ID.nl logo
Privacy- en beveiligingsinstellingen in Windows 11
© PXimport
Huis

Privacy- en beveiligingsinstellingen in Windows 11

Windows 11 is uitgerust met de nodige instellingen voor het beheer van je privacy en de beveiliging van de computer. Zorg ervoor dat je de controle houdt over je persoonlijke gegevens en zelf bepaalt in hoeverre Windows 11 zicht heeft op je computergebruik. We loodsen je door de belangrijkste privacy- en beveiligingsinstellingen.

Er zijn verschillende momenten waarop je de instellingen voor privacy en beveiliging kunt opgeven. Voer je een schone installatie van Windows 11 uit? Tijdens het installatieproces worden enkele privacy- en beveiligingsgerelateerde vragen gesteld. Heb je Windows 11 al geïnstalleerd of is er een upgrade van Windows 10 uitgevoerd? Dan kun je de instellingen alsnog aanpassen. Je maakt hiervoor gebruik van het instellingenvenster. Open het Startmenu en typ Instellingen of gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I. Kies voor de sectie Privacy & beveiliging.

©PXimport

01 Categorieën

De instellingen voor privacy en beveiliging zijn opgedeeld in drie hoofdcategorieën: Beveiliging, Windows-machtigingen en App-machtigingen. De sectie Beveiliging bevat de algemene instellingen voor zowel hardware als software. Hier vind je onder meer de instellingen voor de firewall en antivirus, maar ook opties voor apparaatversleuteling. In de sectie Windows-machtigingen vind je hoofdzakelijk opties die te maken hebben met het bijhouden van het computergebruik, zoals diagnostische gegevens en activiteitsgeschiedenis. De instellingen in de sectie App-machtigingen bepalen welke rechten de individuele apps binnen Windows hebben.

©PXimport

02 Windows-beveiliging

Kies voor Windows-beveiliging. Via dit onderdeel roep je een overzicht op van de verschillende gebieden van Windows die worden beveiligd: zo zie je onder meer of de firewallbeveiliging actief is en of de computer wordt beschermd tegen virussen. Naast elk onderdeel vind je een pictogram dat de status van de beveiliging duidelijk maakt. Zie je een pictogram met een uitroepteken? Dan beveelt Windows 11 een bepaalde ‘actie’ aan. Klik op het beveiligingsgebied om de details te tonen. Bij de details zie je direct wat je kunt doen om het euvel te verhelpen, bijvoorbeeld het inschakelen van een beveiliging die voorheen was uitgeschakeld.

Windows 11: tips, nieuws, systeemeisen en meer

©PXimport

03 Mijn apparaat zoeken

Verlies je je computer onverhoopt (bijvoorbeeld bij diefstal), dan kun je de functie Mijn apparaat zoeken gebruiken om het apparaat te lokaliseren. Om de functie te laten werken, moet je zijn aangemeld met een Microsoft-account en is het nodig om de huidige locatie telkens met Microsoft te delen. Zet de schuif op Aan als je de functie wilt gebruiken. Gebruik je meerdere computers? Via de optie Alle apparaten weergeven die aan uw account zijn gekoppeld vraag je een overzicht op van alle geregistreerde computers. Dit hoeven niet per se Windows 11-apparaten te zijn. Ook computers met Windows 10 worden in het overzicht getoond. Gebruik je een pen (stylus) voor de bediening van Windows, dan kun je optie Uw pen zoeken gebruiken om de pen bij verlies terug te vinden.

©PXimport

In geval van nood

Ben je je apparaat met Windows 11 kwijtgeraakt en heb je de elders besproken functie Mijn apparaat zoeken geactiveerd? Ga dan naar https://account.microsoft.com en log in met je Microsoft-account. Kies vervolgens voor Apparaten. Een overzicht van alle apparaten verschijnt. In de kolom rechts vind je een indicatie van de laatst bekende locatie, inclusief datum waarop deze locatie is gerapporteerd. Klik op Mijn apparaat zoeken. Een kaart wordt geladen en de locatie van het apparaat wordt getoond. Klik op het rondje bij het apparaat om een indicatie van de locatie te zien. Bovendien wordt de accustatus getoond. Klik op Vergrendelen om het apparaat op afstand te vergrendelen.

04 Apparaatversleuteling

Het is belangrijk om de gegevens op de computer altijd zo goed mogelijk te beveiligen. De functie Apparaatversleuteling kan hier een steentje aan bijdragen. Zet de schuif op Aan bij Apparaatversleuteling. Afhankelijk van de gebruikte editie van Windows 11, vind je in dezelfde sectie aanvullende opties voor BitLocker-stationsversleuteling (in de sectie Gerelateerd). Klik op BitLocker-stationsversleuteling om de BitLocker-beveiliging in en uit te schakelen. Klik op Vind uw BitLocker-herstelsleutel voor een overzicht van de manieren waarop je de herstelsleutel terugvindt. Deze heb je nodig voor situaties waarin je geen toegang meer hebt tot de computer. Heb je de Home-editie van Windows 11, dan beschik je alleen over de standaard apparaatversleuteling en niet over BitLocker.

