Vorig jaar verraste Konami vriend en vijand door met Pro Evolution Soccer 2015 een heerlijke voetbalgame af te leveren. PES 2016 bewijst in ieder geval dat de uitgever nog lang door mag gaan met het ontwikkelen van dergelijke games. Maar is Pro Evo de beste voetbalsimulator die je dit jaar kunt spelen?

Konami heeft verder gebouwd aan en op de Fox-engine die ook de drijvende kracht achter zijn voorganger is.Het bedrijf heeft de schijn de laatste tijd een beetje tegen door de geruchten dat ze stoppen met het maken van AAA-games. Ditmaal is de engine voorzien van een groot aantal nieuwe animaties. Daar zitten enkele 'signature celebrations' bij, maar het leeuwendeel bestaat uit animaties die voor elke speler bestemd zijn. Dankzij deze animaties voelt het spel vloeiender aan dan ooit te voren. Voetballers maken beter gebruik van hun lichaam in PES 2016 en dat komt elk aspect van het voetbal ten goede. In de aanval vertaalt dit zich naar een meer organische opbouw van aanvallen en doelpunten, terwijl verdedigers makkelijker hun lichaam in de strijd kunnen gooien om de tegenstander uit balans te brengen of kundig de bal afhandig te maken. Hiermee nodigt PES 2016 je uit om de bal altijd in beweging te houden, wat heerlijke matches oplevert.

In deze wedstrijden zullen vaak genoeg twee of meerdere spelers in contact komen met elkaar. De Fox-engine gaat hier slim mee om en kent ogenschijnlijk voor elke botsing een andere animatie. Zo springt de technische middenvelder van de tegenpartij gracieus over je snoeiharde tackle heen, terwijl de bonkige aanvaller minuten later ter aarde stort na dezelfde tackle. Hij is simpelweg niet lenig genoeg om de tackle te ontwijken. Het knappe hier is dat alles écht lijkt. Botsingen en fysieke contacten hebben dezelfde gevolgen die je in echte voetbalwedstrijden terug ziet. Dat versterkt je speelervaring enorm, want het brengt het soort realisme met zich mee waardoor je jezelf nog meer kunt verliezen in je pot virtueel voetbal. Ook de bal reageert levensecht in deze botsingen, wat een absolute verademing is. Soms springt de bal alleen ongelukkig van een lichaamsdeel af, andere keren caramboleert hij tussen de lichamen van de spelers door om met wat geluk voor je voeten te landen. Het is allemaal afhankelijk van hoe hard je de charge aangaat, onder welke hoek en met welke speler je speelt.

©PXimport

Ruimte voor verbetering

Als die bal dan voor je voeten landt, kun je in PES 2016 op heerlijke wijze jezelf een weg naar het doel banen. Je aanvaller kan door de vernieuwde skill-moves nog meer trucs uithalen om de verdediging het hoofd op hol te brengen. Hier komen we echter toch een minpuntje tegen. Of je het nu tegen de computer of tegen een andere speler opneemt, verdedigers zullen alles uit de kast trekken om je opmars naar de zestien te stoppen. Hier horen volgens de zeer coulante scheidsrechter ook de hardste overtredingen bij, die je over het algemeen zonder gevolgen kunt maken. Erg jammer, want het laat een agressievere speelstijl toe die matches soms oneerlijk en rommelig maakt.

Dat is echter niet het enige minpunt wat we op het veld kunnen bespeuren. Als je zonder harde tackles jezelf een weg hebt weten te banen naar het doel van de tegenstander, moet je de keeper nog voorbij. Dat blijkt geen overdreven uitdagende klus, integendeel. De AI van de keeper is voor verbetering vatbaar en de sluitpost is dus relatief makkelijk te verschalken. Dat betekent niet dat het elke wedstrijd prijsschieten geblazen is, maar meer dan eens vraag je jezelf af of je keeper een schot niet makkelijk had moeten kunnen (vast)houden.

PES 2016 kent ook weer de gebruikelijke bezwaren die PES-spelers inmiddels voor lief genomen hebben. Hoewel dit jaar meer licenties dan ooit beschikbaar zijn voor Konami, missen we nog steeds een aantal belangrijke competities en spelers. Daar komt bij dat ook dit jaar de menu's geen schoonheidsprijzen verdienen en soms erg verwarrend ontworpen zijn. Al deze zaken weerhouden PES 2016 ervan om zijn volledige potentieel te behalen, maar doen zeker niet af aan het gevoel dat elk potje PES 2016 naar de tafel brengt.

