WebUSB en Web Bluetooth zijn twee gelijkaardige standaarden die webapplicaties toegang geven tot apparaten via respectievelijk usb en bluetooth. Het grote voordeel: je dient geen speciale software te installeren voor toegang tot die apparaten. Het nadeel: voorlopig werkt het alleen nog maar in Chrome.

Stel je voor: je hebt een leuk nieuw apparaatje gekocht, zoals een rekenmachine of een smartwatch, en je wilt de firmware updaten om van de nieuwste functies gebruik te maken of een bug op te lossen. Maar de fabrikant levert alleen een updateprogramma mee voor Windows, en toevallig gebruik je Linux of macOS. Wat nu? Of erger: wat als het om een randapparaat gaat waarvan de fabrikant alleen maar drivers voor Windows voorziet, en je het niet eens op andere besturingssystemen kunt gebruiken?

En dat terwijl de meesten van ons een groot deel van hun tijd in de webbrowser doorbrengen. Waarom zouden we niet die webbrowser rechtstreeks toegang kunnen geven tot apparaten via usb of bluetooth, zodat je geen drivers of updateprogramma’s specifiek voor elk besturingssysteem nodig hebt? Dat exact is de insteek van WebUSB en Web Bluetooth.

WebUSB

WebUSB is volgens de specificatie een api die een manier aanbiedt om usb-apparaten veilig met het web te verbinden. Ze hergebruikt de bestaande usb-afspraken, maar past die aan de ons vertrouwde interface van de webbrowser aan. Het is dan ook een javascript-api. Dat maakt WebUSB onmiddellijk ook cross-platform, en in principe kan iedereen met wat kennis van webontwikkeling apparaten aanspreken via WebUSB.

WebUSB is nog geen officiële standaard van het World Wide Web Consortium (W3C). Ontwikkelaars van Google hebben WebUSB in 2016 voorgesteld aan de Web Incubator Community Group (WICG) van het W3C, een platform voor experimentele webtechnologieën. Sinds Chrome 61 is WebUSB-ondersteuning ook in de webbrowser van Google ingebouwd. Andere webbrowsers zijn voorlopig nog niet overstag gegaan, zoals je bij de website Can I use kunt zien.

©PXimport

Je webbrowser die toegang tot usb-apparaten krijgt, is dat niet vragen om beveiligingsproblemen? Uiteraard hebben de ontwikkelaars daarover nagedacht. Zo moet een webapp altijd toestemming van de gebruiker krijgen voordat ze toegang krijgt tot een specifiek usb-apparaat.

Bovendien krijgt je browser alleen toegang tot apparaten die specifiek aangeven dat ze WebUSB ondersteunen. Je webbrowser kan dus niet zomaar aan de bestanden op je usb-stick, je externe usb-toetsenbord afluisteren of het beeld van je usb-webcam bespioneren. Uit een analyse door F-Secure in 2017 bleek dat WebUSB met aandacht voor beveiliging is ontwikkeld.

Firmware-updates

WebUSB is nog niet echt ingeburgerd. Het enige apparaat met WebUSB-ondersteuning dat we zelf al in handen hebben gehad, is de rekenmachine van NumWorks: die laat toe om de firmware te upgraden van in je webbrowser zonder dat je je zorgen hoeft te maken over drivers en firmwaretools.

Maar je kunt zelf ook WebUSB in je eigen projecten gebruiken. Zo is er een Arduino-bibliotheek voor WebUSB. Hiermee kun je in je eigen Arduino-sketch met de webbrowser communiceren. Let op: dit vereist dat je zowel html- en css-code voor de kant van de computer schrijft als Arduino-code voor de kant van het Arduino-bordje dat je via usb aansluit.

©PXimport

Web Bluetooth

Een vergelijkbare standaard, eveneens door Google uitgebracht, is Web Bluetooth. Die laat webapps toe om met apparaten in de buurt te communiceren via bluetooth. En net zoals bij WebUSB wordt ook hier gewoon gebruikgemaakt van bestaande afspraken, in dit geval van bluetooth low-energy (BLE).

Elk BLE-apparaat biedt specifieke diensten (services) aan met eigenschappen (characteristics). Er bestaan standaardprofielen voor bijvoorbeeld hartslagmeters, temperatuursensoren enzovoort, en sommige producenten implementeren hun propriëtaire profielen in hun apparaten, die dan bijvoorbeeld met hun eigen mobiele apps kunnen communiceren. Dankzij Web Bluetooth kun je communicatie met BLE-apparaten in een webapp aanbieden, die op alle platforms werkt, zolang het maar in Chrome is.

©PXimport

Firmware-upgrades via bluetooth zijn extra handig, omdat het vaak om apparaatjes gaat die klein zijn of normaal niet zo gemakkelijk via usb aan te sluiten zijn. Bij de via javascript te programmeren Espruino Puck.js bijvoorbeeld kun je via Web Bluetooth je code naar het apparaatje uploaden.

Verder heb je ook het project web-bluetooth-dfu waarmee je de firmware van apparaten met chips van Nordic Semiconductor kunt upgraden. Het gaat dan om de Nordic nRF51822-, nRF52832- of nRF52840-chips. Die zitten onder andere in de eerste versie van de Puck.js, maar ook in de RuuviTag-bluetooth-sensor.

Onbegrensde mogelijkheden

Meer nog dan met WebUSB zijn met Web Bluetooth de mogelijkheden onbegrensd. Talloze gadgets ondersteunen bluetooth, en die zijn nu allemaal via webapps aan te sturen als je een beetje van html en javascript kent en de bluetooth-eigenschappen van het apparaatje kunt ontcijferen. De Web Bluetooth Community Group heeft enkele leuke demo’s op zijn GitHub-pagina staan, waaronder het aansturen van een bluetooth-labelprinter, speelgoedautootjes en uiteraard het uitlezen van een hartslagsensor.

Net zoals bij WebUSB overigens is ook hier over de beveiliging nagedacht: een webapp die toegang tot een bluetooth-apparaat wil, toont eerst altijd een lijst met gevonden bluetooth-apparaten, en de gebruiker dient aan te geven tot welke apparaat de webapp toegang krijgt. De bluetooth-GATT-api is bovendien vrij klein, zodat het aanvalsoppervlak beperkt blijft.

Volgende stap

Na WebUSB en Web Bluetooth staat er al een volgende technologie te wachten. Google heeft in Chrome versie 81 technologie toegevoegd om op een Android-toestel nfc-tags uit te lezen in de webbrowser. Het gaat om Web NFC. Je kunt hiermee in een javascript-api boodschappen van nfc-tags uitlezen of boodschappen naar nfc-tags schrijven.

Het is voorlopig nog een experimentele functie die je expliciet moet inschakelen. Dat kan met de optie #experimental-web-platform-features in chrome://flags. En zo krijgen webapplicaties meer en meer toegang tot hardware op een platformonafhankelijke manier. Als nu Firefox nog zou volgen, zou het helemaal handig zijn.

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.