©PXimport

Voor ontwikkelaars?

In de sectie Beveiliging vind je nog een apart onderdeel: Voor ontwikkelaars. Dit onderdeel bevat geavanceerde instelmogelijkheden die vooral van nut zijn voor gevorderde gebruikers en ontwikkelaars. Zo kun je hier onder meer instellen dat er ook apps buiten de Microsoft Store om mogen worden geïnstalleerd en kun je inschakelen dat de computer via de functie Extern bureaublad ook op afstand mag worden benaderd en gebruikt. Ook deze instellingen zijn afhankelijk van de gebruikte versie van Windows 11.

05 Algemene machtigingen

Bij het onderdeel Windows-machtigingen kun je zien welke rechten apps hebben op het gebied van gegevensverzameling. De manier waarop je de computer gebruikt, is interessant voor de makers van Windows 11, maar ook voor adverteerders. Op basis van deze gebruikersgegevens kunnen adverteerders bijvoorbeeld gepersonaliseerde advertenties in de browser tonen. Ook kan Windows ‘suggesties’ doen voor nieuwe apps, gebaseerd op je interessegebieden. Via de sectie Algemeen houd je dat gedrag in toom. Zet de schuif op Uit bij de instellingen waar je geen behoefte aan hebt, bijvoorbeeld Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door applanceringen bij te houden. Wil je niet dat er persoonlijke advertenties worden getoond, dan deactiveer je bovendien de optie Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken.

©PXimport

06 Online spraakherkenning

Deze sectie bepaalt of je gebruik wilt maken van online spraakherkenning. Het gaat hierbij overigens niet om de ingebouwde spraakherkenning van Windows 11, maar om een online technologie van Microsoft die soms door externe apps die in Windows 11 zijn geïnstalleerd, kan worden gebruikt. Het inschakelen van de optie is alleen nuttig als je online spraakherkenning gebruikt. In andere gevallen schakel je deze uit privacyoverwegingen het best uit; fragmenten van je stem kunnen bij instemming namelijk worden gebruikt voor analyse om de dienst beter te maken.

©PXimport

07 Persoonlijke instellingen voor handschrift en typen

Gebruik je een pen (stylus) en handschriftherkenning bij het bedienen van de computer? Dan kun je Windows 11 een persoonlijke woordenlijst laten maken, waarvoor de typegeschiedenis en handschriftpatronen van jezelf als bron worden gebruikt. Zet de schuif op Aan bij Persoonlijk woordenboek voor handschrift en inkt. Klik op Persoonlijk woordenboek om de woordenlijst te tonen. Je kunt deze op elk moment leegmaken: klik op de knop Uw persoonlijke woordenlijst wissen. De database met opgeslagen woorden wordt lokaal op de computer opgeslagen. Maar wanneer je bent aangemeld met een Microsoft-account, wordt de database ook via OneDrive gesynchroniseerd, zodat op iedere Windows-computer waarop je je aanmeldt, je woordenlijst tot je beschikking staat.

©PXimport

Privacy hier en daar

Er zijn nogal wat privacy-instellingen in Windows 11 die je kunt aanpassen. Soms is het misschien niet helemaal duidelijk waar een bepaalde functie voor staat en wat hij doet met jouw persoonlijke gegevens. Dat heeft Microsoft ook ingezien. Vanaf Windows 10 wordt bij elke privacy-instelling een link weergegeven naar bronnen met meer informatie. Klik je op die link, dan krijg je online informatie over dat specifieke onderdeel.

08 Diagnostische gegevens en feedback

Windows kan tot in detail het gebruik van de computer bijhouden en deze diagnostische gegevens delen met de ontwikkelaars. De informatie wordt gebruikt om het besturingssysteem te verbeteren en bugfixes uit te brengen. Er wordt altijd een set (anonieme) gegevens met Microsoft gedeeld, maar of er ook aanvullende gegevens worden verstuurd, bepaal je zelf. Het gaat hierbij om gegevens over bezochte websites, het gebruik van apps en functies en gedetailleerdere informatie in geval van foutrapportages. Zet de schuif op Uit als je deze informatie niet wilt delen. De instelling heeft geen invloed op de beveiliging van de computer.

In de secties eronder bepaal je welke andere diagnostische gegevens je wilt delen. Zet de schuif op Uit bij elk onderdeel waarover je geen informatie wilt delen. Wil je met een schone lei beginnen en de eerder verzamelde gegevens wissen? Kies voor Diagnostische gegevens verwijderen. Bevestig met een klik op Verwijderen. Ben je geïnteresseerd in wat voor gegevens er allemaal worden verzameld? Dan kun je de diagnostische gegevens ook bekijken. Zet de schuif op Aan bij Viewer voor diagnostische gegevens inschakelen en klik op De viewer voor diagnostische gegevens openen om de resultaten te bekijken. In sommige gevallen wordt er eerst een app uit de Microsoft Store gedownload. Je moet wel een beetje kennis van zaken hebben om te achterhalen waar alle gegevens voor staan en wat ze betekenen. Meer informatie hierover vind je ook via www.tiny.cc/wdiag.