©PXimport

Het voetbalgevoel

Het is precies dat woord wat de kracht van PES 2016 omschrijft: gevoel. Wanneer je PES 2016 speelt, dan voelt dat nagenoeg de hele match zoals echt voetbal er uitziet. Deels is dat te danken aan de ogenschijnlijke aanwezigheid van een willekeurigheidsmechanisme dat op de achtergrond draait tijdens de wedstrijden die je speelt. Je kunt een actie meerdere malen achter elkaar herhalen, maar deze lijkt elke keer nét iets te verschillen van de vorige keer dat je deze maakte. Zelfs als je de exacte timing van je handelingen herhaalt. Het is logisch dat je niet elke keer exact hetzelfde kan doen: voetballers zijn ook maar mensen, en zelfs een klein grassprietje kan het verschil maken tussen een schot dat op de paal uiteen spat en doelpunt dat de Puskas Award verdient. Toch is dit willekeurigheidsmechanisme subtiel genoeg om niet frustrerend te zijn. Als je een goed schot lost, heb je nog steeds een goede kans dat er een doelpunt uit volgt. Het kan echter zijn dat de bal de ene keer wat meer curve kent dan de andere.

Dit is echter niet het enige stukje gevoel wat PES 2016 zo'n heerlijke voetbalgame maakt. Om te excelleren in PES 2016 is een beetje gevoel voor echt voetbal ook onmisbaar. Inzicht in het spel, het kennen van looplijnen en de lichaamstaal van je tegenstander lezen is in PES 2016 belangrijker dan in elke ander voetbalgame ooit. Dat wil niet zeggen dat je zonder dit inzicht geen plezier kan beleven in PES 2016, maar het maakt je een betere virtuele speler en brengt een meer complete spelervaring. Dankzij de onvoorspelbaarheid van botsingen en het willekeurigheidsmechanisme is de gameplay niet zo goed te voorspellen als in andere voetbalgames. Dat betekent dat je meer aangewezen bent op je eigen inzicht dan op je kennis van de gameplay. En is dat niet wat het verschil maakt tussen een voetbalgame en een voetbalsimulator?

©PXimport

PES 2016 is nu verkrijgbaar voor PlayStation 4, PlayStation 3, Xbox One, Xbox 360 en pc. Deze recensie is gebaseerd op de PlayStation 4-versie van de game. De pc-versie hebben we zelf nog niet gespeeld, maar we hebben wel een uitgebreide nieuwsanalyse geplaatst over de problemen in de pc-versie.

Conclusie

Pro Evolution Soccer is zonder twijfel de beste voetbalsimulator die we ooit hebben gespeeld, met de nadruk op simulatie. De game weet zoals geen ander het speciale gevoel wat bij voetbal komt kijken naar je scherm te brengen. Kleine irritaties zoals de té coulante scheidsrechter en de rommelige menu's nemen we voor lief, want deze (misschien wel laatste) Pro Evolution Soccer verdient een podiumplaats in je gamebibliotheek.

85/10085/100Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Gamer.nl

Je klapt je Chromebook open, drukt op de knop en… niets. Het scherm blijft zwart en er brandt geen enkel lampje. Geen paniek! Voordat je naar de winkel rent voor een nieuwe laptop, zijn er een paar simpele trucs die je zelf kunt proberen om hem weer tot leven te wekken. Vaak is het probleem minder ernstig dan het lijkt.

Begin met loskoppelen

Hardware kan soms in de war raken door een aangesloten accessoire dat een storing of kortsluiting veroorzaakt. De eerste stap is daarom simpelweg het loshalen van alles dat aan je Chromebook hangt. Verwijder de oplader, maar haal ook eventuele usb-sticks, muizen, externe harde schijven en dongels eruit. Vergeet hierbij niet om ook eventuele geheugenkaartjes en je koptelefoon te verwijderen. Probeer de Chromebook nu opnieuw aan te zetten. Start hij op? Dan veroorzaakte een van je randapparaten waarschijnlijk het conflict. Sluit ze daarna één voor één weer aan om de boosdoener te vinden.

De geheime toetscombinatie

Dit is de stap die in veel handleidingen ontbreekt, maar het vaakst werkt bij Chromebooks die 'dood' lijken. Je voert hiermee een zogenoemde 'Hard Reset' uit van de hardware-controller. Dit werkt anders dan bij een Windows-laptop. Zorg dat de Chromebook uit staat en houd de Verversen-toets ingedrukt; dit is de toets met het rondje en de pijl, die je meestal boven de cijfertoetsen 3 of 4 vindt. Terwijl je deze vasthoudt, druk je kort op de Aan/Uit-knop. Laat de Verversen-toets pas los zodra de Chromebook teken van leven geeft. Heb je een tablet-model zonder vast toetsenbord? Druk dan de knop voor 'Volume Omhoog' en de Aan/Uit-knop tegelijkertijd in voor minstens tien seconden.

