WebUSB en Web Bluetooth zijn twee gelijkaardige standaarden die webapplicaties toegang geven tot apparaten via respectievelijk usb en bluetooth. Het grote voordeel: je dient geen speciale software te installeren voor toegang tot die apparaten. Het nadeel: voorlopig werkt het alleen nog maar in Chrome.

Stel je voor: je hebt een leuk nieuw apparaatje gekocht, zoals een rekenmachine of een smartwatch, en je wilt de firmware updaten om van de nieuwste functies gebruik te maken of een bug op te lossen. Maar de fabrikant levert alleen een updateprogramma mee voor Windows, en toevallig gebruik je Linux of macOS. Wat nu? Of erger: wat als het om een randapparaat gaat waarvan de fabrikant alleen maar drivers voor Windows voorziet, en je het niet eens op andere besturingssystemen kunt gebruiken?

En dat terwijl de meesten van ons een groot deel van hun tijd in de webbrowser doorbrengen. Waarom zouden we niet die webbrowser rechtstreeks toegang kunnen geven tot apparaten via usb of bluetooth, zodat je geen drivers of updateprogramma’s specifiek voor elk besturingssysteem nodig hebt? Dat exact is de insteek van WebUSB en Web Bluetooth.

WebUSB

WebUSB is volgens de specificatie een api die een manier aanbiedt om usb-apparaten veilig met het web te verbinden. Ze hergebruikt de bestaande usb-afspraken, maar past die aan de ons vertrouwde interface van de webbrowser aan. Het is dan ook een javascript-api. Dat maakt WebUSB onmiddellijk ook cross-platform, en in principe kan iedereen met wat kennis van webontwikkeling apparaten aanspreken via WebUSB.

WebUSB is nog geen officiële standaard van het World Wide Web Consortium (W3C). Ontwikkelaars van Google hebben WebUSB in 2016 voorgesteld aan de Web Incubator Community Group (WICG) van het W3C, een platform voor experimentele webtechnologieën. Sinds Chrome 61 is WebUSB-ondersteuning ook in de webbrowser van Google ingebouwd. Andere webbrowsers zijn voorlopig nog niet overstag gegaan, zoals je bij de website Can I use kunt zien.

©PXimport

Je webbrowser die toegang tot usb-apparaten krijgt, is dat niet vragen om beveiligingsproblemen? Uiteraard hebben de ontwikkelaars daarover nagedacht. Zo moet een webapp altijd toestemming van de gebruiker krijgen voordat ze toegang krijgt tot een specifiek usb-apparaat.

Bovendien krijgt je browser alleen toegang tot apparaten die specifiek aangeven dat ze WebUSB ondersteunen. Je webbrowser kan dus niet zomaar aan de bestanden op je usb-stick, je externe usb-toetsenbord afluisteren of het beeld van je usb-webcam bespioneren. Uit een analyse door F-Secure in 2017 bleek dat WebUSB met aandacht voor beveiliging is ontwikkeld.

Firmware-updates

WebUSB is nog niet echt ingeburgerd. Het enige apparaat met WebUSB-ondersteuning dat we zelf al in handen hebben gehad, is de rekenmachine van NumWorks: die laat toe om de firmware te upgraden van in je webbrowser zonder dat je je zorgen hoeft te maken over drivers en firmwaretools.

Maar je kunt zelf ook WebUSB in je eigen projecten gebruiken. Zo is er een Arduino-bibliotheek voor WebUSB. Hiermee kun je in je eigen Arduino-sketch met de webbrowser communiceren. Let op: dit vereist dat je zowel html- en css-code voor de kant van de computer schrijft als Arduino-code voor de kant van het Arduino-bordje dat je via usb aansluit.

©PXimport

Web Bluetooth

Een vergelijkbare standaard, eveneens door Google uitgebracht, is Web Bluetooth. Die laat webapps toe om met apparaten in de buurt te communiceren via bluetooth. En net zoals bij WebUSB wordt ook hier gewoon gebruikgemaakt van bestaande afspraken, in dit geval van bluetooth low-energy (BLE).

Elk BLE-apparaat biedt specifieke diensten (services) aan met eigenschappen (characteristics). Er bestaan standaardprofielen voor bijvoorbeeld hartslagmeters, temperatuursensoren enzovoort, en sommige producenten implementeren hun propriëtaire profielen in hun apparaten, die dan bijvoorbeeld met hun eigen mobiele apps kunnen communiceren. Dankzij Web Bluetooth kun je communicatie met BLE-apparaten in een webapp aanbieden, die op alle platforms werkt, zolang het maar in Chrome is.

©PXimport

Firmware-upgrades via bluetooth zijn extra handig, omdat het vaak om apparaatjes gaat die klein zijn of normaal niet zo gemakkelijk via usb aan te sluiten zijn. Bij de via javascript te programmeren Espruino Puck.js bijvoorbeeld kun je via Web Bluetooth je code naar het apparaatje uploaden.

Verder heb je ook het project web-bluetooth-dfu waarmee je de firmware van apparaten met chips van Nordic Semiconductor kunt upgraden. Het gaat dan om de Nordic nRF51822-, nRF52832- of nRF52840-chips. Die zitten onder andere in de eerste versie van de Puck.js, maar ook in de RuuviTag-bluetooth-sensor.

Onbegrensde mogelijkheden

Meer nog dan met WebUSB zijn met Web Bluetooth de mogelijkheden onbegrensd. Talloze gadgets ondersteunen bluetooth, en die zijn nu allemaal via webapps aan te sturen als je een beetje van html en javascript kent en de bluetooth-eigenschappen van het apparaatje kunt ontcijferen. De Web Bluetooth Community Group heeft enkele leuke demo’s op zijn GitHub-pagina staan, waaronder het aansturen van een bluetooth-labelprinter, speelgoedautootjes en uiteraard het uitlezen van een hartslagsensor.

Net zoals bij WebUSB overigens is ook hier over de beveiliging nagedacht: een webapp die toegang tot een bluetooth-apparaat wil, toont eerst altijd een lijst met gevonden bluetooth-apparaten, en de gebruiker dient aan te geven tot welke apparaat de webapp toegang krijgt. De bluetooth-GATT-api is bovendien vrij klein, zodat het aanvalsoppervlak beperkt blijft.

Volgende stap

Na WebUSB en Web Bluetooth staat er al een volgende technologie te wachten. Google heeft in Chrome versie 81 technologie toegevoegd om op een Android-toestel nfc-tags uit te lezen in de webbrowser. Het gaat om Web NFC. Je kunt hiermee in een javascript-api boodschappen van nfc-tags uitlezen of boodschappen naar nfc-tags schrijven.

Het is voorlopig nog een experimentele functie die je expliciet moet inschakelen. Dat kan met de optie #experimental-web-platform-features in chrome://flags. En zo krijgen webapplicaties meer en meer toegang tot hardware op een platformonafhankelijke manier. Als nu Firefox nog zou volgen, zou het helemaal handig zijn.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!