©PXimport

09 Activiteitsgeschiedenis

Windows 11 kan bijhouden waarmee je bezig bent, zodat je op een later moment de draad weer kunt oppakken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het bezoeken van websites of bij het openen van Office-bestanden. Het weergeven van eerder geopende programma’s en documenten op een tijdlijn op de desktop – zoals dat Windows 10 met de toetscombinatie Windows-toets+Tab was te openen – is niet meer aanwezig in Windows 11. Wil je niet dat Windows 11 bijhoudt welke Office-documenten of websites je hebt geopend, dan verwijder je het vinkje bij de optie Mijn activiteitengeschiedenis bewaren op dit apparaat. Je kunt de bestaande geschiedenis op elk moment verwijderen: kies in hetzelfde venster voor Activiteitsgeschiedenis van mijn Microsoft-account beheren. Een nieuw venster wordt geopend. Klap de sectie Gegevens over de prestaties van apps en services open en klik op Prestatiegegevens voor de app en services wissen. Bij Gegevens over activiteiten van apps en services zie je bovendien welke apps je hebt gebruikt. Om deze lijst te wissen, klik je op Wis alle app- en service-activiteitsgegevens.

10 Machtigingen zoeken

Deze sectie bepaalt de zoekinstellingen van Windows. Deze instellingen zijn van toepassing op alle zoekonderdelen binnen Windows, onder meer in het Startmenu. In de sectie Veilig zoeken bepaal je welke zoekinhoud mag worden getoond (bijvoorbeeld erotische afbeeldingen). Wil je dat de zoekfunctie ook inhoud van cloudlocaties zoals OneDrive doorzoekt? In de sectie Zoeken in Cloudinhoud zet je de schuif op Aan bij de diensten die je in de zoekresultaten wilt meenemen, bijvoorbeeld Microsoft-account. Tot slot is er de sectie Geschiedenis. Hier bepaal je of de zoekgeschiedenis mag worden opgeslagen. Om eerdere zoekgeschiedenis te verwijderen, klik je op Zoekgeschiedenis van apparaat wissen.

©PXimport

11 Zoeken in Windows zelf

Bij het doorzoeken van bestanden op de computer gebruikt Windows een index. Dat is een database waarin alle zoekresultaten worden bewaard. Hoe wordt geïndexeerd, bepaal je via de sectie Zoeken in Windows. Bij Status van indexeren lees je welk gedeelte van de aanwezige bestanden is geïndexeerd. Het indexeren van bestanden is relatief intensief en kost dus systeembronnen, zoals processorkracht en geheugen. Gebruik je een laptop op accuvoeding en wil je de batterij zo lang mogelijk gebruiken? Zet de schuif op Aan bij Energie-instellingen respecteren bij het indexeren. In de sectie Mijn bestanden zoeken bepaal je op welke locaties de computer bestanden mag indexeren. De standaardoptie – Klassiek – doorzoekt alleen de documentmappen, afbeeldingen, muziekmappen en het bureaublad. Kies je voor Uitgebreid, dan wordt de volledige inhoud van de computer geïndexeerd, dus ook systeembestanden. Zorg in dat geval ervoor dat de computer is aangesloten op netstroom. In geval van accuvoeding zal de computer niet indexeren. In de sectie Mappen uitsluiten van uitgebreide zoekopdracht bepaal je eventueel welke mappen juist niet worden meegenomen bij het indexeren. Dit kunnen bijvoorbeeld mappen zijn met onbelangrijke of tijdelijke bestanden of mappen waarvan je simpelweg niet wilt dat de inhoud in de zoekresultaten kan verschijnen.

©PXimport

12 App-machtigingen

Apps kunnen in Windows 11 verschillende rechten en vrijheden hebben. Zo kan een app bijvoorbeeld de locatie van de computer opvragen (om hiermee het lokale nieuws of het weerbericht te tonen), de microfoon of camera activeren (om een videogesprek op te zetten) of een map inzien (om een bestand te selecteren). In de sectie App-machtigingen bepaal je per mogelijkheid welke apps hiervan gebruik mogen maken. Klik bijvoorbeeld op Locatie. In dit venster bepaal je allereerst of de locatieservices beschikbaar zijn in Windows. Zet de schuif op Uit als je de betreffende dienst niet wilt gebruiken. Vervolgens kun je aangeven of apps gebruik mogen maken van de functie (zet de schuif op Aan bij Apps toegang verlenen tot uw locatie). In de lijst eronder bepaal je per app of deze toegang krijgt tot de locatieservices. Naast de apps uit de Microsoft Store, kunnen ook andere programma’s – de zogeheten bureaublad-apps – gebruikmaken van de dienst. Wil je dat niet? Zet dan de schuif op Uit bij Bureaublad-apps toegang geven tot uw locatie. Verder vind je in hetzelfde scherm instellingen die specifiek zijn voor de gekozen service. In het geval van locatieservices kun je hier bijvoorbeeld de standaardlocatie bepalen (klik op Standaardlocatie instellen) en de geschiedenis van eerdere locaties verwijderen (klik op Wissen).

