je bent aangemeld met een Microsoft-account, wordt de database ook via OneDrive gesynchroniseerd, zodat op iedere Windows-computer waarop je je aanmeldt, je woordenlijst tot je beschikking staat.

Privacy hier en daar

08 Diagnostische gegevens en feedback

Windows kan tot in detail het gebruik van de computer bijhouden en deze diagnostische gegevens delen met de ontwikkelaars. De informatie wordt gebruikt om het besturingssysteem te verbeteren en bugfixes uit te brengen. Er wordt altijd een set (anonieme) gegevens met Microsoft gedeeld, maar of er ook aanvullende gegevens worden verstuurd, bepaal je zelf. Het gaat hierbij om gegevens over bezochte websites, het gebruik van apps en functies en gedetailleerdere informatie in geval van foutrapportages. Zet de schuif op Uit als je deze informatie niet wilt delen. De instelling heeft geen invloed op de beveiliging van de computer.

In de secties eronder bepaal je welke andere diagnostische gegevens je wilt delen. Zet de schuif op Uit bij elk onderdeel waarover je geen informatie wilt delen. Wil je met een schone lei beginnen en de eerder verzamelde gegevens wissen? Kies voor Diagnostische gegevens verwijderen. Bevestig met een klik op Verwijderen. Ben je geïnteresseerd in wat voor gegevens er allemaal worden verzameld? Dan kun je de diagnostische gegevens ook bekijken. Zet de schuif op Aan bij Viewer voor diagnostische gegevens inschakelen en klik op De viewer voor diagnostische gegevens openen om de resultaten te bekijken. In sommige gevallen wordt er eerst een app uit de Microsoft Store gedownload. Je moet wel een beetje kennis van zaken hebben om te achterhalen waar alle gegevens voor staan en wat ze betekenen. Meer informatie hierover vind je ook via www.tiny.cc/wdiag.

09 Activiteitsgeschiedenis

Windows 11 kan bijhouden waarmee je bezig bent, zodat je op een later moment de draad weer kunt oppakken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het bezoeken van websites of bij het openen van Office-bestanden. Het weergeven van eerder geopende programma’s en documenten op een tijdlijn op de desktop – zoals dat Windows 10 met de toetscombinatie Windows-toets+Tab was te openen – is niet meer aanwezig in Windows 11. Wil je niet dat Windows 11 bijhoudt welke Office-documenten of websites je hebt geopend, dan verwijder je het vinkje bij de optie Mijn activiteitengeschiedenis bewaren op dit apparaat. Je kunt de bestaande geschiedenis op elk moment verwijderen: kies in hetzelfde venster voor Activiteitsgeschiedenis van mijn Microsoft-account beheren. Een nieuw venster wordt geopend. Klap de sectie Gegevens over de prestaties van apps en services open en klik op Prestatiegegevens voor de app en services wissen. Bij Gegevens over activiteiten van apps en services zie je bovendien welke apps je hebt gebruikt. Om deze lijst te wissen, klik je op Wis alle app- en service-activiteitsgegevens.

10 Machtigingen zoeken

Deze sectie bepaalt de zoekinstellingen van Windows. Deze instellingen zijn van toepassing op alle zoekonderdelen binnen Windows, onder meer in het Startmenu. In de sectie Veilig zoeken bepaal je welke zoekinhoud mag worden getoond (bijvoorbeeld erotische afbeeldingen). Wil je dat de zoekfunctie ook inhoud van cloudlocaties zoals OneDrive doorzoekt? In de sectie Zoeken in Cloudinhoud zet je de schuif op Aan bij de diensten die je in de zoekresultaten wilt meenemen, bijvoorbeeld Microsoft-account. Tot slot is er de sectie Geschiedenis. Hier bepaal je of de zoekgeschiedenis mag worden opgeslagen. Om eerdere zoekgeschiedenis te verwijderen, klik je op Zoekgeschiedenis van apparaat wissen.

11 Zoeken in Windows zelf

Bij het doorzoeken van bestanden op de computer gebruikt Windows een index. Dat is een database waarin alle zoekresultaten worden bewaard. Hoe wordt geïndexeerd, bepaal je via de sectie Zoeken in Windows. Bij Status van indexeren lees je welk gedeelte van de aanwezige bestanden is geïndexeerd. Het indexeren van bestanden is relatief intensief en kost dus systeembronnen, zoals processorkracht en geheugen. Gebruik je een laptop op accuvoeding en wil je de batterij zo lang mogelijk gebruiken? Zet de schuif op Aan bij Energie-instellingen respecteren bij het indexeren. In de sectie Mijn bestanden zoeken bepaal je op welke locaties de computer bestanden mag indexeren. De standaardoptie – Klassiek – doorzoekt alleen de documentmappen, afbeeldingen, muziekmappen en het bureaublad. Kies je voor Uitgebreid, dan wordt de volledige inhoud van de computer geïndexeerd, dus ook systeembestanden. Zorg in dat geval ervoor dat de computer is aangesloten op netstroom. In geval van accuvoeding zal de computer niet indexeren. In de sectie Mappen uitsluiten van uitgebreide zoekopdracht bepaal je eventueel welke mappen juist niet worden meegenomen bij het indexeren. Dit kunnen bijvoorbeeld mappen zijn met onbelangrijke of tijdelijke bestanden of mappen waarvan je simpelweg niet wilt dat de inhoud in de zoekresultaten kan verschijnen.