Controleer de stroom en heb geduld

Als de reset niets uithaalt, kan de accu volledig leeg of zelfs 'diep ontladen' zijn. Sluit de originele lader aan en controleer of het led-lampje aan de zijkant gaat branden. Oranje betekent meestal dat hij oplaadt, wit of groen dat hij vol is. Brandt er geen lampje? Probeer dan een ander stopcontact of, als je die hebt, een andere usb-c-lader van bijvoorbeeld een telefoon. Belangrijk is dat je geduld hebt: als een accu extreem leeg is, kan het tot wel dertig minuten duren voordat het apparaat genoeg stroom heeft om zelfs maar een lampje te laten branden. Laat hem dus even rustig aan de lader liggen. Kijk tot slot ook kritisch in de oplaadpoort. Als hier veel stof in zit, maakt de lader geen contact. Blaas dit voorzichtig weg met perslucht of peuter het er heel voorzichtig uit met een plastic tandenstoker. Belangrijk: gebruik hiervoor nooit een paperclip of een ander metalen voorwerpen!

©ID.nl

Is het scherm misschien het probleem?

Soms staat de Chromebook wel aan, maar zie je het simpelweg niet. Het klinkt flauw, maar het kan gebeuren dat de helderheid per ongeluk naar nul is gedraaid. Druk daarom een paar keer op de toets voor hogere helderheid (het grote zonnetje). Hoor je de ventilator wel blazen of zie je lampjes branden, maar blijft het beeld zwart? Sluit de Chromebook dan eens aan op een televisie of monitor via een HDMI-kabel of usb-kabel. Heb je daar wel beeld, dan is helaas je beeldscherm defect.

Tip: Gebruik je een hoesje met magneten of heb je een magnetisch horlogebandje? Houd die weg bij de Chromebook. Soms raakt de sensor in de war en 'denkt' de laptop dat hij dichtgeklapt is, waardoor het scherm zwart blijft.

ChromeOS herstellen

Start de Chromebook wel op, maar krijg je direct de melding 'Chrome OS ontbreekt of is beschadigd'? Dan is de software corrupt geraakt. Je hebt in dat geval een andere computer en een usb-stick van minimaal 8GB nodig. Via Google kun je de Chromebook Recovery Utility downloaden om een herstel-stick te maken. Hiermee installeer je het systeem opnieuw. Houd er wel rekening mee dat je hiermee alle bestanden die lokaal op de harde schijf staan wist.

©ID.nl

Wanneer is een Powerwash nuttig?

Vaak wordt een 'Powerwash' genoemd als oplossing voor problemen, maar dit is eigenlijk alleen relevant als de Chromebook nog wel opstart. Een Powerwash is een fabrieksreset die handig is als het apparaat traag is, vastloopt of softwarefouten vertoont. Krijg je hem met bovenstaande tips weer aan de praat, maar loopt hij daarna direct vast? Dan is zo'n Powerwash wél een goed idee om met een schone lei te beginnen. Doet hij het weer? Check dan direct de gezondheid. Open de app 'Diagnose' (standaard geïnstalleerd op elke Chromebook) om de batterijstatus en het geheugen te testen. Zo zie je meteen of de accu aan vervanging toe is.

Alles geprobeerd?

Heb je de lader gecheckt, de toetscombinaties geprobeerd en het apparaat langdurig aan de stroom gehangen, maar blijft hij niets doen? Dan is waarschijnlijk de accu of het moederbord defect. Valt het apparaat nog binnen de garantie, neem dan contact op met de winkel. Ga niet zelf schroeven, want dan vervalt je recht op garantie. Is het apparaat al wat ouder, dan zijn de reparatiekosten vaak hoger dan de waarde van de laptop en is het waarschijnlijk slimmer om uit te kijken naar een vervanger.

Nieuwe Chromebook kopen? Dit zijn de 5 beste opties van 2025

Acer Chromebook Plus 515: Acer is al jaren heer en meester in de categorie 'gewoon goed' en deze 515-serie bewijst dat opnieuw. Het is met zijn ruime 15,6 inch Full-HD scherm en vlotte processor de ideale laptop voor op de keukentafel. Hij is misschien niet het dunste model op de markt, maar hij is wel ontzettend degelijk en biedt simpelweg de beste specificaties voor een scherpe prijs.

Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook: Zoek je meer flexibiliteit, dan is deze 'convertible' een uitstekende keuze. Dankzij het slimme scharnier klap je het scherm volledig om tot een tablet of zet je hem in de 'tent-stand' om films te kijken. Lenovo staat bovendien bekend om zijn heerlijke toetsenborden, waardoor je op dit apparaat ook comfortabel langere teksten tikt.