Totale controle

Hoewel de lijst met app-machtigingen lang is, is het verstandig om de tijd te nemen en alle machtigingen door te nemen. Klik op elke machtiging en controleer of je de dienst wilt gebruiken, welke apps hiervan gebruik mogen maken en welke standaardinstellingen je van toepassing wilt laten zijn. Zo zorg je voor totale controle en belangrijker: neem je niet zomaar genoegen met de standaardinstellingen die Windows hanteert.

13 Accounts

Nu we de instellingen van de sectie Privacy & beveiliging hebben besproken, openen we een andere sectie van het instellingenvenster, te weten: Accounts. Je vindt deze sectie links in het venster. Deze sectie geeft je toegang tot aanmeldingsopties van de computer, maar stelt je ook in staat je gebruikersaccounts te beheren. Vanuit privacy- en beveiligingsoogpunt is de sectie dan ook even belangrijk als de eerdergenoemde Privacy & beveiliging.

©PXimport

14 Uw info

Via dit onderdeel beheer je de instellingen van de actieve gebruikersaccount. Boven in het venster lees je de gebruikersnaam en zie je het e-mailadres dat je gebruikt voor je Microsoft-account. Via Uw foto aanpassen pas je de actuele gebruikersafbeelding aan. Kies voor Camera openen om een foto te maken met de camera van de computer of kies Door bestanden bladeren om een bestaande foto te kiezen. Gebruik je een Microsoft-account, maar wissel je dat liever in voor een lokaal account? Klik op In plaats daarvan aanmelden met een lokaal account. Deze optie is niet beschikbaar in de Home-editie van Windows 11: een Microsoft-account is in die versie verplicht.

15 Aanmeldingsopties

Via het onderdeel E-mail en accounts beheer je de e-mailaccounts binnen Windows 11. Klik op een account en kies Beheren als je zaken als het wachtwoord wilt aanpassen. De pagina die wordt geopend, is afhankelijk van de accountaanbieder. Gebruik je bijvoorbeeld een account voor werk of school, dan wijkt deze af van een consumentenaccount. Je kunt je op verschillende manieren aanmelden bij Windows 11. De beschikbare aanmeldingsopties zijn ook afhankelijk van de computer. In de sectie Manieren om aan te melden zie je de mogelijkheden. Ondersteunt de computer biometrische aanmelding via Windows Hello, zoals het inloggen met beeldherkenning of een vingerscanner, dan kun je in deze sectie onder meer uit Gezichtsherkenning, Vingerafdrukherkenning en Pincode kiezen. In de sectie Extra instellingen bepaal je de aanvullende maatregelen. Zo kun je de computer automatisch op slot zetten zodra je je werkplek verlaat: op basis van de aanwezigheid van bijvoorbeeld de telefoon (die dan niet meer in de buurt is), wordt Windows 11 automatisch vergrendeld. Activeer de optie via Toestaan dat Windows automatisch uw apparaat vergrendelt wanneer u niet aanwezig bent. Handig is de optie Mijn opnieuw opstartbare apps automatisch opslaan en opnieuw opstarten als ik me opnieuw aanmeld: wanneer Windows opnieuw wordt gestart, bijvoorbeeld door Windows Update, worden de geopende programma’s automatisch hersteld. Wil je niet dat je aanmeldingsgegevens worden gebruikt om de computer opnieuw op te starten na een update, dan zet je de schuif op Uit bij Mijn aanmeldingsgegevens gebruiken om het instellen automatisch te voltooien na een update.

©PXimport

Gezin en andere gebruikers

Als je andere accounts aan Windows wil toevoegen, open je de sectie Gezin en andere gebruikers. Hier kun je gezinsleden aan Windows toevoegen. Klik op Account toevoegen. Volg de stappen van de wizard om de account toe te voegen. Standaard gaat Microsoft er ook hier weer van uit dat het nieuwe account een Microsoft-account is. Gelukkig kun je dat ook wijzigen door eerst te klikken op Ik beschik niet over de aanmeldgegevens van deze persoon en in het daaropvolgende scherm te klikken op Gebruiker zonder Microsoft-account toevoegen.

16 Windows-back-up

Zekerheid voor alles: maak een back-up van je persoonlijke bestanden. Windows gebruikt hiervoor OneDrive. Via de knop Synchronisatie-instellingen beheren kun je aangeven welke gebruikerslocaties (zoals Bureaublad, de mappen Documenten en Afbeeldingen) moeten worden gesynchroniseerd. Via de optie Mijn apps onthouden sla je op welke apps je hebt geïnstalleerd: meld je je bij Windows aan op een ander apparaat, dan toont Windows de app-lijst. In de sectie Mijn voorkeuren onthouden kun je aangeven welke andere gebruikersgegevens op alle apparaten beschikbaar moeten zijn: Wachtwoorden, Taalvoorkeuren en Andere Windows-instellingen.