12 App-machtigingen

Apps kunnen in Windows 11 verschillende rechten en vrijheden hebben. Zo kan een app bijvoorbeeld de locatie van de computer opvragen (om hiermee het lokale nieuws of het weerbericht te tonen), de microfoon of camera activeren (om een videogesprek op te zetten) of een map inzien (om een bestand te selecteren). In de sectie App-machtigingen bepaal je per mogelijkheid welke apps hiervan gebruik mogen maken. Klik bijvoorbeeld op Locatie. In dit venster bepaal je allereerst of de locatieservices beschikbaar zijn in Windows. Zet de schuif op Uit als je de betreffende dienst niet wilt gebruiken. Vervolgens kun je aangeven of apps gebruik mogen maken van de functie (zet de schuif op Aan bij Apps toegang verlenen tot uw locatie). In de lijst eronder bepaal je per app of deze toegang krijgt tot de locatieservices. Naast de apps uit de Microsoft Store, kunnen ook andere programma’s – de zogeheten bureaublad-apps – gebruikmaken van de dienst. Wil je dat niet? Zet dan de schuif op Uit bij Bureaublad-apps toegang geven tot uw locatie. Verder vind je in hetzelfde scherm instellingen die specifiek zijn voor de gekozen service. In het geval van locatieservices kun je hier bijvoorbeeld de standaardlocatie bepalen (klik op Standaardlocatie instellen) en de geschiedenis van eerdere locaties verwijderen (klik op Wissen).

Totale controle

13 Accounts

Nu we de instellingen van de sectie Privacy & beveiliging hebben besproken, openen we een andere sectie van het instellingenvenster, te weten: Accounts. Je vindt deze sectie links in het venster. Deze sectie geeft je toegang tot aanmeldingsopties van de computer, maar stelt je ook in staat je gebruikersaccounts te beheren. Vanuit privacy- en beveiligingsoogpunt is de sectie dan ook even belangrijk als de eerdergenoemde Privacy & beveiliging.

14 Uw info

Via dit onderdeel beheer je de instellingen van de actieve gebruikersaccount. Boven in het venster lees je de gebruikersnaam en zie je het e-mailadres dat je gebruikt voor je Microsoft-account. Via Uw foto aanpassen pas je de actuele gebruikersafbeelding aan. Kies voor Camera openen om een foto te maken met de camera van de computer of kies Door bestanden bladeren om een bestaande foto te kiezen. Gebruik je een Microsoft-account, maar wissel je dat liever in voor een lokaal account? Klik op In plaats daarvan aanmelden met een lokaal account. Deze optie is niet beschikbaar in de Home-editie van Windows 11: een Microsoft-account is in die versie verplicht.

15 Aanmeldingsopties

Via het onderdeel E-mail en accounts beheer je de e-mailaccounts binnen Windows 11. Klik op een account en kies Beheren als je zaken als het wachtwoord wilt aanpassen. De pagina die wordt geopend, is afhankelijk van de accountaanbieder. Gebruik je bijvoorbeeld een account voor werk of school, dan wijkt deze af van een consumentenaccount. Je kunt je op verschillende manieren aanmelden bij Windows 11. De beschikbare aanmeldingsopties zijn ook afhankelijk van de computer. In de sectie Manieren om aan te melden zie je de mogelijkheden. Ondersteunt de computer biometrische aanmelding via Windows Hello, zoals het inloggen met beeldherkenning of een vingerscanner, dan kun je in deze sectie onder meer uit Gezichtsherkenning, Vingerafdrukherkenning en Pincode kiezen. In de sectie Extra instellingen bepaal je de aanvullende maatregelen. Zo kun je de computer automatisch op slot zetten zodra je je werkplek verlaat: op basis van de aanwezigheid van bijvoorbeeld de telefoon (die dan niet meer in de buurt is), wordt Windows 11 automatisch vergrendeld. Activeer de optie via Toestaan dat Windows automatisch uw apparaat vergrendelt wanneer u niet aanwezig bent. Handig is de optie Mijn opnieuw opstartbare apps automatisch opslaan en opnieuw opstarten als ik me opnieuw aanmeld: wanneer Windows opnieuw wordt gestart, bijvoorbeeld door Windows Update, worden de geopende programma’s automatisch hersteld. Wil je niet dat je aanmeldingsgegevens worden gebruikt om de computer opnieuw op te starten na een update, dan zet je de schuif op Uit bij Mijn aanmeldingsgegevens gebruiken om het instellen automatisch te voltooien na een update.

Gezin en andere gebruikers

16 Windows-back-up

Zekerheid voor alles: maak een back-up van je persoonlijke bestanden. Windows gebruikt hiervoor OneDrive. Via de knop Synchronisatie-instellingen beheren kun je aangeven welke gebruikerslocaties (zoals Bureaublad, de mappen Documenten en Afbeeldingen) moeten worden gesynchroniseerd. Via de optie Mijn apps onthouden sla je op welke apps je hebt geïnstalleerd: meld je je bij Windows aan op een ander apparaat, dan toont Windows de app-lijst. In de sectie Mijn voorkeuren onthouden kun je aangeven welke andere gebruikersgegevens op alle apparaten beschikbaar moeten zijn: Wachtwoorden, Taalvoorkeuren en Andere Windows-instellingen.

17 Toegang tot werk of school

Gebruik je de computer binnen een bedrijfsnetwerk of onderwijsnetwerk? Via deze sectie kun je de vereiste aanmeldingsgegevens opgeven en beheren, om de computer daarmee op te nemen in die omgeving. Je gebruikt dit onderdeel in de praktijk alleen wanneer je hiervoor het verzoek krijgt van je werk of onderwijsinstelling.