Lenovo IdeaPad Slim 3 Chromebook: Voor wie niet de hoofdprijs wil betalen, is de Slim 3 in december 2025 nog altijd de koning van het budgetsegment. Verwacht geen snelheidsmonster voor zware videobewerking, maar voor Netflix, e-mail en schoolwerk is hij perfect. Het is een lichte 14-inch laptop die, ondanks het lage prijskaartje, toch stevig aanvoelt en een prima accuduur heeft.

Asus Chromebook Plus CX34: Deze laptop ziet er met zijn strakke behuizing niet alleen modern uit, hij kan ook tegen een stootje. Asus test zijn laptops vaak volgens strenge militaire standaarden, wat de CX34 heel betrouwbaar maakt. Daarnaast heeft hij opvallend veel aansluitingen, zodat je zelden met losse verloopstekkertjes of dongels in de weer hoeft.

Acer Chromebook Plus Spin 514: Hoewel het toetsenbord vast zit, kun je het scherm dankzij het 360-graden scharnier volledig omklappen tot een (dikke) tablet. Bovendien is dit een Chromebook Plus: hij is dus gegarandeerd twee keer zo snel als een standaard Chromebook, heeft slimme AI-functies en een betere webcam. Met zijn scherpe 14-inch scherm (met extra werkruimte door de 16:10 verhouding) is dit een razendsnelle alleskunner voor zowel werk als entertainment.

Samsung gaat in 2026 meer televisies met Micro RGB-schermen uitbrengen. Het nieuwe assortiment omvat modellen van 55, 65, 75, 85, 100 en 115 inch. De nieuwe serie introduceert de volgende evolutie van Samsungs Micro RGB-schermtechnologie en zet volgens het bedrijf een nieuwe standaard voor premium kijkervaringen thuis.

"Met de nieuwste technologie van Samsung levert ons Micro RGB-portfolio levendige kleuren en helderheid die bij films, sport en tv-programma's zorgen voor een levensechter en meeslepender beeld", aldus Hun Lee, Executive Vice President van de Visual Display (VD) Business bij Samsung Electronics. "We breiden het assortiment voor 2026 uit met een nieuwe premiumcategorie met voor elke moderne woonruimte een geschikt formaat, terwijl onze hoogste beeldnormen gehandhaafd blijven."

Consumenten willen volgens Samsung steeds vaker televisies met een betere beeldkwaliteit, wat een belangrijke reden is waarom veel kijkers upgraden naar duurdere modellen. Elk Micro RGB-model maakt gebruik van een geavanceerde schermarchitectuur die gericht is op technische precisie en hoogwaardige beeldprestaties, of het nu in een grote woonruimte staat of als premium scherm in een kleinere ruimte dient.

De nieuwe Micro RGB-technologie bouwt voort op het 115-inch model dat eerder in 2025 werd geïntroduceerd. De technologie maakt gebruik van rode, groene en blauwe LED's van minder dan 100 µm die elk onafhankelijk van elkaar licht uitstralen. Deze schermarchitectuur maakt nauwkeurige lichtregeling en verbeterde kleurnauwkeurigheid mogelijk.

Motion enhancer en upscaling

De tv's zijn uitgerust met verbeterde beeldverwerkingstechnologieën zoals 4K AI Upscaling Pro en AI Motion Enhancer Pro, die helderheid verfijnen en bewegingen vloeiender maken. De Micro RGB AI Engine Pro is voorzien van een AI-chipset die per frame nauwkeurigere helderheid en realisme mogelijk maakt. De technologie Micro RGB Precision Color 100 heeft een VDE-certificering en haalt volgens Samsung 100% van het BT.2020-kleurenpalet.

Verder beschikken de modellen over de verbeterde Vision AI Companion, een multi-agent platform dat op een groot taalmodel (LLM) gestuurde intelligentie en natuurlijke gesprekken via Bixby combineert. Dit maakt functies mogelijk zoals gespreksgericht zoeken en interactieve Q&A. Samsungs Glare Free-technologie minimaliseert reflecties voor betere kleuren en contrast in verschillende lichtomstandigheden.

De audiofuncties omvatten Dolby Atmos voor multidimensionaal geluid, Adaptive Sound Pro voor geoptimaliseerde helderheid en Q-Symphony, dat TV-luidsprekers verbindt met compatibele Samsung-apparaten. Alle Samsung-tv's van 2026 zijn ook voorzien van Eclipsa Audio, een nieuw ruimtelijk geluidssysteem voor 3D-audio.

Samsung zal zijn nieuwe Micro RGB-assortiment presenteren op CES 2026, die van 6 tot en met 9 januari plaatsvindt in Las Vegas.