©PXimport

17 Toegang tot werk of school

Gebruik je de computer binnen een bedrijfsnetwerk of onderwijsnetwerk? Via deze sectie kun je de vereiste aanmeldingsgegevens opgeven en beheren, om de computer daarmee op te nemen in die omgeving. Je gebruikt dit onderdeel in de praktijk alleen wanneer je hiervoor het verzoek krijgt van je werk of onderwijsinstelling.

▼ Volgende artikel
Calibre via Docker: boekenplank op je server
© Paolese
Huis

Calibre via Docker: boekenplank op je server

Verzamel je je e-books het liefst centraal op een server? Dan ligt het voor de hand om die verzameling daar ook te beheren. Een van de beste beheerprogramma’s is Calibre. Hoewel dit vaak onder Windows wordt gebruikt, kun je het ook via Docker installeren en gebruiken. Daarna beheer je alles via een browser. We laten zien hoe dat werkt.

Na het lezen van dit artikel weet je hoe je e-books via Calibre Web kunt beheren. Daarvoor ondernemen we de volgende stappen:

  • Docker installeren
  • Calibre instellen
    • Database maken
    • E-books toevoegen
  • Calibre Web configureren
  • Draadloos synchroniseren met Kobo-e-readers

Lees ook: Bladeren in stijl: Hoe kies je de perfecte e-reader?

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code (en diverse andere commando’s). Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. Zie het bestand code-calweb.txt.

Calibre is een populair en voor velen vertrouwd programma voor het beheren van e-books, dat al heel lang mee gaat (zie het kader ‘Calibre vereenvoudigt je e-bookbeheer’). De meeste mensen gebruiken het op een pc, maar daar kleven wel wat nadelen aan. Een installatie op een server is praktischer. Een centrale installatie zorgt ervoor dat je gemakkelijker toegang tot Calibre hebt, vanaf verschillende apparaten en met verschillende gebruikers.

Ook de regelmatige software-updates zijn eenvoudiger te installeren, desgewenst zelfs automatisch. Het maken van back-ups is eveneens makkelijker. Op een pc vergeten mensen dat vaak, waardoor bij een crash of herinstallatie van Windows de zorgvuldig opgebouwde verzameling verloren gaat.

In dit artikel gaan we Calibre via Docker draaien. Je kunt de software daarna via een browser gebruiken, met dezelfde vertrouwde gebruikersinterface. We combineren het met Calibre Web. Daarmee kun je, ook weer via de browser, comfortabel je e-books lezen.

Ook de communicatie met e-readers komt aan bod. We laten zien hoe je via Calibre Web rechtstreeks synchroniseert met een Kobo e-reader. En vanuit Calibre gaan we e-books naar een Kindle sturen.

Calibre vereenvoudigt je e-bookbeheer

Calibre is een populair programma voor het beheren van je verzameling e-books. Het is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Calibre kan op basis van metadata alle relevante informatie over e-books voor je ophalen, zoals beschrijvingen en een omslagafbeelding.

Je kunt de details ook handmatig aanpassen, per bestand of op groepsniveau. Ook converteer je e-books direct in Calibre om ze compatibel te maken met jouw e-reader. Bovendien zijn er de nodige extra’s, zoals het omzetten van nieuwsartikelen naar een e-book op basis van rss-feeds.

De eerste versie van Calibre verscheen in oktober 2006. Dat was kort na de release van de Sony PRS-500, een van de eerste op e-ink gebaseerde e-readers. Aanvankelijk lag de kracht bij de conversie van e-books tussen verschillende formaten. Tegenwoordig staan vooral de beheerfuncties centraal, en de uitgebreide zoek- en sorteeropties. De software is gratis, opensource en vrij aanpasbaar.

Calibre is veruit het bekendste programma voor het beheren van e-books.

1 Calibre (Web) en Docker (Compose)

We gaan in dit artikel Calibre en Calibre Web installeren op een server. Hierbij maken we gebruik van Docker en Docker Compose. Hiervoor gebruiken we een Linux-server met Ubuntu 24.04 LTS. Voor het werken met Docker installeren we Docker CE (Community Edition). Daar zijn installatiegidsen voor. Hierna kun je zowel Docker als Docker Compose gebruiken.

Zorg dat het systeem dat je gaat gebruiken genoeg geheugen heeft. Er is geen schokkende hoeveelheid voor nodig, maar 2 GB is geen overbodige luxe. Dit heeft vooral te maken met de ‘remote desktop’-opzet: op de achtergrond wordt een VNC-verbinding opgezet om de gebruikersinterface van Calibre weer te geven. Gebruik je een container in Proxmox VE, dan is 4 GB een veilige bovengrens. Meestal ligt het geheugengebruik rond 500 MB, maar tijdens het gebruik loopt dat snel op naar 1 GB met wat uitschieters naar boven.

Alle e-books staan bij onze opzet op een NAS. Daarom koppelen (‘mounten’) we die map aan het systeem, op de locatie /mnt/nas/boeken. Die locatie gaan we (in de volgende paragraaf) als volume toevoegen aan Calibre. Het voordeel is dat je vanuit Calibre gemakkelijk door die map kunt bladeren om e-books toe te voegen aan de bibliotheek in Calibre zelf.

Zorg dat je op het systeem over Docker en Docker Compose beschikt.

2 Docker Compose

Op het systeem maken we een mapje voor Calibre en plaatsen daarin een bestand docker-compose.yml met de onderstaande inhoud. We kiezen voor zowel Calibre als Calibre Web het Docker-image van het bekende LinuxServer.io.

Mogelijk zijn voor jouw situatie wat aanpassingen nodig. De belangrijkste opties nemen we in de volgende twee paragrafen met je door. Bij twijfel kun je ook de documentatie voor de genoemde Docker-images raadplegen. Bij de uitleg maken we onderscheid tussen de host en de container. De host is daarbij uiteraard jouw server met Docker.

Met de hulp van Docker Compose beheren we de instellingen voor beide containers.

3 Volumes koppelen

Volumes zorgen feitelijk voor de mogelijkheid bestanden uit te wisselen tussen de host en container. Voor Calibre maken we onder volumes: een koppeling tussen de map ./config op de host en /config in de container. Hier bewaart Calibre de configuratie en straks ook de Calibre-bibliotheek.

Verder koppelen we de gemounte map /mnt/nas/boeken met daarin alle ongesorteerde e-books aan /media. Binnen Calibre kun je straks door de map /media bladeren om eenvoudig e-books aan je bibliotheek toe te voegen.

Optioneel kun je een map, zoals de hier voorgestelde map /mnt/nas/boeken/Toevoegen, koppelen aan de container onder bijvoorbeeld /toevoegen. We laten in paragraaf 7 zien hoe je met een kleine aanpassing de e-books in die map automatisch aan Calibre kunt toevoegen. Bij de container voor Calibre Web zie je onder volumes: alleen de koppeling met de lokale map ./config. Daar staat straks de bibliotheek van Calibre, die we bij de configuratie van Calibre Web alleen nog hoeven aan te wijzen. Controleer voor beide containers onder environment: de waardes bij PUID en PGID. Dat is de ID van respectievelijk de eigenaar en groep van de gekoppelde volumes. Deze waardes kun je nagaan met de opdracht id gebruiker. Dit voorkomt problemen met rechten bij bestandstoegang.

In een onderliggende map worden de configuratie en bibliotheek bewaard.

Back-up maken van Calibre

Het is raadzaam om af en toe een back-up te maken van Calibre en Calibre Web. Het gaat hierbij om het bestand docker-compose.yml en de onderliggende map config. In de map met het bestand docker-compose.yml kun je daarvoor de onderstaande opdracht geven. Bewaar vervolgens het bestand calibre.tar op een veilige plek. Gebruik deze opdracht:

tar --exclude=config/.cache -cvf calibre.tar docker-compose.yml config/

Hierbij sluiten we overigens de folder .cache die in de map config te vinden is uit.

4 Poorten configureren

Er zijn voor beide containers poorten gekoppeld. Dit zie je onder ports:. Het poortnummer links is steeds de poort op de host. Die mag je eventueel veranderen, bijvoorbeeld omdat een poort (zoals de populaire poort 8080) al in gebruik is. Het poortnummer rechts is de poort in de container. Die mag je niet veranderen. We houden hier dezelfde poortnummers aan. Bij de container voor Calibre geeft poort 8080 toegang tot Calibre zelf en poort 8081 dient voor de ingebouwde contentserver (zie paragraaf 8 en het kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Calibre Web maken we via poort 8083 toegankelijk.

Poort 8083 geeft toegang tot Calibre Web, waarmee je e-books via een browser kunt lezen.

5 Beheer van de containers

Als je alle gewenste aanpassingen hebt gemaakt en de configuratie hebt bewaard, kun je beide containers starten met één opdracht:

docker compose up -d

Om de containers te stoppen, geef je deze opdracht:

docker compose down

Merk op dat er regelmatig updates verschijnen voor Calibre, waar je ook een melding van zult krijgen. Je hoeft dan in Calibre zelf niets te doen. Enkele commando’s vanaf de opdrachtregel volstaan. Stop als eerste de containers met:

docker compose down

Haal dan de nieuwe images op waarop de containers zijn gebaseerd. Dit kan in één keer met:

docker compose pull

Daarna kun je de containers opnieuw starten met:

docker compose up -d

Daarbij zullen de containers op basis van de nieuwe images worden opgebouwd. Controleer eventueel de status met:

docker ps

Dit laat zien welke containers actief zijn en welke poorten ze gebruiken.

Via enkele eenvoudige commando’s kun je de Docker-containers beheren.

6 Eerste stappen in Calibre

We gaan nu verder in de browser en beginnen met het instellen van Calibre. Log in op het ip-adres van het systeem waarop Calibre staat en poort 8080, zoals http://ipadres:8080. Kies in het eerste scherm Nederlands als taal. Kies daarna de locatie voor de bibliotheek voor Calibre. Hier worden alle toegevoegde boeken naartoe gekopieerd. We accepteren de standaardlocatie /config/Calibre Bibliotheek.

In het volgende scherm kies je je type e-reader. We kiezen voor een model van Kobo. Klik op Volgende om verder te gaan en dan Voltooien. Je komt nu direct in Calibre. Als je eerder met deze software hebt gewerkt, zal de gebruikersinterface vertrouwd zijn. Je ziet nog maar één boek in je Calibre-bibliotheek: de snelstartgids voor het werken met Calibre. Tijd dus voor wat extra leesvoer!

Bij het eerste gebruik moet je enkele instellingen aanpassen.

7 Boeken toevoegen

Om een e-book toe te voegen aan Calibre ga je naar Boeken toevoegen. Blader via de bestandsbeheerder vervolgens naar /media. Hier zie je de gemounte map met alle e-books. Wil je ook automatisch boeken aan Calibre kunnen toevoegen? Dit kun je instellen onder Voorkeuren. Kies onder Importeren/Exporteren de optie Boeken toevoegen. Op het tabje Automatisch toevoegen kun je naar de map bladeren waar de automatisch toe te voegen e-books staan. In ons voorbeeld is dat /toevoegen. Alle boeken die je in die map zet, zullen automatisch aan Calibre worden toegevoegd en daarna uit die map worden verwijderd. Kies na deze wijziging voor het herstarten van Calibre.

Boeken in deze speciale map worden automatisch aan Calibre toegevoegd.

8 Calibre Web

Met Calibre Web kun je een Calibre-database via een browser toegankelijk maken, zodat je door je verzameling e-books kunt bladeren en deze kunt lezen of downloaden. Het geeft je meer mogelijkheden dan de contentserver van Calibre (zie kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Zo kun je in Calibre Web boekenplanken maken en beheren. Deze kun je vervolgens synchroniseren met een Kobo e-reader.

Open om te beginnen Calibre Web op poort 8083, zoals http://ipadres:8083. Hier log je in met het initiële gebruikersaccount (gebruikersnaam admin en wachtwoord admin123). Eerst wordt gevraagd naar de locatie van de database van Calibre. Blader hiervoor naar /config/Calibre Bibliotheek en kies Select. Bewaar de instelling met Save. Als je naar Books gaat, zie je nu ook de eerdergenoemde gids voor Calibre en de boeken die je mogelijk zelf al had toegevoegd.

Voeg je in het vervolg in Calibre een boek toe, dan verschijnt deze ook direct in Calibre Web, omdat ze de database delen. Het is raadzaam om de taal van de gebruikersinterface op Nederlands te zetten. Klik daarvoor op je naam (admin) om je profiel te openen. Bij Language kies je Nederlands. Klik daarna op Save.

In Calibre Web verwijzen we naar de bibliotheek van Calibre.

Inhoudsserver van Calibre gebruiken

Calibre heeft een ingebouwde contentserver ofwel inhoudsserver. Schakel je deze in, dan kun je met een browser door je bibliotheek bladeren, en e-books te lezen of downloaden. Er is wat functionaliteit betreft wat overlap met Calibre Web. Je kunt ze eventueel naast elkaar gebruiken.

Voor de inhoudsserver hebben we poort 8081 op de host gekoppeld met poort 8081 in de container. Om de inhoudsserver te starten, ga je in Calibre naar Verbinden/delen en kies je Inhoudsserver starten. Open je browser en bezoek het ip-adres met poort 8081. Hier kun je je Calibre-bibliotheek bekijken. Dat kan ook direct vanaf de browser van een e-reader.

Er zijn ook andere, handigere methodes om e-books over te zetten. In dit artikel komt een directe synchronisatie met Kobo aan bod (paragrafen 9 en 10) en het versturen naar een Kindle vanuit Calibre (paragraaf 11).

De inhoudsserver maakt je bibliotheek beschikbaar via een browser.

9 Boekenplanken maken

Calibre Web kent het principe van boekenplanken, waarvan het beheer overigens los staat van Calibre. Begin hiervoor in het menu aan de linkerkant met Boekenplank maken. Open je vervolgens een e-book, dan kun je deze toevoegen aan een of meerdere boekenplanken. Handig aan de e-reader van Kobo is dat hij je boekenplanken met inhoud weergeeft in je bibliotheek als je naar het tabje Verzamelingen gaat. Hiervoor moet je de e-reader synchroniseren met Calibre Web. Je zou bijvoorbeeld een boekenplank kunnen maken voor boeken die je binnenkort wilt lezen. Of een boekplank voor elk genre. Ook kun je voor een specifieke e-reader een boekenplank maken. In de volgende paragrafen leggen we uit hoe je boekenplanken met je Kobo-e-reader kunt synchroniseren.

Je kunt boekenplanken maken voor synchronisatie met je e-reader.

10 Synchronisatie

Je kunt een e-reader van Kobo draadloos synchroniseren met Calibre Web. Hiervoor ga je naar het menu Beheer. Kies onder Instellingen de optie Bewerk basisconfiguratie. Onder het kopje Geavanceerde opties zet je vinkjes bij Zet Kobo sync aan en Proxy onbekende verzoeken naar Kobo winkel. Met die laatste optie zul je op je e-reader bij synchronisatie ook nog steeds boeken ontvangen die je bijvoorbeeld via bol.com hebt gekocht.

Op zoek naar leesvoer?

Koop een e-book bij bol

Controleer of de correcte poort is ingesteld voor Calibre Web (wij gebruiken de standaardpoort 8083). Als je een ander poortnummer hebt gekozen, moet je dat hier wijzigen. Kies daarna Opslaan. Open nu je profiel door op je gebruikersnaam te klikken (standaard is dat admin). Klik bij Kobo Sync Token op Aanmaken/Bekijken. Kopieer nu de regel die er als volgt uitziet:

api_endpoint=http://10.0.10.37:8083/kobo/faa613c4e5d334a3d82210b157bb0e

Sluit je Kobo e-reader aan op de pc. Blader naar de map .kobo/Kobo en open het bestand Kobo eReader.conf. Zoek naar de regel met api_endpoint. De standaardconfiguratie ziet er meestal als volgt uit:

api_endpoint=https://storeapi.kobo.com

Verander deze regel naar de voorgestelde configuratie van Calibre Web. Als de bewuste regel (nog) niet bestaat, moet je deze aanmaken onder de groep [OneStoreServices].

We maken een aanpassing aan de configuratie van Calibre Web.

Selectief boekenplanken synchroniseren

Standaard worden met een Kobo-e-reader alle boekenplanken gesynchroniseerd. Wil je alleen één of enkele boekenplanken synchroniseren? Ga dan naar je profiel (veelal admin). Zet een vinkje bij Synchroniseer alleen boeken op geselecteerde boekenplanken met Kobo en kies Opslaan. Open daarna een boekenplank en kies Bewerk boekenplank eigenschappen. Met een vinkje kun je kiezen of die boekenplank met een boekenplank met een Kobo-apparaat moet worden gesynchroniseerd.

Naar voorkeur kun je ook één of enkele boekenplanken synchroniseren.

11 Kindle-e-reader

De Kindle van Amazon is een populair alternatief voor Kobo, dat wel werkt met een eigen ecosysteem. Heb je e-books in een afwijkend formaat, bijvoorbeeld drm-vrije epub-bestanden, dan kun je deze per e-mail naar een Kindle sturen. Dit gaat via de servers van Amazon, waar ze worden geconverteerd naar een geschikt formaat. Het e-mailadres waar je boeken naar kunt sturen kun je achterhalen door op je Kindle de instellingen te openen. Je ziet het @kindle.com-adres onder E-mail voor versturen naar Kindle. Je kunt hier direct vanuit Calibre e-books naar sturen.

Ga daarvoor in Calibre naar Voorkeuren. Kies onder Delen de optie Deel boeken via e-mail. Vul onder E-mail het e-mailadres van de Kindle in. Vul ook je e-mailadres als afzenderadres in onder Afzender e-mail. Je kunt eventueel een server instellen voor het versturen, maar het werkt meestal ook zonder.

Klik nu in Calibre met rechts op een e-book. Het menu Verbinden/delen geeft de optie voor het versturen per er-mail. Je e-book verschijnt hierna vanzelf op je Kindle. Mislukt de conversie, dan ontvang je een e-mailbericht van Amazon. Het is vrijwel altijd op te lossen met een trucje: converteer het e-book binnen Calibre naar het formaat .mobi. Converteer het daarna terug van .mobi naar .epub. Probeer vervolgens opnieuw het e-book naar je Kindle te sturen.

Je kunt per e-mail boeken delen met bijvoorbeeld een Kindle-e-reader.

Inspiratie voor extra leesvoer

Hebban is een leuke website om inspiratie voor nieuwe boeken op te doen. Je vindt er een enorme catalogus met Nederlandstalige boeken, voorzien van meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies. Er zijn ook veel lijstjes, zoals de tiplijst met boeken van de laatste dertig dagen, de Hebban Rank met de duizend populairste boeken van dit moment en een lijst met de duizend mooiste boeken aller tijden. Die laatste lijst wordt samengesteld op basis van de persoonlijke tiplijsten van duizenden leden. Je kunt op de website ook zelf een lijstje bijhouden met boeken die je interessant vindt. De meeste boeken zijn uiteraard ook als e-book verkrijgbaar. Een internationaal alternatief is Goodreads.

▼ Volgende artikel
Lenovo Legion R27qe gaming monitor - Razendsnel beeldscherm
© gorodenkoff
Huis

Lenovo Legion R27qe gaming monitor - Razendsnel beeldscherm

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Ontdek de Lenovo Legion R27qe gaming monitor

op Kieskeurig.nl